صالحی: هیچ اعتمادی به کشورهای غربی نداریم

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، "علی اکبر صالحی" رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با برنامه تیتر امشب شبکه خبر مصاحبه کرد.

رئیس سازمان انرژی اتمی در این برنامه گفت: ما در حال حاضر حق انتخاب پیدا کرده‌ایم برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای که البته برای کشورهایی که قبلاً با ما همکاری کرده‌اند امتیازات ویژه قایل می‌شویم.

وی افزود: از نظر سوخت نیروگاه‌های بزرگ‌تر سوخت راکتور باید با دقت بیشتر ساخته شود که بعد از برجام این فرصت برای ما پیش آمده تا با کشورهای صاحب فناوری این سوخت را بسازیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: فرصت بعدی در مورد ساخت نیروگاه آب هسته‌ای است. الآن فقط 5 کشور صاحب بمب هسته‌ای هستند که بعد از ان‌پی‌تی کشورهای دیگه جلویش گرفته شد برای داشتن بمب. ما قصد ساخت بمب هیچ‌وقت نداشتیم اما تجربه این را داشتیم که هرچه خواستیم به ما ندادند پس متوجه شدیم که در زمینه‌های استراتژیک مثل رادار هواپیما و ... باید روی پای خود بایستیم. در مورد ساخت نیروگاه هم به این فکر کردیم که سوختش را به ما نمی‌دهند پس باید خودمان بسازیم بنابراین به‌سمت غنی سازی رفتیم. البته کشورهای قدرتمند حق غنی سازی را به هیچ کشوری نمی‌دهند و ما توانستیم این حق را برای خودمان تثبیت کنیم. الآن می‌توانیم حتی آب سنگین خود را به بازار عرضه کنیم.

صالحی در ادامه گفت: چالش‌هایی که طرف مقابل می‌تواند ایجاد کند عدم‌اجرای تعهداتشان است که ما هم تدابیری اندیشیده‌ایم که البته برای اجازه ندادن به سوءاستفاده آنها فعلاً قابل بیان نیست.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: رهبری فرمودند اگر سوءتفاهمی پیش آمد مرجع خود برجام باید باشد و ما همین را به آژانس اعلام کردیم. در برجام در مورد راکتور اراک گفته شده که آنها متعهدند که یک سند رسمی ارایه دهند که وزرای 1+5 و ما و خانم موگرینی باید آن را امضا کنند، هرچند این یک تعهد سیاسی است اما ما از باب محکم‌کاری گفتیم یک قرارداد تجاری هم داشته باشیم بین یک شرکت ایرانی و یک شرکت چینی که قبلاً تجربه‌اش را با روسها داشتیم. ابتدا 80‌ــ70 صفحه بود بعد تبدیلش کردیم.

وی در این مصاحبه گفت: یکی از کارهایی که مسئولین ما اندیشیده‌اند که اگر نیروگاه بوشهر تکمیل شود و سوخت آن را به ما ندهند با چه‌چالشی مواجه خواهیم شد، لذا مسئولین وقت تصمیم گرفتند که حتماً به‌دنبال تولید سوخت هسته‌ای برویم. فرانسوی‌ها 50 تن اورانیوم غنی سازی شده را به ما نداده‌اند و امیدواریم که پس از این توافق آن را به ما بدهند.

صالحی گفت: ما به‌عنوان تنها کشور در حال توسعه هستیم که حق خود برای غنی سازی و تولید آب سنگین را برای خود تثبیت کرده و اعتراف جهانی را به‌همراه داشته و شورای امنیت سازمان ملل این موضوع را پذیرفته است. در عرصه مبادلات تجاری اورانیوم غنی شده قدم برداشته و آب سنگین خود را در بازارهای جهانی عرضه کردیم. زمانی که ما آب سنگین را در بازار عرضه کردیم آنها آن را تست کردند و اعلام شد که آب سنگین ما شرایط بسیار بسیار عالی دارد.

وی درباره چالش‌های عدم‌اجرای تعهدات طرف مقابل گفت: اگر تعهداتی که آنها در چارچوب برجام اعلام کرده‌اند عمل نکنند که در زمینه تحریم و تجاری و بازرگانی می‌تواند باشد، ما باید واکنش مناسب و متناسب در مقابل بدعهدی آنها بیندیشیم و ما این موضوع را اندیشیده‌ایم اما قابل بیان نیست.

اگر طرف مقابل هر بدعهدی بکند و جایی خلاف آن چیزی که در برجام آمده عمل کرده ما هم متقابلاً اقدام خواهیم کرد که عمدتاً در بحث فنی بوده و پیش‌بینی‌های لازم را در اقدام غیراحتمالی آنها اندیشیده‌ایم.

