قطار آرزوهای مردم خراسان‌شمالی روی ریل وعده‌ها/ پرونده احداث "راه‌آهن جوین - اسفراین" در پیچ و‌خم کدام جاده ماند؟
گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی در جلسه علنی مجلس و دفاع از برنامه‌های خود گفت: راه‌آهن جوین به اسفراین و بجنورد٬ امسال اجرایی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد٬ پروژه احداث راه‌آهن جوین به اسفراین و بجنورد از آن طرح‌هایی است که هرساله و در همه دولت‌ها قرار است اجرایی شود. پروژه‌ای که شمال‌شرقی‌ترین استان ایران را به شبکه ریلی کشور متصل و آرزوی چندین ساله مردم خراسان‌شمالی را برآورده می‌کند. وعده‌ای که به پای ثابت ارائه برنامه دولت‌ها تبدیل شده و بسیاری از مردم خراسان‌شمالی امیدی به تحقق آن ندارند.
در تازه‌ترین وعده٬ امروز "عباس آخوندی" گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی٬ در جلسه علنی مجلس و در جریان دفاع از برنامه‌های خود٬ وعده داد این طرح به‌عنوان طرحی ملی٬ امسال اجرایی و به سرانجام خواهد رسید. در این گزارش نگاهی داریم بر مجموعه اظهارنظرها و قول‌هایی که تا کنون در مورد این پروژه ملی از سوی مسئولان مختلف داده شده است.
مشخصات طرح
خط راه‌آهن به عنوان ایمن‌ترین خط حمل‌و نقل و امکان ترابری سالانه هزاران نفر مسافر و مقادیر زیادی از محصولات مناطق مختلف٬ یکی از زمینه‌های توسعه هر منطقه است. خراسان‌شمالی علی‌رغم قرار گرفتن در مسیر عبوری مسافران استان‌های شمالی کشور و حرم‌مطهر امام رضا(ع) در مشهد٬ و وجود صنایع مادری هم‌چون پتروشیمی٬ فولاد و سیمان٬ از وجود خط راه‌آهن سراسری محروم بوده و نتوانسته است از مزایای آن استفاده کند.
محور راه‌آهن اسفراین به جوین٬ از ایستگاه راه آهن نقاب در محور راه آهن تهران- مشهد منشعب شده و منطقه‌ای کم‌عارضه و با توپوگرافی هموار به مجتمع فولاد و لوله‌گستر اسفراین و شهر اسفراین متصل می‌شود که طول این بخش 96 کیلومتر است. با احداث این شاخه ریلی بارهای مجتمع فولاد و کارخانه لوله‌گستر اسفراین ممکن شده و در کنار آن شهر اسفراین برای جابجایی مسافر از خط ریلی برخودار می‌شود.
بخش دوم این طرح که از اسفراین به بجنورد می‌رود٬ منطقه‌ای است فوق العاده کوهستانی و صعب العبور که گذر از آن با گزینه‌هایی شامل تونل‌ها، ابنیه و قوس‌های متعدد با شعاع کم و به طول 102 کیلومتر از اسفراین به بجنورد متصل می‌شود و درحال حاضر، مطالعات طراحی پایه آن در حال تکمیل است.
کلنگ‌زنی طرح در دولت یازدهم
نخستین بار در سال 85 و در جریان سفر دولت نهم٬ راه‌آهن اسفراین به جوین به عنوان پروژه‌ای ملی در هیئت دولت مطرح و کلنگ اجرای آن به زمین زده شد. نماینده مردم اسفراین در مجلس شروع این طرح را در سال 89 دانسته و معتقد است عملیات احداث راه‌آهن با اعتبار 7 میلیارد تومانی در سال 89 آغاز شد و در سال های 91 و 92 به دلیل کمبود اعتبارات، این پروژه٬ دو تا سه میلیارد اعتبار سالانه داشت.
پس از توقفی 9 ساله٬ این طرح ملی هم‌زمان با سفر دولت یازدهم به خراسان‌شمالی و با حضور رئیس‌جمهور و وزیر راه و شهرسازی کلنگ‌زنی شد. در مراسم کلنگ‌زنی راه‌آهن جوین به اسفراین وزیر راه و شهرسازی از افتتاح آن تا 2 سال آینده خبرداد و گفت: برای انجام این طرح علاوه برمنابع فعلی 300 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی اختصاص می‌یابد. مناقصات طرح برای هر دو بخش اسفراین به جوین و اسفراین به بجنورد برگزار شده و بخش سوم که مربوط به شبکه ریلی بجنورد به شیروان است نیز به زودی اجرایی می‌شود.
