«انتفاضه شعبانیه»؛ قیام خالصانه جوانان عراقی ــ پشتوانه تاریخی حشد شعبی

به گزارش گروه دفاتر خارجی خبرگزاری تسنیم، «علاء ضیاء‌الدین» رئیس بخش موزه آستان مقدس حسینی(ع) در کربلای معلی در گفت‌وگو با خبرنگار اعزامی تسنیم به عراق به سؤالات مختلف درباره ابعاد انتفاضه شعبانیه و جنایات هولناک صدام معدوم و مزدورانش در قتل‌عام مردم بیگناه به‌ویژه در کربلای معلی پاسخ داد که مشروح آن از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد:

تسنیم : اگر ممکن است قدری درباره تاریخ انتفاضه شعبانیه صحبت کنید که کی شروع شد و چگونه توسعه و گسترش یافت؟

ضیاءالدین: انتفاضه شعبانیه در سال 1991 پس از عقب‌نشینی و فروپاشی نیروهای مسلح عراق در کویت رخ داد، در نتیجه پس از این عقب‌نشینی،‌ ملت متحمل درد و رنج زیادی از رژیم صدام ملعون شد و به همین دلیل هنگامی که با مشاهده علائم فروپاشی رژیم بعث، فضا را تا حدودی فراهم دید، دست به قیام زد. ملت از شمال تا جنوب یا از جنوب عراق تا شمال آن قیام کرد، در شعبان سال 1991 پس از فروپاشی و بمباران مستمری که تقریباً به‌مدت 40 روز از شمال تا جنوب عراق برای سرنگونی صدام ملعون ادامه یافت. این قیام از بهترین و شرافتمندانه‌ترین انتفاضه‌هایی بود که در تاریخ عراق قدیم و جدید به وقوع پیوست، این انتفاضه کاملاً مردمی و غیرسیاسی بود، از پشتیبانی دیگران هم برخوردار نبود و فقط ناشی از تمایل ملت برای رهایی از شرک جنایتکار ملعونی بود که مدت بسیار طولانی بر عراقی‌ها مسلط بود، بنابراین، این انفجار مردمی عظیم در سال 1991 رخ داد.

تسنیم: اوضاع کربلا پیش از ورود نیروهای بعثی به شهر چگونه بود؟

ضیاء‌الدین: شراره انتفاضه در تمام مناطق عراق شعله‌ور شده بود، برخی می‌گویند در بصره بود، برخی می‌گویند در نجف اشرف و برخی می‌گویند در کربلا بود،‌ ولی اولین شراره آن در دل‌های همه عراقی‌ها به‌ویژه در استان‌های جنوبی شعله‌ور شد، ولی در کربلا، انتفاضه و مقاومت 15 تا 16 روز طول کشید.

این وضع متفاوت از دیگر استان‌ها بود، استان‌های دیگر طی یک یا دو روز سقوط کردند و سرکوب شدند، ولی مردم کربلا به‌مدت 15 یا 16 روز مقاومت شجاعانه و سرسختانه‌ای از خود نشان داد، بدون اینکه مورد حمایت قرار گیرند، این انتفاضه و مقاومت بدون هرگونه پشتیبانی ادامه یافت، دفاع از مقدسات و عتبات مقدسه ادامه یافت، دفاع از حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) ادامه یافت، در حقیقت بسیاری از جوانان کربلا در این انتفاضه مقدس به شهادت رسیدند. ماجراها و روایت‌هایی در انتفاضه شعبانیه وجود دارد که در تاریخ آن طور که حق آن بود به ثبت نرسیده است. حماسه قهرمانانه بسیار جذاب و زیبایی را جوانان کربلا بدون هرگونه حمایت خارجی رقم زدند، من تأکید می‌کنم که در کربلا، مقاومت بدون هرگونه حمایت خارجی صورت گرفت، حتی کسانی بودند که تمایل به مشارکت و حمایت داشتند، ولی شرایط سیاسی مانع این دخالت شد به همین سبب یک انتفاضه خالص در کربلا رخ داد و مقاومت گسترده‌ای از خود نشان داد.

