سردرگمی تماشاچیان «تنها میان طالبان»؛ تردید درباره طالبان

به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، ششمین روز نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» مهمان متفاتی داشت، از یک کشور ناشناخته در این نزدیکی؛ آن هم از یک گروه شبه‌نظامی که سال‌هاست در صدر اخبار آسیای مرکزی قرار دارد اما این بار با یک نگاه متفاوت!

«محسن اسلام‌زاده» کارگردان مستند «تنها میان طالبان» که ساعاتی پیش از اکران مستند خود در سینما سپیده تهران حاضر شده بود و زمانی که با یکی از دوستان مستندساز خود در مورد نقد دیگر آثار و مستندها بحث می‌کرد، به نظر می‌رسید در چهره و صدایش نگرانی‌ها و اضطراب‌ها نهفته است. مشخص بود برای چیست؛ برای مستندش! حق داشت زیرا برای اولین باری است که مستندی در ایران پخش می‌شود که در مورد گروهی باشد که نه تنها مردم ایران بلکه مردم سراسر دنیا چهره خوشی از آن به یاد ندارند و در مورد مردم ایران که این چهره مخدوش‌تر از دیگر نقاط دنیاست؛ آن هم به دلیل شهادت دیپلمات‌هایشان در مزار شریف بدست این گروه.

به صحبت‌های اسلام‌زاده و دوستش که گوش می‌کردم، به نقد برخی مستندها اشاره شد و اینکه کارهای ضعیف و خوبی تاکنون در جشنواره به نمایش درآمده اما نکته قابل توجه اینجا بود که نقدی مورد مستند تنها میان طالبان انجام نشد، ممکن است دلیلش هم همان نگرانی‌ها در مورد اکران این مستند بود.

زمانی که داشتم فهرست مستندهای اکران شده و در حال پخش را نگاه می‌کردم، مستندهای زیادی در حوزه‌های مختلف و مورد کشورهای متفاوت را دیدم، از حوزه محیط زیست، حیات وحش، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی گرفته تا داعش و در نهایت طالبان.

لحظاتی پیش از اکران مستند تنها میان طالبان، سالن انتظار سینما سپید از جمعیت پر شد اما کارگردان این مستند حتی تصورش را هم نمی‌کرد که این جمعیت برای تماشای مستندش وارد سالن شماره دو این سینما شود.

زمانی که اکران فیلم آغاز شد، محل اکران مستند جایی نداشت و بسیاری از تماشاچیان روی زمین نشسته بودند و حتی زمانی اسلام‌زاده اعلام کرد که به علت استقبال مردم، این مستند بار دیگر نیز در همین مکان پخش مجدد می‌شود و کسانی ایستاده و یا نشسته‌اند، می‌توانند پخش بعدی آن را تماشا کنند، بازهم کسی سالن را ترک نکرد.

در زمان پخش مستند وقتی به چهره تماشاچیان نگاه می‌کردم، این را حس می‌کردم که مردم یک حس دوگانه‌ای از تصورات قدیمی و نگاه متفاوت این مستند را همراه دارند و به وضوح قابل حدس بود که پرسش‌های زیادی هم در مورد طالبان برایشان به وجود آمده است.

زمانی که مستند رو به اتمام بود، این را در ذهن داشتم که الان با پخش این مستند نگاه مردم به این گروه چیست و می‌توانستم این را هم حدس بزنم که اولین پرسش مردم در میان پرسش‌های بسیارشان چه باشد.

فکر دید مردم به مستند تنها میان طالبان و اصل این گروه در ذهنم بود که تصمیم گرفتم دوباره به سالن بازگردم و مستند را دوباره تماشا کنم. سالن دوباره از جمعیت پر شده بود.
زمانی که پخش مجدد مستند تمام شد، به چهره‌های تماشاچیان که در حال خارج شدن بودند، نگاه می‌کردم، یک حس سردرگمی را در نگاه آن‌ها می‌دیدم که شک مرا به یقین تبدیل کرد که حال مردم ایران در این موضوع به شک افتادند که طالبان خوب است بد! این مسئله با پرسش یکی از تماشاچیان از کارگردان مستند تنها میان طالبان به اثبات رسید.

البته هنوز هم نگاه منفی وجود داشت که نشان می‌داد، برخی هنوز چهره خوبی از طالبان در ذهن‌هایشان دارند که اسلام‌زاده را به بخاطر جرأتش برای ساختن مستند از این گروه تحسین کردند.

برخی هم که دید مثبتی نسبت به مستند داشتند و به کارگردان مستند تنها میان طالبان به خاطر این نگاه و ساختن این مستند تبریک گفتند.

اما نکته‌ای که نظر مرا در حاشیه‌های اکران این مستند به خود جلب کرد، حضور فرزند دیپلمات شهید ایرانی (شهید ناصری) در حادثه مزار شریف، بود و برخلاف تصورم، از نگاه متفاوت اسلام‌زاده به مسئله طالبان نیز تقدیر و تشکر کرد.

انتهای پیام/.