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان شمالی نیز در سال 94 از پیشرفت 50 درصدی طرح راه‌آهن اسفراین جوین خبرداد و افزود: مراحل اجرایی 25 کیلومتر از این خط راه‌آهن در سال 94 انجام شده و مابقی آن نیز در حال انجام مطالعات و تامین منابع است. مناقصه یک بخش از این راه آهن نیز از قاسم خان به جوین به طول 33 کیلومتر انجام شده و در حال واگذاری به پیمانکار است.
مشاور وزیر راه و شهرسازی نیز یک‌سال بعد٬ با اشاره به تخصیص اعتباراتی برای انجام این طرح بزرگ در جریان بازدید از این طرح در سال 95 گفت: در رأس پروژه نقاب به اسفراین منابع مالی و اعتبارات و مکان‌یابی ایستگاه‌های راه‌آهن دو موضوع قابل تأکید است و ما باید به این پروژه به صورت دقیق و تقاضامحور عمل کنیم٬ زیرا اگر به این‌صورت نباشد سبب پراکندگی کار می‌شود. با توجه به کمبود منابع مالی و اعتباری که در وزارت‌خانه وجود دارد کار سخت است اما باید انجام شود و یکی از دلایل کندی این پروژه این است که باید همه پیمان‌کاران توجه و تمرکز خود را در قطعه اسفراین به نقاب داشته باشند.
وعده‌های زمانی برای افتتاح طرح
مدیرکل وقت راه و شهرسازی خراسان‌شمالی یک بار دیگر٬ سال گذشته از افتتاح این طرح در پایان سال 95 خبرداد و گفت: اجرای قطعه نخست طرح شامل 25 کیلومتر، اکنون 76 درصد رشد دارد و در صورت تأمین به‌موقع اعتبارات، این قطعه سال 95 به بهره‌برداری می‌رسد.
رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان‌شمالی اما نظر دیگری داشت. وی در سال 94 با اشاره به پیشرفت 70درصدی طرح گفت: قطعه نخست راه‌آهن جوین به اسفراین و بجنورد به شیروان اکنون 70درصد پیشرفت فیزیکی دارد. عملیات احداث 5کیومتر ابتدایی طرح که شامل ایستگاه‌های اسفراین نیز می‌شود٬ اجرایی شده است.
قوامی در همان سال از زمان 4 ساله اتمام این‌طرح خبرداد و گفت: حداکثر تا سال 98٬ راه‌آهن مسیر شیروان -بجنورد -اسفراین به راه‌آهن سراسری متصل شود. اگر اعتبار 40 میلیارد تومانی این طرح به طور کامل اختصاص یابد٬ می‌توان به افتتاح آن امیدوار بود.
وی در اظهار‌نظری دیگر در سال گذشته از زمان زیاد این طرح گلایه و تصریح کرد: این طرح علی‌رغم وعده‌های زیاد٬ تاکنون نهایی نشده است. این خط تا اسفراین 80درصد پیشرفت دارد ولی قطعات دیگر و بخش‌های دوم و سوم طرح پیشرفت چندانی نداشته و منتظر ابلاغ اعتبارات است.
نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در تازه‌ترین اظهار نظر خود در این زمینه با اشاره به اختصاص ردیف اعتباری این طرح دربودجه 96 گفت: برای پرداخت 300 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی، به مجوز تبدیل ارز به ریال و تضمین دولت نیاز داریم که کارهایش انجام شده و به‌زودی نهایی می‌شود تا پیمانکار بتواند راه‌آهن مسیر اسفراین به بجنورد را راه‌اندازی کند. با فعال شدن راه‌آهن مسیر اسفراین به بجنورد و قطعه دوم اسفراین به جوین و آزادسازی 300 میلیون‌دلار٬ علاوه بر ایجاد تحول در اقتصاد استان، این پروژه وارد مسیر جدیدی می‌شود.
به هر حال هم‌اینک به خاطر طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی و جابه‌جا‌شدن مسئولان این پروژه در ادارت مختلف مرتبط با این وزارت‌خانه٬ فعلا کسی پاسخ‌گوی چرایی تاخیر در پروژه و زمان نهایی‌شدن آن نیست.
پروژه‌ای که می‌تواند با احداث کامل و بهره‌برداری از آن٬ علاوه بر کمک به توسعه اقتصادی خراسان‌شمالی در بخش جابجایی کالاهای اساسی استان٬ نقش موثری در حمل‌ونقل مسافران داشته و خراسان‌شمالی را از بن بست توسعه راه‌آهن و اتصال خط ریلی کشور خارج کند. باید صبر کرد و دید وعده امروز گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی٬ یک برنامه عملیاتی است یا یک وعده تبلیغاتی؟
انتهای پیام/
