سیزدهمین نشست علمی شورای عالی قرآن برگزار شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، سیزدهمین نشست تخصصی استادان قاریان و حافظان قرآن کریم امروز چهارشنبه سیزدهم اردیبهشت 96 در حسینیه الزهرا(س) در شورای عالی قرآن برگزار شد.

این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید توسط سعید پرویزی رتبه نخست سی و چهارمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم آغاز شد.

در ابتدای این مراسم سید علی سرابی قائم مقام شورای عالی قرآن ضمن خیر مقدم به تشریح برنامه‌های این نشست تخصصی پرداخت.

سرابی با اشاره به اینکه پخش ترتیل‌خوانی قرآن در ماه مبارک رمضان جریانی فرهنگی است که باید برای حفظ آن به پویایی این جریان توجه شود، گفت: این جریان فرهنگی باید پویایی خود را حفظ کند؛ اگر نوآوری همراه نداشته باشد ممکن است در سطح بماند و عادی شود به همین دلیل پرداختن به این موضوع و همفکری برای اثرگذاری بیشتر آن از ضروریاتی است که از سال‌های گذشته نیز مورد توجه شورای عالی قران و رسانه ملی قرار داشته است.

در ادامه این مراسم، علی‌اکبر حشمتی معاونت نظارت شورای عالی قرآن طی سخنانی، نحوه ارزیابی و انتخاب مراکز و شبکه‌های برتر را ارزیابی کرد.

معاونت نظارت شورای عالی قرآن، سابقه اجرای مراسمات جزخوانی قرآن کریم به سال 1386 برمی‌گردد؛ در حقیقت پایه‌گذار این امر مقدس حرم‌های مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) و حرم حضرت فاطمه معصومه(س) در قم بود. از همان سال کلید اجرای اینگونه مراسمات از این دو مضجع شریف به تمام ایران تسری پیدا کرد. در سال 87 علاوه بر این دو مکان مقدس دو مرکز دیگر نیز به آن اضافه شدند و از سال 90 به طور رسمی این کار شروع شد.

وی برگزاری مراسمات جزخوانی را در نوع خود بی‌نظیر دانست و گفت:‌ برگزاری این مراسمات به زعم بنده بزرگترین رویداد قرآنی است و مانند آن در جهان اسلام همتایی ندارد. در سال گذشته بیش از 75 هزار دقیقه پخش تصویری داشتیم و امسال نیز به همین صورت در انعکاس این مراسمات اقداماتی صورت گرفته است.

در بخش دیگری از این مراسم، نسرین آبروانی معاون صدای رسانه ملی سخنرانی کرد.

آبروانی با اشاره به فعالیتهای شبکه‌های رادیویی در تولید برنامه‌های قرآنی گفت: در سال گذشته 5 شبکه رادیویی به تولید 11 هزار 130 عنوان برنامه با موضوع قرآن تولید و پخش کرد که علاوه بر این برنامه‌ها اگر برنامه‌های مربوط به ادعیه، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها را هم ملاحظه کنیم خواهیم دید که توجه سازمان صدا و سیما به موضوع قرآن کریم بسیار زیاد است.

معاونت صدای سازمان صدا و سیما  درباره ارتباط راهبردی رسانه و جامعه قرآنی به توجه مخاطبان به محافل قرآنی اشاره کرد و گفت: مخاطبان رادیو استقبال زیادی از تولید برنامه‌های قرآنی و برنامه‌های مختص به تلاوت دارند. چنانچه اگر در کنداکتور ما کمی تاخیر و تغییر به وجود آید با گلایه‌هایی از سوی مخاطبان مواجه خواهیم بود.

حجت‌الاسلام سید رمضانعلی موسوی‌مقدم قائم مقام رسانه ملی نیز به عنوان سخنران پایانی این نشست، قرآن کریم را بزرگترین رسانه خواند و گفت: تمامی ویژگی‌ها و شاخصه‌هایی که برای رسانه جامع و کامل در نظر می‌گیرم در قرآن کریم آمده است با تلاشی که دوستان رسانه در انعکاس فعالیت‌ها و جریانات قرآنی در سراسر کشور داشتند، سبب شده است تا به تدریج برخی رویدادهای قرآنی به عنوان مناسک تبدیل شود.

وی با بیان اینکه قرآن برای هر عصر و زمانی به عنوان رسانه تأثیرگذار مدام پیامش را به مخاطب منتقل می‌کند، افزود: به نظر من خود قرآن بهترین دستورالعمل است تا شیوه‌های بررسی رسانه را بر اساس آن تدوین کنیم؛ قرآن مجید خود یک رسانه جامع و عمومی است و همه شاخصه‌های یک رسانه را در خود قرآن می‌توان مشاهده کرد.

همچنین در بخش پایانی این مراسم، از مراکز و شبکه‌های برتر صدا و سیما در پخش مراسم جزء‌خوانی قرآن ماه مبارک رمضان سال‌های 94 و 95 تجلیل شد.

با اتمام مراسم آئین افتتاحیه، پس از مدت کوتاهی که برای پذیرایی از میهمانان و شرکت‌کنندگان سپری شد، به طور رسمی نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز در سالن اصلی این حسینیه آغاز شد.

