مردم کردستان «عراق یکپارچه» را ترجیح میدهند/بغداد در آزادسازی «الرقه» مشارکت خواهد کرد
مشاور سابق امنیت ملی عراق گفت: گرچه ترکیه و برخی دیگر از بلندپروازیهای بعضی رهبران کرد برای جداییطلبی استفاده میکنند ولی معتقدیم مردم کردستان باقیماندن در عراق یکپارچه امن باثبات و رفاه را انتخاب خواهند کرد.
به گزارش گروه دفاتر خارجی خبرگزاری تسنیم، «موفق الربیعی» در بخش اول گفتگوی خود با تسنیم، به طرح مباحثی در خصوص آینده حشد شعبی، نقش سردار سلیمانی در عراق و تاثیر امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی ایران بر تحولات عراق پرداخت.
نماینده فعلی پارلمان، مشاور سابق امنیت ملی عراق، مجری اعدام صدام در ادامه گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار اعزامی تسنیم به بغداد به سئوالاتی درباره آینده مناطق مورد منازعه میان بغداد و اربیل، اظهارات جداییطلبانه مسعود بارزانی، وضعیت احزاب اکثریت و همچنین دولت آتی عراق پاسخ داد که مشروح آن از نظر خوانندگان گرامی میگذرد:
کردیسازی کرکوک مصایب زیادی برای عراق در پی دارد
تسنیم : برخی از فعالان کرد با اظهارنظرهایی مبنی بر ملحق کردن مناطقی از کرکوک و موصل به منطقه کردستان عراق به دنبال چه چیزی هستند؟
موفق الربیعی : در حقیقت این سیاست پیشامدی است که واقع شده است، سیاست کردسازی تاثیر منفی بر کردستان دوستداشتی و مردم کردستان میگذارد، زیرا برخی از رهبران کردستان برای جدایی از عراق تلاش میکنند.
میان ما(بغداد و اربیل) توافقی وجود دارد که این توافق را در تاریخ 15-10-2005 امضا کردیم و آن را قانون اساسی عراق نامیدیم. بیش از 70 درصد ملت عراق و بیش از 90 درصد مردم کردستان دوستداشتی به آن رای مثبت دادند. این قانون اساسی میگوید که مناطق مورد منازعه از جمله کرکوک، طبق ماده 140 قانون اساسی، همهپرسی برگزار میکنیم و بعد از همهپرسی سرنوشت کرکوک مشخص میشود.
کرکوک ترکیبی از تمام عناصر تشکیلدهنده ملت عراق اعم از کردها، اعراب، اهل سنت، شیعیان، ترکمانها و مسیحیان است. علاوه بر آن بخش اعظمی از ملت ما، از مسئلهای که آن را افشا خواهم کرد، اطلاعی ندارند. زمانی که من مشاور امنیت ملی بودم، با همکاری برادر «برهم صالح» که در آن زمان معاون نخستوزیر بود، گزارشی به سازمان ملل ارائه کردیم که آن را دبیرکل این سازمان امضا کرد، این گزارش میگوید کرکوک شهری با ماهیت متمایز و منحصر به فرد است و اداره آن این گونه است که 30 درصد توسط کردها، 30 درصد توسط اعراب، 30 درصد توسط ترکمانها و 10 درصد هم توسط مسیحیان باشد، این گزارشی است که سازمان ملل اعلام کرد، به همین سبب هنگامی که بخواهید ماهیت جمعیتی کرکوک را تغییر دهید، معنایش این است که در عین حال میخواهید همان کاری را که صدام در عربسازی کرکوک کرد، انجام دهید، الان میخواهید کرکوک و مناطق مورد نزاع را کردی کنید،که این کار امکان ندارد، زیرا مصایب، بدبختی، فجایع و مشکلات بسیار بزرگی برای مردم کردستان و عراق به بار خواهد آورد.
مشکلی در اینکه مسئله کرکوک به شیوه قانونی و بر اساس قانون اساسی حل شود، وجود ندارد، اینکه به شیوه سازمان ملل حل شود، مشکلی نیست، ولی اینکه بخواهند چیزی را تحمیل کنند،این مشکل حل نمیشود، در گذشته هم صدام تلاش کرد تا آنچه را میخواهد تحمیل کند و اکنون متاسفانه برخی ملیگرایان و برخی نژادپرستان کرد تلاش میکنند آنچه را میخواهند به عنوان وضعیت موجود در کرکوک تحمیل کنند.
