وحدت شکنان عوامل دشمن هستند/موانع وحدت، عوامل تفرقه
رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند: من به عیان میبینم دستهای بسیار فعالی در کارند برای ایجاد اختلافات مذهبی جنگ شیعه و سنی، نفرت مذاهب اسلامی از یکدیگر. کتاب نوشته میشود علیه شیعه، کتاب نوشته میشود علیه سنی.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، بیش از یک قرن است که علمای پیشتاز نهضت اسلامی در عصر جدید، ضرورت وحدت بین صفوف مسلمین در جهان اسلام و در مقابل تجاوزات و دسیسههای تفرقهافکنانه و سلطه جوییهای استکبار جهانی را درک کرده و منادی آن در میان ملل اسلامی بودهاند.
موضوع «وحدت اسلامی» و پیگیری تحقق آن، از همان ابتدای نهضت و زمینهسازی برای وقوع و پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) و بنابر سنت ائمهی اهلبیت (ع) مورد تأکید و توجه ویژه قرار گرفت و پس از پیروزی انقلاب و استقرار نظام اسلامی نیز به عنوان یکی از ارکان سیاست تحکیم وحدت ملی و وحدت بین ملل اسلامی و مقابله با سلطهجویی استکبار جهانی، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سیاستهای کلی نظام اسلامی و قوانین موضوعه تثبیت شد و ضرورت پیگیری و زمینهسازی تحقق آن نیز در بیانات حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی، هر ساله و به مناسبتهای مختلف تبیین و گوشزد شده و در این امر نهاد سازی نیز صورت گرفته است.
«وحدت و همگرایی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی» عنوان کتابی است که علیرضا برازش تألیف کرده و توسط نشر امیرکبیر و برای اولین بار در همین سال جاری منتشر شده است.
یکی از مزیتهای این کتاب دستهبندی کلی و جزئی خوب موضوعات است و دیگری حجم کم آن که خواندنش را برای مخاطبان بیشتری ممکن می سازد. کتاب 80 صفحه دارد و بیانات رهبر انقلاب بدون دخل و تصرف و توضیح در کنار هم آورده شدهاند. دستهبندی کلی کتاب در 6 فصل صورت گرفته است: تعریف وحدت، اهمیت وحدت و همگرایی، موانع وحدت و عوامل تفرقه، راه های رسیدن به وحدت، ثمرات وحدت و همگرایی و در آخر هم منادیان وحدت.
بر همین اساس، در این نوشتار در ادامه روز گذشته به بخش دیگری از بیانات رهبر معظم انقلاب در فصل سوم این کتاب اشاره میشود:
فصل سوم:
دشمن - استکبار جهانی، امپریالیسم و صهیونیسم و دستگاههای قدرت مادی - اصلیترین عامل ایجاد تفرقه و تحریک کنندگان عواطف اهل سنت و شیعه علیه یکدیگر
* سیاست دشمنان اسلام و مسلمین بر تفرقه قرار گرفته است. میخواهند بین مسلمانها ایجاد اختلاف کنند این برای آنها از هر جنگ نظامی، از هر حرکت سیاسی، از هر چالش اقتصادی با صرفهتر است(94).
* تفرقه و ستیزهجویی میان بخشهای امت مسلمان، بیماری خطرناکی است که باید با همهی توان به درمان آن پرداخت. دشمنان ما از دیرباز در یان عرصه نیز به تلاش گسترده و بیوقفه دست زدهاند و امروزه که بیداری اسلامی، آنان را وحشتزده کرده است، تلاش خود را شدت بخشیدهاند. همهی سخن دلسوزان آن است که تفاوتها نباید به تضاد تبدیل شود و چندگونگی نباید به ستیزهگری بینجامد(95).
* سیاستمداران استعمارگر به خوبی میدانستند که اگر هویت یکپارچهی جهان اسلام شکل بگیرد، راه بر سیطرهی سیاسی و اقتصادی آنان بسته خواهد شد. پس در تلاشی همه سویه و بلندمدت، به اختلافات در میان مسلمانان دامن زدند و زیر چتر این سیاست خبیثانه، از غفلت تودههای مرم و سست عنصری زمامداران سیاسی و فرهنگی، بهرهبرداری کردند و کار خود را در تسلط بر کشورهای اسلامی پیش بردند(96).
* امروز سرویسهای جاسوسی آمریکا و انگلیس در عراق، در لبنان، در کشورهایی از شمال آفریقا و در هر جای دیگری که بتوانند با همهی قوا در حال پراکنادن ویروس اختلاف مذهبیاند. اجتماع حج باید ما را در برابر این بیماری مهلک مصونسازی کنید و آیهی شریفهی: «و اطیعوالله و رسوله و لا تتازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم و اصبروا ان الله مع الصابرین» را پیوسته در برابر چشم ما قرار دهد(97).
* یکی از کارها - همینی که در بیانات این آقایان محترم هم بود - مسالهی اختلاف در میان امت اسلامی است. با دقت دارند کار میکنند. اختلافات را برجسته میکنند. گرایشهای انحرافی را، هم در طرف سیعه، هم در طرف سنی تقویت میکنند. در طرف شیعه، با نام تشیع گرایش قرمطیگری را - مثل قرامطه - تقویت میکنند و افساد میکنند. در طرف سنی، گرایش ناصبیگری را، با نام تسنن، اما با باطن ناصبیگری تقویت میکنند و در مقابل هم قرار میدهند. باید بیدار بود، باید هشیار بود، باید دید، باید فهمید، اینها ان اساس مسائلی است که امروز دنیای اسلام به آنها احتیاج دارد(98).
کسانی که میخواهند وحدت ملت ایران را به هم بزنند، عوامل دشمند
* شما نگاه کنید ببینید آن کسانی که میخواهند وحدت ملت ایران را به هم بزنند، کیها هستند؟ بدانید که اینها عوامل دشمند؛ یا خودشان از متن دشمن دارند حرف میزنند، یا سرانگشت دشمنند؛ برو برگرد ندارد. آن کسی که ندای تفرقهی بین شیعه و سنی را سر میدهد و بهانهی مذهب، میخواهد وحدت ملی را به هم بزند، چه شیعه باشد و چه سنی مزدور دشمن است؛چه بداند، چه نداند. گاهی بعضیها مزدور دشمنند و خودشان نمیدانند. خیلی از این مردم بیچارهی بیخبر سلفی و وهابی که به وسیلهی دلارهای نفتی تغذیه میشوند تا بروند در اینجا و آنجا عملهای تروریستی انجام بدهند - در عراق یکجور، در افغانستان یک جور، در پاکستان یک جور، در نقاط دیگر یک جور - نمیدانند که مزدور دشمنند. آن مردم شیعی هم که میرود به مقدسات اهل سنت اهانت میکند و دشنام میدهد، او هم مزدور دشمن است، ولو نداند که چه میکند. من عرض میکنم: عوامل اصلی دشمنانند. بعضی از این سرانگشتان - هم در بین اهل سنت، هم در بین شیعه - غافلند، نمیدانند و نمیفهمند چه کار میکنند؛ نمیدانند برای دشمن دارند کار میکنند(99).