صالحی درباره قرارداد نوسازی اراک قبل از روز اجرای برجام گفت: آن چیزی که در برجام مکتوب شده و به‌عنوان سند در اختیار آژانس قرار گرفته این است که مرجع رفع اختلاف، متن صریح برجام است لذا برجام در ارتباط با رآکتور اراک اعلام شده که آنها متعهدند طبق یک سند رسمی مبنی بر التزام خودشان در همکاری با ایران برای مدرن سازی رآکتور اراک عمل کنند و این سند رسمی به امضای 7 وزیر کشورهای 1+5 در آمد و این سند امضا شده است. زمانی که یک تعهد سیاسی و حکومتی است ما از باب محکم‌کاری اعلام کردیم که یک قرارداد تجاری داشته باشیم که میان یک شرکت ایرانی و یک شرکت چینی انجام شده و این قرارداد یک قرارداد 90صفحه‌ای است. با چینی‌ها تصمیم گرفتیم که آن را 3 صفحه کنیم و دو طرف به این نتیجه رسیدند که این 3 صفحه شامل موارد زیادی نیست و نتیجه گرفتیم که از این موضوع عدول کنیم چون مدیر این پروژه ایران است و این متخصصان ایرانی طراحی آن را انجام می‌دهند. ما هیچ مشکل در مدرن سازی اراک نداریم و کارهای فراوانی انجام شده که ساخت تجهیزات و جزئیات طراحی را ایران انجام داد و در این زمینه در طراحی رآکتور بسیار پیشرفته هستیم. ما سه مخزن در چاله‌ای که قلب راکتور در آن گذاشته می‌شود قرار می‌دهیم. ما سطح درونی را در آورده‌ایم و می‌خواهیم یک سطح دیگر قرار دهیم چون طراحی را عوض کرده‌ایم، چون این مخزن انتهای آن سوراخ‌هایی قرار دارد که سوخت در آن قرار داده می‌شود و مخزنی با مکان سوراخ‌های متفاوتی قرار داده می‌شود اما ما علاقه‌مند هستیم که طراحی ما مورد تأیید کشورهای دارای فناوری بلندمدت در زمینه طراحی راکتور انجام شود. این تأیید طراحی برای ما بسیار باارزش بوده و امتیازآور است. بنابراین قرارداد میان یک شرکت ایرانی و یک شرکت ایرانی که قبلاً فعالیت‌های رآکتور اراک را انجام می‌داده با چین بسته شده است. اما این مانع کار نشده و چینی‌ها دو سه روز دیگر می‌آیند و طراحی مفهومی ما برای آنها ارسال شده و جواب آنها را گرفتیم و توصیه‌هایی درباره طراحی به ما ارائه داده‌اند به‌خصوص در بعد سوخت توصیه‌هایی داده‌اند و با متخصصان ما نشست عملی در هفته آینده خواهند داشت.

وی گفت: امیدواریم دو نیروگاه در دهه فجر کلنگ‌زنی شود و همه اقدامات آن انجام شده و بحث تضمین‌های آن انجام شده است و هرکدام 1050 مگاوات است و هر دو نیروگاه را همزمان شروع نخواهیم کرد، این دو نیروگاه را در فاصله دو یا سه ساله شروع خواهیم کرد و تلاش داریم که این نیروگاه در دهه فجر یا نهایتاً تا پایان سال شروع شود و نیروگاه سوم بعد از دو یا سه سال بعد از نیروگاه دوم کلنگ‌زنی شود لذا اولی 8 سال طول می‌کشد که ساخته شود و نیروگاه سومی 10 سال بعد به بهره برداری می‌رسد.

