ابوذران نهاوندی چگونه جزیره ثبات شاه را ناامن کردند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از نهاوند، ماجرا از این‌ قرار بود که در سال 1349 تعدادی از دانش آموزان و جوانان نهاوندی تحت رهبری حاج محمد طالبیان گروه کوچکی را با تأسی گرفتن از صحابی بزرگ پیامبر (ص) تحت عنوان ابوذر و با تأکید بر آموزه‌های اسلامی و مبارزه با حکومت نامشروع رژیم پهلوی تشکیل دادند.

بیشتر اعضای متشکله این گروه که سن و سال آنها بین  18 تا 20 سال بود و در درس مدرسه، هنر و ورزش نیز از بقیه دانش آموزان برتر بودند با افزودن آگاهی‌های سیاسی و فرهنگی به تأسی از ابوذر غفاری صحابی بزرگ رسول اکرم (ص) اقدام به قیام مسلحانه بر ضد رژیم پهلوی از سال 1349 تا 1352 کردند.

بر اساس اسناد تاریخی بجای مانده از ساواک و مطالب مندرجه در دو روزنامه کیهان و اطلاعات آن روزگار اقدامات مسلحانه این گروه 7 نفره را می‌توان به آتش کشیدن خودروهای دولتی، قتل مأمور رژیم پهلوی و کشتن دو مأمور در شهر قم کشتن یکی از باج خواران معروف نهاوند، آتش کشیدن سینما تاج و خانه زنان نهاوند اشاره کرد.

این گروه در اقدامات بعدی خود که تا حدودی ناکام ماندند و یا لو رفت قصد داشتند دکل مخابرات اسدآباد، کارخانه برق ملایر و همدان، شرکت نفت بروجرد و فرمانداری نهاوند و کاخ جوانان همدان را منهدم کنند که عملی نشد.

حجت‌الاسلام عباسعلی مغیثی امام‌جمعه نهاوند در مورد فداکاری و رشادت‌های این گروه انقلابی و مبارز اظهار داشت: من در زمان دستگیری تعدادی از اعضای گروه انقلابی ابوذر نهاوند طلبه‌ای جوان در قم مشغول تحصیل بودم صبح که شد خبر در قم و روزنامه‌ها پیچید که دیشب عده‌ای از جوانان به دو مأمور در بازار قم حمله کردند و دو نفر را کشته‌اند و در حین درگیری نیز همگی دستگیرشده‌اند.

ابوذران نهاوندی در سال 49 جزیره ثبات شاه را ناامن کردند

وی گفت: این خبر در آن سال‌ها که شاه ایران را جزیره امن نامیده بود در نزدیکی پایتخت خیلی غافلگیرانه بود و تمامی دستگاه‌های امنیتی و نیروهای نظامی شاه را به تکاپو انداخت و بعد از این ماجرا به شهرستان نهاوند یورش بردند و بقیه گروه را دستگیر و در مدت کمتر از چند ماه محاکمه و تیرباران کردند.

مغیثی اظهار داشت: گروه انقلابی ابوذر را که در آن دوران تنها گروه فعال مبارز بر ضد شاه در غرب ایران بود را باید سند غیرت شرف و آزادگی مردم نهاوند دانست و از 30 بهمن به‌عنوان یک روز خاص در تاریخ انقلابی نهاوند از آن یادکرد زیرا در این روز گروه انقلابی ابوذر با انتخاب راه مبارزه و شهادت در آن سال خفقان و سیاهی جرقه‌های بزرگ را برای انقلاب رقم زدند و نامشان در تاریخ ماندگار شد.

اسد سیف که خود از جانبازان شیمیایی انقلاب اسلامی و برادر شهید ماشاالله سیف می‌باشد در مورد گروه انقلابی ابوذر نهاوند افزود: 30 بهمن 1352 وقتی تیتر بزرگ دو روزنامه کیهان و اطلاعات و همچنین خبر رادیوهای بیگانه را در مرد تیرباران 6 خرابکار نهاوندی در تهران شنیدیم همه مردم نهاوند ازجمله خانواده‌های این شهدا همگی شوکه شدیم.

