جابری‌انصاری: عربستان معتقد است که تنش و بحران به موجودیت آن کمک می‌کند

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، حسین جابری‌انصاری سخنگوی وزارت امور خارجه شنبه شب (19دی) با حضور در برنامه «نگاه یک» درباره روابط با عربستان در پی اعدام شیخ نمر روحانی شیعی عربستانی به گفت‌وگو نشست.

وی در این گفت و گو درباره اجرای حکم اعدام آیت الله شیخ نمر گفت: عربستان در شرایطی خود را تعریف می کند که ایجاد تنش و بحران به موجودیت آن کمک می کند. عربستان چند سالی است که از سیاست تاریخی خود خارج شده و نوعی سیاست پرخاشگرانه را در پیش گرفته است. اگر تصویر عمیقتری را بخواهیم پیدا کنیم منطقه غرب آسیا پس از فروپاشی صدام دچار تحولاتی شده است.عربستان تا یکی دو دهه گذشته نماد حفظ اوضاع موجود بوده است و  این کشور به عنوان تلاشگری که تلاش داشته تا وضع موجود را حفظ کند شناخته می شده است اما پس از سرنگونی صدام عمق تحولات در منطقه تغییر یافته و عربستان ادامه سیاست های قبلی خود را متصور نشده و سیاست جدید مبارزه در تمامی جبهه ها را در پیش گرفته است.

وی اضافه کرد: عربستان از سویی تعریفی بیش از واقعیت از خود دارد و از سوی دیگری به صورت کنشگری منفعل وارد بازی شده است این کشور  با مجموعه ای از روابط داخلی و منطقه ای مواجه است و به طور همزمان در حال مبارزه با آن است. در زمینه جانشینی با چالشی مواجه است و هم اکنون در حال مواجه با انتقال قدرت از نسل اول به نسل بعدی است. در درون عربستان در حالی نقل و انتقال تاریخی در جریان است که دو جریان در حال تاثیرگذاری است و یک جریان اجتماعی در این کشور وجود دارد که از القاعده و گروه‌های تروریستی حمایت می کند و با وجود دادوستد با دولت اما زاویه ای نیز با جریان حاکم بر این کشور وجود دارد. اما به موازات این جریان، جریان دیگری در عربستان در حال شکل گیری بوده که درخواست برای عدالت و اصلاحات در این کشور است. جزیی از این جریان نیز جریان اقلیت های این کشور هستند که شیعیان نیز در میان آنها قرار دارند.

حمله به سفارت عربستان قابل دفاع نبوده و محکوم است

وی اضافه کرد: حمله به سفارت عربستان در تهران به هیچ عنوان قابل دفاع نبوده و محکوم است اما عربستان سعودی سال ها است که در مسیر بحران آفرینی و تنش آفرینی در منطقه گام بر می دارد و از هر حادثه ای به دنبال بحران آفرینی است. به نظر می رسد که با اقدامات تحریک آمیز پی در پی در تصورات آنها بوده که احتمال اتفاقاتی وجود دارد به همین دلیل به محضی که این اتفاق افتاد گویی منتظر آن بوده و بلافاصله نیروهای خود را جمع کردند. من فکر میکنم که آنها متصور بودند که اجرای این حکم اعدام واکنش هایی را به همراه خواهد داشت. در حالت طبیعی دولت ها تلاش می کنند که تنش ها و بحران را جمع آوری کنند. در سطح منطقه ای، مجموعه روندها به گونه ای است که عربستان را نگران کرده است. در وضعیت جدیدی که در عراق و در دیگر کشورهای عربی روی داده و هم قدرت گیری ایران به عنوان دولتی که عربستان همواره خود را در مقابل آن تعریف کرده، مجموعه این وضعیت برای عربستان قابل قبول نبوده است و عربستان خط ایجاد تنش و بحران آفرینی را دنبال و فکر می کند که می تواند عقربه زمان را به بیش از یک دهه پیش باز گرداند تا مزایای نسبی پیش را برای خود تعریف کند.

