جاذبه‌های کاذب رسانه‌های نوین؛ آموزش نبینیم به بیراهه می‌رویم

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، پیامدهای استفاده بی‌رویه از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی آسیبی است که اگر جدی گرفته نشود، به تهدید تبدیل خواهد شد. اوایل دهه 80 بود که صحبت از فناوری جدیدی در میان مردم به گوش می‌رسید. آن روز تعجب از این بود که مگر می‌شود هر جا رفت و تلفنی همراه داشت؟ کمتر کسی فکر می‌کرد فناوری که روزی انگشت تعجب بر دهان‌ها گذاشته بود، امروزه همگان را متحیر کند.  امروزه تکنولوژی‌های ارتباطی تقریباً همه گروه‌های سنی را در دام خود اسیر کرده و مجال گریز از آن نیست. زمانی تلفن‌های همراه در حدی بودند که می‌شد با آنها فقط تماس تلفنی برقرار کرد اما ثانیه ثانیه این اختراع افسار‌گسیخته رشد کرد و با ظاهری جذاب عامل گرایش تمام اقشار جامعه به خصوص جوانان شده است. البته دیگر باید آن را به عنوان یک واقعیت اجتماعی پذیرفت. نرم‌افزارهایی مانند واتس‌آپ، اینستاگرام، تانگو، ایمو، تلگرام، وایبر، لاین و... میهمان‌ناخوانده خانواده‌ها شدند و ما هنوز فرهنگ درست پذیرایی از این میهمان ناخوانده را نیاموخته‌ایم و بدون شناخت، استقبال گرمی از آن داشتیم و چنان در استقبالمان زیاده‌روی کردیم که توانستیم جزو رتبه‌های برتر استفاده از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی در جهان باشیم.

‌   ‌   ‌   
دنیای جذابی که خوب و بد دارد


انسانی که امروزه خود را مدرن می‌داند و امکانات دسترسی به فناوری را در دست دارد، قطعاً برای موفقیت خود باید فرهنگ استفاده صحیح از آن را نیز بیاموزد. این واقعیت اجتماعی اجتناب‌ناپذیر، حقیقتی است که تفاوت بسیار بین نسل دیروز و امروز را نشان می‌دهد. جوان امروز که در دنیای مجازی سیر و سلوک می‌کند از مکان و زمان گذر می‌کند، بدون آنکه جابه‌جایی صورت بگیرد، با افراد مختلف در هر جای دنیا ارتباط برقرار می‌کند و دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی مجازی این ارتباط راحت را برای او جذاب‌تر می‌کند.


نسل جوان نیاز دارد که خود را مطرح کند و این مطرح شدن به او اعتماد به نفس می‌دهد. از طرفی ارتباط و مشارکتی که در گروه‌ها با یکدیگر دارند، حس بودن را در آنها تقویت می‌کند و همین امر موجب می‌شود که کاربر زمان زیادی را در دنیای مجازی سپری کند و این آسیبی است که او را درگیر می‌کند.


در شبکه‌های اجتماعی مجازی به انواع اطلاعات دسترسی داریم و این تنوع در اطلاعات دیداری و شنیداری به ما هشدار می‌دهد که باید هوشیارتر عمل کنیم چراکه این شبکه‌ها مثل همه پدیده‌های مدرن می‌تواند کاربردهای منفی و مثبت داشته باشد که اگر مدیریت صحیح در این زمینه به کار گرفته نشود شبکه‌هایی که می‌توانند کاربرد مثبت داشته باشند و درگاهی برای تبادل علم و تکنولوژی و سرگرمی‌های مثبت و آموزش‌های مختلف در زمینه‌های متعدد باشند، تبدیل به ابزاری خواهد شد که می‌تواند به راحتی هنجارهای اجتماعی را لگد‌مال کند، رفتارهای نامتعارف و حتی غیرقانونی را ترویج کند. فضای مجازی و رسانه‌های نوین دنیای جذابی فراروی ما می‌گذارد که بخش اعظمی از آن کاذب است پس باید توان تشخیص خود را بالا ببریم.


