خیابان‌های یزد دیگر تحمل ترافیک را ندارد/شورای شهر نخبگان صاحب فکر و تخصص می‌خواهد
عضو ائتلاف "یزد نمونه" که با تخصص و دکترا در زمینه ترافیک وارد عرصه انتخابات شوراهای شهر یزد شده، معتقد است که مشکلات ترافیکی یزد با شعار برطرف نمی شود و لازم است که تفکر و نگاه سیستمی و جامع به ترافیک شهر یزد داشته باشیم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، حمید دهقان بنادکی یکی از اعضای تخصصی ائتلاف بزرگ "یزد نمونه" است که برای حضور در پنجمین دوره شورای اسلامی شهر یزد کاندیدا شده است. وی دکترای رشته ترافیک، مدرس دانشگاه و مدیر گروه اموزشی مهندسی ترافیک دانشگاه و مشاور ترافیک کمیسیون عمران و توسعه شهر یزد است.
با توجه به تاکیدات علما و بزرگان استان یزد و کشور مبنی بر نیاز شورای شهر به متخصصان و افراد کاردان در زمینه های مختلف، به نظر می رسد با توجه به اینکه ترافیک و مشکلات مرتبط با آن یکی از مهمترین مشکلات شهر تاریخی یزد به حساب می آید، حضور افرادی با این تخصص یک فرصت بسیار خوب برای رفع مشکلات است.
از این رو، خبرنگار خبرگزاری تسنیم با این کارشناس و متخصص مسائل ترافیکی به گفت و گو نشست و در ارتباط با مشکلات ترافیکی و راهکارهای رفع آن نظر وی را جویا شد.
تسنیم: بر اینکه یزد با مشکل جدی ترافیک و نابسامانی در ارتباط با آن روبروست هیچ شکی نیست و همه نسبت به آن اعتقاد دارند، به عقیده شما علت این مشکل در یزد چیست؟
دهقان: ترافیک شهر یزد، مشکل امروز و دیروز نیست و یک شبه هم به وجود نیامده است، بلکه سال‌هاست که با افزایش بی‌رویه جمعیت شهر، این خیابان‌ها با ترافیک به یکدیگر گره خورده است.
بارها و بارها این جمله را شنیده‌ایم که خیابان‌های یزد کم‌عرض هستند و توان تحمل این حجم از ماشین‌ها را ندارند، نسخه‌ای که بسیاری از شهروندان یزد معتقدند که باید برای رفع این معضل پیچید، تعریض خیابان‌ها است. البته تعریض خیابان‌ها اولین و ساده‌ترین راهی است که همه ما به ذهنمان می‌رسد. اما اگر کمی دقت کنیم، متوجه خواهیم شد که این ایده بسیار ساده‌نگرانه است، زیرا تجربه نشان داده تعریض خیابان‌ها، تنها مسکنی است برای معضل ترافیک و راه حل ایده آلی نیست.
آمارها نشان می‌دهد که سرانه مالکیت خودرو در بسیاری از کشورها بالاتر از ایران است. به عنوان مثال در آمریکا بازای هر1000 نفر 800خودرو، در ژاپن به ازای هر1000 نفر 600 دستگاه خودرو، در اتحادیه اروپا به ازای هر 1000نفر حدود 550 خودرو و در ایران بازای هر 1000 نفر 220دستگاه خودرو وجود دارد.
تسنیم: پس با این وجود، دلیل اینهمه شلوغی و ترافیک و بی‌نظمی چیست چه راه حلی برای رفع آن وجود دارد؟
دهقان: اجازه دهید من ابتدا این سوال را مطرح کنم که دلیل اینکه امروزه بیش از 40 درصد از شهروندان ما از خودروی شخصی برای سفرهای روزانه استفاده می‌کنند، چیست؟
عدم تفکر سیستمی و جامع به موضوع ترافیک یکی از این دلایل است، یک قانون وجود دارد به نام قانون پارکینسون، به زبان ساده می‌گوید برای هر کاری، هر چقدر ظرفیت گسترش یابد، حجم کار آن قدر گسترش می یابد که تمام آن ظرفیت را پر کند. یعنی چه؟ یعنی همان اشتباهی که مدیران شهری و جمیع تصمیم‌گیران کلان ما انجام می‌دهند. آقا ترافیک است؟ باید هزینه کنیم، برویم پل، زیرگذر، روگذر و جاده بسازیم تا مشکل ترافیک حل شود و مشکل ترافیک هر روز بیشتر از روز قبل می شود. چرا؟ برای اینکه نگاه ما به حل مسائل یک نگاه خطی است و به ساده‌ترین راه حلی که به ذهنمان می‌رسد، بسنده می‌کنیم. تا الان با خودمان فکر کردیم ترافیکی که از این تقاطع عبور می‌کند به کجا می‌رود؟ وضعیت تقاطع بعدی چه می‌شود؟
اما دریغ که راه‌حل‌ها معمولا در شکل و شمایل پیچیده‌تری ظاهر می‌شوند و همین هم سبب می‌شود علی رغم ساخت این همه پل و روگذر و زیر گذر و موارد مختلفی از این قبیل، باز هم مشکل حل نشود. اما اجازه دهید کمی با نگاه سیستمی و جامع فکر کنیم.
