اصفهان و نقش مردم نصف‌جهان در قیام خونین ۱۵ خرداد/ بزرگانی که همه از انقلاب خاطره دارند
قیام ۱۵ خرداد در سراسر کشور اسلامی ایران تأثیرات بسیار عمیق و بزرگی بر جای گذاشت به طوری که با گذشت بیش از نیم قرن از آن، هنوز هم چون حادثه تلخی است که گویی بیشتر از چند روز از وقوع آن نمی‌گذرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، پانزدهم خرداد، نقطه عطفی است در تاریخ معاصر که حماسه ملتی را نشان می‌دهد که از ستم به ستوه آمده بودند و خواهان براندازی حکومتی بودند که جانشان را به لب رسانده بود، عزمشان را جزم کردند و با اتحاد، همدلی، فداکاری و از خود گذشتن به پیروزی رسیدند.
نقش اصفهان در قیام خونین 15 خرداد
در این روز مردم از تمام شهرهای کشور به پا خاستند و در این قیام خونین شریک شده و هم وطنان خود را در دفاع از امام خمینی(ره) تنها نگذاشتند و با شعار "ما اهل کوفه نیستیم امام تنها بماند" در سراسر ایران به حمایت از رهبر کبیر انقلاب برخاستند. در این میان مردم استان اصفهان نیز همپای دیگر هم وطنان خود میدان را خالی نکرده و مبارزه خود را علیه ظالمان را آغاز کردند.
در اصفهان در روز 16 خرداد، ساعت 8 بعدازظهر حدود 500 نفر در خیابان چهارباغ تجمع کردند و با رهبری شخصی به نام مصطفی خلیلیان در حمایت از امام خمینی(ره) شعارهایی سردادند.
در کنار این تظاهرات، مردم اصفهان از روز 16 خرداد با بستن بازار این شهر اعتراض خود را به دولت حکومت پهلوی و حمایت‌شان از مردم تهران، قم و دیگر شهرهای ایران را اعلام کردند. همچنین در نقاط مختلف شهر مانند خیابان‌های چهارباغ، شیخ بهایی، سپه و... عکس‌های امام و اعلامیه‌هایی بر در و دیوارها نصب کردند.
خاطره‌ای از یک انقلابی اصفهانی
حسین آقاجانی، شهروند 55 ساله اصفهانی و در خیابان سپه اصفهان صاحب کسب و کار است. او در مورد قیام 15 خرداد به خبرنگار تسنیم گفت: 15 خرداد آنقدر روز تلخی است که هیچ انسان آزاده‌ای نمی‌تواند آن را از یاد ببرد، یادم می‌آید در این روز ساواک برای اینکه جلوی مردم را بگیرد، از اصناف خواسته بود که از مغازه‌دارها بخواهند عکس‌ها و اعلامیه‌هایی که پشت ویترین چسبانده‌اند را بردارند، حتی کسانی که به حرف آنها گوش نمی‌دادند و همین طور کسانی که باعث این کار شده بودند را دستگیر کردند.
وی افزود: ساواک برای ترساندن مردم یک کامیون حامل سربازان را به شهر اصفهان فرستادند تا در خیابان‌ها بچرخند و مانع مردم شوند و رعب و وحشت را در آنها به‌وجود آورند اما آن موقع‌ها مردم از جان خود دست شسته بودند و حاضر بودند برای این انقلاب جان بدهند برای همین است که در نهایت ساواک شکست خورد و مردم به پیروزی رسیدند.
نجفآباد در 15 خرداد
عسگر قادری بازنشسته فرهنگی و اهل نجفآباد در مورد قیام 15 خرداد در این شهر می‌گوید: بازاریان نجفآباد وقتی شنیدند که امام(ره) دستگیر شده، تا غروب روز بیست و یکم خرداد تحصن کردند و بازارها را بستند، تا آن روز خیلی از بازاریان دستگیر شدند و خدا می‌داند چه بلایی بر سر آنها آوردند اما هیچ کس عقب نشینی نکرد و همچنان به تحصن خود ادامه دادند.
وی افزود: یادم می‌آید آن روز مردم نجفآباد آنقدر از خبر دستگیری امام(ره) عصبانی شده بودند که حاضر بودند بازار و کسب و کار خود را تا زمان آزادی امام تعطیل کنند. در این قیام حتی نوجوانان بسیاری هم شرکت کرده بودند و گاهی زخمی و یا حتی شهید می‌شدند اما هیچ باکی از مرگ نداشتند.
خوشحالی مردم اصفهان و نجفآباد پس از آزادی امام(ره)
پس از شنیدن خبر آزادی امام خمینی(ره) کسبه اصفهان، نجفآباد و دیگر شهرهای این استان بازارها را چراغانی کردند و با نصب پرچم و برگزاری مراسم جشن، شادی خود را ابراز کردند و در قالب گروه‌هایی برای دیدار با ایشان به قم رفتند.
