تلاش چین برای ایجاد نظم جدید اقتصادی در جهان

با وجودیکه هند، ژاپن، آمریکا و برخی کشورهای غربی دیگر اجلاس پکن را نادیده گرفتند، ولی منافع اقتصادی باعث شده تا روسیه از بلندپروازی‌های ژئوپلیتیکی چین حمایت کند.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «کامرسانت» در تحلیلی نوشته است: "شی جین پینگ" رئیس جمهوری چین وعده داده است تا 124 میلیارد دلار برای ساخت بنادر، جاده ها و دیگر زیرساختارها در سراسر جهان سرمایه گذاری کند. وی روز گذشته در مراسم افتتاحیه اجلاس بین المللی «یک کمربند-یک راه» در پکن تاکید کرد که هدف این کشور از این اقدامات افزایش نفوذ خود نیست، بلکه چین خواهان آن است که همه کشورها از اجرای طرح جدید چین برای احیای جاده ابریشم بهره مند شوند.

این دیدگاه رئیس جمهوری چین موزد حمایت "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه نیز قرار گرفت، ولی به عقیده کارشناسان، مدرنیزه سازی راه‌های ترانزیتی چین، آسیای مرکزی و اروپا، می تواند اهمیت شاهراه «ترانس سیبر» روسیه را کاهش دهد. ضمن اینکه نقش چین در جمهوری‌های سابق شوروی را  افزایش داده و برعکس نقش روسیه کمرنگ شود.

با وجود اظهارات رهبر چین در مورد اینکه گسترش بازرگانی موجب گسترش روابط بین کشورها شده و به نفع همه کشورها خواهد بود، ولی ژاپن و هند از شرکت در اجلاس دو روزه «یک کمربند-یک راه»  خودداری کرده و ابراز نگرانی نموده اند که چین زیر لوای شعارهایی در زمینه گسترش همکاریها، در واقع بلندپروازیهای ژئوپلیتیکی خود بعنوان دومین قدرت اقتصادی جهان را پیش می برد.

ضمن اینکه مقامات آمریکایی و برخی دیگر کشورهای غربی هم در این نشست بین المللی بزرگ شرکت نداشتند. آنها به این مسئله مشکوک هستند در حالیکه آمریکا و اتحادیه اروپا درگیر مشکلات داخلی خود هستند، جمهوری خلق چین در واقع درصدد ادعای رهبری جهانی بوده و سعی در تقویت مواضع این کشور دارد.  

برخلاف غرب، مسکو از مواضع پکن حمایت می‌کند

این در حالی است که بر اساس سخنان رئیس جمهوری روسیه در پکن، مسکو چنین ترس و نگرانی از این اقدامات پکن ندارد. پوتین در زمان دیدار خود با  "لی که چیانگ" نخست وزیر شورای دولتی چین یادآور شد که روسیه آینده مشارکت اورآسیایی را نه تنها در برقراری روابط جدید بین کشورها و اقتصادها می داند، بلکه معتقد است که چشم انداز سیاسی و اقتصادی باید تغییر یابد و این مسئله صلح، ثبات و شکوفایی برای منطقه بزرگ اورآسیا به ارمغان خواهد آورد.

پوتین گفت که روسیه و چین نه تنها سهم بزرگی در روابط تجاری-بازرگانی جهانی دارند، بلکه از بیشترین سرعت رشد برخوردار بوده و میزان مبادلات بازرگانی دو کشور در پایان سال گذشته تا 80 میلیارد دلار افزایش یافته است. البته به گفته وی، مسکو و پکن هنوز باید روی برخی مشکلات بین المللی که روسیه همواره در کنار چین قرار دارد، کار کنند.

به گفته وی، سفر آتی رئیس جمهوری چین به روسیه نیز، حادثه مهمی در روابط دوجانبه است که مجموعه خوبی از اسناد دوجانبه، از جمله طرح تحقق ابتکارات راهبردی دو کشور برای سالهای آتی طی آن امضاء خواهد شد. این سفر قرار است در ماه جولای سال جاری انجام شود.

