ساختار شکنی "هیئت رفاه " در جامعه افراطی عربستان سعودی

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه اینترنتی رأی الیوم، سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی دیدگاه خود در رابطه با توسعه این کشور موسوم به عربستان 2030 را با مجموعه‌ای از دستورات پادشاهی تقویت کرد، دستوراتی که نشان دهنده بازسازی کامل ساختار وزارتخانه‌ها و مؤسسات حاکمیت این کشور است. از جمله مهم‌ترین این تغییرات، تغییر نام وزارت نفت و معادن به وزارت انرژی و صنایع و ثروت‌های معدنی و برکناری علی النعیمی وزیر نفت سابق بود که در طول 20 سال گذشته این سمت را در اختیار داشته است.

نکته جالب در این سلسله دستورها تأسیس هیئت عمومی رفاه و هیئت فرهنگی بود که نشان دهنده دور تازه ای  از توجه پادشاه عربستان به شهروندان است. این هیئت می‌تواند تعداد زیادی از قید و بندهای موجود در مسیر رفاه و لذت بردن مردم عربستان از زندگی را از بین ببرد تا مردم این کشور مانند دیگر مردم دنیا زندگی کنند. به عنوان مثال ناصر القصبی هنرمند معروف سعودی برنامه‌های طنز تلویزیونی در صفحه خود در سایت اجتماعی توییتر نوشته است: ان‌شاءالله هیئت رفاه، انسانیت ما را که از ده‌ها سال پیش از دست داده ایم، باز خواهد گرداند و ما مانند سایر خلق‌الله خواهیم شد.

این هنرمند با این نظر مورد هجمه ده‌ها هزار نفر از کاربران شد که هیئت رفاه را نشانه‌ای برای خروج از ارزش‌های اسلامی و اجتماعی و تقلید از غرب می‌دانستند. در هر حال این موضوع در ساختار دینی و بسیار محافظه‌کار جامعه عربستان قابل پیش‌بینی بود.

محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان با صحبت های خود در مورد ضرورت توجه به رفاه شهروندان سعودی بسیاری از مردم از جمله ما را غافلگیر کرد. وی این موضوع را در سخنرانی طولانی خود در شبکه العربیه مطرح کرده و دیدگاه‌های اقتصادی خود برای عربستان و رها کردن این کشور از اعتیاد به نفت یا پایان مرحله تکیه بر نفت به عنوان تنها منبع اساسی درآمدهای کشور را تشریح کرد. 

این دومین رویکرد کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس در این زمینه است، پیش‌از این دولت امارات متحده عربی وزارت سعادت را تأسیس کرده است که متولی وارد کردن شادی و خوشحالی در میان مردم امارات است و سعی دارد آنها را از تمامی درد ها و مصیبت‌ها دور کند. البته در مورد امارات می‌بینیم که گشایش زیادی نسبت به فرهنگ غرب در آن مشاهده می‌شود و به صورت اساسی با عربستان سعودی تفاوت دارد. این در حالی است که عربستان سعودی همچنان پلیس دینی دارد و مذهب رسمی آن حنبلی وهابی است و زنان در این کشور حق رانندگی ندارند. برپاکردن سینما در عربستان ممنوع است و هر نوع اختلاط بین زن و مرد تنها در حدود شرعی که وهابیت تعریف کرده، قابل پذیرش است. در همین راستا بسیاری از شرایط کاری برای زنان که نیمی از جامعه عربستان هستند، ممنوع است.

مطالبی که در مورد هیئت رفاه گفته شد، در مورد هیئت فرهنگی صدق می‌کند، با وجود این که عربستان شاهد نهضت فرهنگی بی‌سابقه در زمینه داستان، شعر، داستان کوتاه و نقد ادبی و فنی بوده است، اما ورود بیشتر ابداعات ادبی به عربستان ممنوع است. در عربستان سانسور شدیدی اعمال می‌شود و سایت‌های سیاسی و ادبی و هنری فیلتر می‌شوند، این رویکرد در عربستان پیش از هر کشور دیگری وجود دارد .

دستورات پادشاهی عربستان برای تشکیل این هیئت‌ها همراه با ارائه اطلاعات و جزئیاتی از ایده‌ها و راهکارهای اجرایی آنها نیست. شاید در آینده مطالبی در این زمینه نوشته شده و ما نسبت به آن آگاهی پیدا کنیم ، اما موضوع قطعی این است که ملت عربستان نیاز شدیدی به این مؤسسات دارد تا مصیبت‌های ناشی از انجام رویکردهای صرفه‌جویی دولت و لغو یارانه‌های دولتی از کالاهای اساسی را که در آینده اجرایی خواهد شد، تحمل نماید. سیاست‌هایی که در نتیجه کسری بودجه عربستان و کاهش درآمدهای نفتی این کشور پدید آمده است.

این اقدامات ممکن است اقدامات جسورانه نظیر کاستن از اختیارات هیئت امربه‌معروف و نهی از منکر باشد که براساس آن بازداشت شهروندان و تفتیش آنها از سوی هیئت ممنوع شده و این مأموریت به پلیس واگذار شده است. همچنین ما بعید می‌دانیم که دستوراتی برای لغو ممنوعیت رانندگی زنان و باز شدن بازارهای کار به روی آنها صادر شود و آن ها تشویق به ورود به برخی فعالیت‌های هنری و فرهنگی دیگر نظیر تئاتر و تولیدات سینمایی شوند. به ویژه در شرایطی که دورزدن ممنوعیت های دولتی از طریق سایت‌هایی نظیر یوتیوب و فیس بوک و سایر سایت‌های اجتماعی دیگر افزایش پیدا کرده است.

باید دید آیا در میدان‌های بزرگ پایتخت عربستان یا در فرودگاه‌های این کشور پلاکاردهای بزرگ با محتوای "لبخند بزن، چرا که در ریاض هستی!" نصب خواهد شد،  این روزها هیچ ‌چیزی عجیب نیست. 

انتهای پیام/