اجرای طرح زوج و فرد برای پیشگیری از تشدید آلودگی هوا در تبریز / نام نویسی ۱۸ هزار نفر برای اشتغال در شهرداری

به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، موضوع شهر و شهرسازی و همچنین آلودگی هوای کلانشهرها موضوعاتی است که در روزهای اخیر بیشتر در مورد آن‌ها بحث و بررسی می‌شود، موضوعاتی که مستقیماً با زندگی روزانه مردم کلانشهر تبریز در ارتباط است و نوع شهرسازی نیز شاید در این موضوع دخیل باشد.

به همین دلیل با دو تن از اعضای شورای شهر تبریز در میزگرد شهرسازی و آلوگی هوا دور هم نشستیم که فریدون بابایی اقدم، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری است و ایرج شهین‌باهر نیز به عنوان دبیر این کمیسیون در سال سوم شورای شهر تبریز فعالیت دارند.

ابتدا از میهمانان در مورد موضوعات شهری و شهرداری که در ایام اخیر بیشتر به آن توجه می‌شود، ‌سؤال شد که بخش اول این میزگرد را در ادامه می‌خوانیم:

18 هزار نفر با مدرک بالای لیسانس در کمیته‌های جذب شهرداری نام نویسی کرده‌اند

تسنیم:آقای دکتر اخیراً برخی مباحث و موضوعات در حوزه کارکنان شهرداری و میزان حقوق پرداختی کارکنان وجود دارد که جای بسی تأمل دارد. از 35 میلیارد حقوق ماهانه تا وجود 16 هزار کارمند در شهرداری. سؤال اول من در حوزه مقایسه تبریز در این بخش با کلانشهری همچون شیراز است که 14 درصد اعتبارات آن صرف هزینه‌های جاری می‌شود در حالی که در شهرداری تبریز این میزان، بیش از 40 درصد است، در این مورد نظر خودتان را بفرمایید و اینکه این میزان اختلاف به مجموعه شهر و شهرداری آیا ضربه ای نمی زند؟

بابایی: در ابتدا از مجموعه فعالین رسانه ای، خصوصاً خبرگزاری تسنیم در استان، که در تمام بخش‌ها بخصوص در حوزه مسائل شهری توجه ویژه ای دارند، کمال تشکر را دارم. نقش رسانه‌ها در جریان مسائل شهری کاملاً برجسته است و مطمئن باشید اگر رسانه‌ها نباشند، بحث مدیریت شهری به صورت جزیره ای اداره می‌شود.

در پاسخ به سوال شما، بحث اشتغال مسئله ای نیست که به متولیان شهر محدود کنیم، بلکه بحث اقتصاد، متولیان کلان دارد که اشتغال و نقطه‌ مقابل آن، بیکاری مسئله ای خرد و محلی نیست. اگر رونق اقتصادی در مملکت باشد وضعیت یک جور است و اگر رکود باشد یک جور دیگر.

مقایسه صرفا نیروی انسانی در این حوزه‌ها کافی نیست و باید در این حوزه ببینیم اقتصاد مردم شیراز و تبریز چگونه است که در این حوزه به نظر من برابر نیست. بخش عمده ای از ایرانیان مقیم امارات از شیراز هستند که مشکل شغلی این شهر را حل کرده است. البته این بدین معنی نیست که به دلیل کمبود فرصت اقتصادی مردم برای اشتغال به سمت شهرداری بیایند.

تورم نیروی انسانی یک مسئله و مشکل بزرگ در شهرداری تبریز است که به هرحال در ملاقات مردمی با اعضای شورای شهر درخواست شغل مردم بیش از گذشته شده است.

به دلیل اینکه کمبود، شهر تبریز در اشتغال زایی در بخش صنعت و تولید، در سال‌های گذشته بهترین گزینه برای اشتغال اکثر بیکاران، شهرداری است. شروع به کار در شهرداری با سایر ارگان‌های دولتی نیز متفاوت است. مثلاً در ارگان‌های دولتی برای جذب نیروی انسانی جدید چندین ماه گزینش انجام می‌شود، ولی در بدنه شهرداری فرد با داشتن ارتباطات گاها نادرست، در عرض 2 روز شروع به کار می‌کند.

