هدایت اختیاری که سبب گمراهی شد/ چالش دانش‌آموزان در پله دهم
هدایت تحصیلی عضو تازه وارد سیستم آموزشی در دوره متوسطه که دانش‌آموزان مشتاق و معدل بالای ۱۹ را از تحصیل در رشته‌های ریاضی و به ویژه علوم تجربی بازداشته بود به سمت اختیاری شدن پیش می‌رود و گویا مدارس دیگر آن حساسیت سابق را ندارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، این روزها هر کسی که در خانواده یا اطراف خود با یک دانش‌آموز کلاس دهمی برخورد کرده باشد بی‌شک حرف‌هایی در مورد انتخاب رشته و هدایت تحصیلی شنیده و بازار اعتراض‌ها نسبت به مدیران و مشاوران مدارس حسابی داغ است.
دانش‌آموزی با معدل 19 از این که نمی‌تواند در رشته مورد علاقه خود تحصیل کند و باید به رشته انسانی یا شاخه‌های فنی برود، گلایه می‌کند و اولیا به دلیل خوداری مدیران مدارس از ثبت نام فرزندشان در رشته‌های ریاضی و تجربی و پاس دادن آنها به آموزشگاههای دیگر فریاد اعتراض سر می‌دهند.
هدایت تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس دستورالعمل‌های وزارت آموزش و پروش بر طبق چهار ملاک اصلی از جمله استعداد، رغبت، امکانات آموزش و پرورش و نیاز جامعه توسط شش عامل آزمون استعداد و رغبت‌سنج، نظر اولیا، دانش‌آموز، دبیران، مشاور و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان در دوره اول متوسطه انجام می‌شود.
هدایت تحصیلی با این روش به این ترتیب است که عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان 35 نمره، آزمون استعداد و رغبت شغلی، نظرات اولیا، دانش‌آموز، دبیران و مشاور در مجموع 65 نمره دارد که با توجه به امتیاز اکتسابی هر فرد-از مجموع 100 امتیاز که در 100 ضرب می‌شود- 12 اولویت برای انتخاب رشته تحصیلی وی در قالب فرم یا کارنامه‌ای درج می‌شود که دانش‌آموز در درجه اول حق تحصیل در اولویت نخست را کسب می‌کند و پس از آن می‌تواند اولویت‌های بعدی را انتخاب کند.
دانش‌آموزان معترض به ترتیب خواستار تحصیل در رشته علوم تجربی و پس از آن رشته ریاضی و فیزیک هستند در حالی که برخی از آنها با معدل‌های بالای 19، امتیاز لازم برای تحصیل در رشته مورد علاقه خود را کسب نکردند و حتی امکان تحصیل در اولویت هشتم خود را دارند اما نمی‌توانند در اولویت دوم که برای مثال تجربی است ثبت نام کنند.
محمود شهبازی معاون متوسطه آموزش و پرورش استان زنجان با تأیید اینکه بخش عمده دانش‌آموزن متقاضی تحصیل در رشته علوم تجربی هستند می‌گوید: دانش‌آموزان با توجه به جو و تنش‌های نادرست ایجاد شده در جامعه برای تحصیل در رشته تجربی ابراز تمایل می‌کنند در حالی که باید به امکانات و نیروی انسانی متخصص برای آموزش، مصلحت کشور و آینده شغلی دانش‌آموزان توجه شود.
وی روند اجرای هدایت تحصیلی دانش‌آموزان را استاندارد عنوان می‌کند و بر این موضوع تأکید دارد که این اقدام بر اساس توزیع متوازن تحصیل دانش‌آموزان در شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای و کار و دانش منطبق با نیاز جامعه، امکانات آموزشی و علایق و استعدادهای نوجوانان انجام می‌شود.
البته نباید فراموش کرد که در آیین نامه‌های برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده بود که 52 درصد دانش‌آموزان باید در رشته‌های نظری سامان‌دهی شوند و 48 درصد به تحصیل در هنرستانهای فنی و حرفه‌ای و کار و دانش هدایت شوند.
بنابراین خودداری از ثبت نام دانش‌آموزان در رشته‌های علوم تجربی و ریاضی فیزیک و هدایت آنها برای تحصیل در شاخه‌های فنی و حتی رشته علوم انسانی بر اساس سیاست‌های برنامه پنجم توسعه و توزیع و توسعه متوازن آموزش دور از انتظار نیست، البته شهبازی در این باره تصریح می‌کند که هیچ الزام و اجباری در هدایت تحصیلی دانش‌آموزان نیست و هدف این است که آنها با توجه به شایستگی و رغبت به تحصیل بپردازند.
