سیر نزولی قبولی دانش‌آموزان بروجردی در آزمون سراسری/ نبود انگیزه کافی در دانش‌آموزان یا ضعف مدیریتی
متأسفانه در سال‌های گذشته بیشتر شاهد ورود اغلب دانش‌آموزان بروجرد به دانشگاه‌های کم کیفیت بوده‌ایم و موارد معدود و انگشت‌شماری از دانش‌آموزان این شهرستان موفق به کسب رتبه‌های برتر آزمون سراسری و ثبت‌نام در دانشگاه‌های معتبر کشور شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بروجرد، با اعلام نتایج آزمون سراسری، دانش‌آموزان لرستانی شرکت‌کننده در کنکور موفق به کسب 16 رتبه دورقمی شدند که سهم شهرستان بروجرد از این تعداد تنها یک نفر بود.
بیش از 50 هزار دانش‌آموز در مقاطع تحصیلی مختلف در بیش از 300 واحد آموزشی شهری و روستایی شهرستان بروجرد مشغول به تحصیل هستند که با دارا بودن ظرفیت‌های فراوان علمی و آموزشی در سال‌های گذشته توانسته‌اند در میادین مختلف علمی و تحصیلی درخشش چشمگیری داشته باشند و بنا به اعلام مسئولان آموزش‌وپرورش این شهرستان رتبه‌های برتر در المپیادهای علمی کشور را از آن خود کنند.
اما چند سالی است که به گواه آمار قبول‌شدگان در بزرگ‌ترین ماراتن علمی کشور دانش‌آموزان بروجردی افت شدیدی در قبولی این آزمون پیداکرده و این روند همچنان در این سال‌ها با تکرار ناخوشایندی پیش می‌رود هرچند به گفته برخی کارشناسان عدم موفقیت در کنکور را نمی‌توان ملاک خوبی برای ارزیابی افت تحصیلی دانش‌آموزان قرار داد اما علت کاهش رتبه‌های برتر کنکور در شهرستان بروجرد نیاز به بررسی داشته و نمی‌تواند از دیدگاه مفسران علمی آموزشی دور باشد به‌گونه‌ای که گاه علت این شکست‌های پی‌درپی دانش‌آموزان را باید در محیط‌های خانواده، مدرسه و جامعه جستجو کرده و نسبت به رفع آن تلاش کرد.
مدرک‌گرایی و عدم دغدغه‌‌مندی دانش‌آموزان
یکی از مهم‌ترین خروجی‌هایی که می‌توان با آن درباره وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان قضاوت کرد، قبولی دانش‌آموزان در دانشگاه‌های کشور است که متأسفانه در سال‌های گذشته بیشتر شاهد ورود اغلب دانش‌آموزان بروجرد به دانشگاه‌های کم کیفیت بوده‌ایم و موارد معدود و انگشت‌شماری از دانش‌آموزان این شهرستان موفق به کسب رتبه‌های برتر آزمون سراسری و ثبت‌نام در دانشگاه‌های معتبر کشور شده‌اند.
اینکه مشکل کجاست و چرا باید جای خالی دانش‌آموزان مستعد این شهرستان را هرساله در بهترین دانشگاه‌های کشور بیش از گذشته حس کنیم باید آن را در عدم دغدغه مندی دانش‌آموزان نسبت به آینده کاری خود جستجو کرد از سویی محیط مدارس بروجرد و به‌ویژه دبیرستان‌های آن محیطی رقابتی و مبتنی بر آموزش‌های برنامه محور نبوده و تنها اتکا بر کسب نمره و قبولی به هر قیمت است و بیشتر دانش‌آموزان در پی دریافت مدرک دیپلم و قبولی در هر دانشگاهی و کسب تنها مدارک دانشگاهی هستند.
ارکان آموزش صحیح دانش‌آموزان
محمدرضا گودرزی استاد دانشگاه و مدرس آموزشگاه‌های آزاد بروجرد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم ضمن ناکافی خواندن نظام آموزشی امروز برای نیازهای مختلف دانش‌آموزان در مراحل مختلف رشد می‌گوید: مدرسه در میان نهادهای تعلیم و تربیت جامعه جایگاه ویژه‌ای دارد و پس از خانواده مهم‌ترین عامل پرورش افراد است. در حدود سن هفت‌سالگی تربیت افراد در مدرسه آغاز می‌شود و تا دوران جوانی ادامه دارد. در این مدت دانش‌آموزان در جنبه‌های مختلف جسمانی، عقلانی، اخلاقی، هنری و غیره پرورش پیدا می‌کنند و مدرسه تبدیل به کانونی می‌شود که در آن دانش‌آموز در معرض تجربیات جدید قرار می‌گیرد و عرصه‌ای را برای کسب مهارت‌های اجتماعی فرامی‌گیرد و درنهایت آموزش رسمی، فرد را برای یادگیری میراث فرهنگی جامعه در قالب تعلیمات مدرسه‌ای آماده می‌سازد.