عدم شفافیت از نظر جذب نیروی انسانی جدید و وجود برخی تبعات منجر به تورم نیرو در این نهاد شده است که کارایی و بهره وری مطلوب را ندارند، البته می‌توان برای جلوگیری از این رویداد، اقدامات دیگری نیز انجام دهیم و به صراحت اعلام کنیم که مجبور نیستیم بار مسئولیتی دیگر سازمان‌ها را شهرداری قرار نیست متحمل شود.

در چندین ماه اخیر در تمامی مناطق 10 گانه شهرداری تبریز، دغدغه مدیران، بیشتر، پرداخت حقوق به کارکنان بوده تا پرداختن به مباحث عمرانی که به این دلیل نیز علی‌رغم اختصاص مبلغ قابل توجه، در پروژه‌های مسیرگشایی به مشکل مالی برخورده‌ایم.

شهین باهر: تعداد 15 هزار نقر قطعاً از نظر مدیریتی معقول نیست و در مقایسه با شهرهای هم ردیف، شیراز، نصف شهرداری تبریز نیرو دارد، منتها به دلیل وضعیت اقتصادی کشور وضعیت مدیریت و سازمان‌ها بر دوش شهرداری است و در حوزه‌های مختلف شهرداری در جاهایی هزینه می‌کند که وظیفه آن را ندارد.

اخیراً شنیده‌ام که 18 هزار نفر با مدرک بالای لیسانس در کمیته‌های جذب شهرداری نام نویسی کرده‌اند و شهرداری در این بحث اشتغال تاوان زیادی می‌دهد و به نظرم این مسئله معلول این علت می‌باشد.

با افزایش شفافیت در برآورد پروژه‌ها باید از انحراف بودجه جلوگیری کنیم

تسنیم: آقای دکتر انتقاد دیگری نیز نسبت به چگونگی جذب بودجه در مناطق شهرداری مطرح است که مثلاً یک منطقه شهرداری به دیگر منطقه آن کمک می‌کند و هردو آن مبلغ را برای خود درآمد محسوب می‌کنند حتی شنیده می‌شود که برخی مناطق شهرداری نمی‌توانند 30 درصد بودجه خود را تأمین کنند

بابایی: بله این مسئله وجود دارد؛ مثلاً یک منطقه شهرداری برای یک منطقه دیگر معین است و مبلغ کسب شده برای هر دو منطقه درآمد محسوب می‌شود. البته نباید به این مسئله نگاه بدبینانه ای داشت. به هرحال ارقام تکراری همیشه در مباحث مالی وجود داشته ولی بودجه را با این پیش فرض بسته‌ایم که بویژه بخش درآمد و هزینه، مناطق مستقل بوده‌اند هرچند که در برخی مقاطع این کمک معین نیز رخ می‌دهد.

تسنیم: انحراف بودجه و جابجایی در برخی پروژه‌های عمرانی را چگونه می‌بینید؟

بابایی: متاسفانه مناطق اختیار عملی در بودجه نویسی ندارد و علی رغم نگارش بودجه در خود منطقه، بودجه توسط معاونت برنامه ریزی شهرداری تهیه می‌شود و از حق وتو استفاده می‌کند.

همه مناطق شهرداری از این موضوع ناراحت‌اند و در این چارچوب است که گاهی به ناچار بحث جابجایی و انحراف از بودجه اتفاق می‌افتد. مثلاً در برآورد یک پروژه عمرانی، بر اساس برآورد، میزان معینی در بودجه مشخص می‌شود، ولی در حین انجام پروژه مشخص می‌شود که با بودجه همخوانی ندارد و به ناچار بحث جابجایی انجام می‌گیرد.