تمایل نداریم با همسایگان خود در شرایط بحرانی باشیم

جابری انصاری درباره انتقادها از وزارت امور خارجه درباره روابط با عربستان پس از حوادث منا و اعدام شیخ نمر گفت: تحلیل ما از روابط عربستان این است که به دنبال افزایش تنش ها است اما ایران دقیقا خود را در نقطه مقابل تعریف می کند. ایران با مجموعه بحران هایی که عربستان در داخل با آن مواجه است ، مواجه نبوده و از موضع اقتدار بوده و صاحب یک نظام مشروع مردمی است و ایران یک کشور در حال پیشروی است و ایران روند های پیرامونی خود را درک کرده و در چارچوب آن خود را وفق دهد. ایران در سطح بین المللی در مسیری در حال حرکت است که فضای تنفسی بهتری را فراهم کرده است. در چنین شرایطی ایران به دنبال تنش آفرینی و بحران آفرینی نبوده و روابط خود را برا اساس منافع استراتژیکی تعریف می کند هر چه آنها با پرخاشگری بیشتر مسیر را طی می کنند اما ما به دنبال ایجاد آرامش در منطقه هستیم و به هیچ وجه تمایل نداریم که با همسایگان خود در شرایط بحرانی باشیم و ما نیازمان دقیقا در نقطه مقابل عربستان که ایجاد تنش و بحران آفرینی است قرار دارد اما اینکه افکار عمومی ما نگران از برخی روندها بوده درست است. هم حوادث منا و هم اعدام آیت الله نمر مارا نگران کرده اما برخورد با تدبر باید باطل السحر اقدامات عربستان باشد اگر قرار باشد ما نیز ادبیات و استراتژی آنها را در پیش بگیریم روند آنها را طی گرفته ایم.

عربستان در حالی که هنوز درگیر بحران یمن است جنگ سفارت‌خانه ها را ایران را آغاز کرده است

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ادامه این گفت وگوی خبری گفت: ما خود را در موضع و موقع یک کنشگر منفعل تعریف نمی کنیم ایران هرگز خود را در یک وضعیت بحرانی تعریف نمی کند به هر اندازه که یک بازیگر خود را غرق در بحران ببیند کنش های منفعلانه آن افزایش می یابد. عربستان به دلایل متعدد خود را در وضعیتی می بینید که برای بازگشت به وضع سابق و حفظ موجودیت باید به این شکل با همه روند ها درگیر شود. ما چون خود را در وضعیت اضطراری نمی بینیم دلیلی برای سیاست تند ندیده و سیاست ها را با عقلانیت دنبال می کنیم. بعد از سقوط صدام عربستان وضع جدید در عراق که مبتنی بر انتخابات مردم باشد را به رسمیت نشناخت. عربستان به جنگ این واقعیت آمد و سفارت خود را در عراق بست و با حمایت از جریان های تروریستی و جنگ طائفه ای و نژادی تلاش کرد تا این وضعیت استقرار نیافته و برگردد به وضعیت سابق اما با همه این تلاش‌ها و ایجاد بی ثباتی در منطقه در اولین روز آغاز سال جدید میلادی دوباره سفارت خود را در عراق باز کرد. عربستان از یک اشتباه به یک اشتباه دیگر روی آورد. عربستان در حالی که هنوز در بحران یمن گرفتار است سعی می کند که دوباره سفارت خود را در عراق باز کند اما جنگ سفارت خانه ها را با ایران آغاز میکند. عربستان آنچنان روند وقایع را علیه خود می بیند که تلاش می کند با پرخاشگری و حادثه در پی حادثه اقدامات خود را تدبیر کند اما این اقدامات زمینه را برای بحران های جدید ایجاد می کند.

