رشد ۱۱ درصدی اهدا کنندگان خون در استان مرکزی/ وجود ۵۲ درصد اهدا کننده مستمر خون در استان مرکزی

به گزارش خبرگزاری تسنیم در اراک، سیده‌فاطمه مهدویانی که مهمان دفتر تسنیم در استان مرکزی شده بود از بخش‌های مختلف این خبرگزاری بازدید کرد و با مدیر خبرگزاری تسنیم در استان مرکزی و خبرنگاران این مجموعه به گفت‌وگو نشست.

در این گفت‌وگو که بیش از 60 دقیقه به طول انجامید مدیرکل انتقال خون استان مرکزی دیدگاه‌ها و نظرات خود را نسبت به کار این خبرگزاری و آمار و اطلاعاتی در رابطه با وضعیت اهدای خون استان بیان کرد.

مدیرکل انتقال خون استان مرکزی در این بازدید از وجود حدود 52 درصدی اهدا کنندگان خون در استان مرکزی، اهدا کنندگان مستمر خبر داد که حداقل سالی 2 بار برای اهدای خون خود مراجعه می‎کنند.

مشروح گفت‌و‌گوی خبرنگاران تسنیم با مدیرکل انتقال خون استان مرکزی در زیر می‌آید:

: چه برنامه‌ای در راستای فرهنگسازی اهدای خون دارید؟

مهدویانی: برنامه‌های متنوعی برای افزایش اهدای مستمر خون داریم فرهنگسازی برای اهدای خون است و در آنها تاکید بر این امر است تا اهدای خون به صورت مستمر باشد.

اهدای مستمر خون به سبب اینکه ذخائر کافی و مناسب خون را تامین می‌کند بسیار با اهمیت است، ما به هر گروه خونی که نیاز داشته باشیم اهداکنندگان مستمر یک ذخیره خونی کافی برای ما تامین می‏کنند.

فراخوان اهداکنندگان خون با فاصله‌ای که خود اهدا کنندگان تعیین کرده یکی از اولویت‌های کاری در سازمان انتقال خون است، سر تاریخ پیشنهادی، همکاران فراخوان، اهدا خون را یادآوری می‏‌کنند، اهدای خون مستمر در 8 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8 درصد افزایش داشته و اکنون 52 درصد اهدا کنندگان خون در استان مرکزی جزو اهدا کنندگان مستمر خون هستند.

: اهمیت اهدای خون را چکونه تبیین و تشریح می‌کنید؟

مهدویانی: اهدای خون به لحاظ معنوی نیز برکات فراوانی دارد چرا که هرکس یک واحد خون اهدا کنند جان سه نفر را نجات داده و با اهدای یک واحد خون سه فراورده مهم خونی از جمله گلبول قرمز فشرده، پلاسمای تازه منجمد و پلاکت تهیه شده که هر کدام از آنها به بیماری خاص تزریق می‌شود.

گلبول قرمز به بیماران درگیر تالاسمی و مجروحان تصادفات و بیمارانی که به هر دلیلی دچار خونریزی می‎شوند تزریق می‎شود، پلاسمای تازه منجمد به افرادی که کمبود فاکتورهای انعقادی و مشکلات انعقاد خون دارند تزریق شده و پلاکت نیز عمدتا برای بیماران سرطانی کاربرد دارد.

به لحاظ جسمی، اهدای خون اثرات بسیار مثبتی بر بدن فرد اهداکننده داشته چراکه با اهدا خون، خون تازه جایگزین خون اهدایی شده و مراکز خون‌ساز بدن فعال می‌شود، اهدا خون در دراز مدت از غلظت خون در این افراد جلوگیری می‏کند چراکه غلظت خون عامل وقوع سکته قلبی یا مغزی است.

: برای فرهنگ سازی این موضوع در مدارس و سنین نوجوان و جوان چه برنامه ای داشته‌اید؟

مهدویانی: آموزش در مدارس که هر هفته مقاطع راهنمایی و دبیرستان به سازمان انتقال خون مراجعه کرده و مراحل تهیه و تولید خون را از نزدیک می‌بینند، کلاسهای آموزشی ویژه برای آموزش عمومی داریم و با کانون زنان هماهنگی‌هایی انجام شده، با دفتر امور زنان و خانواده استانداری و مشاور امور بانوان دستگاه‎ها جلساتی داشته ایم و توضیحاتی در این باره به آنها داده‌ایم.