مصداقی عرض کنم؛ در موضوع مسیر گشایی برخی مناطق ضعیف‌اند و بدون توجه به این مسئله مثلاً 21 پروژه مسیرگشایی با تخصیص 1.5 میلیارد برای هرکدام معین می‌شود که در نهایت مشخص می‌شود که این میزان بودجه برای انجام 3 پروژه مسیرگشایی نیز کافی نیست و متاسفانه این نقیصه وجود دارد.

در بحث برآورد اولیه باید قوی عمل کرده و با افزایش شفافیت در برآورد پروژه‌ها از این کار جلوگیری کنیم. در این موضوع مسیرگشایی‌ها ربطی به شهردار ندارد و منشأ قصور و سهل انگاری در این موضوعات در بخش حمل ونقل ترافیک و حوزه عمران است.

ریه تبریز را تخریب کرده اند / با آلودگی هوا بیماری های سرطان گسترش می یابد

تسنیم:آقای دکتر، مدتی است که توده ای از آلودگی شهر تبریز را فرا گرفته و این شهر روی خورشید را ندیده است. شهر تبریز خصوصاً در چند سال اخیر با مسئله عدیده ای در حوزه محیط زیست و آلودگی روبرو بوده است. نظرتان در این باره چیست؟

شهین باهر: موضوع آلودگی هوا بحث تازه ای نیست و محیط زیست باید در 29 بند این موضوعات را پیگیری نماید. مثلاً بحث معاینه فنی خودروها ناقص اجرا گردیده و در برخی مواقع دیده شده که بدون تست و آزمایش ماشین، معاینه فنی صادر شده و حتی به خانه صاحبان خودرو ارسال می‌شود.

آلودگی هوای شهر تبریز از یک سو معلول خودروهای غیر استاندارد، بنزین غیر استاندارد و آلاینده‌های موجود در کارخانجات نزدیک تبریز است که امروز برخی به دلیل اشتغال به راحتی از کنار آن می‌گذرند. ما نمی‌گوییم این کارخانه تعطیل شود بلکه میگوییم باید طبق قانون صنایع سنگین، کارخانه‌ها از محدوده شهر تبریز جابجا شود، بحث اشتغال زمانی که سلامتی نباشد هیچ ارزشی ندارد.

تبریز در دره ای کاسه مانند قرار گرفته و با نگاهی از بیرون شهر، همچون باسمنج می‌بینیم که تبریز در داخل دود دفن شده است و بایستی 28 بند مکمل محیط زیستی برای جلوگیری و پیشگیری از آلودگی هوا در حوزه‌های مختلف اقدام کنیم، نمی‌توانیم که برای رفع آلودگی تصفیه خانه بسازیم.

برای جلوگیری از آلودگی هوا در شهر لندن بیش از 30 درصد اتوبوس‌های این شهر را پیل خشک (برقی) و تراموا استفاده کرده‌اند و ما می‌توانیم از این امکانات نیز در تبریز استفاده کنیم.

با هم اجرا شوند تا به وسیله آن از آلودگی هوا جلوگیری کند ما می‌توانیم در مسیر BRT از اتوبوس برقی همچون خیابان دماوند تهران استفاده کنیم تا حداقل در مرکز شهر از آلودگی جلوگیری کنیم.

متاسفانه در سال‌های اخیر باغات شهری تبریز را به عناوین مختلف از بین برده‌ایم و در خبرها از تغییر کاربری 3500 هکتار از باغات شهر تبریز در دهه اخیر گزارش شده بود که این یک ویرانی است.

از همه بدتر، با از بین بردن باغاتی که ریه تبریز هستند، با هزینه فراوان در عباس میرزا و عون‌بن‌علی درختکاری می‌کنیم، این دو مکان جزو سرانه تبریز نیست و نمی‌تواند دردی از آلودگی هوای مرکز شهر دوا کند. چون هر کس در دوره خودش به درآمد فکر می‌کند، می‌گوید با تغییر کاربری درآمدی از این مسیر به دست آوریم.

