هنر تجسمی الهام بخش و ثبت‌کننده تاریخ/پلاکاردهایی که« پیام» را در تاریخ ماندگار می‌کنند
بازخوانی برگهای مهم تاریخ از منابع به روشهای گوناگونی صورت می‌گیرد؛ روشهایی که اکثر آنها مربوط به شاخه‌های هنر تجسمی هستند.
باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا» - حسین نظرعلی:
سالها از بزرگترین و ماندنی‌ترین انقلاب تاریخ جهان می‌گذرد.انقلابی که متعلق به مردمانی بزرگ با اراده‌هایی قوی است. انقلاب اسلامی ایران و راهپیمایی‌های مردمی آن زمان٬ یک شاهکار هنریست که ارزش بازخوانی هزارباره دارد.
اما به راستی اگر بخواهیم یک رویداد تاریخی این چنین را بازخوانی کنیم٬ از چه منابعی استفاده می‌کنیم و اساساً چه چیزی یک حرکت مردمی عظیم را ماندگار می‌کند؟
قطعا عوامل مختلفی در ماندگاری چنین رویدادهای تاریخی مؤثر است اما واضح است که بجز متون تاریخی بقیه منابع بصری و تجسمی هستند.پلاکاردها٬ بنرها٬ شعارهای طراحی شده٬ دیوار نویسی٬ کلیشه نگاری٬ عکاسی روایتگر و... از جمله این عوامل موثر در ثبت چنین رویدادهای تاریخی است.
تاریخ نشان داده همیشه تصویر بیش از مطالب دیگر در خاطر می‌ماند٬ همچنان که در بحبوحه پیروزی انقلاب اسلامی نیز مردم با دیدگاه خودشان سعی به ایجاد موجهایی داشته‌اند که حکومت پهلوی را غرق کند. تحرکاتی که در اذهان مانده است. تصویر زیر را به خاطر دارید؟
عکس‌‌هایی از امام روح‌الله را که روی پلاکاردها قرار می‌گرفت و یا شعرهایی که نوشته شده و بر فراز دستان حمل می‌شد، همچنان در خاطره‌ها باقی است.هرچند کسی تک تک افراد شرکت‌کننده در راهپیمایی را نشناسد اما آنها با پلاکاردهای در دستشان برای همیشه در تاریخ تفکر خود را بیان کرده‌اند و کسی قادر به تحریف آنها نخواهد بود.
تشخیص تفکر افراد نیز از طریق همین پلاکاردها صورت می‌گیرد و اساساً پلاکاردها دلیلی هستند برای تشخیص هویت یک راهپیمایی. اگر پلاکاردهای نوشته شده به زبان انگلیسی با شعارهای مختلف از قبیل «مرگ بر اسرائیل» و ... نبود؛ پیام حضور سترگ مردم‌ایران در صحنه‌های مختلف دفاع‌مقدس، ایستادگی، ایثار و مقاومت چگونه به مخاطبان خارجی منتقل می‌شد؟
پلاکاردها معنی دیگری نیز دارد. هیچکس نمی‌تواند بگوید این راهپیمایی در راستای آزادی مردم فلسطین از ستم نبوده است یا برای مثال کسی نمی‌تواند شعار نابودی رژیم غاصب صهیونیست را انکار کند و از آن بهره‌برداری سیاسی کند٬ پلاکاردها نشان‌دهنده جهت اصلی این راهپیمایی است. هرچند که این وقایع از منظرگاه عمومی اموری بدیهی به نظر می‌رسد.
کلیشه نگاری و دیوار نویسیهایی که تا همین چند سال پیش می‌توانستی بر دیوار یک خانه قدیمی ببینی٬ یکی دیگر از این عوامل موثر است. از این رو اگر به شاه برعکس نوشته شده روی دیوارها اشاره شود٬ کمتر کسی پیدا می‌شود که آن را ندیده باشد و یا دلیل نوشتارش را نداند. حتی خاطره این کلیشه‌نگاریها به 13 آبان سال گذشته نیز سرایت کرد و در شب 13 آبان عده‌ای روی دیوار لانه جاسوسی و زمین اطرافش طرح هایی ضد امریکایی کلیشه کردند. این مسئله حاکی از قدرت بیشتر کلیشه نگاری و دیوار نویسی نسبت به پلاکاردهاست.
اگر نبود عکاسی و عکاسان متعهدی که در سخت‌ترین شرایط با دقت و ظرافت به عکاسی از این رویداد تاریخی بپردازند٬ امروز ما چگونه به تحلیل اثر هنرهای تجسمی در رویدادهای تاریخی می‌نشستیم؟عکاسی که خود یکی از هنرهای تجسمی است٬ همیشه به دیگر هنرها کمک کرده تا از این طریق جلوه و بروز یابند. اگر نبود دوربینی که ثبت کند جمعیت حاضر در راهپیمایی هر سال را، چه بسا این راهپیمایی کم‌کم به دست فراموشی سپرده می‌شد.
با این توصیف ، یکی از مؤثرترین راهپیمایی‌های شکل گرفته پس از پیروزی انقلاب تاکنون راهپیمایی روز قدس است. راهپیمایی که امام خمینی (ره) دستور برپایی آن را برای حمایت از مردم فلسطین و برای مبارزه با ظلم و ستم جهانی صادر کرد. وظیفه ما نسبت به این رویداد مهم چیست؟
چقدر می‌توانیم تاثیر این حرکت عظیم را در بیشتر کنیم؟
آیا گام برداشتن کنار جمعیت کافی است؟
پس چه کسی مسئولیت ماندگاری و مانایی این حرکت را برعهده می‌گیرد؟
در جواب باید گفت بسیار ساده می‌شود در این حرکت عظیم سهیم باشیم و در مقابل ظلم بایستیم. یک پلاکارد ساده٬ قطعا زمانی و هزینه زیادی از ما نخواهد گرفت ولی قدرت تاثیرگذاری بالایی دارد.همیشه در خاطر داشته باشید؛ عکسی که از شما منتشر می‌شود صامت است و باید خوانش بصری داشته باشد. حتی می‌توانیم از این حرکت مردمی عکس بگیریم و در فضای مجازی منتشرکنیم. این که ما حتی از سفره افطارمان عکس منتشر می‌کنیم٬ حقیقتی انکار نشدنی است پس چرا نباید از حضور خودمان٬ یک کودک یا هرچه زیبایی در موج مردمی ضد ظلم عکس منتشرکنیم؟
مگر غیر از آن است که منتظران واقعی کسانی هستند که به قدر توانشان برای ریشه‌کن کردن ظلم تلاش می‌کنند و از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنند؟
به راستی اگر منتظر ظهور حضرت ولیعصر (عج) هستیم و می‌خواهیم عدل و داد در زمین حاکم شود؛ باید ابتدا خودمان تلاش کنیم.
پس همگام با هم و با ابزاری که در اختیار داریم٬ کمک کنیم تا ریشه ظلم از جهان برچیده شود و در ظهور منجی عالم امکان حضرت ولیعصر (عج) تعجیل شود.
انتهای پیام/