پاریس هم در سالیان گذشته با همین مشکل کم‌عرض بودن خیابان‌ها مواجه بود و به همین دلیل سعی کردند با تعریض خیابان‌ها مشکل ترافیک این شهر را حل کنند. خیابان‌ها تعریض شد اما ترافیک تعدیل نشد. آنها دیدند هرچقدر خیابان‌ها را عریض می‌کنند، تعداد ماشین‌ها هم افزایش پیدا می‌کند و اینگونه دردی از ترافیک حل نمی‌شود؛ بنابراین تصمیم گرفتند به جای افزودن خیابان، به توسعه حمل و نقل عمومی و پیاده‌راه‌ها بیندیشند.
تسنیم: فکر نمی‌کنید عدم توسعه زیرگذرها و روگذرها که در یزد نمونه‌های بسیاری از آن را شاهد هستیم مشکل آفرین باشد؟
دهقان: در شهر سئول کره جنوبی یکی از اولین راه‌ها برای از بین بردن بار ترافیکی، برداشتن یک پل بزرگ آزادراهی از وسط شهر بود. بله، تعجب می‌کنید، مگر می‌شود برای حل مسئله ترافیک، یک پل استراتژیک شهر را برداشت؟ بله، اتفاقا اصلی‌ترین عامل ترافیک همین راه و پل‌های بزرگی است که سهمی از آنها برای حمل و نقل عمومی در نظر گرفته نمی‌شود و جذابیت رانندگی شخصی و تک سرنشینه را در شهر بالاتر می‌برند و بنا به قانون پارکینسون، تعداد خودروها آنقدر زیاد می‌شود تا تمام این ظرفیت ایجاد شده نیز استفاده شود و شهری بماند با خودروهای بیشتر شده و عقیم شده از ترافیک نابه هنجارش.
درست است، عامل اصلی و کلیدی که منجر به افزایش ترافیک می‌شود، جذابیت رانندگی است. هر چه قدر عوامل دیگر در خدمت این عامل باشند و آن را تقویت کنند، ترافیک بیشتر و بیشتر می‌شود. بنابراین اگر بزرگراه‌ها و پل‌های مختلف در یک شهر ساخته شود و به همان اندازه به حمل و نقل عمومی و پیاده‌روها توجه نشود، به علت گشایش ظرفیت‌های جدید، مردم تمایل بیشتری به رانندگی با خودروهای خود خواهند داشت و لذا برای خرید تخم‌مرغ از سرکوچه هم با خودرو شخصی این کار را می‌کنند.
تسنیم: یکی از مهمترین عواملی که سبب شلوغی در مرکز شهر یزد می‌شود، وجود اماکن عمومی است که مردم روزانه بارها و بارها به آنها مراجعه می‌کنند، شما نقش این اماکن را در افزایش ترافیک یزد چگونه ارزیابی می‌کنید؟
دهقان: یکی دیگر از مسائل مرتبط با این موضوع، مدیریت کاربری‌هاست، شاید آن زمانی که اساتید و دلسوزان به احداث مجتمع‌های تجاری، اداری، آموزشی، درمانی و غیره که مانند قارچ در گوشه و کنار یزد، اعتراض می‌کردند٬ کسی فکر نمی‌کرد که این مجتمع‌ها چه خطری برای حیات شهر دارند. برخی مسئولین کمتر به این فکر می‌کردند، این مجتمع‌ها چه بر سر ترافیک در خیابان‌های کم عرض می‌آورند و چه مانعی بر سر راه موفقیت طرح‌های ترافیکی محدود و جامع شهری می‌شوند. بعنوان مثال می‌توان به مجتمع ستاره، بیمارستان شهید رهنمون، کانون زبان ایران، ساختمان پزشکان خیابان طالقانی، فروشگاه میلاد در خیابان کاشانی و موارد مختلف دیگر اشاره کرد.