ترکیه از بلندپروازیهای برخی رهبران کردستان سوءاستفاده میکند
تسنیم: آیا «بارزانی» برای گسترش مساحت کردستان و سپس جدایی از عراق تلاش میکند؟ وی به دنبال چه هدفی است؟ راز اقدام کردها در برافراشته کردن پرچم کردستان در کرکوک در جریان سفر بارزانی چیست؟
موفق الربیعی: در حقیقت، برخی رهبران کرد بلندپروازیهایی در رویای دولت بزرگ کردی دارند، من معتقدم نه زمان مناسب است و نه مکان. در حال حاضر کردستان با یک بحران مالی شدید روبرو است و بحران سیاسی شدیدی میان سلیمانیه و اربیل وجود دارد. همچنین بحران امنیتی شدیدی از سوی داعش به وجود آمده است، بنابراین، درخواستهای جداییطلبانه در حقیقت فرار رو به جلو و تلاش برای انتقال مشکلات کردستان از داخل به خارج و تلاش برای سرزنش بغداد و دیگران است، برخی دولتهای همسایه از جمله ترکیه تلاش میکنند از بلندپروازیهای نامشروع و غیر قانونی برخی رهبران کردستان برای جدایی و برای تحقق اهداف خود در داخل عراق استفاده میکند. ما با حق تعیین سرنوشت ملتها همراهیم، ولی معتقدیم اگر به مردم کردستان حق تعیین سرنوشت داده شود، آنها گزینه باقی ماندن در عراق یکپارچه امن باثبات و در رفاه را انتخاب خواهند کرد.
تسنیم: آیا دولت ترکیه وجود یک ایالت کردی یا دولت کردی در مرزهای خود را اجازه خواهد داد؟
موفق الربیعی : من معتقدم مشکل کردها در داخل عراق نیست، مشکل کردها در ترکیه و مناطق دیگر مشکل منطقهای است و در صورت تشکیل دولت کردی در شمال عراق تمام مجموعه منطقهای را ویران خواهد کرد.
قانون اساسی عراق هرگز اجازه جدایی کردستان را نمیدهد
تسنیم :آیا قانون اساسی عراق اجازه جدایی استانها یا اقلیمها را میدهد؟
موفق الربیعی : قانون اساسی عراق بسیار واضح و صریح است، اجازه جدایی را نمیدهد، قانون اساسی عراق خواهان جمهوری فدرال دموکراتیک یکپارچه عراق است، اجازه تشکیل اقلیم را داده و هر کس با دموکراسی حرکت کند، مسیر رو به جلویی دارد.
اکنون شاهد نزاع و درگیری حزب التغییر و بارزانی در کردستان هستیم و از سوی دیگر ترکمانها، مسیحیان و ایزیدیها خواهان تشکیل اقلیم(ایالت) در موصل شدهاند، بارها با آنها تماس گرفتم و از اینکه آیا در بغداد دفتر دارند، سئوال کردم، آنها گفتند «از ترس بازرانی هیچ دفتری در بغداد نداریم و اگر در بغداد دفتر باز کنیم، همه را در این دفتر خواهند کشت».
من در مقابل میگویم، البته، موصل و استان نینوا استان یکپارچهای است، استان کرکوک استان یکپارچهای است و نمیتوانیم اجازه دهیم که تجزیه شود، اجازه تغییر ویژگیها و نشانههای اداری را جز از طریق توافق عمومی و فراگیر نخواهیم داد. مثال خیلی سادهای برایتان میزنم ، پارلمان عراق تاکید کرد برافراشته شدن پرچم کردستان در استان کرکوک غیر قابل قبول است و باید برچیده شود، برخی نمایندگان کرد سالن را ترک کردند تا مجلس از حد نصاب بیفتد، به یکی از نمایندگان کرد گفتم این یک مسئله ملی است خواهش میکنم بنشین و خارج نشو، وی به من گفت، دکتر من با شما هستیم و موافق هستم، ولی اگر از سالن خارج نشوم، وقتی به کردستان برگردم کشته خواهم شد.
تسنیم: آیا این نماینده وابسته به حزب بارزانی بود یا حزب طالبانی؟
موفق الربیعی : نمیخواهم درباره این مسئله توضیح دهم.
