افغانستان؛ قربانی عبور پاکستان از روسیه برای رسیدن به آمریکا
سردی روابط کابل و اسلامآباد بویژه در پی حملات موشکی پاکستان و در شرف تلاش روسیه برای حل بحران افغانستان در حالی افزایش یافته است که به نظر میرسد مقامات پاکستانی حاضر نیستند منافعی را که در سالهای گذشته توسط آمریکا بدست آورده بودند را از دست بدهند.
به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، اخیراً پس از حمله انتحاری در نزدیکی زیارتگاه «لعل شهباز قلندر» در ایالت «سند» پاکستان، مقامات این کشور ریشه حملات را در افغانستان پنداشته و از همینرو، تا مرز حملات موشکی به همسایه هم پیش رفتند.
مقامات نظامی اسلامآباد، پس از مسدود کردن مرزهای پر رفتوآمد «تورخم» و «چمن» میان دو کشور، با ارایه فهرست 76 نفری از تروریستها به دیپلماتهای افغان در کشورشان خواستار تحویل این افراد از سوی دولت کابل شدند.
سخنگوی ارتش پاکستان نیز در توئیتر خود تهدید کرد که افغانستان یا تروریستها را تحویل دهد یا اینکه علیه آنها عملیات نظامی انجام دهد.
تنش در آستانه تلاشها برای بهبود روابط
ارتش پاکستان که هسته مرکزی قدرت در اسلامآباد است در حالی به چنین اتهامی علیه افغانستان دست زده که اخیراً و پس از تلاش روسیه برای حل بحران افغانستان، پیامهایی از کابل به منظور بهبود روابط دریافت کرده بود.
پس از اظهارات تهدیدآمیز از سوی اسلامآباد، مشاور امنیت ملی افغانستان در تماس تلفنی با همتای پاکستانیاش، با اشاره به حضور مخالفان دولت کابل در خاک پاکستان اظهار کرد که در رابطه با فهرست تروریستهای مشهور که بارها به اسلامآباد داده شد نیز باید اقدام شود.
کاخ ریاستجمهوری افغانستان نیز در واکنش به مسدود شدن مرزهای تورخم و چمن به رسانهها گفت: «بهتر است این کشور به جای بستن مرزها، روی بستن لانههای گروههای هراس افکن اقدام کند.»
پاکستان برای به نمایش گذاشتن دست بالای خود در اقدامات نظامی، آغاز به حملات موشکی کرده و شهرستان لعلپور ولایت ننگرهار در شرق افغانستان را آماج قرار داده است.
رئیس ستاد ارتش افغانستان نیز در واکنش به اقدام نظامی اسلامآباد، هشدار داد که اگر این چالش از طریق دیپلماتیک حل نشود، ارتش این کشور آماده مقابله بهمثل است.
به نظر میرسد مجموعه این تنشها و تیرگی روابط مقامات دو کشور میتواند تلاشهای اخیر روسیه را برای حل بحران افغانستان بیاثر کند.
پشت سر گذاشتن روسیه و تلاش برای نزدیک شدن به آمریکا
وال استریت ژورنال اخیراً در یادداشتی نوشت که پاکستان در حال از دست دادن دوستهایش در واشنگتن است؛ در این یادداشت با اشاره به استراتژی دولت ترامپ در رابطه با پاکستان مینویسد: «آمریکا فشارها بر اسلامآباد را افزایش خواهد داد تا علیه گروههای تروریستی که از خاک پاکستان، نیروهای آمریکایی در افغانستان را هدف قرار میدهند و افغانستان و هند را بیثبات میکنند، اقدامات جدی انجام دهد».
دولت پاکستان در حالی این حملات جدی علیه افغانستان را روی دست گرفته که نیروهای آمریکایی در افغانستان و همچنین غیرنظامیان این کشور طی پانزده سال اخیر همیشه در معرض حملات شدید تروریستی بوده و مقامات کابل، ریشه این حملات را در خاک پاکستان اعلام کردهاند.
مجلس سنای آمریکا هم بیمهری خود نسبت به اسلامآباد را از زمانی روی دست گرفت که تمامی رهبران گروههایی همچون «اسامه بن لادن»، «ملا محمد عمر» و «ملا اخترمحمد منصور» در خاک پاکستان کشته شدند.
بدون توجه به اینکه ریشههای حمله زیارتگاه «لعل شهباز قلندر» از کجا و چه سازمان اطلاعاتی یا تروریستی سرچشمه میگیرد، اما گویا پاکستان از این حمله بهعنوان یک ابزار برای رفع اتهام آمریکا علیه خود استفاده میکند و سعی دارد تا روابط حسنهاش با واشنگتن را احیا کند.
ابزاری بودن واکنش پاکستان به حمله اخیر از این نقطهنظر هم به چشم میآید که مسئولیت حمله اخیر در ایالت سند از سوی شبکه تکفیری «جماعت الاحرار» به عهده گرفته شد؛ جماعت الاحرار شاخه انشعابی گروه «تحریک طالبان» پاکستان است که در حال حاضر، روابط نزدیک با گروه «داعش» دارد و کمتر مرتبط به جغرافیای افغانستان است.
بحران افغانستان، ادامهی بحران منطقه است
اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان در کنفرانس امنیتی مونیخ، با ذکر اینکه دو کشور از پیامدهای تروریسم رنج میبرند با اشاره به پاکستان گفت که «یکی از کشورها از عوامل و گروههای غیردولتی به عنوان ابزار برای پیشبرد سیاستهای خود استفاده میکند».
وی برای نشان دادن اوج بحران ناشی از استفاده ابزاری از تروریسم توسط پاکستان، خطاب به مقامات شرکتکننده در مونیخ اظهار داشت که گروههای تروریستی به دنبال تکرار حملاتی مانند 11 سپتامبر در هفتهها یا ماههای پیشرو هستند.
به نظر میرسد که پاکستان از نزدیک شدن به روسیه رضایت کامل ندارد و حاضر نیست تا منافعی که طی سالیان مدید از سوی آمریکا به دست میآورده است را از دست بدهد؛ روسیه سالها است که همسو با هند و مخالف پاکستان بوده است.
همانگونه که «رحمتالله نبیل» پس از آغاز تنش میان دو کشور، حمله اخیر را یک اقدام تاکتیکی خواند، گویا پاکستان سعی دارد تا توپ را به میدان افغانستان بیاندازد و علاوه بر اینکه خود را از اتهام تروریستپروری برهاند، تلاشهای اخیر روسیه برای حل بحران افغانستان را نیز ناکام بگذارد.
تجربه چند دهه اخیر در منطقه نشان داده است که منافع پاکستان در ناامنی افغانستان بوده و از همین رهگذر، موفق به رقابت با هندوستان و همکاری با آمریکا شده و حالا هم قصد دارد همین سناریو را ادامه دهد.
در این میان، قربانی اصلی افغانستان خواهد بود و اگر بحران افغانستان پایان نیابد این امکان وجود دارد که بنا به گفتههای اشرف غنی حوادث بزرگتری بطور نمونه مانند یازدهم سپتامبر را باز هم شاهد باشیم.
انتهای پیام /.