همه ما فراموشکاریم و اکنون که آلودگی هوا به بالاترین میزان خود رسیده است، همه به فکر آن افتاده اند؛ آمار نشان می‌دهد که بیماری‌های سرطانی استان اکثراً متأثر از آلودگی هوا است که خود را در این چارچوب نشان می‌دهد و با این شرایط، در استان و خصوصاً تبریز سونامی سرطان در راه است.

باید از هم اکنون برخی اقدامات را قاطعانه آغاز کنیم، در بحث جابجایی کارخانه‌ها بحث اشتغال را پیش می‌کشند و مدعی می‌شوند شما مخالف اشتغال و کارآفرینی هستید، ما نمی‌گوییم کارخانه‌ها کار نکند، خیر، بلکه می گوییم کارخانه‌ها با فیلتر کار کنند. ما به دست خود نسل آینده را از بین می‌بریم که نمونه بارز آن، آمار فاجعه بار ورودی وادی رحمت در 10 سال اخیر است.

مسائل زیست محیطی ضمانت اجرایی ندارند / طرح زوج و فرد برای پیشگیری از وقوع وضعیت اضطرار آلودگی هوا در تبریز اجرا شود

بابایی: من امروز در بحث آلودگی هوا شرمنده مردم هستم که نمی‌توانیم و یا نمی‌خواهیم کاری در این باره انجام دهیم. بحث آلودگی یک مشکل مدیریتی است؛ من در دوران دانشجویی در سال 75 گزارشی درباره آلودگی هوای تبریز تهیه کردم که براساس آن 70 درصد آلودگی شهر تبریز مربوط به کارخانجات، 23 درصد وسائط نقلیه و 7 درصد آلودگی ناشی از وسائل خانگی است، اما متاسفانه اخیراً در گزارشات مبسوطی درباره آلودگی هوا مشاهده کرده ایم که این درصدها کاملاً وارونه شده است و بیشترین درصد مربوط به وسائط نقلیه و با فاصله قابل توجه آلاینده‌های کارخانجات و خانگی قرار گرفته است.

متاسفانه متولیان امر، همچون راهنمایی رانندگی، مجموعه‌های ذیل شهرداری و کارخانجات این گزارشات و ارقام را قبول نمی کنند و اولین قدم برای حل بحران آلودگی هوا، اشراف کامل به مسئله و پذیرفتن زوایای آن است.

محیط زیست کار پایش وضعیت هوا را انجام می‌دهد ولی این مسئله ضمانت اجرایی برای مقابله با آن را ندارد؛ در شماره گذاری خودرو و معاینه فنی قاطعیت لازم برای برخورد وجود ندارد. در این بین نیز در شهرداری از 1000 دستگاه اتوبوس فعال در شرکت واحد شهرداری تبریز 700 خودرو فعال هستند که بخش عمده ای از آنان آلاینده شدید هوا هستند.

عملاً محدودیت منابع مالی مانع از بهبود وضعیت آلایندگی اتوبوس رانی تبریز می‌شود که در کنار آن مستهلک بودن بیش از 14 هزار تاکسی تبریز تشدید کننده بخش دیگری از آلودگی هواست. اغلب مینی بوس‌های موجود در سطح شهر نیز از این قاعده مستثنی نیستند؛ البته اندکی در بخش مربوط به آلایندگی کارخانجات در 2 دهه اخیر به نسبت قبل، موفق عمل کرده‌ایم.

باید به متولی آلودگی هوا یعنی سازمان محیط زیست اختیارات بیشتری داده شود تا بتواند به صورت قاطعانه برخورد کند، هرچند درکنار این امر نیز باید تعامل سازنده ای بین ارگان‌ها و سازمان‌ها برقرار باشد و سهم خودشان را در آلودگی هوا قبول کنند. تا وقتی وضعیت آلودگی هوا به درجه هشدار نرسیده باشد، کمیته ای درباره چاره اندیشی گذر این وضعیت تشکیل نمی‌شود.

