مناسبات روسیه با عربستان برای کنترل منطقه خاورمیانه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سیاست‌های خاورمیانه‌ای روسیه بعد از یوگنی پریماکوف، وزیر امور خارجه سابق مسکو، جلوه‌ ویژه‌ای پیدا کرد. با ریاست جمهوری پوتین این سیاست عملیاتی‌ شد که نقطه اوج آن اقدامات این کشور برای مبارزه با تروریسم و حضور در سوریه است.

یکی از بخش‌های رویکرد خاورمیانه‌ای مسکو، ارتباط با عربستان سعودی است. روسیه از جانب عربستان متحمل مشکلات زیادی شده که یکی از آنها تحریک گروه‌های تندرو توسط سعودی‌ها در نزدیکی مرزها و درون فدراسیون روسیه است. با این حال سیاست خاورمیانه‌ای روسیه ایجاب می‌کند که ارتباطات خوبی با ریاض داشته باشد. 

روسیه تلاش می‌کند تا جایگزینی برای آمریکا در منطقه باشد و با این اقدام چهره خود را به عنوان یک قدرت جهانی حفظ کند، از این رو می‌کوشد با جلب اعتماد کشورهای منطقه عرصه قدرت نمایی ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه را با در بسته روبرو سازد. 

یکی از راه‌های جلب اعتماد و افزایش قدرت تاثیرگذاری از دیدگاه کرملین، القای چهره بی طرفی در خاورمیانه است. بنابراین در راستای ایجاد توازن در ارتباط با کشورهای جهان اسلام، مناسبات با عربستان را در سایه ارتباط با یک کشور سنی برای ایجاد موازنه با ایران به عنوان یک کشور شیعه دنبال می‌شود.

نگاه دیگر مسکو به عربستان در مسائل اقتصادی خلاصه می‌شود. هر دو کشور از بزرگترین تولید کنندگان نفت در جهانند و هماهنگی آنها تاثیر زیادی بر قیمت نفت و معادلات بر آمده از آن دارد، اما ارتباط تجاری اهمیت زیادی برای روسیه دارد، چراکه توسعه صنایع داخلی از طریق صادرات یا عقد قراردادهای ساخت صنایع مختلف در کشورهای مقصد از اهداف مسکو است و پول زیادی از این مسیر از جانب سعودی‌ها به روسیه می‌رسد.

بنابراین، گسترش مناسبات با عربستان به همراه ایجاد نوعی توازن شالوده سیاست‌های خاورمیانه‌ای روسیه را تشکیل می‌دهد. یکی از این ابزارهای موازنه، فروش تسلیحات نظامی است. اخیراً معاون وزیر دفاع روسیه اعلام کرد که تقاضاهای زیادی از سوی سعودی‌ها برای خرید مدرن‌ترین تسلیحات می‌شود. وی در دیدار با رئیس ستاد نیروهای نظامی عربستان، سطح همکاری نظامی دو طرف را رو به گسترش توصیف کرد. 

البته این سیاست روسیه در گفته‌های اخیر سرگئی لاوروف در دیدار با همتای سعودی خود نیز قابل تطبیق است. وی در نشست خبری مشترک با عادل الجبیر که هفته گذشته برگزار شد، گفت: اختلاف‌ نظرهای روسیه و عربستان در مورد مسائل سوریه غیر قابل رفع نیستند و هر دو طرف در گروه حمایت بین‌المللی از سوریه و زیرگروه‌های آن مانند مسائل آتش بس و امور انسانی قرار دارند. 

در مجموع باید گفت که عربستان جایگاه مهمی در رویکرد خاورمیانه‌ای روسیه دارد و مسکو در راستای رقابت ژئوپلیتیک با غرب تلاش می‌کند که با کنترل سعودی‌ها، هم پای قدرتی مانند آمریکا را از منطقه کوتاه کند و هم از منافع اقتصادی و سیاسی ناشی از آن سود ببرد. 

گزارش از میکائیل مدیرروستا

انتهای پیام/