وی بابیان اینکه موفقیت در یک نظام آموزشی مستلزم وجود پنج رکن اصلی است، می‌افزاید: داشتن برنامه تحصیلی مناسب، وجود معلمان کافی و باصلاحیت، کتاب‌ها و وسایل درسی مناسب، آموزشگاه‌های مطابق با وضعیت جغرافیایی و باکیفیت مناسب و سازمان اداری مطابق با مقتضیات اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی کشور مهم‌ترین ارکان موفقیت دانش‌آموزان در مقاطع تحصیلی مختلف است.
به گفته وی نامتناسب بودن وضع معیشت معلمان، نبود امکانات رفاهی و بهداشتی و وجود فقر اقتصادی، عوامل فرهنگی و اجتماعی و توزیع نامناسب امکانات آموزشی ازجمله عوامل مؤثر درافت تحصیلی دانش‌آموزان است.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه افت تحصیلی در مقطع متوسطه 10 درصد بیشتر از سایر مقاطع است، عنوان می‌کند: این مسئله در میان دانش‌آموزان پسر بیشتر از دانش‌آموزان دختر است و غالباً دانش‌آموزان دختر با تقید بیشتری به آینده خود می‌نگرند و این مسئله سبب موفقیت آن‌ها در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها می‌شود.
عدم صلاحیت معلمان در ارائه روش‌های تدریس صحیح
وی تصریح می‌کند: از سویی وجود برخی عوامل داخلی در نظام آموزشی ناشی از نامتناسب بودن هدف‌ها و محتوای برنامه‌ها با نیاز و استعداد دانش‌آموزان، نامتناسب بودن روش‌های تدریس، متناسب نبودن صلاحیت‌های معلمان در برخی موارد با نیازهای امروز و چگونگی ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان علاوه بر کاهش میزان انگیزه در دانش‌آموزان سبب افت تحصیلی و درنهایت کاهش میزان درصد قبولی آن‌ها در دانشگاه‌ها می‌شود.
البته عوامل بسیاری در بروز افت تحصیلی دانش‌آموزان دخالت مستقیم دارد که یکی از آن‌ها سیستم آموزشی ناکارآمد و دبیران ناآشنا به اصول و قواعد آموزشی است که اگر از سیستم آموزشی که حاکم بر کل کشور است و در بسیاری از نقاط کشور همین سیستم آموزشی دانش‌آموزان مستعد را شناسایی کرده و استعداد آن‌ها را شکوفا نموده است، بگذریم ناکارآمدی معلمان در نظام آموزشی شهرستان بروجرد که عمدتاً ناآشنا به جغرافیای منطقه بوده و با بی‌رغبتی تنها به اشتغال در این حرفه می‌اندیشند عاملی مؤثر درافت تحصیلی دانش‌آموزان به شمار می‌رود.
جمشید ابوالفتحی رئیس آموزش‌وپرورش شهرستان بروجرد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به عوامل مؤثر در میزان قبولی دانش‌آموزان در کنکور می‌گوید: با توجه به اینکه کنکور سراسری آزمونی است که سالی یک‌بار برگزار می‌شود ممکن است این رقابت به دلیل وجود انگیزه در برخی دانش‌آموزان برای راه‌یابی به مراکز دانشگاهی برتر کشور میزان قبولی دانش‌آموزان در سال‌های مختلف را متغیر کند که خود به عوامل متعددی بستگی دارد.
برتری معلمان بروجردی
وی بابیان اینکه بهترین معلمان و دبیران در نظام آموزشی این شهرستان مشغول به خدمت هستند عنوان می‌کند، این معلمان در تمامی استان لرستان برجسته و شاخص هستند و در پایه متوسطه نیز معلم غیربومی ناآشنا با جغرافیای منطقه بسیار کم است و این عامل نمی‌تواند به‌عنوان علتی درافت قبول‌شدگان کنکور مطرح شود.
رئیس آموزش‌وپرورش بروجرد می‌افزاید: در آموزش رسمی دانش‌آموز تنها شش ساعت در مدرسه است و 18 ساعت مابقی شبانه‌روز را در محیط جامعه و خانواده سپری می‌کند بنابراین نباید از تأثیر محیط بر روی دانش‌آموزان غافل بود.
