باغ‌های کهن قصرالدشت سیراب نمی‌شوند/جوشک دیگر نمی‌جوشد
با خشک شدن آب چشمه جوشک آن هم برای نخستین بار، بسیاری از باغ‌های کهن قصرالدشت در عطش مانده و دیگر سیرآب نمی‌شوند، چشمه جوشک بود که آنان را سیرآب می‌کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، باغ‌های قصردشت سابقه دیرینه تاریخی دارند، وسعت این باغ‌ها در روزگارانی که سابقه آن به یک قرن نیز می‌رسد بیش از 3 هزار و 500 هکتار بوده است.
این‌باغ‌ها ریه تنفسی شهر محسوب شده و میوه‌های خوش طعم باغ‌های قصردشت نیز معروف بوده است. با گذشت سال‌های سال، امروز وسعت این باغ‌های زیبا به یک‌هزار هکتار رسیده و دیگر کمتر می‌شود سیب‌های سرخ، سفید و ترش، انارهای دانه سرخ و زردآلوهای طلایی را در این باغ‌ها یافت.
شیراز همواره به باغ‌های سرسبز و خرم معروف بوده است، اما امروز کوچه باغ‌ها و باغ‌های آن پشت دیوارهای بلند ساختمان‌ها پنهان شده و به زمین‌های مخروبه تبدیل شده تا با خشکیدن آنها، مالکان برای گرفتن مجوز نقشه در دست، پله‌های شهرداری‌های مناطق را بالا و پایین کنند.
در دهه اخیر اگرچه مسئولان طرح ساماندهی باغ‌های قصرالدشت را دنبال می‌کنند، اما باز هم برخی افراد سودجو با روش‌های مختلف، شبانه باغ‌ها را به آتش کشانده و یا با استفاده از مواد نفتی آنان را خشک کرده‌اند.
به گفته افراد محلی، صاحبان برخی از این باغ‌ها یا در خارج از کشور به سر می‌برند یا فوت کرده‌اند و باغ در دست ورثه است و آنها نیز آن را به حال خود رها کرده‌اند. افراد سودجو نیز با بهره‌گیری از صاحبان بی‌تفاوت آنها، درصدد تفکیک باغ‌ها برآمده‌اند تا سود ناچیزی نیز به صاحبان آنان تعلق گیرد.
در این زمینه نیز کارشناسان محیط زیست از تخریب‌های اتفاق افتاده در باغ‌های قصردشت نگران بوده و خواستار توجه بیش از پیش به این موضوع هستند.
موضوع تخریب باغ‌ها همواره مورد توجه و دغدغه مردم و دوستداران محیط زیست بوده و تاکید آنان نیز بر این است که نباید به تاثیرات سوء نابودی باغ‌های قصردشت بی‌توجه بود بلکه باید با متخلفان به اشد مجازات برخورد کرد.
چاه‌های غیرمجاز بلای جان چشمه جوشک
اما آنچه این روزها حال خوش را از باغ‌های کهن قصرالدشت گرفته خشک شدن آب چشمه جوشک است. چشمه‌ای که می‌جوشید و باغ‌های کهن و چند صدساله قصرالدشت را آبیاری می‌کرد.
در این زمینه خبرگزاری تسنیم به دلایل خشک شدن آب چشمه جوشک و عدم کم توجهی مسئولان متولی به این مهم پرداخته است.
در این زمینه شهردار شیراز با اشاره به بازدید خود از این چشمه اظهار داشت: برای نخستین بار است که شاهد خشک شدن آب چشمه جوشک که مهم‌ترین تامین کننده آب باغات قصرالدشت بود هستیم، این چشمه امروز دیگری آبی برای باغ‌ها ندارد.
علیرضا پاک‌فطرت افزود: خشکسالی علت خشک شدن آب چشمه جوشک نیست بلکه حفر چاه‌های غیرمجاز در بالادست این چشمه سبب خشک شدن آب چشمه جوشک شده است و باید مسئولان آب منطقه‌ای به این مهم توجه جدی داشته باشند.
شهردار شیراز خاطرنشان کرد: خشک شدن چشمه جوشک فاجعه‌ای برای درختان کهن‌سال قصرالدشت است و باید در این زمینه اقدامات اساسی، یکی پس از دیگری انجام و چاه‌های حفر شده بدون مجوز نیز پلمپ شود.
پاک‌فطرت گفت: امیدواریم بابرنامه‌ریزی مسئولان آب منطقه‌ای استان فارس این مشکل رفع و دوباره شاهد جاری شدن آب چشمه جوشک باشیم.
پاک‌فطرت با بیان اینکه چشمه جوشک که در مجاورت قصرقمشه قرار دارد در گذشته آب باغات قصردشت را تأمین می‌کرده است، عنوان کرد: قصرقمشه که در گذشته روستایی کوچک بوده، به دلیل نبود نظارت لازم با ساخت و سازهای غیرقانونی و غیرمقاوم گسترش یافته و ساخت و سازهای بی‌رویه در اطراف چشمه جوشک که آب نهر اعظم را تأمین می‌کند سبب کاهش شدید آب این چشمه و به تبع آن آب نهر اعظم شده است.