* چند سال قبل از این، در منطقهی کردی، یک عالم روشنبین در نماز جمعه سخنرانی کرد. گمانم قسم خورد - این جور به ذهنم است، چون سالها گذشته است - گفت والله آن کسانی که میآیند پیش شیعه، بغض و کینهی سنی را در دل او وارد میکنند و میروند پیش سنی، نقض و کینهی شیعه را در دل او وارد میکنند، اینها نه شیعه هستند، نه سنی، نه شیعه هستند نه سنی؛ نه شیعه را دوست دارند، نه سنی را دوست دارند؛ با اسلام دشمنند، البته نمیدانند؛ خیلیهاشان نمیفهمند(100).
* نمیخواهیم بگوییم اختلاف شیعه و سنی همیشه مربوط به استعمار بوده؛نه، احساسات خودشان هم دخیل بوده؛ بعضی از جهالتها، بعضی از تعصبها، بعضی از احساسات، بعضی از کجفهمیها دخالت داشته؛ لیکن وقت استعمار وارد شد، از این سلاح حداکثر استفاده را دارد(101).
* در این کار، انگلیسیها از بقیهی دشمنان استعماری، متبحرترند؛در ایران، ترکیه و کشورهای عربی و در شبه قارهی هندف اینها سالها زندگی کردهاند و با رموز کار آشنا هستند که چگونه میشود سنی را علیه شیعه تحریک کرد و چگونه میشود شیعه را علیه سنی تحریک کرد؛ اینها خوب بلدند و کردهاند(102).
* این عواملی که اختلافافکنی میکنند، نه شیعهاند، نه سینی؛ نه به شیعه علاقه دارند، نه به تسنن؛ نه مقدسات شیعه را قبول دارند، نه مقدسات سنی را(103).
* اگر انقلاب اسلامی این تاثیر شگرف و عمیق و ماندگاری و زیرورو کننده را نداشت، این قدر به انقلاب اسلامی مبارزه نمیکردند؛ آن هم کسانی که اسمشان مسلمان است. عزیزان من! مسالهی دعوای شیعه و سنی که شما میبینید در یک دورهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی داغتر از قبل شد، ناشی از این است(104).
* بعضی از ما غفلت میکنیم از اینکه ایجاد اختلاف مذهبی، نقشه و طرح دشمن است برای اینکه ما را مشغول به خودمان کند. غفلت میکنیم؛ همههمت یک شیعه میشود کوبیدن سنی، همهی همت یک سنی میشود کوبیدن شیعه، خوب، این خیلی تاسفآور است و دشمن این رامیخواهد(105).
* از نزدیک به دویست سال پیش - هنگامی که استعمار وارد کشورهای اسلامی شد - تا امروز، روی قضیهی اختلاف بین فرقههای مسلمین کار کردند(106).
* دشمنان جهان اسلام - یعنی استکبار جهانی و شرق و غرب متجاوز و آمریکای تجاوزکار و غارتگر - که از اعماق وجود با اسلام مخالفند، از وحدت اسلامی و آشنایی ملتهای مسلمان با یکدیگر، دچار وحشت شدهاند(107).
* خیلی مراقب باشید که نفوذیهای دشمن، پرچمهای اختلاف را بلند نکنند. هر پرچم اختلافی که بلند شد، شما آن را متهم کنید که نفوذی دشمن است؛ هرچند خودش نداند(108).
* امروز استعمار با توجه به وجود عامل وحدت، سعی میکنند شکافها و اختلافها را از طریق مختلف قومی و مذهبیف میان شیعه و سنی به وجود آورد. در بین اهل تسنن، به نام مکتب فلان مدرسه، اهل حدیث و...؛ و در بین شیعه، به نامهای دیگر(109).
* ما که مسلمان هستیم، باید حواسمان جمع باشد. ما باید بفهمیم که پول نفت فلان کشوری که به نوکری آمریکا و غرب، در میان ملتهای مسلمان شناخته شده و روسیاه است و به استکبار بستگی دارد، اگر صرف انتشار کتابی در رد تشیع شد، محض رضای خدا و علاقهی به تسنن نیست و غرض خبیثی را دنبال میکند. عکس قضیه هم صادق است. اگر دیدیم عواملی در جامعهی شیعی، مشغول تحریک و برانگیختن حساسیت نسبت به برادران اهل نست یا مقدسات آنها هستند، اگر حمل بر کجسلیقگی و بدفهمی نکنیم باید بدانیم که قطعا دست دشمن است. دشمن، از کجی سلیقه نیز بیشترین استفاده را میکنند. لذا امروز، اتحاد مسلمین و صفای دل برادران مسلمان با یکدیگر، شرط اصلی اعلای کلمهی اسلام است(110).
* این فریادها و این قلمهای مزدور و این پولهای پلید و خبیث که در بعضی از کشورها برای ایجاد اختلاف خرج میشود، مانع از سربلندی اسلام است و این، کار دشمن است(111).
* اما شما ببینید که استعمار در طول زمان از طرح مسالهی شیعه و سنی در مقابل یکدیگر، چه وسیلهی اختلافی - بخصوص در محافل پایینتر و نسبت به اوساط پایین مردم که از معرفت و توجه، قدری دورتر هستند - درست کرده است(112).
* ما به همه میگوییم که احترام یکدیگر را حفظ بکنید و به عقاید و مقدسات هم اهانت نکنید، اگر کسی به بهانهای عقیدهیی بخواهد به مقدسات دیگران اهانت بکند، از نظر ما به هیچ وجه قابل دفاع نیست. محبت، طرفینی است. بایستی همه با هم کمک کنند تا محبت به وجود آید و دشمن نتواند سوءاستفاده بکند؛ دشمنی که نه با شیعه رابطهی خوبی دارد و نه با سنی، بلکه با اصل اسلام مخالف است و نسبت به آن کینه میورزد(113).