وی افزود: بدون تردید عربستان در این بازی برنده نخواهد شد. بسیاری از کشورهای منطقه و جهان نسبت به اقدام عربستان موضع خود را نشان دادند و به دلایل عقلانیت و تدبیر مخالفت خود را در سطوح مختلف نشان دادند و دیر یا زود عربستان مجبور می شود که واقعیت های پیرامونی خود را بپذیرد و برنده جنگ سفارت ها نخواهد شد. عربستان هنوز در حال جنگیدن برای انکار واقعیت ها است. به جنگ واقعیت ها رفتن برنده نخواهد داشت. عربستان به جای جهت دادن به وقایع به جنگ با این وقایع پرداخته است.

عربستان همراه چندانی ندارد و ائتلاف‌هایش فقط روی ورق است

جابری انصاری اضافه کرد: نوع زاویه برخورد کشورها به این مسئله، نوعی نگرانی ازخارج شدن حوادث در کنترل بوده و به نظر می رسد. عربستان در جنگ با یکی از فقیرترین کشورهای منطقه نتوانسته در مفهوم استراتژی برنده این جنگ باشد و بازنده این جنگ بوده و در تلاش است به گونه ای آبرومندنه خود را از وضعیت جنگ خارج کند. عربستان متاسفانه خود را در نقش سازنده تعریف نمی کند و در حال حاضر نقش تخریبی برای خود تعریف کرده است و تحمیل هزینه های گسترده بر دیگران دارد. ایران در تعامل با مجموعه کشورهای منطقه و جهان نباید به عربستان اجازه هد که هزینه های تخریب را برای منطقه افزایش دهد. عربستان کشوری است که چندان همراه ندارد. ائتلاف هایی که تشکیل داده ائتلاف هایی روی ورق است و باید کاری کنیم که عربستان تنها در برابر واقعیت ها قرار بگیرد.

عربستان تاریخ منفی گسترده‌ای در برخورد با اماکن دیپلماتیک دارد

وی کفت: عربستان تاریخ منفی گسترده ای در زمینه برخورد با اماکن دیپلماتیک ما دارد. عربستان در جنگ یمن بارها مناطق پیرامونی سفارت ایران را هدف قرار داده و گاه نقاطی از سفارت ایران را مورد هدف قرار داده است. نه تنها سفارت ایران بلکه سفارت عمان و سفارت روسیه را نیز مورد هدف قرار داده است. عربستان یک روز کامل اطراف سفارت ایران را مورد هدف قرار داده و مجموعه حملات آنها به سفارت آسیب هایی رسانده است. دولتی که در واکنش به حادثه ای که در برابر سفارتش قطع روابط را در پیش می گیرد نباید به سفارت دیگر کشورها حمله کند.

سودان در سال‌های ایخر با دلارهای نفتی عربستان مورد تطمیع قرار گرفت

جابری انصاری اضافه کرد: دولت ها چه کوچک و بزرگ احترام خود را دارند و ایران در شبکه روابط بین المللی خود با بسیاری از کشورهای کوچک و بزرگ ارتباط دارد و در صحنه حوادثی که اتفاق می افتد نباید متضمن توهین باشد. دولت سودان به هر میزان که مسائل داخلی آنها با مشکلات بیشتری مواجه می شود امکان اتکا آنها به برخی دولت های خارجی بیشتر می شود متاسفانه دولت سودان در سال های اخیر در وضعیت گلاویز بودن یا مواجه بودن با مجموعه ای از بحران ها مواجه بوده و بخش مهمی از خاک این کشور که سودان جنوبی بوده جدا شد و بخش مهمی از اراضی سودان تجزیه شد و این وضعیت در بسیاری از مناطق این کشور و در دارفور ادامه دارد و وضعیت اقتصادی این کشور نیز بسیار بحرانی است و به نظر می رسد که سودان در سال های اخیر توسط دلار های نفتی مورد تطمیع قرار گرفته و فکر کرده که در شرایط بحرانی به کمک های عربستان نیاز دارد و فکر کرده که به روابط خوب خود با ایران پایان دهد و به سوی عربستان گام بردارد. ما برخوردهای تندی با سودان طی دو سال اخیر انجام ندادیم و تلاش کردیم که به دولت سودان تفهیم کنیم آنچه که به عنوان منافع خود تعریف می کند سرابی است که به شما فروخته می شود ولی متاسفانه دولت سودان در حوادث اخیر جزو دولت های معدودی بودند که به قطع روابط با ایران پرداخت.