شهردار شیراز حفر چاه‌های غیرمجاز در اطراف شهرستان شیراز برای تامین آب مناطق مسکونی مشرف به صدرا را از دیگر عوامل کاهش شدید آب چشمه جوشک که منبع تامین آب باغات قصردشت بوده است عنوان کرد.
پاک‌فطرت با بیان اینکه شهرداری شیراز آب شرب را از آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز تفکیک کرده و تا 90 درصد این کار انجام شده است، اظهار داشت: بخشی از باغات قصردشت که برای آبیاری آنها چاه حفر شده است با لوله‌کشی آبیاری می‌شود و بخشی از آنها نیز با استفاده از آبیاری قطره‌ای آبرسانی می‌شود.
شهردار شیراز معتقد است باید این نکته مورد توجه قرار گیرد که درخت 50 ساله با آبیاری قطره‌ای سیراب نمی‌شود.
شهردار شیراز همچنین در مورد حفظ باغات قصرالدشت گفت: شورای شهر سال گذشته طرح حفظ و احیای باغات قصردشت را به تصویب رسانده و شهرداری در تلاش است باغات قصردشت که بیش از یک‌هزار هکتار وسعت دارند را نگهداری و حفظ کند.
وی با بیان اینکه شهرداری شیراز در نخستین گام به منظور نگهداری از باغات قصردشت بیش از 250 هکتار از این باغات را خریداری کرده است، افزود: این میزان در 500 هکتار از باغات پراکنده است و در عمل 500 هکتار از باغات شیراز از طریق قانونی قابل تفکیک نیست چون شهرداری در آن شریک شده است.
شهردار شیراز با اشاره به اینکه باغات قصردشت شیراز برای نگهداری به آب نیاز دارند، تصریح کرد: در گذشته در شهر شیراز قنات‌های خوبی وجود داشته است که از جمله آنها می‌توان به قنات خیرات که تا محل چهار راه خیرات کنونی ادامه داشته و این قنات آب مورد نیاز پارک 27 هکتاری آزادی را تأمین می‌کرده اشاره کرد اما متاسفانه امروز بنا به دلایلی آب این قنات به یک سوم یا یک چهارم کاهش پیدا کرده است.
نباید به تاثیر سوء نابودی باغ‌های قصرالدشت بی‌توجه بود
در این زمینه نیز کارشناسان محیط زیست از تخریب‌های اتفاق افتاده در باغ‌های قصرالدشت نگران بوده و خواستار توجه بیش از پیش به این موضوع هستند.
همچنین موضوع تخریب باغ‌ها همواره مورد توجه و دغدغه مردم و دوستداران محیط زیست بوده و تاکید آنان نیز بر این است: نباید به تاثیرا سوء نابودی باغ‌های قصرالدشت بی‌توجه بود بلکه باید با متخلفان به اشد مجازات برخورد کرد.
کارشناسان محیط زیست معتقدند، باغ‌های قصرالدشت جزء سرمایه‌های ملی محسوب شده و میراث طبیعی شیراز هستند وبرای حفظ این باغ‌های ارزشمند باید برنامه ویژه در نظر گرفته شده و متولیان و مسئولان در سایه همدلی و همزبانی همکاری کنند.
آنان بر این باورند، حفظ فضای سبز درون شهر تاثیر بسزایی در ایجاد فضای پاک و تصفیه هوای داخل شهرها دارد و توسعه فضای سبز نیز نیازمند پرداخت هزینه‌های بسیار سنگین و زمان طولانی است و باید در این راه تلاش مضاعف کرد.پ
حفظ باغ‌های قصرالدشت با آبیاری به موقع و برخورد با سودجویان محقق می‌شود
مدیرستاد آبادگری باغ‌های قصرالدشت شیراز نیز در گفت‌گو با خبرنگار ما اظهار داشت: حفظ و احیای باغ‌های کهن شیراز با آبیاری به موقع،مبارزه با آفات، تبدیل باغ‌ها به باغ‌خانواده و برخورد قاطع قضایی با سودجویان در اولویت برنامه‌های شهرداری شیراز است.
شهزاد رونق‌زاده افزود: سطح زیرکشت باغ‌های شیراز در یک قرن اخیر به سه هزار و 500 هکتار نیز می‌رسیده است اما امروز آنچه مورد حفاظت قرار می‌گیرد بیش از یک‌هزار هکتار است.
وی بیان کرد: امروز باغ‌های قصرالدشت،مهدی‌آباد،چمران و محمودیه برای شهر شیراز میراثی ارزشمند و گرانبها هستند که در حال حاضر در قالب مجتمع باغی گروه یک توسط شهرداری شیراز در حال مراقبت و حفظ است.