طرح زوج و فرد از خانه‌ها در تهران اجرا گردیده که باید در این چارچوب فکری به این موضوع اندیشیده شود، چرا که ایمان دارم بیشترین سهم آلودگی هوای تبریز به وسائط نقلیه اختصاص دارد و در کنار آن یکی از طرح‌های مؤثر برای حل مشکل آلودگی هوا را طرح ترافیک می دانم که تاکنون به یکباره بایگانی کرده‌اند.

ایجاد شهرک سلامت در راستای تامین امنیت سلامت مردم و کاهش تردد و آلودگی در مرکز تبریز است

تسنیم: اخیرا مسئله شهرک سازی در تبریز اهمیت جدی یافته مثلاً در کنار شهرک‌های صنعتی موجود در اطراف تبریز، شهرک‌های سلامت شکل گرفته اند، این مسئله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شهین باهر: از جمله مواردی که در تبریز از چند بُعد قابل بررسی است، بحث درمان و بهداشت در این حوزه است. به دلیل قرار گرفتن استان ما در مرز با کشورهای همسایه که نیاز قابل توجه به توانایی‌های بهداشتی و درمانی ما دارند، می‌توانیم در بحث توریسم درمانی متمرکز شویم؛ چرا که تا مدتی ما اثرات این بحث را در اقتصاد شهری خودمان می‌دیدیم و نشان داد که این موضوع از مسائل قابل توجه و اساسی شهر تبریز است.

متاسفانه به دلیل عدم مدیریت صحیح اتفاقی بود که به صورت خودجوش انجام شده بود و با عدم مدیریت صحیح حجم قابل توجه توریست‌های درمانی را نتوانستیم مدیریت کنیم. امروزه من به عنوان یک شهروند کمتر توریست سلامتی می بینم؛ هرچند که مشکلات زیادی سبب عدم تداوم سفر گردشگران سلامت به آذربایجان شرقی و خصوصاً تبریز شد.

در حوزه ترافیک باید برخی از خدمات به صورت کلان از شهر خارج شوند وخصوصا بخشی از ترافیک شهر تبریز به بحث درمان مربوط می‌شود که مثلاً ترافیک پزشکی در 17 شهریور به سختی حل می‌شود چراکه فضاهای درمانی موجود برای این حجم از تردد طراحی نشده است.

نمی‌توانیم جلوی هر مطب در خیابان 17 شهریور یک پارکینگ درست کنیم و این مسئله باعث شد تا شورای شهر تبریز به فکر ایجاد یک شهرک جدید سلامت برای تأمین و جبران این دست مسائل و مشکلات در خیابان‌های مرکزی تبریز برآید.

الحمدلله شهرک سلامت جدید به وسعت 10 هکتار با فضاهای درمانی و مطب پزشکان در صحن شورای شهر تصویب شد تا مطب پزشکان مستقر در خیابان 17 شهریور را بدانجا منتقل و با احداث هتل آپارتمان‌های مخصوص درمان، شرایط مساعدی را برای گردشگران سلامت در تبریز فراهم نماییم.

اخیراً شنیده شده که برخی از بیماری‌ها همچون سل به دلیل اقامت برخی از بیماران خارج از استان و شهر، در تبریز شیوع پیدا کرده که جای نگرانی دارد. با اسکان این افراد در خارج از شهر و در شهرک سلامت می‌توان تا حدود زیادی از این کار نیز جلوگیری کرد.

بعضی همکاران در فکرند یک شهرک هم در غرب تبریز ایجاد شود که انشالله مجموعه این اقدامات می‌تواند از نظر ترافیک و جذب توریسم سلامت، عمده مشکلات ما را حل ‌کند.

ایجاد شهرک سلامت بی معنی است/ علوم پزشکی بیمارستان را به تجاری تغییر کاربری می دهد تا در شهرک سلامت سرمایه گذاری کند

بابایی: آقای دکتر شهین باهر تعبیری به نام "انفجار فکر" را به کار می‌برند که حاکی از اِبراز و طرح افکار خلق الساعه در این حوزه است. مشخصاً در مبانی نظری موجود در ایجاد و شکل گیری شهرک‌های صنعتی بحث صرفه جویی‌های است که یکجا بودن شرکت‌ها و کارخانه‌های صنعتی منجر به کم شدن هزینه‌ها و ایجاد رقابت در بین شرکت‌ها می‌باشد.