در حقیقت من آخرین روزی را به یاد می‌آورم که نیروهای امنیتی و ارتش صدام ملعون وارد کربلا شدند، و جاده‌ای که از باب العباس(ع) تا جاده کربلا ــ بغداد امتداد داشت، مملو از تانک‌ها و زره‌پوش‌‌های درآتش‌سوخته و متلاشی‌شده بود به‌طوری که ما در این روز خارج شدیم، آخرین روز به‌صورت زیگزاگ خارج شدیم، مردم کربلا زیباترین حماسه را در منطقه باب بغداد رقم زدند، قشنگ‌ترین حماسه را در ورودی‌های کربلا در جاده نجف خلق کردند، محله‌های کربلا به‌طور گسترده مقاومت کردند و بمباران و حملات خمپاره‌ای شدید را تحمل کردند، در حقیقت هنگامی که ما وارد منطقه عون شدیم، تقاطع عون ــ الحر تل بزرگی از پوکه‌های گلوله و توپ شلیک‌شده به شهر کربلا را مشاهده کردیم، برخی می‌گویند ما انتظار داشتیم که هیچ چیزی را در کربلا پیدا نکنیم و یک سرزمین خالی را در نتیجه بمباران و گلوله‌باران سنگین و شدت حملات به کربلا بیابیم،‌ یک چالش بود، اما این شهر یک حافظ و نگهداری داشت و او کسی نبود جز سید و مولای ما امام حسین(ع)‌ و برادرش حضرت اباالفضل(ع)، به همین سبب نیروهای بعثی که وارد کربلا شدند شگفت‌زده شده و دیدند که حجم خرابی و ویرانی بسیار گسترده است، ولی غیر قابل انتظار نیست، آنها انتظار داشتند که کربلا را یک سرزمین خالی از سکنه در نتیجه حجم سنگین گلوله‌باران و حملات توپخانه‌ای ببینند و کسی مقاومت نکند.

تسنیم: تعداد شهدای انتفاضه شعبانیه چقدر بود؟

ضیاء‌الدین: این یکی از نشانه‌های مظلومیت انتفاضه شعبانیه است، یعنی هیچ آماری برای این قربانیان صورت نگرفت،‌ ولی فقط به شما می‌گویم که خیابان‌ها مملو از اجساد شهدا، کودکان و زنان و افرادی بود که وضعیت بسیار خطرناک و دشواری داشتند، در کربلا در آن زمان کسانی که از تمام استان‌های عراق قبل از انقلاب یا انتفاضه شعبانیه به‌سبب امن بودن این شهر آمده بودند. کربلا در معرض هیچ حمله‌ای پیش از انتفاضه قرار نگرفته بود به همین سبب شمار زیادی از خانواده‌ها از استان‌های دیگر به کربلا پناه آورده بودند، تعداد زیادی آواره در کربلا علاوه بر ساکنان شهر و استان‌های دیگر اقامت داشتند، به همین سبب تعداد قربانیان بالا بود. شمار زیادی زن و کودک در پی حملات از جمله استفاده از سلاح شیمیایی برای سرکوب انتفاضه شعبانیه قربانی شدند، پس از آنکه ارتش عراق در پی جنگ کویت از هم فروپاشید، آمریکا تضمین‌های گسترده‌ای به صدام در زمینه هوایی و ازسرگیری سرکوب عراقی‌ها داد، زیرا اگر این تضمین‌ها و حمایت‌ها نبود، نیروهای عراقی نابود می‌شدند. آمریکا هیچ واکنشی در مقابل اقدامات سرکوبگرانه این نیروها از خود نشان نداد، در حقیقت این فاجعه‌ای برای عراق بود و ما بهای آن را در طول این سال‌ها از سال 1991 تا به امروز می‌پردازیم. این عقب‌ماندگی سیاسی و اقتصادی بهایی است که در نتیجه سرکوب انتفاضه مبارک شعبانیه می‌پردازیم.