رونق‌زاده تصریح کرد: در این زمینه قوانین سختی در گروه یک اندیشیده شده که بر اساس آن باید این باغ‌ها حفظ و هرگونه تغیرکابری و ساخت و ساز در آن ایجاد نشود.
مدیرستاد آبادگری باغ‌های قصرالدشت شیراز بیان کرد: از سال‌های گذشته با تشکیل ستاد باغات, از تخریب بسیاری از باغ‌ها جلوگیری شده و مجوزی برای ساخت مجتمع‌های مسکونی در گروه یک داده نشده است.
شهرداری برای حفظ باغ‌ها آنان را خریداری می‌کند
وی افزود: یکی از روش‌هایی که در ستاد باغات مود توجه قرار گرفته خریداری باغ توسط شهرداری از باغ‌دارانی است که در این شهر ساکن نبوده و یا انگیزه لازم را برای حفظ باغ ندارند.
رونق‌زاده خاطرنشان کرد: امروز شهردای شیراز همچنین با برنامه‌ریزی احیای باغ‌های مختلف از جمله باغ‌های انگوری دیم را در مساحتی به وسعت 250 هکتار در کوه‌های جبل دراکبرعهده گرفته و بخش زیادی از آن را احیا کرده است.
وی گفت: حفظ باغ‌ها در کوه‌های اطراف شیراز در راستای جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز و زمین‌خواری‌هایی است که ممکن است صورت گیرد.
مدیرستادآبادگری باغ‌های قصرالدشت شیراز یکی از راه‌های حفظ باغ‌های کهن قصرالدشت و سایرباغ‌های شیراز از آبیاری به موقع دانست و گفت: در این زمینه 18 حلقه چاه حفر شده و مدت زمان آبیاری از 70 روز به 25 روز کاهش یافته و امسال نیز دو حلقه چاه به تعداد این چاه‌ها افزوده می‌شود تا حیات باغ‌ها بیش از پیش ادامه یابد.
رونق‌زاده با بیان اینکه نظارت بر اداره باغ‌ها و کنترل تخلفات نیز یکی دیگر از اولویت‌های ستادآبادگری باغات شهرداری شیراز است گفت: امروز اگر تخریبی انجام می‌شود توسط باغداران اصیل شیرازی نیست و این تخریب‌ها توسط افراد منفعت‌طلب و سودجو صورت می‌گیرد.
مدیر ستاد آبادگری باغ‌های قصرالدشت شیراز با بیان اینکه امروز باغداران اصیل شیرازی تمام همکاری لازم و همیشگی را در حفظ باغ‌ها دارند خاطرنشان کرد: آنچه به یک دغدغه تبدیل شده سودجویانی هستند که با قصد تخریب باغ‌ها و تبدیل آن به مجتمع‌های مسکونی نسبت به خرید باغ اقدام می‌کنند که در این زمینه نیز ستاد باغات کنترل لازم را داشته و با متخلفان برخورد قانونی می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه هر باغی که در گروه یک باغ‌ها باشد به هیچ عنوان اجازه تغییر کاربری به آن داده نمی‌شود و مراجع قضایی نیز جرائم سنگینی برای آنان در نظر گرفته است خاطرنشان کرد: شهرداری شیراز آماده است هرباغی که مربوط به نهادهای مختلف است آن را خریداری و با معیارهای اصولی حفظ و احیا کند تا ریه‌های تنفسی شهر بیش از پیش توسعه و گسترش یابد.
رونق‌زاده تصریح کرد: باغ‌های شیراز همیشه ذخیره ارزشمند برای شهر است و هر باغی که دسترسی مناسب داشته باشد شهرداری شیراز آنان را تبدیل به باغ خانواده می‌کند تا در اختیار مردم قرار گیرد.
مدیرستادآبادگری باغ‌های قصرالدشت شیراز بیان کرد: تاکنون چند باغ در شیراز به باغ خانواده تبدیل شده و امسال نیز باغ‌های جدید خانواده در بلوار چمران، ایمان شمالی و در بلوار میرزای شیرازی کوی جماران با هدف حفظ ماهیت باغ‌ها و ترویج فرهنگ استفاده مناسب مردم احداث و در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد.
به گزارش تسینم،آنچه امروز در حفظ باغ‌های قصرالدشت به عنوان یک مطالبه جدی مردمی باید مورد توجه قرار گیرد انسجام و همدلی دستگاه‌های متولی در برخورد با سودجویانی است که با روش‌های مختلف به‌دنبال خشکانیدن درختان و یا ایجاد حریق درآن هستند.
همچنین صیانت از باغ‌های کهن و قدیمی شیراز نیازمند ایجاد گشت‌های ویژه، تشکیل کارگروهی متشکل از دستگاه‌های مربوط برای جلوگیری از بروز آفت در درختان و برخوردهای قضایی با متخلفان به همراه بازنگری در طرح حفظ باغ‌ها با تغییر قوانین مربوطه توسط شورای اسلامی شهر شیراز است.
گزارش از علی شاهسون
انتهای پیام/