* امروز، پولهای دستگاه استکبار و ایادی آنها، در دنیا و بیشتر از همه در دنیای اسلام، برای ایجاد تفرقه بین مسلمین خرج میشود تا اگر بتوانند - که نخواهند توانست - بین ایرن اسلامی و مسلمانان عالم، اختلاف ایجاد کنند و فاصله بیاندازند. جنگ دشمن ساختهی شیعه و سنی، به برکت انقلاب اسلامی بحمدالله رو به خمود و خاموشی رفت و برادران شیعه و سنی در میدانهای مختلف در کنار هم قرار گرفتند و به یکدیگر کمک کردند و برادروار با هم حرکت کردند - که حق هم همین بود - ولی امروز تبلیغات جهانی سعی میکند باز هم این شعله را مشتعلتر و این آتش را برافروختهتر کند و این اختلاف را که رو به از بین رفتن است، دوباره زنده نماید. چرا؟ چون میدانند که امروز وحدت اسلامی - یعنی تجمع مسلمین - حول محور ایران اسلامی است. میدانند که دلهای مسلمین، امروز به امالقرای اسلام - یعنی ایران اسلامی - متوجه است. میدانند که امروز دنیای اسلام و در سراسر عالم، آن جایی که قرآن رسما و عملا حاکمیت دارد، ایران اسلامی است.
* درعین اینکه دولتها و قدرتها و اداره کنندگان جهان، برای مصالح دولتها و مسائل سیاسی خود، به سمت وحدت پیش میروند، تمام تلاشهای استکبار در جهت تضعیف ملتها و بخصوص ملت اسلام و ایجاد اختلاف بین اینها به کار میرود(115).
* دشمنان خوانخوار اسلام و مسلمین، آرام نمیگیرند. تا دیدند که انقلاب و جمهوری اسلامی، در داخل و خارج از کشور، بین شیعه و سنی وحدت ایجاد کرد، اینها را به هم نزدیک نمود و عصبیتهایشان را نسبت به یکدیگر کم کرد، از بیرون شروع به سمپاشی کردند(116).
* اگر به تاریخ اسلام برگردیم، خواهیم دید که زمام و مبدا همه و یا قسمت اعظم این تعارضها و تناقضها، به دستگاههای قدرت مادی برمیگردد. تاریخ اسلام را ملاحظه کنید، خواهید دید که اختلافات اولیه یعنی مسالهی خلق قرآن و امثال آن - تا بقیهی اختلافهایی که در طول زمان، بین فرق اسلامی مخصوصا در زمانهای بیشتری بین شیعه و سنی اتفاق افتاده است، تقریبا سرنخ این اختلافات در تمام بلاد اسلامی، دست قدرتهاست(117).
* البته یکی از کارهایی که باید انجام بگیرد، تلاش برای جلوگیری از نشر آثار تفرقهانگیز است؛ چه در محیط شیعی، چه در محیط سنی. الان برای ایجاد بغض و کینه، آثاری نوشته میشود و پولهایی خرج میشود. اگر بتوانیم، باید جلوی اینها را بگیریم. اینگونه آثار، همه جا هم منتشر میشود. ما نمیگوییم که در ایران مطلقا منتشر نمیشود؛ نخیر، در ایران هم متاسفانه مواردی مشاهده میشود(118).
* همین وحدت با ارزشی که به برکت آن، شما توانستهاید این همه پیروزی را به دست بیاورید، دشمنهایی در کمین دارد. باید هوشیار باشید و نگذارید اختلافات به وجود آید. در آنجایی که بهانهی اختلاف هت و دشمن میتواند آنجا مستمسکی برای اختلاف درست کند، بیشتر مواظب باشید. در مسالهی مذهب و اختلافات مذهبی، که قرنهای متمادی دشمنان از آن سوء استفاده کردند، بیشتر باید مواظب باشند، هم شیع هباید مواظب باشد، هم سنی(119).
اساسیتر از این مسائل، گسیختگی دنیای اسلام است که این هم تلخی بزرگی است و شاید اساس مشکل در آن باشد ملتهای اسلامی از هم جدایند. چندین سال شاید نزدیک به صد سال است که دستهای احساسات ناسیونالیستی را در ملتهای اسلامی تقویت میکنند. 120
برادران و خواهران! گاهی دشمن برای ایجاد اختلاف - هم در بین شیعه هم در بین سنی - از آدمهایی که غرض و مرضی ندارند استفاده میکند. در جامعه شیعه حرکتی انجام میگیرد که برای برادر مسلمان غیرشیعه تحریک کننده و حساسیت برانگیز است. عین همین عمل در بین جامعه سنی انجام میگیرد، نسبت به کاری که برای شیعه حساسیت برانگیز و نفرتبرانگیز است چه کسی این کارها را میکند؟! امروز دشمن واحدی در مقابل ماست 121
*استکبار میخواست دولتها را با نظام جمهوری اسلامی دشمن کند. بعضی از دولتها هوشیارانه فهمیدند و نگذاشتند خواست استکبار عمل شود اما بعضی از دولتها، بدون توجه در این دام استکبار غلتیدند. در سطوح ملتها هم مسئله اختلافات فرقهای و اختلافات شیعه و سنی و اختلافات عقیدتی را مطرح کردند و افراد زیادی را واداشتند که با گرفتن مزد، علیه جمهوری اسلامی یا علیه تشیع یا علیه برخی از عقاید ملت مسلمان ایران، کتاب بنویسند و کتابهای زیادی نوشته شد. عدهای را هم وادار کردند با زبان خود آنها،که به این کتابها و به این اشکال و دشنامها پاسخ دهند. متاسفانه هر دو طرف در این دام افتادند. عزیزان من امروز در دنیای اسلام مسئله این است. 122
*داخل ایران هم مواردی وجود دارد چون میبینند در ایران برادران مسلمان شیعه و سنی در یک صف واحد در زیر یک پرچم واحد، با یک شعار واحد، در یک جبهه واحد، در کنار هم و با هم هستند. در جنگ تحمیلی هشت ساله از کسانی که میخواستند بروند از تمامیت ارضی و مرزهای اسلام در این کشور دفاع کنند، کسی نپرسید شما از کدام طایفه کدام فرقه، کدام مذهب، کدام لهجه و کدام زبان هستید؟ همه رفتند؛ از همه جا رفتند. در ایران، خونها در هم آمیخته شد و انقلاب به معنای حقیقی کلمه یک اتحاد و یک الفت میان فرق و لهجهها و طوایف مختلف به وجود آورد. استکبار نمیتواند این را ببیند برای هر فرقهای، بهانههایی درست میکنند. سادهترین و فریبخورترین افراد را در هر فرقهای پیدا میکنند و چیزی در دهانش میگذارند تا برود آنچه را که او میخواهد برایشان تکرار کند! همه باید مراقب باشند هر کسی که امروز به این هدف استکبار کمک کند یعنی ملت ایران را از ملتها و کشورهای دیگر جدا کند در نزد خدای متعال حکم همان دشمنان اسلام و مسلمین را دارد که با اسلام جنگیدند چه امروز و چه در زمان پیامبر. "کان حقیقا علی الله ان یدخله مدخله" (هر کس که امروز به هدفهای استکبار در قبال ایران اسلامی کمک کند مثل همان کسی است که در زمان ظهور و نزول اسلام، با آیات الهی جنگید.) 123