لزوم آموزش برای پیشگیری از آسیب‌ها


اگر آگاهی و آموزش درست صورت نگیرد و کاربران استفاده صحیح از این فضا را نیاموزند و نتوانند زمان را مدیریت کنند به زودی به این فضا اعتیاد روانی پیدا می‌کنند که دور بودن از آن افسردگی و اضطراب را برایشان به ارمغان خواهد آورد.


استفاده افراطی و بی‌حد و حصر از شبکه‌های مجازی در میان زوجین نیز می‌تواند حسادت را در میان آنان شعله‌ور کرده و روابط خانوادگی را متزلزل کند. به طوری که از یکدیگر غافل شوند که این غفلت طلاق عاطفی را به دنبال خواهد داشت و دیده شده در بسیاری از موارد منجر به طلاق واقعی شده است. اعتماد در میان اعضای خانواده به خصوص همسران کمرنگ می‌شود که روند نامطلوبی در زندگی آنها داشته و ادامه زندگی را تحت تأثیر امواج منفی قرار می‌دهد.


استفاده نادرست از این فضا می‌تواند اخلاقیات را زیر سؤال ببرد، تجاوز به حریم خصوصی افراد را عادی جلوه دهد، مسائل ضدفرهنگی را ترویج کند، زمان مفید کاربران را هدر دهد، کاربران انگیزه برای تلاش و پشتکار در جهت به دست آوردن مهارت‌های مثبت و مختلف را از دست بدهند، نظم اجتماعی و فردی و خانوادگی افراد را بر هم بزند، به طوری که در کارهای معمول زندگی‌شان اختلال ایجاد کند و گاهی منجر به منزوی شدن افراد نیز خواهد شد.


در این شبکه‌ها چون نظارت اجتماعی کاهش پیدا می‌کند، افراد دچار شخصیت کاذب می‌شوند که با شخصیت واقعی آنان متفاوت است و بروز خشم کلامی و نوشتاری را در میان آنها افزایش می‌دهد. آسیب دیگری که می‌تواند جوانان را درگیر کند، تکیه کردن بیش از حد دانش‌آموزان و دانشجویان بر منابع و اطلاعات موجود در فضای مجازی است و صدالبته می‌تواند سطح یادگیری را کاهش دهد.  به نظر می‌رسد با توجه به جوان بودن جامعه ایرانی آموزش صحیح در زمینه استفاده از تکنولوژی و فناوری می‌تواند کارگشا باشد. اگر قرار است میزان آسیب‌دیدگی را به حداقل برسانیم، باید آموزش استفاده از فناوری با رشد و تولید آن همسو پیش رود تا از این گردونه عقب نمانیم و به بیراهه نیز نرویم.


مدیریت شبکه‌های اجتماعی


مدیریت نحوه و زمان مناسب استفاده از شبکه‌های اجتماعی به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از آن برای پیشبرد بهتر کارها، تبادل اطلاعات علمی، سرگرمی، ارتباط با دوستان و اقوامی که از آنها دور هستیم استفاده کنیم. مسئولان امر موظف هستند توانمندی خود را در برابر پدیده‌های نوظهور در دنیای مجازی افزایش دهند تا بتوانیم با گذر از آسیب‌ها به پیامدهای مثبت در جهت پیشرفت کشور و آگاهی جوانانمان دست پیدا کنیم و با توجه به اینکه همه اقشار جامعه از سنین پایین تا بزرگسال با این پدیده رو به رو هستند، می‌طلبد تا مسئولان و نهادهای ذیربط نظارت بیشتری روی مطالب منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند. بی‌شک افراد و نهادها و سازمان‌های منسجم و هدایت‌شده‌ای با اهداف مشخص و روش‌های مخصوص اعتقادات دینی و مذهبی جوانان را نشانه گرفته‌اند و به طور حتم غفلت از این موضوع عواقب وخیمی در پی خواهد داشت.

منبع: جوان

انتهای پیام/