خبر شهادت بی‌سروصدای گروه ابوذر مردم نهاوند را شوکه کرد

وی افزود: هیچ‌وقت تصور نمی‌کردیم به این زودی و بدون وکیل مدافع و در دادگاهی نظامی و بدون اطلاع به خانواده‌ها رژیم منحوس پهلوی با این سرعت عمل بالا گروه ابوذر نهاوند را به شادت برساند و خبر آن را باذوق زدگی در روزنامه‌ها و مجلات برجسته دولتی و رادیوهای بیگانه آن زمان منتشر کند.

جانباز شیمیای که خود مدتی نیز در دوران ستم‌شاهی طعم زندان و شکنجه‌های ساواک را چشیده است اظهار داشت: حکایت و جهان بینی گروه انقلابی ابوذر نهاوند با پیروی از امام خمینی چیز دیگری بود که مابعدها به آن پی بردیم ماجرا ازاین‌قرار بود که در دهه 40 بنا بر توصیه و سفارش‌های حضرت امام خمینی (ره) برای نجات غیرت و شرف ایرانی و آزادگی و انسانیت که توسط حکومت شاه در حال انحطاط و نابودی بود باید فکری می‌شد.

سیف تصریح کرد: امام مدام به حکومت شاه توصیه می‌کرد که مواظب رفتارش و خشم ملت مظلوم ایران باشد و برای جلوگیری از رشد و گسترش و اوج‌گیری بهائیت دست‌پرورده انگلستان باشد که در همین دوران و برای بیرون آوردن اسلام از انزوا و مظلومیت سه گروه مؤتلفه اسلامی، حزب‌الله و گروه ابوذر نهاوند در ایران شکل گرفت.

انگیزه اصلی تشکیل گروه ابوذر بر پایه اعتقادات مذهبی بود

وی گفت: در آن دوران خفقان و ستم‌شاهی انگیزه اصلی تشکیل گروه انقلابی ابوذر که بر پایه اعتقادات مذهبی و پیروی از دستورات امام خمینی (ره) و تبعیت از روحانیت مبارز و آرمان‌خواه بنانهاده شده بود که آنها بامطالعه کتب در مورد حکومت اسلامی امام خمینی (ره) و کتاب‌های دکتر علی شریعتی، در پی ایجاد جامعه‌ای دینی بودند و در زندان نیز دست از روحانیت مبارز ازجمله آیت‌الله ربانی و فا کر خراسانی نکشیدند.

محمدناصر نیکبخت استاندار همدان نیز گروه انقلابی ابوذر را سند انقلاب در نهاوند، استان همدان و حتی غرب ایران می‌داند و در دیدار با خانواده شهید ماشاالله سیف به نمایندگی از خانواده‌های شهدای این گروه انقلابی و مبارز قول داد هزینه ساخت المان آنها را دریکی از میدان‌ها اصلی نهاوند تقبل کند که این اتفاق امسال رخ داد و کار ساخت آن شروع شد.

وی بیان کرد: کاری که گروه انقلابی ابوذر نهاوند در 30 بهمن سال 1352 کردند و توسط رژیم منحوس پهلوی به شهادت رسیدند کاری بسیار بزرگ حسینی و ماندگار در تاریخ این مرزوبوم است و همه ما باید ارزش این کار و حرکت شجاعانه کار را بدانیم زیرا خروش آنها در سال 1352 باعث وحشت حکومت طاغوت شد.

