فرصت قطری پیش آمده را درست مدیریت کنیم

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران و رئیس شورای سیاستگذاری اقتصاد مقاومتی و بخش خصوصی طی یادداشتی که امروز در صفحه رسمی خود در تلگرام منتشر کرده است نوشت: ساعاتی پیش بود که به یکباره خبری مبنی براینکه عربستان، بحرین، امارات متحده عربی، مصر و دولت غیر قانونی در یمن روابط دیپلماتیک خود را با قطر، کشور همسایه عربی ایران در حاشیه خلیج فارس قطع ‌کردند، همچون بمب در جهان منفجر شد.!!

ظاهر داستان این است که قطع رابطه این کشورها با قطر بدلیل انتشار اظهاراتی به نقل از امیر قطر علیه عربستان سعودی و در حمایت از ایران بوده که هفته گذشته از خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شد. هرچند که مسئولان قطری پس از ساعاتی این اظهارات را تکذیب و اعلام کردند که سایت خبرگزاری قطر هک شده بوده، اما خبر هک شدن سایت پذیرفته نشد و موضع‌ گیریها بر علیه امیر قطر به راه افتاد که سرانجام منجربه قطع رابطۀ آنان با قطر شد.

هرچند که دلیل این قطع رابطه، ظاهراً سخنان امیر قطر علیه عربستان سعودی اعلام شده اما واقعیت قضیه این است که از هفته پیش و پس از دیدار همزمان ترامپ با ملک سلمان و نتانیاهو کاملاً مشخص بود که سناریویی در حال طراحی است و بزودی اتفاقی در منطقۀ خلیج فارس رخ خواهد داد.

باتوجه باینکه خبر منتشره و قطع رابطه عربستان و همپیمانانش با قطر هیچ ربطی به ما نداشته و علیرغم خواسته ایران رخ داده لکن بسیار مهم و از چند بعد قابل تأمل و بررسی میباشد فلذا دولت جمهوری اسلامی ایران نباید از کنار این موضوع به سادگی عبور کرده و به آن بی اعتنا باشد بلکه میبایست بدون هیچ تعارفی از فرصت قطری که برایمان پیش آمده بنحو مطلوب بهره برداری و آن را درست و به نفع ایران و ایرانی، منطقه و جهان مدیریت کنیم.

از بعد سیاسی، قطع رابطه با قطر قطعاً شکافی عمیق در درون شورای همکاری خلیج فارس می‌آفریند و اجماع همیشگی اعراب را بهم میزند و از سوی دیگر میتواند به صف بندی‌های جدیدی در منطقه منجر ‌شود. زیرا در حال حاضر عملاً قطر از این شورا رانده شده ولیکن از پنج عضو دیگر شورا، یعنی کویت و عمان هنوز هیچکدام حاضر نشده‌اند که به درخواست عربستان رابطۀ خود را با قطر قطع کنند!!

در اصل شکافی در این شورا بوجود آمده و سه کشور عضو به رهبری عربستان در برابر سه کشور دیگر آنهم با محوریت قطر صف آرائی کرده اند. حال به نظر میرسد که سه کشور قطر، کویت و عمان از دست زورگوئی های عربستان به ستوه آمده و بدنبال آغوش امنی هستند تا به آن پناه ببرند و نفس آسوده ای در برابر عربستان بکشند. در این برهه از زمان نقش ایران بسیار مهم و پر رنگ میباشد و دولت میتواند با حمایت و جذب این کشورها نه تنها نقش فرماندهی خود را در منطقه به رخ جهانیان بکشد بلکه با ایجاد شورایی جدید تحت عنوان مثلاً ((شورای همکاریهای خاورمیانه)) اتحادی جدید و بزرگتری نسبت به شورای خلیج فارس بوجود آورد. هرچند که قبلاً کشورهایی همچون عراق و سوریه و لبنان نیز به کشورمان نزدیک شده اند.

اما از لحن اطلاعیه وزارت خارجه چنین استنباط میشود که دولت در اختلاف پیش آمده بین اعراب، محافظه کارانه رفتار میکند و دورا دور آنان را به خویشتن داری و گفتگو دعوت می نماید که بوی فرصت سوزی به مشمام میرسد!!

از بعد اقتصادی، قطع رابطه با قطر نیز فرصتهای متعددی را برای کشورمان بوجود می آورد. باتوجه باینکه قطر با جمعیتی معادل 2 میلیون و 800  هزار نفر، کشوری کوچک میباشد لکن تلاش بسیاری دارد تا از ابعاد مختلف علی الخصوص بعد اقتصادی نقشی بزرگتر از قد و قوارۀ جمعیت و جغرافیای‌ خویش در جهان بازی کند.

