گزینه‌های محور سعودی برای تشدید تحریم‌ها علیه قطر چیست؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از شبکه خبری «سی. ان. ان»، هرچند تحریم های اعمال شده بر قطر خسارت قابل ذکری بر این کشور تحمیل نکرده است، اما چه بسا چهار کشور عربی شامل عربستان، امارات متحده عربی، مصر و قطر در صد برآیند با متقاعد کردن شرکای تجاری بین المللی قطر به کاهش روابط خود با دوحه، این کشور را بیش از پیش تحت فشار قرار دهند.

در این شرایط سوالی که مطرح می شود این است: این کشورها چه تدابیر دیگری ممکن است علیه دوحه اتخاذ کنند؟

بیانیه مشترک محور سعودی علیه قطر

در این خصوص باید در نظر داشت که عربستان، امارات، بحرین و مصر در صدد  پایان دادن به تحریم قطر در آینده ای نزدیک نیستند و ممکن است فشارهایشان را بر این کشور دو چندان کنند زیرا این چهار کشور عصرِ سه شنبه در بیانیه ای مشترک تاکید کردند تا زمانی که قطر  خواسته های آنان شامل مبارزه با تروریسم، برقراری امنیت و ثبات در منطقه  را به طور کامل به اجرا در نیاورد، اقدامات کنونی علیه آن ادامه خواهد داشت.

در همین ارتباط «انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه امارات نیز هفته گذشته پس از پاسخ منفی قطر به شروط و خواسته های 13 گانه این چهار کشور عربی، گفت، اقدامات بعدی، انزوای بیش از پیش قطر را به دنبال خواهد داشت. وی با ادعای اینکه قطر در ردیف ایران و بسیاری از تشکیلات تروریستی قرار خواهد گرفت، پرسید حکمت این مماشات با افراط گرایی و تروریسم چیست؟

ابهام اقدامات محور سعودی علیه قطر در آینده

به هر حال در مورد اقدامات  احتمالی این چهار کشور علیه قطر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

«فاروق سوسا» کارشناس ارشد اقتصاد در شرکت «سیتی گروپ» در خاورمیانه در این باره گفت: به هیچ وجه روشن نیست این چهار کشور عربی چه اقدامی می توانند برای تشدید فشار علیه قطر، انجام دهند، به نظر می رسد رسمیت بخشیدن به انزوای قطر، مطلوب ترین گزینه است.

به عقیده سوسا و سایر تحلیلگران، چه بسا کشورهای تحریم کننده قطر در صدد برآیند با متقاعد کردن شرکای تجاری بین المللی قطر به کاهش روابط با دوحه، این کشور را تحت فشار قرار دهند.

در همین ارتباط « تربجرن سولتودت» تحلیلگر ارشد خاورمیانه و شمال آفریقا در پژوهشکده «ورسک مپل کرافت» گفت: به نظر می رسد آمریکا، اروپا و آسیا تمایلی برای ورود به این بحران نداشته باشند اما چه بسا عربستان سعودی و متحدانش بکوشند شرکت ها و کشورهای خارجی را مجبور کنند در شرایط موجود ، یک طرف را انتخاب کنند که  این اقدام ممکن است پیامدهایی برای اقتصاد قطر داشته باشد.

احتمال توقف تعاملات بانکی با قطر

«امی ماکالستر» کارشناس اقتصادی منطقه خاورمیانه در «اکسفورد اکنونومیک» نیز در اظهار نظر در این خصوص گفت: از این پس بخش مالی قطر به دلیل عدم تمایل بانک های منطقه ای برای تعامل و همکاری با آن دچار مشکل خواهد شد و یا حتی ممکن است این بانک ها در صدد خروج کامل سرمایه های خود از قطر برآیند.

کاهش 10 درصدی شاخص بورس قطر

در این میان نکته ای که باید به آن توجه داشت، نگرانی واقعی سرمایه گذاران از بحران کنونی بین چهار کشور عربی با قطر است، زیرا این بحران موجب شد شاخص بازار سهام دوحه پس از قطع روابط  این چهار کشور عربی در 15 خرداد (5 ژوئن) با قطر، به میزان 10 درصد کاهش یابد. اما هنوز نشانی مبنی بر نگرانی  شرکت های بزرگ بین المللی در این خصوص وجود ندارد.

نکته دیگر اینکه شرکت فرانسوی «توتال» روز سه شنبه از آغاز فعالیت برای گسترش میدان نفتی «شاهین» قطر با همکاری شرکت دولتی قطر خبر داد.

توتال با صدور  بیانیه‌ای اعلام کرد، متعهد می شود  شراکت نفتی خود با قطر را چه در داخل این کشور و چه در سطح بین المللی گسترش داده و برای ادامه همکاری های خود با قطر به ویژه در زمینه پروژه های جدید در قطر آمادگی دارد.