وی گفت: عربستان خیلی تلاش کرد که در حلقه کشورهای پیرامونی خود واکنشی علیه ایران ایجاد کند و حلقه دوم در سطح اتحادیه عرب و حلقه سوم در سطح جهان اسلام و در سطح چهارم در سطح کشورهای بین المللی به ایجاد واکنش بپردازد. کشورهای سطح چهارم کاملا درخواست عربستان را رد کردند و حلقه سوم نیز و کشورهای اسلامی هیچگونه همراهی با عربستان نشان ندادند و در سطح جهان عرب و در سطح شورای همکاری خلیج فارس نیز خواسته عربستان محقق نشد و چند کشور معدود به خواسته عربستان عمل کردند به طور مثال بحرین خود را تحت الحمایت عربستان تعریف کرده است. دولت کویت و قطر هم تنها سفرای خود را برای مشورت فراخواندند و در سطح جهان عرب نیز جنگ روانی را شروع کردند از جمله تونس و مصر و اردن را نام بردند که قطع رابطه کردند اما همه آنها موضع گیری کردند و گفتند که تصمیمی در تغییر روابط خود با ایران ندارند. اجلاسی که در ریاض برگزار شد مسائل ملموس قابل انداه گیری که عربستان به دنبال آن بود، حاصل نشد.

مذاکرات میان ایران و آمریکا همواره مرتبط با برجام است

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره تماس های وزیر امور خارجه آمریکا با ظریف گفت: تماس در قالب تماس های دوران مذاکرات برجام بوده است. سیاست عدم مذاکره ایران درباره سیاست های منطقه ای تغییر نکرده است. مذاکرات میان ایران و آمریکا همواره مرتبط با برجام است و می دانید که در جدول برجام در حال رسیدن به نقطه نهایی آن هستیم و تاریخ دقیقی برای اجرای برجام مشخص نیست و اگر همه امور طبق جدول زمانی پیش بینی شده پیش برود طبق بازه زمانی تعریف شده اجرای برجام آغاز می شود.

هیچگونه مذاکره‌ای با آمریکا درباره مسائل منطقه‌ای نداریم

وی گفت: گفت وگوهای اخیر میان ظریف و کری درباره موارد اجرایی برجام بوده است اما آمریکایی‌ها در طول گفت و گوها تلاش کردند که درباره موضوعات منطقه ای صحبت شود اما در حاشیه مذاکرات طولانی در برجام برخی ملاحظه ها درباره موضوعات منطقه ای مطرح کرده اند. ما بر اساس سیاست های ایران، هیچگونه مذاکراتی با آمریکا درباره مسائل منطقه نداریم. آمریکایی ها خود در شرایط قطع رابطه با ایران هستند و تصور اینکه آنها در این شرایط میانجی گری در این موضوع کنند غیر منطقی است و آنها چنین کاری انجام ندادند و نگرانی های خود را درباره این رویدادها نشان دادند و نگرانی ها آنها همانند دیگر کشورهای اروپایی بوده است.