گسترش ضریب نفوذ استفاده از شبکه‌های اجتماعی در میان دانش‌آموزان بروجرد
وی با اشاره به برگزاری بیشترین کلاس‌های کنکور، تقویتی و جبرانی برای دانش‌آموزان بروجردی در سطح استان لرستان، تصریح می‌کند: تنها نباید سیستم آموزشی را مقصر در عدم موفقیت دانش‌آموزان در کنکور سراسری دانست بلکه باید به دنبال عوامل مهم دیگری بود که سهم بیشتری در این افت تحصیلی داشته‌اند.
ابوالفتحی به تأثیر مخرب شبکه‌های اجتماعی نظیر تلگرام و کانال‌های ماهواره‌ای درافت تحصیلی دانش‌آموزان این شهرستان اشاره و بیان می‌کند: گسترش نفوذ شبکه‌های اجتماعی در میان دانش‌آموزان از معضلات مهم امروز سیستم آموزشی کشور است که آموزش در مقاطع مختلف تحصیلی را با چالش جدی مواجه کرده و خروجی آموزش‌های متوسطه را در برخی مناطق با افت شدید مواجه ساخته به‌گونه‌ای که فرصت بروز و ظهور استعدادهای دانش‌آموزان مستعد و توانمند را نیز گرفته است.
وی بابیان اینکه رواج تجملات و تفریحات مخرب در میان دانش‌آموزان این شهرستان بخش عمده‌ای از فرصت‌های تحصیلی و بروز استعدادهای دانش‌آموزان را مختل کرده است، می‌افزاید: باید به دنبال راهکاری برای این حجم گسترده استفاده دانش‌آموزان بروجردی از وسایل ارتباطی جدید نظیر شبکه‌های اجتماعی بود چراکه در حال حاضر به معضلی برای سیستم آموزشی تبدیل‌شده است.
رئیس آموزش‌وپرورش بروجرد با نادرست خواندن قیاس قبولی دانش‌آموزان در کنکور با سطح تحصیلی آن‌ها می‌گوید: اینکه بگوییم دانش‌آموزان بروجرد به دلیل کاهش قبولی آن‌ها در ورود به دانشگاه‌ها سطح علمی پایین‌تری نسبت به دیگر نقاط استان دارند نادرست است آن‌هم در شرایطی که دانش‌آموزان این شهرستان امسال یک نمره در امتحانات نهایی نسبت به سال گذشته رشد داشته‌اند.
برتری دانش‌آموزان بروجردی در المپیادهای علمی
وی می‌افزاید: علاوه بر این میزان موفقیت دانش‌آموزان بروجرد در المپیادهای علمی در تمام استان لرستان نمونه و شاخص است به‌گونه‌ای که در میان 47 دانش‌آموز راه‌یافته به المپیاد علمی تنها یکی از دانش‌آموزان این شهرستان موفق به راه‌یابی به آزمون علمی در سطح کشور شد.
اما استفاده فراگیر و بی‌قید و ضابطه قشر جوان و نوجوان و به‌ویژه دانش‌آموزان شهرستان بروجرد از تکنولوژی روز گرچه در نگاه اول عاملی برای پیشرفت روبه‌جلوی تکنولوژی در این شهرستان کوچک است اما در پس زوایای شوم استفاده بی‌رویه از آن دانش‌آموزان این شهرستان را با افت تدریجی در تحصیل مواجه ساخته و به گواه اولیای دانش‌آموزان پیش از ورود شبکه‌های اجتماعی به بستر خانواده‌ها دانش‌آموزان سرگرمی جز پرداختن به دروس خود نداشتند و این امر گرچه به‌صورت اجبار اما پیشرفت‌های تحصیلی فراوانی برای آن‌ها به دنبال داشت.
اینکه چرا در سال‌های اخیر ضریب نفوذ تکنولوژی‌های روز مشتمل بر شبکه‌های اجتماعی این‌چنین در میان دانش‌آموزان بروجردی گسترش‌یافته موضوعی است که برنامه ریزان آموزشی و پرورشی نباید از آن غفلت کنند چراکه نفوذ شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ها نه‌تنها در میان دانش‌آموزان بروجردی بلکه در میان تمامی دانش‌آموزان کشور بوده و به نظر تنها دانش‌آموزان این منطقه را از تأثیرات مخرب خود متأثر ساخته است.
گزارش از الهام شاهدپور
انتهای پیام/