در این بخش، مقالات ارائه‌شده از سوی اساتید و مقالات رسیده به دبیرخانه نشست، از سوی شرکت‌کنندگان مطرح و مورد تحلیل قرار می‌گرفت و اساتید نیز به تبادل نظر می‌پرداختند.

مقالاتی با موضوع‌های «مفهوم‌شناسی ترتیل در آیات و روایات و بررسی انطباق آن در شیوه ترتیل مصطلح»، «مفهوم ترتیل در بخش قرآن و اهل‌بیت(ع)» و «تبیین ویژگی‌های مطلوب و نصاب تجوید در تلاوت ترتیل» از سوی مصطفی زرنگار، ابوالفضل خوش‌منش و سید محسن موسوی بلده ارائه شد.

سید محسن موسوی بلده در بیان تبیین ویژگی های مطلوب و نصاب تجوید در تلاوت ترتیل گفت: آن چه در تجوید مهم است فانی بودن آن در تلاوت است به صورتی که مستمع به هیچ وجه توجهش به اجراء مسائل تجویدی توسط قاری جلب نشود و لازمه این کار آن است که قاری خود فارغ از تکلفات تجویدی بخواند بلکه آن را طی کرده به لطائف و ریزه کاری ها در حسن تلفظ بپردازد.
درباره تجوید با توجه به سبک های مختلف(مصری، حجازی، عراقی و ایرانی) می توان ضوابطی را تبیین کرد که ناظر به این نوع سبک ها باشد ضوابطی که البته بسیار باریک بوده و تشخیص و افهام آن ها کمی سخت است. در این مجال برآنیم این ضوابط را تشریح کنیم و نصاب مدّنظر را تبیین نماییم.

مصطفی زرنگار در بیان مفهوم شناسی ترتیل در آیات و روایات گفت: واژه¬ی ترتیل در لغت به معنای منظّم و مرتّب (و دلپذیر) کردن چیزی و ایجاد تعادل و هماهنگی در بین اجزاء آن است. ترتیل درباره ی کلام، قرآن و قرائت به کار می رود. ترتیل کلام یعنی پشت سرهم آوردن و ارتباط برقرار کردن بین حروف و کلمات به آرامی (بدون هیچ گونه تعجیل) و با توجّه به محتوا و معانی آن هاست، ترتیل قرآن (و رتّلناه ترتیلًا/ فرقان: 32) به معنای نزول تدریجی یا قرائت و تقدیر آیه به آیه و سوره به سوره ی قرآن از سوی خدا و ترتیل قرائت (و رتّل القرآن ترتیلًا/ مزّمّل: 4) به معنای شمرده، آرام، واضح و صحیح خواندن کلمات و آیات قرآنی، رعایت مواضع وقف (اعم از مواضع وقف مصطلح در تجوید و قرائت و توقف نزد عجائب قرآنی)، تأمّل و تأنّی در معانی آیات و تأثیر پذیری قلبی از آیات تلاوت شده است. رابطه ی تنزیل و ترتیل در آن است که نزول تدریجی آیات به صورت متفرّق و فصل فصل، قرائت به شیوه ی مکث و ترتیل را سامان می دهد.
قرائت ترتیل گونه از قرآن در نقطه ی مقابل تعجیل و تکثیر در خواندن آیات بوده، بیش از هر مؤلّفه ی دیگر معنا مدار و (قاری آن) تأثیر پذیر از کلام دلدار می باشد.

این مقاله پس از ارائه توسط نویسنده، مورد نقد و تحلیل حاضران قرار گرفت که نویسنده سوال و ابهامات حاضران درباره مطالب ارائه شده را پاسخ داد.

در پایان نیز مراسم پرسش و پاسخ برگزار شد و سپس همزمان با غروب آفتاب، تلاوت قرآن اجرا و نماز مغرب اقامه شد.

دومین روز این نشست نیز، در روز پنجشنبه 14 اردیبهشت‌ماه از ساعت 9 صبح تا ساعت 20 برگزار خواهد شد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، نشست امسال با موضوع تلاوت ترتیل قرآن‌ کریم ویژگی‌های هنری، الزامات علمی و عملی برگزار شده است که تحلیل مبانی و بررسی ویژگی‌های تلاوت ترتیل با موضوع معناشناسی ترتیل در آیات و روایات و مصادیق آن در شیوه ترتیل معاصر، بررسی اصلاح کتب ترتیل در کتب مرجع و مقایسه آن با سایر روش‌های تلاوت، بررسی ویژگی‌های سبک‌های ترتیل مانند مصری، حجازی، عراقی و...، معرفی قاریان برجسته هر یک از این سبک‌ها، بررسی ویژگی‌های تنغیمی تلاوت ترتیل در جمهوری اسلامی ایران و تبیین اقتضائات ایجاد سبک مستقل ترتیل‌خوانی در کشورمان، نصاب ترتیل (ضوابط، بایدها و نبایدها) در صوت و لحن و ترتیل و غیره و همچنین تبیین و تشریح آئین‌نامه‌ها و ضوابط ارزیابی تلاوت ترتیل در صدا و سیما از محورهای اصلی این نشست تخصصی به شمار می‌آید.

انتهای پیام/