سهم پررنگ فناوری اطلاعات و ارتباطات از سفره «دانش‌بنیان»
شرکتهای دانش‌بنیان فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشترین سهم از باشگاه شرکتهای دانش‌بنیان را به خود اختصاص داد و در سال ۱۳۹۵ تعداد شرکتهای فعال این حوزه فناوری با رشدی قابل توجه از مرز ۵۰۰ شرکت فراتر رفت.
به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ تصویب «قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان» و اجرایی شدن بندهای این قانون با تلاش معاونت علمی و فناوری، افق تازه‌ای فراروی این شرکتها باز کرد.
شرکتهای فعال و پیشرو در حوزه‌های گوناگون فناوری از نوپا و صنعتی، با قرار گرفتن زیر چتر حمایتی این قانون توانستند نسبت به سالهای پیشین خود روند روبه‌رشدی را تجربه کنند.
این رشد در تعداد فزاینده شرکتها هویداست به طوریکه تعداد شرکتهای دانش‌بنیان به بیش از دو هزار و 960 شرکت در سال 95 رسید.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این گزارش به روند شرکتهای دانش‌بنیان براساس «حوزه‌های فناوری» از ابتدای اجرایی شدن قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان در سال 1392 تاکنون نگاهی انداخته تا ضمن بررسی رشد هر یک از حوزه‌های فناوری یاد شده، نقش میزان اثرگذاری آن در زیست‌بوم دانش‌بنیان مشخص شود.
اکنون بیشترین تعداد شرکتهای دانش‌بنیان متعلق به حوزه فناوری اطلاعات، ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانهای و پس از آن محصولات پیشرفته سایر حوزه‌هاست.
رشد پر فراز و نشیب اما رو به جلوی شرکتهای فناور حوزه‌های گوناگون
آمارها نشان می‌دهد اگرچه حوزه شرکتهای دانش‌بنیان زیست‌فناوری در سال 92 انگشت شمار بوده اما تعداد این شرکتها در سال 93 با رشدی چند برابری از مرز 100 شرکت فراتر رفته است.
در سال 1394 شرکتهای این حوزه از مرز 200 شرکت عبور می‌کند و این روند روبه رشد در سال بعد نیز ادامه می‌یابد به طوریکه سال 95 تعداد 247 شرکت در حوزه فناوری زیستی به ثبت می‌رسد.
اگرچه ستاد توسعه فناوری نانو از آغاز فعالیت خود در حمایت از پژوهشهای مرز دانش فعال بوده، شرکتهای دانش‌بنیان نانوفناور در سال 1393 کمتر از پنج شرکت بودند اما در سالهای 94 و 95 با روندی رو به رشد از مرز 50 شرکت عبور می‌کند به طوریکه در سال گذشته 79 شرکت نانو فناور به عنوان دانش‌بنیان شناخته می‌شود.
با توجه به نو بودن حوزه لیزر، اپتیک و فتونیک کمتر از 50 شرکت دانش‌بنیان در این حوزه فناوری حضور داشتند اما در سال 95 تعداد 57 شرکت در این حوزه به عنوان شرکت دانش‌بنیان فعالیت کردند.
مواد پیشرفته شامل پلیمرها، سرامیکها، فلزات و کامپوزیتها، حوزه‌ای است که در سال 1393 تعداد شرکتهای دانش‌بنیان شناخته شده این حوزه به 50 شرکت نمی‌رسید اما حرکت رو به جلوی زیست‌بوم دانش‌بنیان موجب شد تعداد این شرکتها در سالهای بعد با عبور از مرز 50 به 183 شرکت برسد.
با این حال شرایط در حوزه سخت‌افزارهای رایانهای، برق، الکترونیک، کنترل و مخابرات متفاوت است به نحویکه در سال 1393 تعداد شرکتهای فعال دانش‌بنیان بالغ بر 150 مورد بوده اما سالهای آتی رشد چند برابری را تجربه می‌کنند و اکنون بیش از 386 شرکت فعال این حوزه، خدمات و محصولات دانش‌بنیان خود را ارائه می‌کنند.
سهم بالای حوزه ICT از شرکتهای دانش‌بنیان
رشد فزاینده شرکتهای دانش‌بنیان در حوزه فناوری اطلاعات، ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانهای نیز همین روند صعودی را تجربه کرده و طی سالهای اخیر، رشد کسب‌وکارهای نوپا به خصوص در حوزه خدمات گواه این مدعا بوده است.