تسنیم : قانون انتخابات تعدادی از نمایندگان را غیرضروری یا غیر موثر قلمداد میکند، رئیس فراکسیون آرایی کسب میکند که نتیجه آن راهیابی نمایندگانی میشود که غیر فعال و غیر موثر هستند و گوش به فرمان رئیس فراکسیون هستند، آیا این مسئله در آینده یا انتخابات آتی حل خواهد شد؟
موفق الربیعی : ان شاءالله، تلاش خواهیم کرد قانون انتخابات را به شیوهای بهتر از آنچه هست اصلاح کنیم، تلاش خواهیم کرد که از چنین اشکالی در قانون انتخابات اجتناب کنیم.
تسنیم : تظاهرات جریان صدر در بغداد تقریبا در هر جمعه یا حداقل یک بار در ماه برگزار میشود، نظر شما چیست؟
موفق الربیعی : من به این تظاهرات به عنوان آمادهسازی برای انتخابات نگاه میکنم.
تسنیم : بعد از یک سال و نیم؟
موفق الربیعی : بله بعد از گذشت یک سال، تا انتخابات ادامه خواهد یافت، البته تظاهرات حق قانونی است، ولی تظاهراتکنندگان باید درباره تعداد و مکان تظاهرات و مسیر آن از وزارت کشور اجازه بگیرند، نه اینکه از خشونت علیه غیرنظامیان یا نیروهای مسلح یا نیروهای مبارزه با اغتشاش استفاده کنند و اموال عمومی را از بین ببرند و جان مردم را در معرض خطر و تهدید قرار دهند و به اموال عمومی تعدی کنند و به مناطقی که نیروهای پلیس و امنیتی منع کردهاند، رخنه کنند. تظاهرات حقق قانونی است اما باید در چارچوب حدود قانون باشد.
تسنیم : وضعیت احزاب شیعی یا به طور کلی احزاب اسلامی را در انتخابات آتی چگونه ارزیابی میکنید، آیا ائتلافها به شکل قدیمی خواهد بود یا تغییر خواهد کرد؟
موفق الربیعی : من معتقدم چهار فهرست خواهد بود، فهرست اول، ائتلاف دولت قانون است.
تسنیم : مستقل است؟
الربیعی : بله فهرست اول ائتلاف دولت قانون، فهرست دوم مجلس اعلی، فهرست سوم جریان صدر و فهرست چهارم بدر و گروههای مرتبط خواهد بود، معتقدم اگر بدر و گروههای مرتبط تصمیم بگیرند که با دولت قانون ائتلاف کنند، بسیار بهتر از این است که فهرست جداگانه ارائه کنند.
تسنیم : آیا شاهد شکلگیری دولت وحدت ملی دیگری خواهیم بود؟
موفق الربیعی : ما مصمم هستیم و تصمیم داریم تا دولت این بار، دولت اکثریت سیاسی باشد، یعنی مثلا دولت قانون با بدر و مجلس اعلی توافق کنند تا این اکثریت شیعه مثلا با دکتر سلیم الجبوری و دیگران که اکثریت اهل سنت هستند، با التغییر و اتحادیه میهنی اکثریت کردها توافق کند، اکثریت شیعه با اکثریت سنی و اکثریت کردی، اکثریت ملی را تشکیل میدهند و برنامه دولتی واضح و شفافی دارند، اگر اینگونه شود ما 200 نماینده در پارلمان خواهیم داشت که از نخستوزیر قدرتمند و تاثیرگذاری که کشور را رهبری میکند، حمایت میکنند، فردی که از حمایت 200 نماینده برخوردار میشود و 128 نماینده دیگر مثلا معارض میشوند، گروهی طرفدار و گروهی معارضه میشود.
طرح آشتی ملی «مُرده» متولد شد
تسنیم : چرا جریانهای سیاسی درباره اجرای طرح آشتی ملی ارائهشده از سوی سید عمار حکیم - که وی سفری هم به اردن و ایران در این رابطه انجام داد - اتفاق نظر ندارند؟ در کدام موارد با هم اختلاف دارند؟
موفق الربیعی : معتقدم که طرح آشتی سیاسی یا آشتی ملی یا آشتی بزرگ، آنچه آشتی خوانده شده، در حقیقت مرده به دنیا آمده است، به این دلیل که در زمان نامناسب به دنیا آمد، زود به دنیا آمد، بناست این طرح آشتی در تابستان 2018 پس از انتخابات مطرح شود و برای اجرا به دولت ارائه شود یعنی به دولت جدید، نکته دیگر این است که این طرح آشتی دربرگیرنده تدابیر عملی نیست، طرح آشتی به تدابیر عملی نیاز دارد تا دولت عراق آن را اجرا کند، ما به کنفرانسهایی میان علمای شیعه و علمای اهل سنت یا کنفرانسهایی میان شیوخ عشایر شیعه و شیوخ اهل سنت یا میان سازمانهای جامعه مدنی شیعی و سنی نیاز نداریم، ما به کنفرانس مکه یا کنفرانس قاهره یا غیره نیاز نداریم، بلکه به تدابیر عملی و واقعی نیاز داریم که دولت عراق برای پرکردن شکاف میان مردم ما انجام دهد. مهمترین مسئله واقعی، بازگرداندن چهار میلیون آواره به منازلشان است، مهمترین مسئله برخوردار شدن اهل سنت عربی است که در آزادسازی مناطقشان مشارکت داشتند که یا در انتخابات شوراهای استانی یا در انتخابات قانونگذاری بتوانند رهبری شهروندان عربی سنی شریف را در استان نینوا، در استان صلاحالدین و در استان الانبار برعهده بگیرند، این مسئله بسیار مهمی است.