نزدیک به 13 هزار دانش‌آموز پایه نهم در استان زنجان امسال وارد پایه دهم می‌شوند و این در حالی است که ساختار آموزش و پرورش به ویژه در بخش هدایت تحصیلی دستخوش تغییرات شده و اجرای این روند برای نخستین بار در کشور خالی از اشکال نیست و مانند یک شوک قصد بهبود سیستم را آموزشی دارد.
معاون متوسطه آموزش و پرورش استان زنجان نیز بر این باور است که با توجه به تغییر ساختارهای آموزشی و استقرار پایه دهم، اجرای برنامه‌های هدایت تحصیلی در سال نخست با اشکالاتی مواجه است اما همه دانش‌آموزان و اولیا با این مسئله آشنا بودند که در پایان پایه نهم باید رشته تحصیلی خود را انتخاب کنند اما توجیه درستی درباره این موضوع انجام نشده و برخی از خانواده‌ها درگیر التهابهای اجتماعی و گرایش نادرست به سمت تحصیل فرزندان در رشته علوم تجربی هستند.
حمید بهبودی رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان با اشاره به فرم‌های هدایت تحصیلی و امتیازهای مربوط به آن می‌گوید: هدایت تحصیلی دانش‌آموزان با توجه به ملاک‌هایی مانند امکانات مناطق و نیاز جامعه انجام می‌شود و به طور حتم بازار کار رشته تجربی در سالهای آینده اشباع می‌شود ضمن اینکه امسال یک هزار و 200 صندلی از ظرفیت رشته‌های پزشکی، داروسازی و پیراپزشکی کم شده است.
وی با اشاره به اینکه مدارس برای ثبت نام دانش‌آموزان در رشته‌های نظری دارای سهیمه مشخصی هستند خاطرنشان می‌کند: علاوه بر آینده شغلی باید این موضوع را هم در نظر گرفت که فضای آموزشی و دبیران تخصصی برای رشته تجربی برای پذیرش حجم بالای دانش‌آموزان وجود ندارد ضمن اینکه امکانات مورد نیاز در هنرستانهای فنی و حرفه‌ای و مدارس کار دانش فراهم شده است.
البته در این میان عدم پذیرش دانش‌آموزانی که نتوانستند حدنصاب نمره برای تحصیل در رشته مورد علاقه خود در مدارس دولتی را کسب کنند، برای پیشبرد برخی از سیاست‌های آموزش و پرورش از جمله توسعه مراکز غیردولتی خالی از لطف نبوده و تعدادی از خانواده‌ها را برای نام‌نویسی فرزندانشان در مدارس غیرانتفاعی سوق داده است.
معصومه صنایعی یکی از مدیران مدارس غیردولتی زنجان با تأیید موضوع افزایش تقاضا برای نام‌نویسی دانش‌آموزان در این مدرسه می‌گوید: تا زمانی که ظرفیت خالی داریم دانش‌آموزان را در رشته‌های نظری با توجه به فرم هدایت تحصیلی ثبت نام می‌کنیم.
باید به این موضوع اشاره کرد که مدارس غیردولتی می‌توانند با احتساب دو نمره پایین‌تر از حدنصاب تعیین شده در فرم‌های هدایت تحصیلی از دانش‌آموزان ثبت نام به عمل آورند که بهبودی ابراز می‌کند: مدارس غیردولتی نیز روند هدایت تحصیلی را اجرا می‌کنند اما ضوابط موجود در آنها قدری با مدارس دولتی متفاوت است.
بومی‌سازی برنامه‌های هدایت تحصیلی از دیگر موضوعات قابل بررسی در این ساختار آموزشی است که رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان در این باره می‌گوید: علاوه بر اجرای سیاست‌های کلی کشور، ظرفیت‌ها، امکانات آموزشی و مشاغل مورد نیاز در نقاط مختلف کشور نیز در بحث هدایت تحصیلی مورد توجه قرار گرفته است.
وی با توجه به التهابهای به وجود آمده در سطح جامعه و نگرانی خانواده‌ها برای انتخاب رشته و ثبت نام فرزندان آنها ابراز امیدواری می‌کنند که احتمال دارد علاوه بر پایه دهم در پایه یازدهم هم امکان تغییر رشته به وجود آید و دانش‌آموزان پس از پایان دوره دوم متوسطه بتوانند در رشته‌های دانشگاهی دیگری شرکت کنند.
گزارش از فاطمه تاج‌بخش
انتهای پیام/