منافع بسیار زیاد روسیه در توسعه همکاری‌ها با چین

"الکساندر لارین" کارشناس ارشد موسسه شرق دور آکادمی علوم روسیه در گفتگو با این روزنامه یادآور شده است که بدون تردید دهها توافقنامه بزرگ دوجانبه، قراردادهای طویل المدت، طرحهای مشترکی که باعث سرمایه گذاری هنگفت چین در روسیه شده، منافع زیادی برای روسیه در پی داشته و خواهد داشت. مسلما این همکاری عالی است، ولی حقیقت این است که حجم این همکاریها در مقایسه با سایر کشورها هنوز چندان زیاد نیست. بر اساس اطلاعات منابع خبری چینی، در سال 2015 سرمایه گذاری مستقیم این کشور در روسیه فقط  حدود 14 میلیارد دلار بوده که چندان هم زیاد نیست.

این کارشناس توضیح داد: «روسیه فعال ترین شریک بعنوان کشور ترانزیت در طرح ساخت شاهراه اورآسیایی چین-آسیای مرکزی-اروپاست. مدرنیزه سازی این شاهراه بزرگ ترانزیتی می تواند برای روسیه بسیار مفید باشد و درآمد حاصله از آن بسیار زیاد و همچنین تحرک دهنده ترافیک مسیرهای داخلی و بطور همزمان توسعه مناطقی شود که در این مسیر قرار خواهند گرفت.»

به عقیده لارین، با وجود این نکات مثبت، ساخت شاهراه ترانزیتی چین-آسیای مرکزی-اروپا، ضرراتی نیز برای روسیه به دنبال خواهد داشت که مهمترین آن کاهش توجه به کوریدورترانزیتی «ترانس سیبر»  خواهد شد که تاکنون نیز به خاطر عدم سرعت در تحقق آن چندان مورد استقبال قرار نگرفته است. ضمن اینکه تحقق طرح فوق نقش چین در روند توسعه اقتصادی جمهوریهای سابق شوروی را  افزایش داده و در عین حال نقش روسیه در این زمینه را کاهش می دهد.

هند با نفوذ روزافزون چین در آسیا مخالف است

این روزنامه افزوده است: بهانه رسمی اعلام شده برای عدم حضور نماینده ای از سوی هند در اجلاس »یک کمربند-یک راه» آن است که شرکتهای دولتی چینی در بخشی از کشمیر که تحت کنترل دولت پاکستان قرار دارد، فعالیت دارند که دهلی، آنجا را اشغال شده می داند و این اقدام پکن، به منزله تایید حضور پاکستان در این منطقه است. ولی علت اصلی این عدم حضور، آنطور که "سرگئی لونییف" استاد دانشگاه  روابط بین المللی مسکو گفته است، تعمیق رویارویی بین هند و چین است که مشکلات زیادی بین دو کشور را شامل می شود.

این کارشناس می گوید: «در دورنمای درازمدت هند به چین بعنوان اصلی ترین رقیب خود در آسیا نگاه می کند. روابط دو کشور کاملا بر اساس عدم اعتماد متقابل استوار است. هندی‌ها از همکاری‌های اقتصادی چین با پاکستان و همچنین نفوذ روزافزون پکن در جنوب آسیا نگران هستند و نگرانی دهلی در این زمینه منطقی است. البته هند و چین دارای مواضع سیاسی یکسانی در اکثر مسائل بین المللی هستند. و به همین دلیل دو کشور در چارچوب اتحادهایی مانند محور سه جانبه "روسیه-هند-چین" و گروه بریکس، با یکدیگر همکاری دارند. دو کشور دارای مواضع یکسانی در مورد افغانستان و آسیای مرکزی هستند. ولی در منطقه جنوب آسیا، هند همواره خود را قدرت برتر دانسته و حضور چین را تحمل نمی کند.»

انتهای پیام/