*دشمنان درصدد برآمدند که از طرق مختلف رابطه بین دولت اسلامی در ایران و بین جوامع و مجامع مسلمان در اقطار عالم را قطع کنند. این کار را میکنند یکی از آنها طرق مذهبی است؛ جنگ سنی و شیعه دعوای سنی و شیعه، عمده کردن و درشت کردن تفاوت مذهبی که آنها شیعهاند و به شما کاری ندارند. 124
*امروز در دنیا بسیار تلاش میشود که بین شیعه و سنی اختلاف بیفتد. البته کسانی که اهل فکر و تحلیلند میدانند که استکبار از این کار چه فواید و منافعی میبرد. هدفشان این است که ایران را از مجموعه کشورهای اسلامی جدا کنند انقلاب اسلامی را مخصوص مرزهای ایران کنند فشار روی ایران را از سوی کشورهای اسلامی دیگر زمینهسازی کنند و از درسآموزی ملتهای دیگر از درسهای ملت ایران جلوگیری نمایند. ما باید درست نقطه مقابل عمل کنیم. هر کس چه در محیط سنی و چه در محیط شیعه، به همدلی و ارتباطات حسنه و دوستانه بین شیعه و سنی کمک کند او به نفع انقلاب و اسلام و هدفهای امت اسلامی کار کرده است. هر کس هم سعی در جدایی کند، درست نقطه مقابل آن حرکت کرده است.
*بنده اطلاع نزدیک دارم که امروز در بعضی از کشورهای اسلامی که نمیخواهم از آنها اسم بیاورم از صندوقهایی که مرتبط با اهداف و امیال بیگانگان است پولهایی را میگذارند و صرف میکنند مخصوص اینکه علیه شیعه، علیه عقاید شیعه و علیه تاریخ شیعه کتاب بنویسند و در دنیای اسلام پخش کنند! آیا آنها به تسنن علاقهمندند؟ نه آنها میخواهند نه شیعه باشد، نه سنی. نه با شیعه دوستند، نه با سنی؛ منتها چون امروز در ایران حکومت اسلامی و پرچم اسلام را یک مجموعه شیعی در دست گرفته است و همه پایبندی ملت ایران را به تشیع میدانند، لذا اینها هر چه دشمنی با انقلاب هم دارند بر سر شیعه خالی می کنند! با شیعه مبارزه میکنند، برای اینکه نگذارند حاکمیت سیاسی اسلام و این پرچم افتخار و عزت به جاهای دیگر سرایت کند و مورد جذب جوانان کشورهای دیگر شود. هیچ کس نباید به این خیانت دشمنان کمک کند. نه در کشور ما، نه در محافل اسلامی، نه در مجموعه های شیعی، نه در کشور خودمان در بین برادران سنی هیچ کس نباید کاری کند که به خواست استکبار که ایجاد نقار و دشمنی است کمک شود. 126
*امروز بنده از گوشه کنار عالم اطلاع دارم. همان دستهای استعماری که در طول قرنهای گذشته سعی میکردند بین شیعه و سنی اختلاف ایجاد کنند امروز هم تلاش میکنند برای اینکه بین شیعیان و سنیان کینه و برادرکشی و اختلاف به وجود آورند. شما مردم هوشمند باید مراقب باشید. 127
*به شما جوانان هم می گویم بدانید آن کسانی که شیعه را علیه سنی و سنی را علیه شیعه تحریک میکنند، نه شیعه را دوست دارند و نه سنی را، با اصل اسلام دشمنند. "رحماء بینهم"؛ یعنی برادران مسلمان بین خود رحیم و مهربان باشند. دشمن از هر دو طرف تلاش میکند. از یک طرف غالیگری و ناصبیگری را ترویج میکند و شیعه را در چشم سنی، دشمن حقیقی معرفی می کند- بعضی از متحجرین دینی هم متاسفانه باور میکنند- از سوی دیگر شیعه را به اهانت به مقدسات و ارزشهای سنی وادار میکند.توطئه دشمن آن است که این دو مکتب را در مقابل هم قرار دهد. این اختلاف در جهت از بین بردن هویت یک ملت و در موضوعاتی ایجاد میشود که نباید بین آنها باشد. 128
*به علمای محترم شیعه و سنی گفتم شما دم از وحدت میزنید و این خیلی خوب است و من هم از شما ممنوم اما از کید دشمن غافل نباشید. دشمن از راههایی وارد میشود که ممکن است شما از آن غفلت کنید و به آن توجه نداشته باشید هوشیار باشید و دشمن را در هر لباسی بشناسید. "و لتعرفنهم فی لحن القول" از سخنانشان هم میتوان آنها را شناخت. 129
*امروز ما میبینیم در نقاط مختلف دنیا دشمنان مسئله جنگ طایفهای و عقیدتی را بین مسلمانان به جد تعقیب میکنند. همین الان در عراق به بخشی از دنیای اسلام اینطور تفهیم میکنند که حکومت آینده عراق دست شیعه خواهد افتاد و این برای آن خطر است. به شیعه هم اینگونه تفهیم میکنند که دشمنان شما سنیها هستند. آنها سیاستهای خود را اینطور پیش میبرند تا بین شیعه و سنی و بین طوایف مختلف اسلامی اختلاف بیاندازند. این از سیاستهای کهنه و قدیمی استعمار است که انگلیسیها هم در این سیاست جزو کهنهکارها هستند و خوب بلندند در داخل کشور ما هم تلاشهایی در این زمینه میکنند. 130
*متاسفانه در دنیای اسلامی کسانی هستند که برای تقرب به آمریکا و مراکز قدرتهای استکباری حاضرند تن به هر عمل خلافی بدهند و بین شیعه و سنی اختلاف بیاندازند. امن امروز دستهایی را که در برخی از کشورهای همسایه ما عمدا و حساب شده در پی ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی هستند و قومیتها و مذاهب را از هم جدا می کنند و جریانهای سیاسی را به جان هم میاندازند تا بتوانند از آب گلآلود ماهی بگیرند و منابع نامشروع خود را در کشورهای اسلامی تامین کنند، میبینم. باید هوشیار باشیم ملتها، دولتها، همه مسلمانان، جریانهای سیاسی، روشنفکران و برجستگان باید در مقابل این نقشه دشمن هوشیار باشند و نگذارند دشمن به بهانههای مختلف در ایجاد اختلاف موفق شود آنها همین کار را در عراق میخواهند انجام دهند.
