لزوم توجه به واحدهای تولید هم زمان آب و برق در طرح انتقال آب به فلات مرکزی

وزارت نیرو  طرحی را در دست دارد که در قالب آن آب قابل شرب از حاشیه خلیج فارس و دریای عمان به 17 استان فلات مرکزی کشور برای تامین آب مورد نیاز 45 میلیون نفر منتقل خواهد شود. حمید چیت چیان وزیر نیرو در این رابطه اعلام کرده است که براساس این طرح آب دریا در بندرعباس شیرین سازی و به کرمان منتقل و از آنجا به میزان 500 میلیون متر مکعب در سال به صنایع استان یزد منتقل می‌شود.

نکته قابل تاملی که در این رابطه مطرح می‌شود شیوه شیرین‌سازی آب در واحدهای شیرین‌سازی آب دریا است.  واحدهای شیرین‌سازی آب، واحدهایی هستند که با استفاده از یکی از روش های حرارتی یا غشایی، آب دریافتی شامل آب دریا یا رودخانه را به آب قابل شرب تبدیل می‌کنند. اساس کار در روش حرارتی ، تبخیر آب توسط انرژی گرمایی و سپس میعان‌سازی آب تبخیری است. در روش غشایی نیز آب را با فشار زیاد از غشاهایی با ابعاد بسیار کوچک عبور می‌دهند تا ذرات موجود در آب جدا گردد و به آب قابل شرب تبدیل شود. در واحدهای شیرین‌ساز آب به روش غشایی، نیاز به مصرف برق برای عبور آب از غشا در فشار بالا است اما در روش حرارتی نیاز به انرژی حرارتی برای تبخیر و سپس میعان سازی آب است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد انرژی حرارتی مورد نیاز واحدهای شیرین‌سازی آب به روش حرارتی را می‌توان از انرژی اتلافی نیروگاه‌های گازی بدون مصرف سوخت تامین کرد. این نیروگاه‌ها با بازدهی 30 درصد برق تولید می‌کنند و 70% انرژی دریافتی را به صورت حرارت در هوا رها می‌سازند. در صورت اضافه شدن واحدهای شیرین‌سازی آب به نیروگاه‌های گازی بازده مجموعه تولید آب و برق جدید به بالای 80% خواهد رسید. با استفاده از این روش علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، می‌توان آب شیرین مورد نیاز استانهای اطراف دریا یا رودخانه‌های بزرگ را تامین نمود. در کشور حدود 26هزار مگاوات نیروگاه گازی فعال هستند که حدود 18 هزار مگاوات از این ظرفیت در نزدیکی(کمتر از 100 کیلومتر) خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر هستند و قابلیت تولید 4 میلیون مترمکعب آب شیرین در روز معادل 1.5 برابر آب مصرفی شهر تهران بدون مصرف انرژی دارد.

به عبارتی در صورت استفاده از واحدهای تولید هم‌زمان آب و برق نه تنها نیاز آب استانهای فلات مرکزی برطرف می‌گردد بلکه برق مورد نیاز کشورنیز تامین می‌گردد.

اگرچه جزییات شیوه شیرین‌سازی آب خلیج فارس و دریای عمان از طرف وزارت نیرو اعلام نشده است اما در حال حاضر عمده واحدهای شیرین‌سازی آب به روش اسمز معکوس آب را شیرین می‌کنند و این نگرانی وجود دارد که برای تامین آب مورد نیاز 17 استان واحدهای تولید هم زمان آب و برق مورد غفلت قرار بگیرد.

* محمدرضا کیا شمشکی

انتهای پیام/