مبارزه مردم نهاوند فقط به گروه انقلابی ابوذر ختم نمی‌شود

نیکبخت افزود: مبارزه مردم انقلابی شهرستان نهاوند فقط به گروه انقلابی ابوذر ختم نمی‌شود بلکه نهاوند سربلند جزو نخستین شهرهایی در کشور بود که حتی زودتر از تهران در 15 آبان ماه 1357 مجسمه شاه را به زیر کشد و سرنگون کرد ازاین‌رو نهاوند در بیشتر حوادث تاریخی ایران و به‌ویژه مبارزه با رژیم ستم‌شاهی نقش مهمی داشته و دارد.

استاندار همدان تصریح کرد: 300 میلیون تومان به شهرداری نهاوند دادیم تا المان و یادبودی با مفهوم تاریخی، اسلامی و با موضوع شهدای گروه انقلابی ابوذر دریکی از میدان اصلی ورودی نهاوند نصب کنند تا مسافران هنگام ورود به این شهرستان بدانند به کدام نقطه از کشورمان قدم گذاشته‌اند.

محمدتقی شهبازی استاد دانشگاه و نویسند کتاب ابوذران نهاوند نظر مهمی در مورد فشار رژیم بر مردم نهاوند بعد از دستگیری گروه ابوذر دارد و در این مورد به خبرنگار تسنیم گفت: بر اساس اسناد به‌دست‌آمده از ساواک در نامه‌نگاری و گزارش‌های خود پس از دستگیری و اعدام شش عضو گروه بلافاصله طی نامه‌ای به ریاست ساواک استان همدان دستورات مهمی می‌دهد.

وی عنوان کرد: ساواک در دستور عمل خود آورده با توجه به تجربیات و شواهد موجود بااینکه امکان فعالیت خلاف مصالح مملکتی از جانب اقوام و دوستان افراد معدوم و محکوم وجود دارد خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به مراقبت و کنترل خویشاوندان و دوستان افراد این گروه اقدام و در صورت مشاهده هرگونه عمل خلاف و مشکوک، مراتب را به‌موقع به این اداره کل اعلام نمایند.

ساواک برای کنترل مردم نهاوند مراقبت شدیدی را انجام می‌داد

وی افزود: بلافاصله پس‌از‌این دستور، ساواک منطقه با گماردن افراد مخصوصی که در اسناد بانام رمز «شنبه»، «یکشنبه» مشخص‌شده‌اند، هریک از نزدیکان اعضای گروه را که احتمال انجام اقدامی از جانب آنها می‌رفت، به‌شدت تحت کنترل قرار می‌دادند که نمونه آن دستگیری اسد سیف برادر شهید ماشاالله سیف است.

شهبازی عنوان کرد: تازه رژم و دستگاه سرکوبگرش ساواک به این امر هم اکتفا نکرد و بعد از این مدتی ازآنجاکه امکان فعالیت‌های بیشتر را علیه رژیم پیش‌بینی می‌کرد، اقدام به تأسیس ساواک در نهاوند به‌عنوان تنها شهرستان دارای این اداره کرد در کشور کرد.

وی افزود: سختگیری رژیم و اداره ساواک در نهاوند روزبه‌روز بیشتر می‌شد به‌طوری‌که با توجه به اینکه ‌هیچ‌یک از اعضای گروه کسی را از اقدامات خود خبردار نکرده بودند و اعضای اصلی نیز همگی دستگیر و اعدام یا تحت شکنجه بودند بازهم ساواک حدود دویست نفر از اهالی نهاوند را برای جلوگیری از هر اقدامی علیه رژیم دستگیر کرد و برخی از آنها مدت‌ها تحت شکنجه و بازداشت رژیم بودندکه این اقدامات و سختگیری‌ها باعث شد جوانان نهاوندی گروه دوم ابوذر را نیز تشکیل دهند.