*من به عیان میبینم دستهای بسیار فعالی در کارند برای ایجاد اختلافات مذهبی جنگ شیعه و سنی؛ نفرت مذاهب اسلامی از یکدیگر. کتاب نوشته میشود علیه شیعه، کتاب نوشته میشود علیه سنی،. وقتی دنبال میکنیم، میبینیم پول هر دوی این کتابها از آن طرف مرزها و از یک جا آمده است 132
*من امروز دستهایی را میببینم که با برنامه، به عنوان شیعه و سنی، میان مسلمانان جنگ ایجاد میکنند. کشتارهایی که اتفاق میافتد و انفجارهایی که در مساجد، حسینیهها، نمازهای جماعت و نمازهای جمعه بوجود میآید یقینا دست خبیث صهیونیست و استکبار در آنها وجود دارد این کار خود مسلمانها نیست.133
*امروز مسلمانان وظیفه دارند به موارد اتحاد و وحدت خودشان بپردازند. توحید، یکی؛ خدا، یکی؛ نبوت، یکی؛ معاد، یکی؛ قرآن، یکی؛ بیشترین احکام شریعت اسلامی، یکی؛ همه مشترک، اما دشمن میآید روی نقاط افتراق انگشت میگذارد و دلها را پر از کینه به یکدگر میکند برای اینکه بتواند به هدفهای خود برسد. امام بزرگوار ما که این همه روی وحدت مسلمین تاکید میکرد به خاطر این بود که این خطر را میدید و میشناخت. در کشور ما و سایر کشورهای اسلامی، انگلیسیها و دستگاه جاسوسی انگلیس میان شیعه و سنی اختلاف ایجاد کردند، آنها تجربه زیادی در این کار داشتند؛ همه باید مراقب باشند. امروز ایادی صهیونیسم هم در این کارها دخالت دارند. اطلاعات ما خبر از این میدهد که دستهای خبیث صهیونیستها و عوامل دشمنان اسلام، در همه حوادثی که انسان در گوشه کنار دنیای اسلام میبیند، با واسطه یا بیواسطه دخالت دارند. 134
*سیاست دشمنان اسلام ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی است. این یکی از راههایش است. هر کسی به این اختلافات شدید کمک کند در واقع به آن اهداف کمک کرده است جا دارد که هم گروههای عراقی، این حرکات را محکوم کنند و از آن تبری بجویند. خوشبختانه بزرگان شیعه عاقلانه و خوب عمل کردند به شیعیان توصیه کردند که عکسالعمل نشان ندهند که این کار مهمی بود. 135
*البته این بیداری را باید حفظ کرد برادران شیعه و سنی را باید به هم نزدیک کرد دلهای امت اسلامی را باید به هم نزدیک کرد. هدف دشمن را که ایجاد فتنه طایفهای و فتنه و اختلافات مذهبی است چه در عراق و چه در بقیه نقاط عالم باید برای افکار عمومی مسلمانان بیان و افشا کرد. 136
*همه در ایران و در دنیا اسلام، این را بدانند که اختلاف شیعه و سنی یکی از ابزارها و چماقهای دشمن علیه امت اسلامی است. آنها هر جور بتوانند از این ابزار استفاده میکنند. آن روزی که سنی فلسطینی زیر فشار است یک عدهای را با این شعار، با این تبلیغات، که "اینها سنی هستند شما شیعه هستید"، سعی میکنند نگذارند کمک کنند. امروز که شیعه لبنان زیر فشار است به یک عده میگویند "شما سنی هستید، اینها شیعه هستند؛ به آنها کمک نکنید" آنها نه به شیعه احترامی میگذارند نه به سنی، آنها با اصل اسلام طرفند. 137
*سم مهلک دنیا اسلام تفرقه است. این تفرقه ملتها را از هم جدا میکند دلها را از هم جدا میکند الان دشمن و همین سروسیهای جاسوسی اسرائیل و آمریکا در عراق یک عدهای را تحریک میکنند که با شیعیانی که در عراق اکثریت را دارند، حالا امروز اکثریت دولت متعلق به آنها است مقابله و مبارزه کنند، ناامنی ایجاد کنند و این ناامنی را وسیلهای قرار میدهند برای این که پای خودشان را در عراق و در بغداد مستحکم کنند. آمریکا برای ماندن در عراق بهانه لازم دارد و این بهانه ناامنی است. آنها برای اینکه دولت عراق نتوانند به خدمات لازم بپردازد این اوضاع ناامن را در کشور بوجود میآورند تا بهانه داشته باشند که بمانند. اختلافات را آنها به وجود میآورند دل سنی را نسبت به شیعه، دل شیعه را نسبت به سنی آنچنان چرکین میکنند که نتوانند با این همه مشترکات کنار هم قرار بگیرند این کار دشمن است چرا ما این حقیقت را نمیفهمیم؟ 138
*امروز در عراق در برخی از کشورهای دیگر کسانی از برادران سنی و شیعه در مقابل هم قرار دارند و متقربا الیالله با هم دشمنی میکنند! چرا؟ چه کسی این انگیزههای باطل را در میان اینها تزریق کرده اینها که از اسلام نیستد.139
*این سیاست قدیمی اختلافات مذهبی و فرقهای امروز زنده شده است که البته متخصص آن هم انگلیسها هستند این کار را به آمریکاییها هم یاد دادند اختلافافکنی بین شیعه و سنی به هر نحوی که بتوانند همه باید متوجه باشند. 140
*ما دیدیدم در داخل جامعه خودمان که کسانی از طرف دشمنان تحریک شدند با نشانه، نه از روی حدس؛ حقیقتا از طرف دشمنان تحریک شدند تا به عنوان دفاع از شیعه به عنوان زدن سنگ تشیع به سینه کارهایی بکنند و حرفهایی بزنند که طرف مقابل را جامعه اهل سنت را آشفته کند دلهای آنها را منقلب بکند دشمن با این وسیله وارد میدان شد پول خرج کرد این را ما دیدم اطلاع داریم. 141