براین اساس سازمان شرکت‌های صنعتی تشکیل و توسعه یافت و براساس آمار اعلام شده، تبریز پس از تهران بیشترین شهرک‌های صنعتی را دارا می‌باشد. اما آنچنان که شهرک صنعتی بعثت را به عنوان بزرگ‌ترین شرکت صنعتی تبریز در کشور مطرح می‌کنند، به خاطر مسائل خشکسالی و دریاچه ارومیه مسکوت مانده است و این بحث‌ها خارج از روند اصلی یعنی طرح آمایش سرزمینی با مطالعه دامنه دار انجام می‎شود.

اخیراً نیز انتخاب شهر تبریز به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در سال 2018 اقدام خوب ومثبتی است که با فرصت 2 ساله می‌توانیم به ایجاد زیرساخت‌هایی در این حوزه در شهر تبریز دست بزنیم که انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری براساس احداث مراکز اقامتی و هتل انجام پذیرد.

اعطای پروانه‌های ساخت هتل و مراکز اقامتی در شهر تبریز به صورت کاملاً رایگان می‌باشد و این مزیتی برای این شهر می‌باشد؛ که باید بیش از پیش از این پتانسیل استقاده بهینه کرد.

از سوی دیگر در منطقه بندی شهر تبریز براساس آیتم‌های مختلف که به عنوان یک اصل مهم در شهرسازی مطرح می‌شود، و کاربری‌های سازگار و ناسازگار را در منطقه بندی‌های ایجاد شهرک‌های صنعتی مورد توجه جدی قرار داد.

در بحث سلامت دیدگاه من متفاوت با دید آقای مهندس شهین باهر است. امروزه توزیع کاربری در سطح شهر تبریز براساس تراکم جمعیت است. اساس تقسیم مراکز درمانی بهداشتی باید در سطوح محله ای، ناحیه ای، منطقه ای، شهری و فرا شهری باشد و ما نمی‌توانیم با احداث شهرک‌هایی به دور از شهر، دیگر مناطق را از این مراکز مهم درمانی و بهداشتی بی نصیب بگذاریم و این روند موجود در توزیع خدمات غیرمتوازن بهداشتی و درمانی در سطح شهر تبریز، هر روز روند پرشتاب تری به خود می‌گیرد.

در بند سه تبصره «ن» قانون بودجه سال 93، به دستگاه‌های دولتی اجازه تغییر کاربری اموال غیر منقول و در نتیجه درآمدزایی از آن را می‌دهد که در نتیجه این اقدام، این بند در سال 94 به قانون تبدیل شد که ماحصل این قانون باعث شده که تمامی دستگاه های دولتی برای تغییر کاربری زمین‌های خود که سال‌ها با یک کاربری استفاده می‌شد، به سرعت برای تغییر کاربری به کمیسیون ماده 5 مراجعه نمایند.

یکی از اولین دستگاه‌های دولتی دانشگاه علوم پزشکی است که با ارائه پرونده 10 ساختمان با کاربری درمانی در سطح شهر، درخواست کرد تا 5 عدد از آن را به کاربری تجاری تغییر ماهیت دهد چرا که استدلال می‌کنند ما در شهرک خاوران یک شهرک سلامت ایجاد خواهیم کرد.

رفتار غیر منطقی برخی مدیران استانی منجر به این شده است که این افراد آنقدر جسارت پیدا می‌کنند که قصد دارند بیمارستان تخصصی چشم پزشکی را به مجتمع تجاری و خدماتی تغییر کاربری بدهند که با این روند سایر ادارات و سازمان‌ها نیز به این زمینه ورود خواهند کرد.

ادامه میزگرد در بخش دوم...

انتهای پیام/