حاج محمد طالبیان معلم و رهبر معنوی گروه انقلابی ابوذر بود

مدرس تاریخی دانشگاه‌های نهاوند گفت: هیچ‌کس حاج محمد طالبیان رهبر معنوی این گروه را فراموش نمی‌کند زیرا این معلم شهید و فداکار که بعد از انقلاب توسط منافقان کوردل به شهادت رسد نقشی اساسی در پرورش و باورهای دینی این گروه داشت و رهبر معظم انقلاب که مدتی با شهید طالبیان در زندان رژیم پهلوی بودند به نیکی از وی یاد می‌کند و این شهید را مجاهدی بزرگ و انقلابی می‌داند.

وی یادآور شد: شهادت گروه ابوذر در 30 بهمن 1352 باعث آگاهی یافتن هرچه بیشتر مردم نهاوند درباره ماهیت رژیم شاه گردید در محیط کوچک نهاوند که اکثر افراد همدیگر را می‌شناسند و نیز در محیط‌هایی که اعضای گروه با آنها سروکار داشتند مانند مدارس، مکان‌های آموزشی و ورزشی این مسئله نمی‌توانست بدون واکنش بماند پس‌ازاین ماجرا بیشتر مردم نهاوند سعی می‌کردند خشم و انزجار خود نسبت به رژیم را در شکل‌های مختلف نشان دهند.

شهبازی تصریح کرد: به‌عنوان نمونه هر وقت در ایام مراسم مذهبی محرم، از کنار مجسمه شاه در میدان اصلی شهر عبور می‌کردند، با مشت‌های گره‌کرده شعار سر می‌دادند و به جرئت می‌توان گفت اگر شهر نهاوند در آبان 57 به‌عنوان اولین شهر در کشور مجسمه شاه را سرنگون می‌کند به خاطر اقدامات و کارهای انقلابی گروه ابوذر در سال 53 و 52 بوده است.

مرحوم آیت‌الله فا کر خراسانی چندین سال پیش در سالگرد شهادت گروه انقلابی ابوذر نهاوند در سالن اجتماعات اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بابیان خاطراتی از جوانان عضو این گروه گفت: رژیم ستم‌شاهی تا جایی که می‌توانست تمامی تلاش خود را کرد تا جریان دستگیری، محاکمات و شهادت گروه ابوذر را بی‌سروصدا و پنهانی انجام دهد زیرا از گسترش مبارزات ضد رژیمی در میان توده‌های مردم ترس داشت.

دادگاه گروه ابوذر بدون حضور خبرنگاران و به شکل نظامی برگزار شد

وی افزود: جریان و روال برگزاری دادگاه گروه ابوذر به شکل نظامی برگزار شد به‌طوری‌که تمامی دادگاه‌ها و محاکمات آنها از هیچ رسانه‌ها منعکس نشد و تنها برخی روزنامه‌های دولتی مانند کیهان و اطلاعات با این عنوان که شش خرابکار صبح امروز اعدام شدند خبر دادند؛ اما منتشر شدن همین خبر کوتاه واکنش‌های مختلفی را در جامعه آن روز به‌‌ویژه در بین اقشار دانشگاهی داشت.

هم زندانی سیاسی گروه ابوذر نهاوند اظهار داشت: این خبر کوتاه آن‌چنان تأثیری در داخل و خارج از کشور داشت که دانشجویان کوی دانشگاه تبریز، قطعه روزنامه‌ای را که این خبر در آن چاپ‌شده بود، بریده و به شیشه خوابگاه خود ‌چسباندند و روی آن با ماژیک قرمز نوشته بودند ما انتقام می‌گیریم همچنین گروه‌های مبارز خارج از کشور، سعی کردند حقیقت ماجرا را در سطح جهانی مطرح سازند.

گروه‌های مبارز خارج از کشور خبر شهادت ابوذران را به رسانه‌ها دادند

وی بیان کرد: گروه‌های مبارز خارج از کشور در آن دوران خبر شهادت گروه ابوذر را به‌عنوان یک اطلاعیه خبری برای مطبوعات و محافل بین‌المللی ارسال کردندبه‌دنبال این‌ اقدامات بود که روزنامه لوموند فرانسه خبر شهادت اعضای گروه و نام آنها را اعلام نمود به‌طوری‌که رادیو بی‌بی‌سی در اخبار شب اول اسفند سال 1352 به این موضوع اشاره کرد.