*یک توطئه عمیق و خطرناکی که خیلی هم قدیمی است برای ایجاد اختلاف بین فرق اسلامی وجود دارد حالا امروز در دنیا مسئله شیعه و سنی را مطرح میکنند اما این اختلاف مخصوص شیعه و سنی نیست بلکه میخواهند بقیه فرق اسلامی هم در درون تشیع در درون تسنن فرقههای اصولی فرقهها فقهی فرقههای کلامی در مقابل هم قرار بگیرند گریبان هم را بگیرند علیه هم فریاد بکشند این چیزی است که دشمن میخواهد و به خصوص انگلیسیها در این قضیه متبرحند خیلی مجربند؛ سالهای متمادی دهها سال شاید بشود گفت به یک معنا صدها در این زمینه کارکرد دارند خوب بلندند، نقاط ضعف را میشناسند روی آنها انگشت میگذارند برای ایجاد اختلاف. الان هم به شدت مشغولند البته دیگر اینجا مخصوص انگلیسیها نیست سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل و آمریکا و همه هستند، برای اینکه این اختلاف را عمیق کنند شایعات درست میکنند با فلان مسئول یک کشور سنی طوری حرف میزنند که احساس کند شیعه به عنوان یک خطر دارد او را تهدید میکند اینجا با جامعه شیعیان مسئولان کشور شیعه و بقیه کشورهایی که در آنها شیعه هستند طوری حرف میزنند که احساس کنند اهل سنت دارند آنها را تهدید میکند و هستی و هویت آنها را از بین میبرند. کارشان این است. عین همین قضیه در تواریخ سابقه هم دارد نمونههای مشخص و معینی ذکر شده است ما هم در زمان خودمان داریم و میبینیم. 142
*بنده هم امروز اطلاع دارم. هم از گذشته اطلاع دارم که پولها دارد خرج میشود برای اینکه اینها کتاب فحش و دشنام و تهمت بتویسند علیه آنها کتاب فحش و دشنام و تهمت بنویسند علیه اینها پول هر دو را هم یک مرکز میدهد پول هر دو کتاب و نشر هر دو کتاب از یک جیب خارجی میشود اینها هشدار دهنده نیست؟ اینها را باید توجه کنند. 143
*یکی از ابزارهای همیشه مورد استفاده دشمنان ملتهای مسلمان برای اختلاف مسئله اختلافات مذهبی شیعه و سنی و از این قبیل بوده. دعوا درست کنند اختلاف ایجاد کنند برادران را به جان هم بیاندازند اختلافات را بزرگ کنند برجسته کنند موارد اشتراک و اتحاد را ضعیف کنند کمرنگ کنند یک چیز کوچک را بزرگ کنند برجسته کنند این همه نقاط اشتراک را که بین برادران سنی و شیعه هست کوچک کنند ضعیف کنند این کاری است که دائم انجام گرفته است الان هم دارد انجام میگیرد. 144
*ما که مسلمان هستیم باید حواسمان جمع باشد ما باید بفهمیم که پول نفت فلان کشوری که به نوکری آمریکا و غرب در میان ملتهای مسلمان شناخته شده و روسیاه است و به استکبار وابستگی دارد اگر صرف انتشار کتابی در در تشیع شد محض رضای خدا و علاقه به تسنن نیست و غرض خبیثی را دنبال میکند. عکس قضیه هم صادق است. اگر دیدیم عواملی در جامعه شیعی، مشغول تحریک و برانگیختن حساسیت نسبت به برادران اهل سنت یا مقدسات آنها هستند اگر حمل بر کج سلیقگی و بدفهمی نکنیم باید بدانیم که قطعا دست دشمن است. دشمن از کجی سلیقه نیز بیشترین استفاده را میکند. اما امروز اتخاذ مسلمین و صفای دل برادران مسلمان با یکدیگر شرط اصلی اعلای کلمه اسلامی است. 145
*ما متفقا به یک اسلام به یک کعبه، به یک پیغمبر، به یک نماز، به یک حج، به جهاد و به یک شریعت معتقدیم و عمل میکنیم. موارد اختلاف به مراتب کمتر از موارد وحدت و اتفاق نظر است. دشمنان اسلام می خواهند بین شیعه و سنی نه فقط در نقاطی از ایران بلکه در همه دنیای اسلام اختلاف بیندازند. 146
*امروز کسانی هستند که سلاحشان تکفیر است ابائی هم ندارند که بگویند ما تکفیری هستیم اینها سماند، خب این سهم را باید از محیط اسلامی خارج کرد. یکی او را تکفیر کند، یکی او را تفسیق کند این در سخنرانی و در منبر یک حرفی بزند که تعریض به او باشد او یک چیزی بگوید که تعریض به این باشد این همین چیزی میشود که دشمن میخواهد. پس این وظیفه مضاعف که عرض میکنیم همه این جوانب را شامل است؛ از وظیفه قلبی، تربیت نفس، ایجاد خشوع و خشیت در دل شروع میشود تا به این چیزها میرسد. 147
غفلت، سادگی و جهالت تودههای مسلمان و سستعنصری زمامداران سیاسی فرهنگی
*سیاستمداران استعمارگر به خوبی میدانستند که اگر هویت یکپارچه جهان اسلام شکل بگیرد راه بر سیطره سیاسی و اقتصادی آنان بسته خواهد شد. پس در تلاشی همه سویه و بلند مدت به اختلافات در میان مسلمانان دامن زدند و زیر چتر این سیاست خبیثانه، از غفلت تودههای مردم و سست عنصری زمامداران سیاسی و فرهنگی، بهرهبرداری کردند و کار خود را در تسلط بر کشورهای اسلامی پیش بردند. 148
*چند سال قبل از این در منطقه کردی یک عالم روشنبین در نماز جمعه سخنرانی کرد گمانم قسم خورد این جور به ذهنم است چون سالها گذشته است گفت والله آن کسانی که میآیند پیش شیعه، بغض و کینه سنی را در دل او وارد میکنند و میروند پیش سنی بغض و کینه شیعه را در دل او وارد میکنند، اینها نه شیعه هستند، نه سنی؛ نه شیعه را دوست دارند، نه سنی را دوست دارند؛ با اسلام دشمنند، البته نمی دانند؛ خیلیهاشان نمیفهمند. 149