علت خشم مردم از حاکمان، بی توجهی به مستضعفین است
تسنیم: من با وجود اینکه مدت بسیار کوتاهی است در بغداد به سر میبرم، ولی خشم مردمی از دولت و نمایندگان و همه امور دولتی را مشاهده کرده ام، نظر شما چیست؟
موفق الربیعی : من واقعیت این خشم مردمی را سرزنش نمیکنم، زیرا عملکرد دولتها و نخبگان حاکم در سطح مطلوب و انتظارات نبوده. در میان اعضای نخبه حاکم دزدان، فاسدان و شکستخوردگان ظاهر شدهاند، افرادی که سوءمدیریت داشتند، مهمترین مسئله این است که از مستضعفان حمایت نکردیم، از مردم ضعیف مظلوم و فقیر پشتیبانی نکردیم، فقیران مستمند. شما به امام(خمینی رضوانالله علیه) نگاه کنید، اولین چیزی که با خود آوردند، این بود که من حامی مستضعفانم، مستضعفان مهمترین مسئله هستند.
مستضعفان 99 درصد مردم را تشکیل میدهند، ثروتمندان ثروتمندتر و فقیران فقیرتر شدهاند.این وضع باید اصلاح شود و از مسئله سهمخواهی و موضوع فساد خارج شویم. واقعیت این است که مهمترین مسئله این 100 نفری است که در راس هستند، این 100 نفری که کشور را رهبری میکنند، شما که مسئول هستید در 9-4-2003 چقدر مال و املاک داشتید و در 9-4-2017 چقدر مال و املاک دارید و از کجا آوردهاید؟
دولت و نخستوزیر در برخورد با فساد ضعیف هستند
تسنیم : مسئله شفافسازی تا کنون در مقام اجرا در تمام ارکان دولت شکست خورده، بیشتر بازرسان یا کشته شدهاند یا در معرض تهدید قرار گرفتهاند و صداهای آنها خفه شده است، راه حل چیست؟
موفق الربیعی : راه حل در دستان فرماندهکل نیروهای مسلح است، پروندههای واضح و صریحی با مجموعهای از فاسدان و شکستخوردگان وجود دارد، این افراد در زندان افکنده میشوند تا برای دیگران مایه عبرت شوند.
تسنیم : علت کوتاهی و سهلانگاری در این زمینه از سال 2003 تا امروز چیست؟
موفق الربیعی : برداشتی که درباره نخستوزیر وجود دارد این است که ایشان ضعیف و مردد است، در حالی که مرجعیت با وی است، جامعه با وی است، مجلس، تمام دنیا و کشورهای منطقه با وی همراه هستند، متاسفانه وی این فرصت را از دست داده است.
حاکمیت قاتون؛ مهمترین مسئله عراقِ پساداعش
تسنیم : چه زمانی کار داعش در موصل تمام خواهد شد؟
موفق الربیعی : من نمیگویم چند هفته طول میکشد، میگویم به خاطر اینکه عراق را پاکسازی کنیم، تمام عراق را از لوث داعش پاکسازی کنیم، به چند ماه نیاز داریم، زیرا فقط موصل نیست که باید آزاد شود، و پس از موصل،«الحویجه» و پس از «الحویجه»، «الجزیره» و «البادیه» باقی مانده است، پس از آن «عنه»(عانه)، «راوه» و «القائم» و پس از آن مرزهای عراق و سوریه باقی مانده است، امنیت آن از سمت سوریه در آن سوی مرزها نیز باقی مانده است، بنابراین ما به چند ماه نیاز داریم و حتی ممکن است تا پایان امسال هم طول بکشد، اما پس از داعش، نیاز داریم تا نیروهای مسلح قوی و موثر وکارامدی ایجاد کنیم، باید دو مسئله را محقق کنیم، اولین مورد، حاکمیت ملی است، حاکمیت ملی بر تمام خاک عراق، تمام عراق، یعنی عراق یک کشور دارای حاکمیت و استقلال در منطقه باشد، در خاورمیانه، مسئله دوم تقویت حاکمیت قانون است، حاکمیت قانون در داخل مناطق، آن دو مورد مهم باید پس از داعش مورد توجه و تاکید قرار گیرد.
