بررسی دلایل کاهش بی‌سابقه ارزش «لیره» ترکیه در برابر دلار و یورو
ارزش پول ترکیه ۱۰ روز پس از حمله تروریستی به کلوپ شبانه رینا در استانبول ۱.۸ درصد دیگر کاهش یافت و رکورد جدیدی را ثبت کرد. قیمت دلار در ترکیه به رقم بی‌سابقه ۳.۶۷ لیره و قیمت یورو به ۳.۸۷ لیره رسید.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری تسنیم در استانبول، در حالی که قیمت دلار در ترکیه در هفته گذشته با قیمت 3.64 لیره رکورد زده بود، امروز با قیمت 3.67 رکورد جدیدی را به ثبت رساند. همچنین قیمت یورو با 3.83 لیره در هفته گذشته به رکورد جدید 3.87 لیره رسید.
این نخستین بار در تاریخ است که ارزش لیره ترکیه در برابر دلار آمریکا و یورو تا این سطح کاهش می‌یابد. همچنین تورم سالانه در این کشور نیز به 8.53 درصد افزایش یافته است که بسیار بیشتر از رقم پیش‌بینی شده کارشناسان است.
قیمت‌ها در ترکیه در ماه دسامبر 2016 نسبت به مدت مشابه در سال قبل بیش از 8.5 درصد افزایش داشته است. قیمت‌ها از ماه نوامبر نیز 1.64 درصد، یعنی چیزی بیش از حد انتظار تحلیلگران، رشد داشته است.
در همین حال، حمله 10 روز پیش داعش به یک کلوپ شبانه رینا در استانبول که 39 کشته بر جای گذاشت، فشار مضاعفی بر لیره وارد کرد. این حمله و حملات تروریستی یک سال اخیر آسیب‌های جدی به صنعت گردشگری و سرمایه‌گذاری ترکیه وارد کرده است.
ارزش لیره در برابر دلار در 6 ماه گذشته 24 درصد افت را تجربه کرده است. طی 2 سال اخیر، ارزش لیره بیش از 53 درصد کاهش داشته است. در ابتدای سال 2015، ارزش هر دلار آمریکا برابر با 2.34 لیره بود.
«بن‌علی یلدریم» نخست‌وزیر این کشور تصمیم دارد با یک برنامه ریاضتی و به‌طور هم‌زمان با اختصاص اعتبارات مالی به بخش خصوصی با این بحران مقابله کند.
نخست‌وزیر ترکیه اعلام کرده است که دولت ترکیه در سال جدید میلادی در هزینه‌های دولتی صرفه‌جویی خواهد کرد، به گفته وی از هزینه‌های غیرضروری جلوگیری خواهد شد، برای دولت ساختمان‌های جدیدی ساخته نخواهد شد و خودروهای جدیدی خریداری نخواهد شد.
«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهوری ترکیه نیز اخیراً در مصاحبه‌ای گفته است که برای تضعیف واحد پول ترکیه، دلیل جدی اقتصادی وجود ندارد و محتکران خارجی ارز، مسئول افزایش بهای دلار در مقایسه با لیره ترکیه هستند. وی تاکنون بارها از شهروندان ترکیه خواسته است که ارزهای خارجی خود را به طلا یا لیره ترکیه تبدیل کنند، تا واحد پول ملی ترکیه تحکیم و تثبیت شود. وی با این اقدام می‌خواهد جلوی سقوط بیشتر ارزش لیره را بگیرند.
سال 2016 برای ترکیه سالی شامل حملات تروریستی در مراکز مهم شهری، سقوط ارزش لیره و رسیدن به پایین‌ترین سطح از اعتماد عمومی به اقتصاد بود. کارشناسان اقتصادی علت سقوط ارزش لیره را در مسائل دیگری می‌بینند. به باور آنان، پس از کودتای نافرجام 15 جولای در ترکیه که به سرکوب گسترده مخالفان اردوغان انجامید، فضای امنیتی بر این کشور حاکم شده و به ریسک سرمایه‌گذاری افزوده است. افزون بر آن به دلیل حملات تروریستی، درآمدهای گردشگری که یکی از منابع اصلی درآمدهای ترکیه است، به‌شدت کاهش یافته است. چشم‌انداز افزایش نرخ بهره دلار آمریکا نیز یکی دیگر از عواملی است که بر کاهش ارزش لیره تأثیر گذاشته است. بروز حوادث سیاسی در ماه‌های اخیر، دستگیری‌های گسترده و تصمیم اتحادیه اروپا برای معلق کردن مذاکرات مربوط به پیوستن ترکیه به این اتحادیه نقش مهمی در کاهش ارزش پول ملی این کشور داشته است.
تحلیلگران معتقدند تلاش دولت ترکیه برای تغییر قانون اساسی و تغییر سیستم حکومتی ترکیه از پارلمانی به ریاستی به نگرانی بازارهای مالی افزوده است. از دیگر عوامل مهم در کاهش ارزش لیره افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی در پی توافق اعضای اوپک برای کاهش تولید بوده است. با توجه به اینکه ترکیه کشور واردکننده نفت به شمار می‌رود افزایش قیمت نفت، بدون شک تأثیر منفی زیادی بر اقتصاد این کشور و ارزش لیره خواهد داشت. کارشناسان معتقدند ادامه کاهش ارزش لیره در نهایت به افزایش تورم منجر خواهد شد، به‌طوری که برخی پیش‌بینی‌ها حکایت از دو رقمی شدن تورم در سال 2017 دارد.
انتهای پیام/