با آغاز فرآیند اجرایی قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان 200 شرکت این حوزه در سال 93 فعال بودند؛ اما سال بعد با رشدی 200 درصدی به 400 شرکت نزدیک می‌شود.
این رشد جهشی در سال گذشته نیز ادامه داشت و بالغ بر 570 شرکت دانش‌بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشترین سهم را از عرصه فعالیت شرکتهای دانش‌بنیان به خود اختصاص دادند.
نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی، جشنواره ملی علم تا عمل و حمایت‌هایی از این دست طی سه سال اخیر موجب شده است تا بازار بکر و گسترده تجهیزات و مواد آزمایشگاهی کشور که دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و تحقیقاتی اعم از دولتی و خصوصی را شامل می‌شود با توانمندی تولیدکنندگان فناور کشورمان تأمین شود.
بالغ بر 100 شرکت تولید کننده تجهیزات آزمایشگاهی دانش‌بنیان هستند؛ این شرکتها در سال 94 دو برابر می‌شوند.
سال گذشته 308 شرکت دانش‌بنیان تجهیزات، مواد و خدمات آزمایشگاهی کشورمان را تأمین کرد و برخی از آنها به دیگر کشورها صادرات هم داشتند.
تولیدکنندگان داروهای پیشرفته اگرچه در سال 93 کمتر از 100 شرکت بودند اما سال 94 بیش از 150 شرکت به جمع شرکتهای دانش‌بنیان این حوزه می‌پیوندند و سال 95 نزدیک به 168 شرکت فعال این حوزه دانش‌بنیان شناخته شده‌اند.
شرکتهای دانش‌بنیان تولیدکننده وسایل و تجهیزات پزشکی از 50 شرکت در سال 1393 به بیش از 100 شرکت در سال 1394 رسید.
رشد این شرکتها در سه سال گذشته شیب مثبت خود را ادامه داد و در سال 95 به بالغ بر 132 شرکت رسید و رشد فزاینده خود را با حمایتهای صورت گرفته مانند حمایت از حضور شرکتهای دانش‌بنیان در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی از جمله «ایران‌هلث» ادامه داد.
با وجود ظرفیت ویژه کشورمان در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی اما بیشترین سهم تأمین خدمات و تجهیزات این حوزه در سالهای گذشته به شرکتها و پیمانکاران خارجی اختصاص داشت اما توانمندی کشورمان در تأمین ملزومات این حوزه و ضرورت خوداتکایی و خودکفایی حمایت از فناوران داخلی فعال در این عرصه را دوچندان می‌کرد.
با اجرایی شدن قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان اگر چه در سال 93 کمتر از 100 شرکت دانش‌بنیان در حوزه تجهیزات و مواد پیشرفته گاز پالایش و پتروشیمی شناسایی و حمایت شده بودند، اما تعداد این شرکتها در سال 94 به بیش از 100 شرکت می‌رسد. این روند روبه رشد در سال بعد نیز ادامه می‌یابد به طوریکه در سال گذشته 181 شرکت دانش‌بنیان فعال در این حوزه شناسایی می‌شوند.
در پایان سال 1392 تعداد شرکتهای دانش‌بنیان تأیید شده 55 شرکت بوده که این آمار تا پایان سال 1394 به دو هزار و 275 افزایش می‌یابد و تا سال 1395 به رقمی بالغ بر دو هزار و 960 شرکت می‌رسد.
معاونت علمی پیش‌بینی کرده بود فروش این شرکتها تا پایان سال 95 به بیش از 200 هزار میلیارد ریال برسد و بالغ بر 80 هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد کند.
رشد جهشی و پرشتاب حضور شرکتهای دانش‌بنیان موجب شده است در سالهای 94 و 95 بیش از 300 شرکت در سایر حوزه‌های فناوری به شرکتهای دانش‌بنیان اضافه شود.
با آغاز مسیر حرکت شرکتهای دانش‌بنیان و جهت‌گیری کشور به سوی اقتصاد دانش‌بنیان، ضرورت ایجاد زمینه و ارائه خدمات برای تجاری‌سازی ایده‌ها و محصولات نوآورانه این شرکتها جدی شده است و شرکتهای با توانمندی ارائه خدمات تجاری‌سازی نیز در حال پیوستن به جمع دانش‌بنیانها هستند.
انتهای پیام/
