وقتی از تاریخ "هاله‌ای" باقی می‌ماند/غبار فراموشی بر روی تصویر جنگ شاه‌عباس صفوی و ازبکان در میدان امام اصفهان
سردر بازار قیصریه هم‌زمان با سردر مسجد امام ساخته شده و درست روبروی هم قرار گرفته‌اند و روایتگر نوعی جریان زندگی در میدان است و مهم‌ترین بنایی که هنوز نشان اصفهان را بر پیشانی دارد سردر قیصریه است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، اصفهان امروز هر آنچه دارد وام گرفته از اصفهان دوران درخشان کاشی‌های معرق و هفت‌رنگ و نقوش حیرت‌انگیز و بناهای اعجاب‌انگیز دوره صفوی است، نقوشی که در و دیوار شهر را آذین بسته و روحی الهی را در شهر از خود انعکاس می‌دهد و در این میان نقوش و نقاشی‌های زیبای استادکاران در طول تاریخ روایتی دیگر را از این شهر بیان می‌کند.
نقاشی‌ها و نگاره‌هایی که علاوه بر زیبایی منحصربه‌فرد خود، روای رخدادها و اتفاقات زمان ساخت آن است که نمونه آن نقاشی جنگ چالدران در دیواره‌های کاخ چهل‌ستون و نقاشی کمرنگ و محو سردر بازار قیصریه در میدان نقش‌جهان است که امروز دیگر هاله‌ای از آن همه شکوه دیده می‌شود.
در انتهای شمالی میدان نقش‌جهان، بازار قیصریه واقع شده و دالان‌های بازارهای کوچک از اطراف منشعب و به قلب شهر قدیم منتهی می‌شود، سردر بازار قیصریه هم‌زمان با سردر مسجد امام ساخته شده و درست روبروی هم قرار گرفته‌اند و روایتگر نوعی جریان زندگی در میدان است و مهم‌ترین بنایی که هنوز نشان اصفهان را بر پیشانی دارد سردر قیصریه است.
مسجد و بازار بازتابی که روش و منش زندگی مردم اصفهان را در زمان صفویه حکایت می‌کند که بنای سردر بازار قیصریه به دست معمار معروف عصر صفویه، استاد علی‌اکبر اصفهانی در سال 1011 هجری قمری ساخته شد.
این سردر با زیبایی خاصی بنا شده و در ورودی چوبی کهنه آن حکایت از گذشت چهار قرن دارد و بر بالای این در چوبی، آثار هنری قابل‌توجهی انسان را به خود جلب می‌کند اما در بالای سردر و طاق‌نمای ورودی دیوارنگاره‌ای از جنگ شاه‌عباس صفوی با ازبکان وجود دارد با بهتر بگوییم وجود داشته که در طول سال‌های اخیر کمرنگ و محو شده است.
سردر قیصریه در گذشته نه‌چندان دور دارای سه طبقه و اکنون دارای دو طبقه است و طبقه سوم آن که تخریب شده، نقاره‌‌خانه را تشکیل می‌داده که در آن با صدای موسیقی، اوقات روز را اعلام می‌‌کرده‌‌اند.
در واقع سردر قیصریه ورودی بازار اصفهان است، بازاری که به سبب خرید و فروش کالاهای گران قیمت و نفیس، «قیصریه» یا «بازار شاهی» خوانده می‌شود و نمادی از اقتصاد پویا و پررونق آن روزگار پایتخت صفویان است.
سردر بازار قیصریه تلفیقی از تزئینات کاشی‌کاری معرق، نقاشی‌های دیواری در دولچکی کاشی سردر، تیراندازی با نیم‌تنه انسان و نیم‌تنه ببر و دم اژدها است و هم‌چنین در درون سردر تصویر شکارگاه شاه‌عباس صفوی و شماری از مردان و زنان اروپایی دیده می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان درباره مرمت نقاشی‌های سردر بازار قیصریه به تسنیم گفت: مرمت نقاشی‌های بازار قیصریه از حساسیت بالایی برخوردار است و در مرمت این بنا باید اصالت آن حفظ شود.
فریدون الهیاری افزود: بازسازی و مرمت نقاشی‌های سردر بازار قیصریه از اولویت‌های میراث فرهنگی است که دراین‌باره عزمی جدی دارد.
وی با بیان اینکه برای مرمت بازار قیصریه که شامل بدنه، کف‌سازی و بام نیاز به بازسازی دارد، تصریح کرد: میراث فرهنگی در زمینه بام اقدامات خود را در استحکام بخشی انجام داده و بدنه بازار نیز قرار شده کسبه برای آن هزینه برای اقدامات مرمتی را تهیه کنند.
اما سؤال و دغدغه‌ای که ذهن بسیاری از گردشگران و دوستداران میراث فرهنگی را در مواجه با این اثر شگفت‌انگیز تاریخی مشغول می‌کند اینکه آیا با توجه به غنی بودن آثار مکتوب، تصویر و روایت‌های سیاحان در طول 4 سده گذشته از اصفهان، تصویر کامل این نقاشی در دسترس نیست تا بتوان بر اساس آن تصویر این نقاشی را به‌طور کامل مرمت کرد؟
در این زمینه با شخصی که مدعی مرمت این بنا بود در حاشیه بازدید از سردر قیصریه صحبت کردیم، وی گفت که هیچ اثر مکتوب و مستندی درباره این نقاشی وجود ندارد و ما بر اساس هر آنچه در سال‌های اخیر از تصویر جنگ شاه‌عباس با ازبکان باقی‌مانده آن را مرمت کردیم.
فریبا خطابخش، مدیر پایگاه جهانی میدان امام(ره) درباره روند مرمت این بنا به خبرنگار تسنیم می‌گوید: مرمت این بنا تمام شده و هیچ مشکلی در این بخش این میدان وجود ندارد.
با این حال حفظ و نگهداری آیینه تاریخی اصفهان یک وظیفه ملی و بین‌المللی است و باید با دقت نظر بیشتری به حفظ این آثار توجه شود زیرا تک‌تک آثار، ابنیه و نقوش بر روی دیواره‌های شهر اصفهان و به‌ویژه میدان نقش‌جهان است که اصفهان را به‌عنوان موزه‌ای زنده و ماندگار در ذهن جهانیان معرفی می‌کند.
گزارش از زینب کلانتری
انتهای پیام/