پوستر، بنرهای تبلیغاتی، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های دیداری و شنیداری، آموزش رابطان بهداشت مرکز بهداشت از جمله اقدامات انجام شده برای ترویج فرهنگ اهدای خون بوده است.

: در حوزه فراورده‌های خونی چه اقداماتی صورت گرفته است؟

مهدویانی: تامین نیروی انسانی سازوکار خود را دارد و از طریق سازمان مدیریت کشور و سازمان انتقال خون تمهیدات لازم انجام می‎شود، پیگیری‌های لازم را همکاران ستادی انجام می‎دهند، ما در بخش استانی هستیم که مرکز درمان سرطان در غرب کشور است یکی از اولویت‌های درمان این بیماران، تزریق پلاکت است زیرا با هر دوره شیمی درمانی، پلاکت این بیماران افت پیدا کرده و نیاز به تزریق پلاکت دارند، پلاکت فرآورده‌خونی است که مهمی است که برای بیماران سرطانی کاربرد دارد.

همچنین پاسخگوی بیماران استان‌های همجوار درتامین پلاکت هستیم از اولویت‌های ما تامین پلاکت است، یکی از کارهای که درصدد هستین توسعه یابد تهیه فرآورده پلاکت آفروزیس است که فقط از یک اهدا کننده خون تامین می‎شود، شرایط اهدا کننده پلاکت آفروزیس همان شرایط اهداکننده خون است، روال اهدا خون برای فرد انجام و به وسیله یک دستگاه خون گرفته می‎شود و پلاکتش نگهداری و باقی اجزای خون به بدن اهدا کننده برگشت داده می‏‌شود.

پلاکت آفروزیس با پلاکت رندوم متفاوت است پلاکت افروزیس به دلیل روش تهیه حدود 7 برابر پلاکت رندوم، پلاکت دارد و بیمار سرطانی، که در دوره درمانش لازم است 6-7 واحد پلاکت بگیرد، یک واحد پلاکت آفروزیس برای وی کافی است و از عوارض تزریق پلاکت‌های متعدد جلوگیری می‌شود، تقریبا روزی یک واحد پلاکت آفروزیس داریم و با توجه به راه اندازی فاز دوم بیماستان درمان سرطان آیت‌الله خوانساری، باید این بخش توسعه داده که نیازمند همکاری بیشترمسئولان هستیم.

: در بخشتامین و تولید پلاکت و اهدای آن چه برنامه ای داشته اید؟

مهدویانی: باید در زمینه اهداء کنندگانی که خواهان اهداء پلاکت هستند فرهنگ سازی شود، حدود 7.5 درصد اهداء کنندگان خون در استان مرکزی بانوان و مابقی آقایان هستند، از نظر اهداء خون بانوان، رتبه سوم را در کشور دارا هستیم.

: وضعیت آماری اهدای خون در استان را چگونه تشریح می‌کنید؟

مهدویانی: شاخص اهداء خون بانوان در استان مرکزی در 8 ماهه امسال 7.56 درصد بوده که نسبت به سال گذشته 3درصد افزایش داشته است، به لحاظ رشد اهداء خون در 8 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز رتبه سوم را در کشور کسب کرده و درصد رشد اهداء کنندگان خون نیز در مدت مذکور در استان مرکزی 11 درصد بوده است.

به طور متوسط روزی 120-130 واحد خون در استان تهیه شده که ماهانه به طور متوسط حدود 4000 واحد تهیه می‎شود و فرآوردهای خونی تهیه شده به جزو مصرف در استان به استان‌های تهران و خوزستان ارسال می‌شود.

: در بخش پایگاه‌های انتقال خون مشکلی وجود دارد؟آیا برای افزایش آنها برنامه ای دارید؟

مهدویانی: برای تاسیس هر مرکز جدید مجوز از سوی شبکه خونرسانی کشور صادر می‎شود، در همه استان‌ها به همین نحو است که مجوز تاسیس مرکز جدید برای اهدا خون برای شهرستان‌ها توسط شبکه خونرسانی کشور صادر می‎شود، فاکتورهای متعددی برای صدور مجوز لازم است که جمعیت آن منطقه، فاصله با نزدیکترین مرکز اهدای خون، تعداد بیماران خاص آن منطقه از جمله برخی از این فاکتورها است.