پانزدهم خرداد در مطبوعات جهان
پس از قیام پانزدهم خرداد 1342، مطبوعات خارجی به صورت‌های مختلف و با تیترهایی درشت، از این روز نام بردند. برای مثال روزنامه «دی ولت» در شماره 129 خود نوشت: «در تهران، صدها نفر کشته شده‌اند. دولت عَلَم، حکومت نظامی اعلام کرد. ارتش با تانک و مسلسل، بر ضد طرفداران رهبر مسلمانان، امام خمینی که علیه اصلاحات شاه دست به اعتراض زده‌اند، وارد عمل شد». یا روزنامه «الاهرام» در 16 خرداد نوشت: «دیروز تهران در آتشِ خشم شعله ور شد. این، شدیدترین تظاهرات ضد شاه بود و هنگامی آغاز شد که رهبر دینی، روح اللّه خمینی و یاوران او دستگیر گردیدند».
مردمی بودن نهضت پانزده خرداد
قیام پانزدهم خرداد 1342، قیامی کاملاً مردمی بود و تکیه گاهی جز مردم رنج دیده و مظلوم ایران نداشت. اصالت این قیام، در خروش عاشقانی بود که عارفانه در راه رضای معبود خویش، به ندای رهبر دل سوزشان پاسخ مثبت دادند و برای حمایت از آرمان‌های او، آماده شهادت و جان فشانی شدند. اینان، نه چهره‌های سیاسی محض بودند و نه مردمی که برای هواهای نفسانی و مادّی قیام کرده باشند، بلکه همین مردم پاک دلِ کوچه و بازار بودند که یک صدا و یک نوا بر ضد ظلم و خیانت رژیم ستم شاهی پهلوی به پاخاستند. به همین دلیل، رژیم شاه سخت به وحشت افتاد و چاره‌ای جز گلوله باران مردم ندید.
نتایج و پیامدهای قیام پانزده خرداد 1342
عباس مهرابی، دبیر اصفهانی در مورد نتیجه قیام 15 خرداد می‌گوید: قیام 15 خرداد تنها در ظاهر شکست خورد، شسکت برای همان یک روز بود، اما تأثیرات بلند مدتی بر جامعه و همین طور سیاست گذاشت، این تأثیرات را همین قیام مردمی 15 خرداد رقم زد.
وی افزود: حضور تمام قشرهای مردم در تظاهرات، پشتیبانی مردم تمام شهرهای ایران از رهبر انقلاب، حضور تمام نیروهای مذهبی در میان مردم، پیروی از مبانی اسلام در طول مبارزه، اخلاص و قاطعیت رهبر نهضت و بیگانه ستیزی از جمله نتایج قیام مردمی 15 خرداد بود که پس از آن اتحاد مردم را بر عکس انتظار شاهنشاه گسترش داد.
امام خمینی(ره) زمینه بازگشت از خویشتن را در جوانان ایجاد کرد
یک استاد دانشگاه آزاد خوراسگان اصفهان به خبرنگار تسنیم گفت: امام خمینی (ره) باعث شدند زمینه‌های بازگشت به خویشتن در میان جوانان و روشنفکران دانشگاهی فراهم شود و مذهب را در نیروهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی گسترش دادند.
مرجان آفریدون افزود: قیام 15 خرداد به رهبری امام خمینی(ره) تأثیرات بسیار شگرفی بر ساختار سیاسی و اجتماعی ایران گذاشت علاوه بر آن تأثیراتش بر جوانان و تحصیلکردگان نیز بسیار زیاد بود به طوری‌که برخی‌ها که تا آن روز با انقلاب مخالف بودند از موضع خود کوتاه آمده و با دانشگاهیان همراه شدند. آنها نیز از دیدن خون‌های ریخته شده در آن روز به ستوه آمده بودند.
15 خرداد در آیینه کتاب
تا کنون چند اثر در مورد قیام 15 خرداد به رشته تحریر در آمده که هر کدام از دیدی متفاوت به نگارش آن پرداخته‌اند.
نخستین کتاب در رابطه با قیام 15 خرداد در سال 1347 یعنی پنج سال بعد از قیام مردمی 15 خرداد به چاپ رسید که به علت شرایط خفقان رژیم پهلوی به صورت مختصر در بخشی از کتابی با عنوان «زندگانی حضرت معصومه (ع) و تاریخ قم به ضمیمه مختصری از وقایع پانزده خرداد 1342» به چاپ رسید.
پس از آن، آثار دیگری نیز به قیام 15 خرداد پرداختند که از این میان می‌توان به «روحانیون و پانزده خرداد»، «یام 15 خرداد به روایت اسناد»، «بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی»، «گزارشی از حماسه پانزده خرداد در اصفهان»، «شیر و عقاب، روابط بدفرجام ایران و آمریکا»، و ... اشاره کرد.
پایان شیرین یک واقعه تلخ
قیام خونین 15 خرداد با وجود تمام تلخی‌ها پایان شیرینی داشت و آن هم پیروزی حق بر باطل بود، پیروزی ملتی که متحد شده بودند تا ظلم را ریشه کن کنند و کردند و جهانیان نیز شاهد این اتحاد و پیروزی ملت ایران بودند.
یاد و خاطره شهدای 15 خرداد که با خون خود باعث پیروزی و سربلندی ملت ایران شدند گرامی باد.
انتهای پیام/