صالحی در ادامه گفت: بعد از 37 سال، تجربه خوبی نسبت به رفتار آمریکا با خودمان نداریم. هیچ‌گاه جنگ تحمیلی و انفجار هواپیمای مسافربری در هوا را فراموش نخواهیم کرد. هیچ‌گاه کودتای 28 مرداد را فراموش نخواهیم کرد و ملت ما هوشیار بوده و سعی می‌کند که از دشمنی طرف مقابل بکاهد و از آن دور شود و هم اینکه هیچ‌گاه فراموش نکند که دشمن کیست و اینکه همیشه بیدار باشد. بنابراین هیچ اعتمادی به مجموعه غرب نداریم چون هیچ خاطره خوبی از آنها نداشته و آنها فقط به منافع خود فکر می‌کنند و فقط به‌دنبال بازگرداندن ایران به مدار سیاسی خودشان است. ایران نمی‌خواهد غلام حلقه به گوش کسی باشد و برای اینکه این‌گونه نباشد باید هزینه بدهد، امروز یک دولتی اگر بخواهد مستقل باشد باید بسیار هزینه کند. ایران یک کشور در حال توسعه است و در خیلی از زمینه‌ها در حد مناسب در شأن ملت خودمان جلو نرفته‌ایم، ما در صنعت و در مسائل اقتصادی هنوز کار داریم اما این کشور در حال توسعه در تعاملات بین المللی و سیاسی همانند یک کشور توسعه یافته عمل می‌کند. ما با 6 کشور دنیا که دارای 95 درصد قدرت نظامی و اقتصادی جهان هستند در حال تعامل بوده و این حاصل نمی‌شد مگر با انسجام دولت و ملت و جز با صبر و استقامت مردم. الآن ایران به‌عنوان یک الگو در جهان شناخته می‌شود.

صالحی در ادامه گفت: همه لحظات مذاکرات سخت بود، بنده بهمن 93 بود که ورود مستقیم به مذاکرات کردم. آقای ظریف در جلسه‌ای اعلام کردند "با بن‌بست مواجه شدیم" آنها چیدمانی برای تأسیسات هسته‌ای مطرح کرده بودند که مقام معظم رهبری با آن مخالف بودند و آنجا بود که خواسته شد به مذاکرات ورود کنیم و کار سختی بود چون آنها می‌خواستند که هرآنچه امتیاز ممکنی است از ایران بگیرند. وزیر انرژی آمریکا با تعدادی از کارشناسان خود آمده بود و ما نیز با تعدادی از دوستان مقابل آنها قرار گرفتیم و ما بحث و استدلال می‌کردیم و طرف مقابل می‌گفت که محاسبات ما را قبول ندارد و حاضر نبودند که محاسبات خود را نیز ارائه دهند. من به همتای خود گفتم "من با اختیار کامل آمده و می‌توانم تصمیم بگیرم و آیا شما نیز با اختیار کامل آمده‌اید؟" که ایشان گفتند "من نیز با اختیار کامل آمده‌ام". من پیشنهاد دادم "شما یک جا در دنیا را نشان دهید که غنی سازی را به‌شیوه‌ای که آمریکا به ما توصیه می‌کند انجام دهد و اگر شما یک جا را به ما نشان دهید ما انجام خواهیم داد" و وی پذیرفت که شیوه پیشنهادی آنها قابلیت اجرا نداشت و این اولین شکست در بن‌بست آمریکایی‌ها بود. یک مورد دیگر  این بود که دو بار مذاکره نمی‌کنیم. ما گفتیم که ما با آمریکا مذاکره می‌کنیم و این آمریکا است که باید با 5 کشور دیگر مذاکره کند، مثلاً ما درباره یک موضوع توافق می‌کردیم اما آنها می‌رفتند و برمی‌گشتند و می‌گفتند که نمی‌شود. از این موارد خیلی داشتیم که مذاکرات طولانی که تا پاسی از شب و یک بار تا نماز صبح طول کشید. مذاکرات خیلی سخت بود و ما مجاز به اشتباه نبودیم، ما منویات رهبری را می‌دانستیم ما حداقل‌ها را می‌دانستیم و در بسیاری از موارد حداکثرها را در نظر گرفتیم.

صالحی گفت: ایران بعد از 37 سال درسهای سنگینی را گرفته و آموختیم که با هوشیاری و هوشمندی امور مملکت را به پیش ببریم و غفلت از دشمن نتایج سنگینی را برای ما به‌همراه خواهد داشت. این نشان از یک توطئه فراگیر است. ما باید همانند یک قلعه‌بان مواظب آن باشیم که دشمن به کشور نزدیک نشود.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: برای مقابله به مثل فنی پیش‌بینی‌های لازم شده است، ما زمانی که مذاکره می‌کردیم همواره مترصد این مسئله بودیم که اگر بدعهدی و بدقولی کردند ما چگونه در فرصت حداقلی بتوانیم برگردیم به شرایط حتی بهتر از اول.

وی گفت: در سازمان انرژی اتمی کمیته‌ای اتفاقاتی را که در ارتباط با مسئله برجام و تحولات در این زمینه در کشورهای 1+5 روی می‌دهد رصد می‌کنند و می‌بینیم که در کجا چه‌کاری انجام می‌دهند تا در یک زمان قابل قبول واکنش‌ها را انجام دهیم.

انتهای پیام/.*