مراکز جدیدی تاسیس شده اما آنقدر نتوانستند اهداف سازمان را تامین کنند، اهداف سازمان بیشتر تامین و تولید فرآوردهای خونی است، وظیفه سازمان انتقال خون، تامین فرآوردهای خونی است و زمانی که نیاز است فاکتورهای تاسیس مرکز جدید بررسی و در صورت کسب امتیاز، آن مرکز تاسیس می‌شود.

: وضعیت استان مرکزی در بخش خون و فراورده‌های خونی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مهدویانی: فاکتورهای که شبکه خونرسانی کشور مدنظر قرار می‎دهد طبق دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت است، در برخی از جاها که دسترسی به مراکز اهدای خون کمتر است راهکارهای دیگری می‏توان تعبیه کرد، الان تامین پلاکت برای بیماران سرطانی یکی از اولویت‌های سازمان انتقال خون است و در واقع یکی از چالش‌ها است، تامین فرآورده پلاکت رندوم در استان مرکزی در 8 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 18.4 درصد افزایش داشته است، تامین پلاکت آفروزیس نیز نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

شایعترین گروه خونی در دنیا، ذخایر گروه O مثبت است و بیشترین گروه خونی مصرف شونده هم گروه خونی O است،  در شرایط بحرانی و اورژانسی به بیماران گروه خونی O منفی تزریق می‌شود، اگر RH را بدانند و اگر مثبت باشدO  مثبت را به تمام گروه‌های خونی مثبت تزریق کنند اما در وحله O منفی مهم است و آنچه همیشه در ذخایر استراتژیک سازمان مدنظر است به ویژه در مواقعی که باید آماده باش باشیم ذخایرO منفی است.

: یکی از موضوعات طرح شده قیمت‌دار شدن فراورده‌های خونی استُ نظر شما و ارزیابیتان از این موضوع چیست؟

مهدویانی: 14 خدمت برای انتقال خون تعریف شده که تعرفه مشخص شده تنها تعرفه خدمت است، مثلا خون کامل تعرفه‌ای به آن تعلق نمی‌گیرد، برای انجام اقدامات کامل بر روی خون تعرفه تعریف شده که البته از سال 60 این تعرفه‎ها وجود داشته اما تاکنون انجام نشده، بیمارستان‌ها از همان ابتدا برای هرکاری که روی خون انجام می‏داده تعرفه آن را دریافت می‎کرده‎اند، سازمان انتقال خون وارد چرخه‌ای شده که تعرفه برای خدمات تعیین کند تا مصرف خون بهینه شود، با تعیین تعرفه فرآورده‌ها بدون دلیل به بیماران تزریق نمی‌شود و ضایعات خون کاهش می‌یابد.

خون اگر تزریق شود ممکن است عوارض داشته باشد، هر چقدر کاری کنیم که تزریق خون کمتر شود بستری شدن بیماران نیز کمتر می‎شود و این سبب می‎شود که بر روی کیفیت کار تمرکز بیشتر شود و به سوی تولید فرآوردهای خونی با کیفیت بیشتر می‎رویم.

: وضعیت انتقال خون در دوره های مختلف را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مهدویانی: در ایام سرد سال و روزهای برفی و بارانی مراجعه کننده بسیار کم است و از مردم تقاضا داریم در این روزها نیز مراجعات خود را داشته باشند، در بهار بیشترین مراجعات را داشته و در تابستان نیز به دلیل افزایش مسافرت‌ها مراجعات کم می‎شود.

در تاسوعا و عاشورا تعداد زیادی مراجعه کننده داشتیم، نخست این افراد را ثبت نام کرده و در فاصله عاشورا تا اربعین فراخوان کردیم، در استان بیش از 100 نفر ثبت نام کرده و اهداء خون داشتند، طرح نذر خون برای شب‌های قدر نیز باید اجرا شود چراکه در این شب‌ها نیز آمار مراجعه کنندگان بالا است.

انتهای پیام/