تسنیم: پشتوانههای فکری داعش چگونه از بین خواهد رفت و نابود خواهد شد؟
موفق الربیعی : پشتوانههای فکری، داعش فقط خطر امنیتی و خطر اقتصادی نیست، داعش به خاطر دلایل سیاسی انزوا و غیره به وجود نیامد، خیر، داعش از روز نخست دولت جدید عراق وجود داشت از 9-4-2003 تا امروز وجود دارد، داعش یک چالش فکری، چالش عقیدتی و چالش دینی است، مذهبی به نام مذهب وهابی، وهابیت سلفی جهادی وجود دارد که این چالش است، اگر اینگونه نیست پس چه چیزی بن لادن، الزرقاوی و خلیفه ابوبکر البغدادی، 11 سپتامبر، بوکوحرام در نیجریه، القاعده در یمن و جبهه النصره در سوریه و داعش در عراق و طالبان در افغانستان و پاکستان را دور هم جمع کرده، چه عاملی آنها را دور هم جمع کرده است؟ فکر آنها یکی است، این مذهب لعنتشده، نامش وهابیت سلفی جهادی است که عقلها و دلها را فاسد میکند به طوری که القا کنند که آنها همه بر حق هستند و غیر از آنها باطل است، آنها دلها را تباه میکنند و حقد و کینه و نفرت را در آن قرار میدهند به طوری که از تمام دنیا نفرت پیدا میکند جز از خودشان، این چالش است، چالش فکری بسیار بزرگ، ما باید با آن مقابله کنیم، متاسفانه پادشاهی عربستان سعودی میلیاردها دلار در دهههای گذشته برای ترویج و تبلیغ این فکر وهابی هزینه کرده است. پادشاهی عربستان سعودی باید میلیاردها دلار هزینه کند تا آنچه را در 30 یا 40 سال گذشته خراب کرده، اصلاح کند. بنابراین، این چالش فکری بزرگ و دشواری است که شاید به گذشتن چندین نسل نیاز دارد تا آن را دفع کرد.
تسنیم : آیا نیروهای امنیتی عراق در حال حاضر شایسته بازگشت به جنگ کلاسیک با داعش به عنوان یک گروه تروریستی کلاسیک و انفجار بمب و حملات انتحاری هستند؟
موفق الربیعی : داعش آن طور که ادعا میکنند به دولت اسلامی تبدیل نشده است، بلکه به یک سازمان تروریستی تبدیل شده که کمربند انتحاری به خود میبندند و خودروهای بمبگذاری شده و بمب منفجر میکنند، مبارزه با داعش تنها از طریق ارتش، پلیس یا حشد شعبی امکان ندارد، بلکه مبارزه با آن از طریق اطلاعات است، جنگ و مبارزه با تروریسم جنگ اطلاعاتی است نه جنگ سنتی، به همین سبب ما باید امکانات اطلاعاتی، انسانی و تصویری را افزایش دهیم و عناصر ما به داخل داعش و سازمانهای تروریستی رخنه کنند تا امنیت شهروندان و جامعه را حفظ کنند.
تسنیم : آیا نیروهای عراقی برای مبارزه با داعش یا مشارکت در آزادسازی الرقه به سوریه خواهند رفت؟
موفق الربیعی : داعش از سوریه وارد کشورمان شد، زیرا اردوگاههای آموزشی در سوریه وجود دارد، ما معتقدیم که عمق سوریه، عمق استراتژیک امنیت ملی عراق است، بنابراین خطر داعش از کجا ما را هدف قرار داد؟ از داخل خاک سوریه، بنابراین باید برویم و آتش فتنه را در داخل سوریه خاموش کنیم، مادامی که دولت سوریه به تنهایی قادر به توقف نفوذ و عبور داعشیها به عراق نیست.
انتهای پیام./