امروزه مردم جهان، کشور قطر را بخاطر خطوط هوایی قطر؛ پول و سرمایه، صادرات نفت و گاز، شبکه خبری بین المللی الجزیره، پروژه های بزرگ ساختمانی و میزبان جام جهانی فوتبال در سال 2022 می‌شناسند، اما همین کشور با تمام ثروت و اسم و رسمی که در جهان دارد فقط با قهر سه کشور کوچک و نسیمی آرام که امروز به صورتش وزیده، همه چیزش به هم ریخته و آب و روغن قاطی کرده است.!!

اولین لطمۀ بزرگ به خطوط هوایی قطر وارد شده که در جهان اعتبار ویژه ای دارد ولیکن امروز برای جابجایی مسافرانش چه از مسیر شرق و چه از مسیر غرب گرفتار شده و بسوی کانال هوایی ایران روی آورده آسمان ایران را پر میهمان کرده است!! از طرفی دیگر تنها مرز زمینی آن از جانب عربستان بسته شده و این شبه جزیره، عملاً از امروز به یک جزیره مبدل شده است.

روزانه صدها کامیون مواد غذایی از مرز زمینی قطر میگذرند که حدود نیمی از مواد غذایی مورد نیاز کشور قطر از همین معبر تأمین میشود که فعلاً مسدود شده است یعنی اینکه عملاً ورود50% مواد غذایی مردم قطر از امروز قطع شده است.

اگر چاره ای درست و اساسی در این زمینه اندیشیده نشود این مسئله به سرعت موجب افزایش تورم شده و مردم عادی قطر را تحت تأثیر قرار میدهد و اگر بدلیل کمبود مواد غذایی، قیمتها افزایش یابند طبیعتاً نارضایتی مردم قطر آغاز و امیر قطر را برای تغییر حاکمیت و یا تغییر سیاست هایشان تحت فشار قرار خواهند داد که این امر از سم نیز خطرناکتر و عربستان را به اهدافش میرساند.

به نظر حقیر در این برهه از زمان، دولت ایران با بهره گیری از تجربیات ارزنده خود میتواند نقش سوپرمن را برای مردم قطر بازی کرده و با یک تیر چند نشان را بزند.

* افزایش قیمت نفت اولین سود ایران از این دعوا میباشد که همکاری دو کشور ایران و قطر میتواند در تثبت و یا ازدیاد درآمدهای گازی و نفتی مهم باشد.

* با همکاری تنگاتنگ با خطوط هوایی قطر، هم میتوانیم جلوی ضرر و سردرگمی آنان را بگیریم و هم میتوانیم از امکانات و تجربیات آنها بهره مند و منافع سرشاری را از طرق مختلف علی الخصوص حق استفاده از آسمان ایران را نصیب خودمان بکنیم.

* بهره مندی از بازار جدید قطر بعنوان بازار جدید صادراتی برای محصولات غذایی کشورمان که تا به امروز صادرکنندگان ایرانی بنابه دلایل متعددی از این بازار محروم بوده اند.

* استفاده از منابع مالی قطر در سراسر جهان جهت پیشبرد پروژه های بزرگ و سودمند تحت قالب شراکت با قطری ها.

* همکاری شرکتهای پیمانکار داخلی با پروژه های ساختمانی قطر بالاخص با پروژهای ورزشی که در حجم بالایی جهت برگزاری جام جهانی سال 2022 در حال ساخت میباشند.

* همکاری متقابل رسانه ای و ... دهها مورد دیگر

شایان ذکر است که میتوانیم این بحث را خیلی ریشه ای و وسیع تر دنبال و به آن بپردازیم لکن در آن صورت از حوصله این نوشته که قرار بود تا فقط یادداشتی کوتاه و نگاهی گذرا به موضوع باشد خارج خواهد شد.

البته همه این موارد و منافعی که در بالا برشمردیم در صورتی میتواند عاید کشورمان شود که مقامات دولتی ایران با این موضوع بطور جدی و واقع بینانه برخورد کرده و از قالب محافظه کارانه خارج و با دیدی منطقی به مشکل قطر نگاه کنند که در آنصورت هم از بعد سیاسی و بین المللی میتوانند نقش رهبری و سروری ایران را بیش از پیش حفظ و به رخ دشمنان بکشانند، هم نقشه های عربستان را نقش برآب میکنند و هم منافع سرشاری را نصیب کشور خواهند کرد که صد البته کشور قطر و حتی کویت و عمان هم از این تدبیر ایران بی نصیب نخواهند ماند. در اصل حرکتی دو سر و برد برد برای ایران و قطر میباشد و در غیر اینصورت این موقعیت بی نظیری که در برابرمان قرار گرفته نیز بزودی همچون گذشته از کف خارج خواهد شد.

انتهای پیام/