بدنسازی، ۲۹۰۰ سال قبل از میلاد در سیستان

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سومین فصل از کاوش‌های باستان شناسی تپه دشت در منطقه سیستان به کشف پیکرک‌های خام گاو سیستانی، ظرف خام، 4خمره، 3 محل ذخیره آذوقه، ابزارهای سنگی، مهرهای برنزی با نقوش متفاوت و بی‌نظیر، بقایای گیاهی، ظروف سفالی (دوره‌های دوم، سوم و چهارم شهر سوخته) و...انجامید. از دیگر یافته‌های فصل اول کاوش می‌توان به پیکرک یک مرد با اندام فوقانی برجسته همانند بدنسازان امروزی اشاره کرد.

در این رابطه مهدی مرتضوی رئیس هیأت سومین فصل کاوشهای باستان شناسی تپه دشت با اعلام این مطلب، تمرکز سومین فصل کاوش در این محوطه تاریخی را برروی بررسی ویژگی‌های صنعت سفالگری در منطقه سیستان دانست.

وی اهداف دیگر کاوش‌های انجام شده تا کنون و در آینده را استانداردسازی تولید سفال در این محوطه باستانی و تبدیل تپه دشت به یک پارک باستان شناسی برای بازدید همگان اعلام کرد.

به گفته این باستان شناس، بررسی‌ها در 3 فصل کاوش بیانگر فعال بودن این محوطه باستانی در دوره‌های دوم، سوم و چهارم استقرار در شهر سوخته یعنی از سال 2900 قبل از میلاد به بعد بوده است.

وی تصریح کرد که در این فصل مشابه فصل گذشته باستان شناسان در حال برسی یک کوره سفالگری در سطح محوطه هستند تا ویژگی‌های سفال های ساخته شده در این منطقه را بهتر بشناسند.

مرتضوی به ویژگی‌های منحصر به فرد تپه دشت اشاره کرد و افزود: وجود 4عامل، خاک، آب، کود حیوانی و باد تأثیر بسزایی در شکل گیری کوره‌های سفالگری در این محوطه باستانی داشته است.

این باستان شناس خاک در صنعت سفالگری را مهم دانست و گفت: این تصور که خاک را از اینجا به شهر سوخته می‌برده‌اند اشتباه است اما می‌توان گفت که محصول تمام شده پس از تولید به شهر سوخته انتقال می‌یافته است.

او باد را عامل موثری در عملکرد صحیح کوره‌های سفالگری دانست و افزود: کوره‌های سفالگری باید در معرض باد قرار بگیرند تا ویژگی حرارتی بالا و تداوم آن را داشته باشند ویژگی که تمامی کوره‌های سفالگری این منطقه دارا هستند یعنی در معرض باد ساخته شده‌اند.

مرتضوی با اشاره به وجود بقایای کودهای حیوانی برای تولید انرژی در کوره‌های یاد شده تصریح کرد که باستان شناسان توانسته‌اند شواهدی مبنی بر تولید انرژی از فضولات حیوانی در کوره‌های سفالگری بیابند که نشان می‌دهد منبع انرژی باستان در سیستان کود حیوانی بوده است.

وی گفت: همانطور که پژوهش‌های فصل نخست حفاری در این منطقه، نشان داده است کوره‌‌های تپه دشت با کود حیوانی 800 تا 1100 درجه سانتی گراد حرارت تولید می‌کرده‌اند.
این باستان شناس با اشاره به تأثیر عوامل محیطی در پیشبرد اهداف در زندگی روزمره تصریح کرد: اینجاست که باستان شناسی می‌تواند به توسعه کمک کند.

مرتضوی با اشاره به شبیه سازی کوره‌های سفالگری توسط دانشجویان کارشناسی ارشد گفت :این کوره‌ها که در جهت باد ساخته شده‌اند از لحاظ عملکرد کاملا شبیه کوره‌های سنتی هستند و لی در ابعاد و ظرفیت با کوره‌ای باستانی متفاوت‌اند.

وی با بیان اینکه در این فصل از کاوش یک کارگاه و ترانشه به ابعاد 10در 10ایجاد شده که به 4کارگاه 5 در 5 تقسیم شده است گفت: در کارگاه شماره یک خمره‌ای با دهانه تنگ کشف شد که طبق بررسی‌های گروه باستان شناس ظرف ذخیره مواد غذایی بوده است.

به گفته این باستان شناس در کارگاه شماره 2، دو خمره در فاصله 5/1متری به لحاظ ارتفاعی از یکدیگر کشف شدند که با توجه به بقایای باقی مانده به نظر می رسد، ظرف ذخیره مواد غذایی هستند.

وی با اشاره به کشف یک ظرف دست ساز خام نیمه کاره تصریح کرد: شواهد نشان می‌دهد که ساخت این ظرف در مرحله آماده سازی متوقف شده است.

مرتضوی پیکرک‌های گاو سیستانی خام& ظرف خام، 4 خمره، 3محل ذخیره آذوقه، ابزارهای سنگی، مهرهای سنگی (صابونی)، فلزی، برنزی با نقوش متفاوت و بی نظیر، بقایای گیاهی، تکه‌های سفال و... را از کشفیات این فصل از کاوش اعلام کرد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تپه دشت یکی از محوطه‌های عصر مفرغ ( 5هزار سال پیش) در منطقه سیستان و در سه کیلومتری شهر سوخته واقع شده است.

این محوطه پیش از انقلاب توسط پروفسور ماریتسیو توزی شناسایی شد و نخستین بار توسط دکتر مهدی مرتضوی در سال 1386 تعیین حریم و لایه نگاری شد.

از یافته‌های فصل اول کاوش می‌توان به تعداد زیادی پیکرک گلی گاو سیستانی حرارت دیده و پیکرک انسانی از جمله یک مرد با اندام فوقانی برجسته همانند بدنسازان امروزی و یک زن باردار و پارچه اشاره کرد.

یک کوره سفالگری بزرگ، سه خمره، چند فضای ذخیره مواد غذایی ظریف و شکننده، تعدادی کاسه ، یک ظرف گلابی شکل، مقادیر زیادی پارچه و طناب و...ازکشفیات فصل دوم کاوشها در این محوطه است. سومین فصل کاوش‌های باستان شناسی تپه دشت شهرستان زابل از آبان ماه و با مجوز رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شروع شده است.

انتهای پیام/