جابری انصاری اضافه کرد: ما به دنبال افزایش تنش نیستیم و حتی در اوج تنش آفرینی های عربستان اعلام می کنیم که سیاست ایران افزایش تنش ها نبوده و از مساعی و مواضع مثبت کشورهای اسلامی و غیر اسلامی که با حساسیت نسبت به حوادث اخیر واکنش نشان دادند استقبال می کنیم و تشکر می کنیم اما اگر واقعی به این موضوع توجه کنیم عربسنان در حقیقت دولتی است که به دنبال بحران آفرینی است و این عربستان است که پی دی پی بحران های جدید را ایجاد می کند و به نظر می رسد در شرایطی که عربستان منفعت خود را در ایجاد بحران می بیند این تلاش ها فایده ای نخواهد داشت و ایران از موضع اقتدار به دنبال تنش آفرینی نیست و در بستر واقعیت های موجود عربستان منافع خود را در تنش آفرینی تعریف کرده این تلاش ها زیاد به موفقیت نخواهد رسید.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اجرای برجام گفت: واقعیت این است که توافق برجام یک توافق خاص درباره یک موضوع خاص میان ایران و تعدادی از دولت ها است. توافق یک موضوع خاص به معنای تغییر فضا میان دو طرف نیست. نه ما از دیدگاه های انتقادی خود در قبال سیاست های آمریکا خاتمه داده‌ایم و نه آمریکا استراتژی های برخورد در شکل کلان را تغییر داده است. جریان قوی در داخل آمریکا و در سطح منطقه به نمایندکی رژیم صهیونیستی و عربستان وجود دارد. عربستان هم اکنون کارهایی را علیه ایران انجام می دهد که رژیم صهیونیستی آن را انجام می داده است. جریان سیاسی قوی در داخل آمریکا مایل به حصول توافق در زمینه هسته ای نبوده این جریان مبتنی بر ایران هراسی مستمر خود را تعریف کرده است. این جریان از لحظه ای که توافق حاصل شد تلاش دارد تا مسیر را متوقف کند و برجام از مسیری که فضای تنفسی برای ایران ایجاد میکند که ایران را از منافع برجام جدا کرده و امکان استفاده ایران از فرصت های برجام را بگیرد و منافع ایران در قالب برجام کسب می کند و چیزی که برای ما در ایران مهم است این بوده که گل به دروازه خودی نزدیم و آنها با مجموعه ای از اقدامات تحریک آمیز امکان استفاده ایران از برجام فراهم نشود. ما در میان یک صحنه نبرد به تمامی معنا هستیم . ما باید با تدبیر و عقلانیت حداکثر فرصت های برجام را ایجاد کنیم. ما هر اقدامی که آنها انجام دادند اگر متضمن ضربه زدن به برجام باشد ما با حسن نیت در راستای اجرای برجام گام بر خواهیم داشت اما دولت آمریکا اگر اقدام عملی در راستای نقض برجام بردارد اقدام متقابل انجام خواهد شد. ما چراغ راهنمایمان منافع ایران است و در صورت نقض اجرایی تعهدات آمریکا ما اقدام متقابل را انجام خواهیم داد.

در پایان هفته اول بهمن ماه رئیس جمهور به فرانسه می رود

وی اضافه کرد:در پایان هفته اول بهمن ماه بر اساس توافق میان ایران و فرانسه سفر به تعویق افتاده رئیس جمهور ایران به فرانسه صورت خواهد گرفت.

جابری انصاری درباره گفت وگوها درباره مذاکرا ت سوریه گفت: ایران از ابتدای بحران سوریه معتقد بود که بحران این کشور راه حل نظامی ندارد و چاره ای جز گفت وگو میان گروه های سوری وجود ندارد و به نظر می رسد که چند سال پس از آزمایش کردن این مسیر به این نتیجه رسیدند که ادامه روند فعلی به سرعت گیری بی ثباتی در جهان و منطقه منجر خواهد شد. شاید عربستان سعودی فکر می کند که در روند سیاسی در حال شکل گیری زیاد منتفع نشود و ما فکر می کنیم که توافق های سوری سوری راه حل بحران سوریه است و رجوع به آرای سوریه فیصله بخش نهایی این بحران باشد. از دیدگاه ایران ما به سیاست قبلی خود ادامه می دهیم اما شاید عربستان بدش نمی آید روند در حال شکل گیری در سوریه تخریب شود.

انتهای پیام/