همچنین حذف سفرهای غیرضرور از طریق توسعه خدمات الکترونیک به شهروندان و شهر هوشمند، این اقدام تاثیر بسزایی در کاهش میزان سفرهای شهروندان دارد و شهروندان می‌توانند بدون انجام سفر بخش زیادی از فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهند.
تسنیم: متاسفانه یزد در زمینه استفاده از حمل و نقل عمومی نسبت به دیگر استان‌های کشور وضعیت مناسبی ندارد که البته بخشی از این وضعیت به دلیل نابسامانی ناوگان حمل و نقل عمومی و مناسب نبودن امکانات آن است، با توجه به اینکه شما در ابتدای صحبت‌هایتان به این موضوع اشاره کردید، چه راهکاری برای رفع مشکل پیشنهاد می‌کنید؟
دهقان: قطعا افزایش جذابیت و توسعه حمل و نقل عمومی هم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، به عبارت دیگر باید شرایطی را محیا کنیم که شهروندان از حمل و نقل عمومی استفاده کنند مانند ایستگاه‌های زیبا، مناسب و جذاب، ناوگان مناسب، زمان‌بندی مناسب و بسیاری اقدامات دیگر که امروزه در تمام دنیا برای ایجاد رغبت در بین مردم انجام می‌شود تا آنها از این ناوگان استفاده نمایند.
توجه به شان افراد در استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی یکی از مهمترین عواملی است که می‌تواند مردم را به استفاده از این ناوگان ترغیب کند، این که مردم برای استفاده از این ناوگان زیر دست و پا له نشوند و گرما و سرما موجب سلب آسایش آنها نشود، به عبارتی تصمیم اولشان برای سوار شدن، تصمیم آخرشان شود، موضوعی است که همه مسئولان باید به آن توجه داشته باشند.
علاوه بر این، احداث مسیرهای دوچرخه به صورت مجزا، پیوسته و فرهنگ‌سازی استفاده از دوچرخه هم نقش بسیار مهمی در رفع مشکل ترافیکی در یزد دارد، آخرین مطالعات در یزد نشان می‌دهد که 52 درصد از سفرهای روزانه شهروندان زیر 3 کیلومتر مسافت دارند و به راحتی و با ارایه تسهیلاتی می‌توان این بخش را به استفاده از دوچرخه ترغیب کرد.
دوچرخه بخشی از موضوع مرتبط با بحث ترافیک است، موضوع مهمی که باید در کنار دوچرخه‌سواری و تسهیل شرایطش به آن توجه داشته باشیم، توجه ویژه به عابرین پیاده و حمل و نقل انسان محور، زیبا‌سازی پیاده‌روها، مناسب‌سازی برای استفاده افراد جانبازان و معلولین و مواردی از این قبیل است که هر کدام از آنها زمینه کم شدن تعداد خودروها در سطح شهر را فراهم می‌کند.
تسنیم: پس به عقیده شما تا چنین مواردی در شهر رعایت نشود، مشکلات ترافیکی هم به قوت خود باقی می مانند؟
دهقان: بله، ولی باید دقت داشته باشیم در صورت رعایت تمامی موارد فوق، آنگاه راه حل ترافیک نه به صورت کامل ولی بخش بزرگی از آن حل می‌شود. در انتها این نکته به ذهن می‌رسد که اگر شهر می‌خواهد مشکلات پیچیده‌ای مثل ترافیک که را به شکل ریشه‌ای برطرف کند، نیاز به نخبگان صاحب فکر و تخصص دارد. ترافیک نه با شعار رفع می‌شود نه با اولین راهی که همه به ذهنشان می‌رسد. بنابراین نیاز است افرادی در راس نهاد تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری شهر باشند که با نگاهی علم‌محور و کارشناسی به مسائل نظر بیندازند و بتوانند از منافع عمومی به درستی پاسداری کنند.
انتهای پیام/