*خیلی مراقب باشید که نفوذیهای دشمن، پرچمهای اختلاف را بلند نکنند هر پرچم اختلافی که بلند شد شما آن را متهم کنید که نفوذی دشمن است هر چند خودش نداند. 150
*گاهی افرادی که دشمن نیستند هم این حرفها را تکرار میکنند آنها غافلند. 151
*داخل ایران هم مواردی وجود دارد؛ چون میبینند در ایران برادران مسلمان شیعه و سنی در یک صف واحد در زیر یک پرچم واحد با یک شعار واحد، در کنار جبههای واحد در کنار هم و با هم هستند در جنگ تحمیلی هشت ساله از کسانی که میخواستند بروند از تمامیت ارضی و مرزهای اسلامی در این کشور دفاع کنند کسی نپرسید شما از کدام طایفه، کدام فرقه کدام مذهب، کدام لهجه و کدام زبان هستید، همه رفتند از همه جا رفتند. در ایران خونها در هم آمیخته شد و انقلاب به معنای حقیقی کلمه یک اتحاد و یک الفت میان فرق و لهجهها و طوایف مختلف به وجود آورد. استکبار نمیتواند این را ببیند برای هر فرقهای بهانهای درست میکنند. سادهترین و فریب خورترین افراد را در هر فرقهای پیدا میکنند و چیزی در دهانش میگذارند تا برود آنچه را که او میخواهد برایشان تکرار کند همه باید مراقب باشند. هر کسی که امروز به این هدف استکبار کمک کند یعنی ملت ایران را از ملتها و کشورهای دیگر جدا کند در نزد خدای متعال حکم همان دشمن اسلام و مسلمین را دارد که با اسلام جنگیدند چه امروز و چه در زمان پیامبر. 152
*حج در امسال که اعلام شد سال انسجام اسلامی است یک رنگ و روی تازهای پیدا میکند همیشه هنگام انسجام است و امت اسلام باید دنبال اتخاذ باشند اما تعیین امسال با عنوان انسجام اسلامی مثل قلهای است در یک رشته کوه علت هم واضح است چون سیاست دشمنان اسلام و مسلمین بر تفرقه قرار گرفته است میخواهند بین مسلمانها ایجاد اختلاف کنند. این برای آنها از هر جنگ نظامی از هر حرکت سیاسی ار هر چالش اقتصادی باصرفهتر است. متاسفانه زمینهها هم فراهم شده است مقداری از آن مربوط به تاریخ است مقداری هم مربوط به جهالتهای ما در همین دوران خود ماست. 153
کج سلیقگی و کج فهمی برخی مسلمانان
*ما که مسلمان هستیم باید حواسمان جمع باشد. ما باید بفهمیم که پول نفت فلان کشوری که به نوکری آمریکا و غرب در میان ملتهای مسلمان شناخته شده و روسیاه است و به استکبار وابستگی دارد، اگر صرف انتشار کتابی در در تشیع شد محض رضای خدا و علاقه به تسنن نیست و غرضی خبیثی را دنبال میکند. عکس قضیه هم صادق است اگر دیدیم عواملی در جامعه شیعی مشغول تحریک و برانگیختن حساسیت نسبت به برادران اهل سنت یا مقدسات آنها هستند اگر حمل بر کج سلیقگی و بدفهمی نکنیم باید بدانیم که قطعا دشمن است. دشمن از کجی سلیقه نیز بیشترین استفاده را میکند. لذا امروز اتحاد مسلمین و صفای دل برادران مسلمان با یکدیگر شرط اصلی اعلای کلمه اسلام است. 154
*چیزهایی مانع از اتحاد میشود. عمده آنها بعضا کج فهمیها و بیاطلاعیهاست از حال هم خبر نداریم درباره هم توهمات میکنیم درباره عقاید هم درباره تفکرات یکدیگر دچار اشتباه میشویم، شیعه درباره سنی، سنی، درباره شیعه. 155
جهالت، تعصب و نگاه به گذشته
*نمیخواهیم بگوییم اختلاف شیعه و سنی همیشه مربوط به استعمار بوده؛ نه، احساسات خودشان هم دخیل بوده؛ بعضی از جهالتها، بعضی از تعصبها، بعضی از احساسات، بعضی از کج فهمیها دخالت داشته لیکن وقتی استعمار وارد شد از این سلاح حداکثر استفاده را کرد. 156
*اگر بخواهیم احساس برادری کنیم اگر به گذشته برگردیم دعواست این قدر بحث و تکذیب و تغلیط و درگیری و خونریزی و این طور چیزها اتفاق افتاده که اگر نگاهی به گذشته بکنیم باز دعوا خواهد شد. 157
*چون سیاست دشمنان اسلام و مسلمین بر تفرقه قرار گرفته است میخواهند بین مسلمانان ایجاد اختلاف کنند. این برای آنها از هر جنگ نظامی از هر حرکت سیاسی از هر چالش اقتصادی باصرفهتر است. متاسفانه زمینهها هم فراهم شده است مقداریش مربوط به تاریخ است.158
دوری برادران مسلمان از یکدیگر و شعبه شعبه شدن
*در بعد سیاسی محور اصلی در حج نمایش هویت متحد امت اسلامی است. دوری برادران از یکدیگر عرصه را برای بدخواهان میگشاید و تخم تفرقه میان مسلمانان را بارور میکند. 159
*نکته دیگر این است که اگر قرار باشد ارزشهای اسلامی به صورت ارزشهای قطعی در دنیا مطرح شود و دلهای انسانها را جذب کند و بر مبنای آن در زندگی مسلمانان تغییری به وجود آید باید وحدت بین آنها حفظ شود، با شعبه شعبه شدن و دشمنی کردن و جنگ فرقهای راه انداختن امکان ندارد که مسلمین به وحدت دست یابند. 160
ملی گرایی افراطی و روشنفکران وابسته
