کودتا در ترکیه و رمزگشایی از مواضع ایران

 به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، با بروز بحران کودتا در ترکیه یکی از سوالاتی که مردم ایران می پرسیدند این بود که تحولات در کشور همسایه چه تاثیری بر ایران دارد و در نهایت آیا اگر اردوغان کنار رود برای ایران خوب است یا نه؟برای پاسخ به این پرسش باید عوامل متعددی را در نظرداشت: شرایط اقتصادی ایران و ترکیه، بحران سوریه، ائتلاف سعودی، نوع نگاه حزب اعتدال و توسعه به ایران و… مولفه هایی از این دست را باید حتما دید و نسبت ایران با این مولفه ها را بررسی کرد و سپس به پرسش آغازین پاسخ داد.

آیا امنیت ترکیه امنیت ایران است؟

به صورت خلاصه می توان این طور گفت که برای جمهوری اسلامی ایران در ترکیه بیش از همه وجود یک دولت مستقر دارای اهمیت است. ایران و ترکیه در یکی از مهم ترین نقاط منطقه هستند که همواره مورد توجه و زمینه فعالیت های گروهک های تروریستی بوده و 500 کیلومتر مرز مشترک دارند. این مرز ها مرزهای معمولی نیست و به طور متوسط روزانه در آن بیش از 40 میلیون دلار مبادلات تجاری و مالی انجام می شود؛ به نحوی که تنها از مرز بازرگان روزانه حدود 500 کامیون و هزاران نفر تردد می کنند.

این حجم از ارتباطات مرزی باعث می شود دو طرف از هرگونه ناامنی در کشور مقابل نه تنها سودی عایدشان نشود بلکه متضرر نیز شوند. بنابراین برهم خوردن امنیت ترکیه امنیت ما را نیز متاثر می کند و به همین دلیل ما امنیت کشور های همسایه را امنیت خود می دانیم  و هرگونه بحرانی در این کشور یا سایر همسایه های ما که به تضعیف امنیت و نظام اقتصادی و سیاسی در این کشور ها منجر شود مطلوب ما نیست و بر منافع ما تاثیر منفی دارد.

بخشی از هزینه های گزافی که ما در سوریه و حتی عراق پرداخت می کنیم، از قبیل هزینه های جانی مانند شهدای مدافع حرم و محور مقاومت و هزینه مالی، نتیجه سیاست ها و بلندپروازی های اردوغان و نیز متحدان غربی و سعودی اش است

آیا اردوغان برای ایران مناسب است؟

اما در حوزه سیاسی همیشه این سوال مطرح می شود که آیا اردوغان برای ما مناسب است؟ واقعیت این است که اردوغان با عملکردی که طی سال های اخیر داشته است به خصوص در تقابل با منافع ایران و ملت های منطقه، تردیدی برجای نگذاشته است که سیاست های گذشته او به ویژه در سوریه در تعارض کامل با منافع مردم سوریه و امنیت منطقه بوده است.

بخشی از هزینه های گزافی که ما در سوریه و حتی عراق پرداخت می کنیم، از قبیل هزینه های جانی مانند شهدای مدافع حرم و محور مقاومت و هزینه مالی، نتیجه سیاست ها و بلندپروازی های اردوغان و نیز متحدان غربی و سعودی اش است. با این حال باید گفت او هرچند گزینه مطلوب ما نیست اما در مقایسه با گزینه های جانشین اش همچون روی کار آمدن دولت کودتا یا طرفداران فتح ا… گولن که از مخالفان سرسخت جمهوری اسلامی است یا یک دولت غیراسلامی در ترکیه، اردوغان برای ما مطلوب تر از سایر گزینه هاست؛ منطق این انتخاب نیز شاید انتخاب میان بد و بدتر است.

برای این ادعا 3 دلیل می توان نگاشت:فارغ از تاثیرات امنیتی و سیاسی و اقتصادی که حکومت کودتا در ترکیه برای ایران دارد، جمهوری اسلامی ایران حمایت از دموکراسی و حاکمیت خواست مردم را راه حل بحران های همه کشور های منطقه می داند. این طور نیست که ایران فقط در سوریه از خواست مردم حمایت کند، بلکه در ترکیه نیز حتی اگر اردوغان خواسته مردم باشد، برای ایران استقرار خواست مردم مهم است و نه تحمیل خواسته های خود!

1- او یک دولت اسلامگرا دارد.2- در حوزه های مختلف مانند تحریم ها به کمک ایران آمده(هرچند منافع خود را هم برده است)، 3- اخیرا افتراق های علنی میان اردوغان و سعودی ها دیده می شد که اوج آن ها همین مذاکرات محرمانه اخیر میان دولت های اردوغان و بشار اسد بود و نیز نزدیک شدن به ایران در شرایطی که جزو دوستان نزدیک سعودی بود که نمود آن در نشست سازمان همکاری اسلامی در استانبول بیشتر بود و درحالی که عربستان به دنبال اجماع دیپلماتیک علیه ایران بود، با به حاشیه رفتن خواسته های سعودی، این کشور عملا شکست دیپلماتیک خورد. برخی از این شرایط به عنوان یک نشانه از فاصله گرفتن ترکیه و عربستان نام می بردند. ماه گذشته نیز روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی مفصل درباره فاصله گرفتن ترکیه و مصر از سیاست های عربستان سعودی، به ایجاد شکاف در مثلث آنکارا-قاهره-ریاض پرداخت.

این شرایط نشان می دهد که ترکیه در ماه های اخیر نشانه هایی از نزدیک شدن به ایران حتی در یکی از بحرانی ترین موضوعات یعنی تحولات منطقه را از خود بروز داده است. به همین دلیل برخی معتقدند که ممکن است سعودی ها به تلافی تحولات اخیر، در رخداد های جمعه شب ترکیه دست داشته باشند. هرچند باید درباره این ماجرا فعلا صبر کرد.

چرا ایران از دموکراسی در ترکیه حمایت می کند؟

واقعیت این است که فارغ از تاثیرات امنیتی و سیاسی و اقتصادی که حکومت کودتا در ترکیه برای ایران دارد، جمهوری اسلامی ایران حمایت از دموکراسی و حاکمیت خواست مردم را راه حل بحران های همه کشور های منطقه می داند. این طور نیست که ایران فقط در سوریه از خواست مردم حمایت کند، بلکه در ترکیه نیز حتی اگر اردوغان خواسته مردم باشد، برای ایران استقرار خواست مردم مهم است و نه تحمیل خواسته های خود! بگذریم که برای بحرین و فلسطین و یمن و… هم همین راه می تواند آرامش و امنیت را به این کشور ها برگرداند و جلوی کشتار مردم بیگناه را بگیرد و غربی ها هرگز حاضر به پذیرش آن نشده اند! منطق و حکمت سیاست خارجی ایران در این سال ها همین بوده است.

این را رهبر انقلاب در جلسه ای که اردوغان در مشهد با ایشان داشت، تاکید کرده بودند اما آن زمان اردوغان نخواست این راهبرد منطقی و حکیمانه ایران را بشنود. حالا شاید در لابه لای سروصدا های کودتا منطق ایران بیشتر برایش آشکار شود.

 
منبع: رصد

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.