مرحوم خراسانی بیان کرد: وقتی تمام این ماجراها را کنار هم می‌گذاریم متوجه ارزش کار بچه‌های گروه انقلابی ابوذر می‌شویم که در آن شرایط سخت چه‌کار بزرگی کردند و با این حرکت خود در آن دوران انقلابی را به پاکردند.

وی با اشاره به حرکت دسته‌جمعی این شهدا در هنگام رفتن به‌پای جوخه اعدام افزود: وقتی‌که جوانان گروه ابوذر برای اعدام و لحظه شهادت به مسلخ عشق می‌رفتند فریاد الله‌اکبر و یا حسین (ع) گفتن آنها در سالن پیچیده بود و به بقیه زندانیان نیز روحیه گرفتند و حرکت این دانش آموزان و جوانان انقلابی ترس و وحشتی در دل دژخیمان رژیم انداخت.

منیژه منشط خواهر بهمن منشط یکی از اعضای گروه انقلابی ابوذر از روحیه و رفتار اسلامی و اخلاقی برادرش این‌گونه گفت: با توجه به شکنجه‌های بسیار دردناک و زجرآوری که توسط ساواک به بعضی از اعضای گروه وارد شد اما آنها مقاومت سرسختانه‌ای از خود نشان دادند به‌طوری‌که بهمن منشط، از اعضای اصلی گروه تا آخرین لحظه حیات خود به رژیم پهلوی حمله و افشاگری می‌کرد و کوچک‌ترین مماشات و نرمشی از خود در برابر بی دادگاه شاه‌نشان نمی‌داد.

بهمن منشط لیوان آب را به‌سوی قاضی دادگاه پرت کرد

وی اظهار داشت: دریکی از جلسات دادگاه بهمن به حدی از رفتار شاه و دادگاه او ناراحت بود که به گفته شاهدان لیوان آب را به‌سوی قاضی دادگاه پرت کرده و گفت این کاخ‌نشینان مردم را بدبخت کرده‌اند که از گرسنگی دارند می‌میرند و در مقابل اظهار نگرانی یکی از وکلا گفته بود من فقط از خدا می‌ترسم و اینها کسی نیستند که من از آنها بترسم.

خواهر منشط بیان کرد: سرگذشت برادر من خیلی عجیب است زیرا او در ابتدا به موسیقی خیلی علاقه داشت و در وادی انقلابی گری و مبارزه نبود تا اینکه یک روز یکی از معلم‌هایش می‌گوید بهمن حیف این صدای تو نیست که درراه خدا و قرائت قرآن از آن استفاده نمی‌کنی و همین جرقه‌ای در زندگی او بود و بلافاصله آلات موسیقی را کنار گذاشت و به یک قاری خوب قرآن تبدیل شد و بعدازآن از طریق دوستانش به دلیل رازداری به گروه ابوذر دعوت شد.

وی بیان کرد: شهید منشط در دوران دبیرستان ازجمله جاز زنان معروف نهاوند بود که بارها به شهرهای شمالی کشور جهت اجرای برنامه در اردوهای آموزشی اعزام می‌شد ولی در سال 1349 جزو دانش آموزان کلاس آقای طالبیان شد و باراهنمایی‌ها و هدایت‌های ایشان توسط ولی‌الله سیف به مطالعات دینی و جلسات مذهبی روی آورد. با شروع برنامه‌های سخنرانی حجت‌الاسلام فا کر در نهاوند در سال 1350، منشط و دوستانش جذب سخنرانی‌های ایشان شدند.

گزارش از علی سهرابی

انتهای پیام/