در سال 1991 همه چیز تمام شد،‌ ولی دیدگاه سیاسی جهانی مبتنی بر این بود که زمان کوتاهی از حکومت صدام ملعون باقی مانده است و باید برگردند و عراق را برای بار دوم به‌گونه‌ای از طریق محاصره، از طریق اعدام، از طریق زندانی‌کردن، از طریق از بین بردن روحیه ملی در میان عراقی‌ها ویران کنند، این مأموریت به‌اعتقاد من، مأموریت کوتاه‌مدت بود، یکی از مهمترین مأموریت‌هایی که جامعه جهانی دنبال می‌کرد، از بین بردن روحیه ملی در عراق بود. در سال 1991 روحیه ملی وجود داشت، با وجود مصایب و فجایعی که ملت عراق با آن روبه‌رو بود، روحیه ملی بالایی میان آنها برقرار بود، اگر در آن زمان ساخت عراق آغاز می‌شد، عراق به یکی از کشورهای بسیار پیشرفته و پیشرو تبدیل می‌شد،‌ ولی آنها نابودی و ویرانی عراق در سال‌های بعد را از طریق همان مزدور و همان جنایتکار در پیش گرفتند، آنها صدام را که پایان یافته بود،‌ احیا کردند، به وی اجازه پرواز هواپیماها را دادند، در زمان جنگ بار دیگر به وی اجازه دادند با هواپیماهای خود غیرنظامیان را بمباران کند و شهرهای عراق از جمله کربلاء‌ را بمباران کند، جنگنده‌های عراقی به پرواز در می‌آمدند و جنگ پایان نیافته بود.

مذاکراتی با آمریکا در جنگ کویت صورت گرفت، آنها به جنگنده‌های عراق اجازه دادند تا بار دیگر به پرواز درآیند و انتفاضه شعبانیه را سرکوب کنند، زیرا این انتفاضه در چارچوب طرح‌ها و برنامه‌هایشان نبود، خارج از آن چیزی بود که برای آن آماده شده بودند، به همین سبب تمایل به نابودی و سرکوب انتفاضه شعبانیه و از بین بردن روحیه ملی و هویت عراقی از طریق دادن فرصت دیگری به صدام داشتند تا عراق را بار دیگر ویران کند. در حقیقت در فاصله 1991 تا 2003،‌ تجارب و آزمایش‌هایی برای نابودی روحیه ملت عراق، نابودی شهروندان عراق، از بین بردن شهروندی و روح شهروندان را طی سال‌های 1991 تا 2003 شاهد بودیم، که پیامدها و نتایجش را امروز می‌بینیم، مصیبت و فاجعه عقب‌ماندگی، فساد اداری، در این سال‌ها این مشکلات برای ملت عراق به وجود آمد، انتفاضه شعبانیه‌ای که در عمل پیروز شد اما سیاست‌های بین‌المللی و آمریکا مسیر خلاف آن را در پیش گرفته بود؛ اینکه ملت به قدرت نرسد یا اکثریت قدرت را در اختیار نگیرد.

به‌صراحت می‌گویم که به قدرت رسیدن شیعیان در آن زمان خلاف تمایلات و خواسته‌های منطقه‌ای و نیروهای متجاوز به عراق بود به همین سبب از نیروهای صدامی برای سرکوب انتفاضه شعبانیه حمایت کردند، اما انتفاضه شعبانیه از زیباترین حوادث ماندگار در تاریخ مبارزاتی عراقی‌ها بود، از زیباترین حوادث ماندگار در غیرت، میهن‌دوستی، عقیدتی و مبارزات ملت عراق بود، آن هم پس از زمانی که انتظار می‌رفت ملت عراق در نتیجه ظلم صدامی و سرکوبگری صدامی از بین رفته است، اما آنها با انتفاضه شعبانیه، عراق را غافلگیر کردند،‌ همچنین آنها بار دیگر با لبیک به ندای مرجعیت درباره حشد شعبی، عراق را غافلگیر کردند، آنها بار دیگر عراق را غافلگیر کردند. به‌طوری که تمام مطالعات و پژوهش‌هایشان ادعا می‌کرد که ملت عراق به پایان راه رسیده و تمام معیارها و ارزش‌های ملی و انسانی را از دست داده‌اند، اما با ندای مرجعیت غافلگیر شدند و حیات دوباره برای ملت عراق از طریق لبیک گفتن به ندای مرجعیت محقق شد و این حشد مبارک و آزادی مجدد عراق در حالی بود که دشمنان آنها بر فروپاشی عراق حساب باز کرده بودند به همین سبب انتفاضه شعبانیه رخداد بسیار مهمی در زندگی عراقی‌ها بود و عراقی‌ها بسیاری از خانواده‌ها و جوانان خود را از دست دادند، آنها خیلی چیزها را از دست دادند و عتبات بهترین شاهد بر جنایات و وحشی‌گری رژیم و جنایاتی هستند که رژیم مرتکب شد.

ادامه دارد

*