*این مشکلات که بیشتر بر اثر کوتاهی و غفلت یا بدکرداری و خیانت از دورن امت اسلامی پدید آمده است فهرست طولانی را تشکیل میدهد که به عنوان ردیفهای اول آن میتوان اینها را برشمرد اختلافات قومی و ملی، ناشی از ملیگرایی افراطی که بیشتر به دست روشن فکران وابسته دامن زده میشود. 161
موانع وحدت، عوامل تفرقه
*اساسیتر از این مسائل گسیختگی دنیای اسلام است که این هم تلخی بزرگی است و شاید اساس مشکل در آن باشد ملتهای اسلامی از هم جدایند. چندین سال شاید نزدیک به صد سال است که دستهایی احساسات ناسیونالیستی را در متلهای اسلامی تقویت میکند. 162
پیآمدهای تفرقه
ضعف و ذلت مسلمانان
*امروز شعار "انما المومین اخوه فاصلحوا بین اخویکم" از همیشه جدیتر است. امروز این ضعف و ذلتی که مسلمانان کشورهایی در دنیا دچار آن شدهاند، ناشی از همین تفرق و اختلاف است. 163
در هم شکسته شدن معنویت طراوت و شکوه مسلمانان
*البته باید مراقب باشید که دشمنان اسلام این همزیستی و برادری بین شیعه و سنی را به هم نزنند. یکی از افتخارات ما این است که مردم ما در نقاطی که تقاوتهای مذهبی و قومی وجود دارد و امکان و زمینه اختلاف هست از درگیری اختلاف قومی و مذهبی پرهیز میکنند. دشمنان این را نمیپسندند. جنگ شیعه و سنی برای دشمنان اسلامی خیلی قیمت دارد. اختلاف و تفرقه میان امت اسلامی موجب میشود که معنویت، طراوات، قدرت، شکوه و عظمت ائتلاف ملی شما رادر هم بشکند و همانطور که قرآن فرموده است "و تذهب ریحکم" 164
تسلط استعمارگران
*سیاستمداران استعمارگر به خوبی میدانستند که اگر هویت یکپارچه جهان اسلام شکل بگیرد، راه بر سیطره سیاسی و اقتصادی آنان بسته خواهد شد. پس در تلاشی همه سویه و بلند مدت به اختلافات در میان مسلمانان دامن زدند و زیر چتر این سیاست خبیثانه ، از غفلت تودههای مردم و سستعنصری زمامداران سیاسی و فرهنگی، بهرهبرداری کردند و کار خود را در تسلط بر کشورهای اسلامی پیش بردند. 165
رفتن صمیمیتها
*"و تذهب ریحکم" یعنی چه؟ یعنی همین دیگر. وقتی اختلاف پیدا شد، وقتی تفرقه پیدا شد، وقتی نسبت به هم سوءظن وجود داشت، وقتی یکدیگر را خائن دانستیم، طبیعی است که با هم همکاری نخواهیم کرد. همکاری هم اگر بکنیم،با هم صمیمی نخواهیم بود. این همان چیزی است که آن دشمن دنبال اوست. هم عالم شیعه هم عالم سنی باید این را بفهمند؛ این را درک کنند. بدیهی است دو تا مذهب در برخی از اصول در برخی از فروع با هم اختلاف دارند؛ البته در بسیاری هم با هم اتحاد دارند. اما اختلاف به معنای دشمنی نیست. فتاوای فقهای شیعه در مواردی صد و هشتاد درجه با هم اختلاف دارد. فتاوای ائمه اهل سنت در مواردی بسیار با همدیگر اختلاف دارد؛ اما لزومی ندارد وقتی اختلاف دارد، انسان به همدیگر بدگویی کنند و فحش بدهند. خیلی خوب، او مذهبش این است ، آن هم مذهبش این است... 166
ضرر مسلمین
*در مسئله وحدت دو نکته اساسی باید مورد توجه ما باشد. یکی از این دو نکته عبارت از رفع اختلافات و تناقضها و درگیریها و تضادها و کارشکنیهاست که از قرنها پیش تا امروز میان طوایف و فرق مسلمین وجود داشته است و همیشه هم این تناقضها به ضرر مسلمین تمام شده است.
دفاع از آمریکا و صهیونیستها
*همه بدانند این جور نباشد که کسی از یک گوشه خیال کند دارد از شیعه دفاع میکند تصور کند دفاع از شیعه به این است که بتواند آتش دشمنی ضد شیعه و غیر شیعه را برانگیزد. این دفاع از شیعه نیست این دفاع از ولایت نیست اگر باطنش را بخواهید این دفاع از آمریکاست، این دفاع از صهیونیستهاست. 168
ارجاعات:
94- 1396/8/23
95- 1386/9/27
96- 1385/10/8
97- 1385/10/8
98- 1389/7/17
99- 1388/3/22
100- 1388/2/22
101- 1385/10/25
102- 1385/10/25
103- 1385/10/25
104- 1388/3/23
105- 1388/2/23
106- 1368/4/4
107- 1368/4/12
108- 1368/4/13
109- 1368/7/5
110- 1368/7/5
111- 1368/7/5
112- 1368/7/11
113- 1368/7/19
114- 1368/7/24
115- 1368/10/5
116- 1369/7/11
117- 1369/7/16
118- 1370/7/1
119- 1371/6/24
1373/12/11.120
1374/05/24.121
1375/05/13.122
1375/05/13.123
1376/05/01.124
137/01/06.125
1379/01/06.126
1381/12/04.127
1381/12/06.128
1381/12/06.129
1382/06/19.130
1382/09/05.131
1383/08/15.132
1384/03/14.133
1384/03/14.134
1384/07/29.135
1384/12/08.136
1385/05/17.137
1385/05/17.138
1385/05/30.139
1385/07/21.140
1385/10/18.141
1386/05/28.142
1387/09/27.143
1390/07/25.144
1368/07/05.145
1381/12/04.146
1390/07/20.147
1385/10/08.148
1388/02/22.149
368/04/13.150
1381/12/06.151
1375/05/13.152
1386/08/23.153
1368/07/05.154
1386/01/17.155
1385/10/25.156
1368/10/05.157
1386/08/23.158
1385/10/08.159
1386/04/04.160
1375/02/04.161
1373/12/11.162
1372/06/14.163
1381/12/04.164
1385/10/08.165
1388/02/23.166
1369/07/16.167
1387/09/27.168
انتهای پیام/