احتمال لغو عضویت قطر در شورای همکاری خلیج فارس

شبکه سی. ان. ان در ادامه گزارش خود اعلام کرد: یکی از مجازات های احتمالی این چهار کشور عربی علیه دوحه، به تعلیق در آوردن عضویت قطر در شورای همکاری است؛ شورایی که در سال 1981 میلادی برای هماهنگی در سیاست های کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس تشکیل شد.

امکان سوق یافتن قطر به سمت ایران

اخراج قطر از مجلس شورای همکاری، شدت عمل زیادی  علیه دوحه است که احتمال سوق یافتن آن به سمت محور ایران را به دنبال دارد و علاوه بر این اخراج قطر از این شورا نیازمند حمایت کویت است، حال آنکه کویت در تلاش در تلاش برای برای یافتن راه حلی برای پایان این بحران است.
در این میان تلاش های دیپلماتیک دیگری نیز در جریان است به این معنی که رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا روز سه شنبه راهی دوحه شد تا یادداشت تفاهمی درباره مبارزه با تروریسم با قطر امضا کند.
تیلرسون در این باره گفت: بر این باورم که مواضع قطر کاملا روشن و منطقی بوده است.مایلیم درباره کیفیت پیشبرد امور صحبت کنیم.
وی روز چهارشنبه نیز در نشستی با وزیران خارجه عربستان، مصر، امارات و بحرین در شهر جده، درباره بحران قطر بحث و رایزنی کرد.

نشانی از پذیرش خواسته‌های عربی از سوی قطر دیده نمی‌شود

این در حالی است که قطر هیچ نشانه ای مبنی بر پذیرش خواسته های کشورهای تحریم کننده شامل تعطیلی شبکه خبری الجزیره، کاهش سطح روابط دیپلماتیک با ایران، توقف ساخت پایگاه نظامی ترکیه در خاک خود بروز نداده است.

جالب اینکه قطر روز یکشنبه گذشته از تشکیل کمیته ای خبر داد که هدف از آن دریافت غرامت از کشورهای تحریم کننده به دلیل زیان های ناشی از تحریم است.

اقتصاد قطر هنوز خسارت زیادی ندیده است

باید در نظر داشت که تا این لحظه تحریم های اعمال شده، خسارت های چندانی به اقتصاد قطر وارد نکرده است زیرا قطر به برکت  برخورداری از منابع غنی گاز، یکی از ثروتمند ترین کشورهای جهان به شمار می رود و علاوه بر این صندوق ذخیره ارزی این کشور بالغ بر 335 میلیارد دولار است و سرمایه های بسیاری نیز در خارج دارد.

با اینهمه چه بسا تحریم های طولانی و تدابیر سختگیرانه تر علیه قطر موجب ضرر و زیان این کشور شود.

احتمال متضرر شدن صنایع گرشگری و خدماتی قطر

در همین ارتباط «دیما جردانه» مدیر اجرایی تحقیقات اقتصادی خاورمیانه و شمال آفریقا در شرکت چند ملیتی خدمات مالی و بانکداری «استاندارد چارترد» گفت: قطر این توانایی را دارد که خطرات اقتصادی و مالی را کاهش داده و مهار کند؛ به شرط اینکه  بخش صادرات هیدرکربونیک آن، تحت تاثیر بحران قرار نگیرد. اما در صورت ادامه بحران، ممکن است هزینه های راه اندازی و فعالیت های تجاری در قطر بیشتر و دشوار تر شود.

بنابر هشدار آژانس اعتبار سنجی «مودیز» نیز چنانچه قطر این بحران را به سرعت حل نکند، دچار مشکل خواهد شد.

همچنین تحریم های هوایی قطر از سوی همسایگانش صنعت گردشگری و سایر صنایع خدماتی آن را تحت تاثیر منفی قرار خواهد داد.

سد شدن راه قطر برای تنوع بخشیدن به منابع اقتصادی

علاوه بر این خطوط هوایی قطر و سایر شرکت ها تحت تاثیر این تحریم ها قرار گرفته و متضرر خواهند شد و در نهایت ممکن است تلاش های دولت دوحه برای تنوع بخشیدن به منابع اقتصادی، به مشکل برخورد کند.

مودیز هفته گذشته در یادداشتی اعلام کرد: احتمال دارد این بحران طولانی شده و تا سال 2018  ادامه داشته باشد بنابراین پیش بینی نمی شود  این نزاع به سرعت در چند ماه آینده  حل و فصل شود در نتیجه چه بسا خطرات این بحران تاثیرات منفی بر اعتبار حاکمیتی قطر بر جای بگذارد.

انتهای پیام/