نبود تقاضا و انگیزه برای یادگیری مهمترین چالش سوادآموزی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی باقرزاده در همایش سوادآموزی در دنیای دیجیتال که با همکاری کمیسیون ملی یونسکو  به مناسبت روز جهانی سوادآموزی برگزار شد با اشاره به خاستگاه روز جهانی سواد آموزی اظهار کرد: 52 سال گذشته به پیشنهاد ایران، سران کشورها متعهد شدند بخشی از بودجه نظامی خود را به توسعه آموزش عمومی اختصاص دهند، باور همگان این بود که برای کنترل جنگ و ترویج صلح و پیشرفت و آبادانی جوامع، باید نگرش‌ها و بینش‌ها را اصلاح کرد، تا انسانها صلح‌جویانه بیندیشند و برای پیشرفت و آبادانی محیط زندگی خود‌، عالمانه مشارکت و تلاش کنند و این مهم مقدور نمی‌شود، مگر اینکه به آموزش سوادآموزی روی آورند.

وی ضمن پرداختن مولفه‌های توسعه پایدار و نقش سوادآموزی در دستیابی به آن ادامه داد:  امروزه آموزش و به‌خصوص مهارت‌های اساسی سواد، بعنوان مرکز ثقل تمام عناصر و مولفه‌های توسعه پایدار قلمداد شده و موتور حرکت تمام شئون زندگی انسانهاست. آموزش در بیرون کشیدن مردم از فقر و ناتوانی و استیصال تعیین کننده است.

باقرزاده به کارکردهای آموزش اشاره کرد و افزود : آموزش به روش‌های زراعی پایدار و درک مفاهیم تغذیه سالم و حفاظت از منابع طبیعی، تنوع زیستی و جلوگیری از اتلاف منابع و کاهش تولید زباله، نقش اساسی دارد. آموزش ظرفیت کاربری پایدار منابع طبیعی و صیانت از اکوسیستم‌های مختلف را افزایش داده و موجب حفاظت و مصرف صحیح آب و انرژی و درک مردم از تغییرات اقلیمی و زیست محیطی، حفظ شهرها و افزایش تاب آوری آنها نقش کلیدی دارد.

رئیس سازمان سوادآموزی خطاب به شرکت‌کنندگان در همایش ملی سواد آموزی در دنیای دیجیتال بیان کرد: آموزش در طیف وسیعی از مسائل مربوط به سلامت و سبک و شیوه زندگی، افزایش امید به زندگی و کسب اعتماد به نفس، برای حل مسائل و مشکلات روزمره تاثیر گذار است. دسترسی برابر به آموزش فراگیر و باکیفیت در کاهش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی اثر جدی داشته و به پویایی اقتصادی، کارآفرینی و توسعه بازار کار کمک می‌کند.

باقرزاده ادامه داد: آموزش روحیه مشارکت جویی و مشارکت پذیری در تمام امور جامعه را افزایش داده و ظرفیت تحمل تفاوت‌ها و انتقاد از نابرابری‌ها را توسعه می‌دهد و در نهایت آموزش استعدادها و توانایی‌های خدادادی انسان‌ها را شکوفا ساخته و به آنها کمک می‌کند تا مراتب تعالی و کمال را بصورت تدریجی طی کنند.

رئیس سازمان نهضت سواد آموزی، سوادآموزی را بخشی از جریان آموزش دانست و افزود: سوادآموزی بخشی از جریان آموزش است که تلاش می‌کند فرصت دوم یادگیری و تواناسازی را برای افرادی که به هر دلیل فرصت آموزش عمومی را از دست داده‌اند، فراهم کند و نکته مهم اینست که امروزه یادگیری خواندن و نوشتن، به تنهایی کفایت نمی‌کند و نمی تواند با توجه به آنچه که گفته شد‌ به فرد کمک کند تا او زندگی بهتری را تجربه کند. خواندن و نوشتن و حساب کردن باید ابزار و وسیله‌ای باشد برای آگاهی بیشتر و کسب معرفت بالاتر، بزرگسالان باید آنچه را که خوانده یا نوشته می‌شود را خوب بفهمند و درک کنند که برای چه می‌نویسند و برای چه می‌خوانند.

باقرزاده با اشاره به ضرورت تغییر روش‌ها و رویه‌های سوادآموزی تاکید‌کرد: باید روش‌ها و رویه‌های جاری را متناسب با تحولاتی که در زندگی واقعی مردم رخ داده اصلاح کرد، باید سلطه محتوی ثابت و از پیش تعیین شده فرو‌ ریخته شود  باید موضوعاتی که زندگی فرد را در موقعیت‌های واقعی به چالش می‌کشد در کانون برنامه‌ریزی درسی و آموزشی قرار گیرد. در تدوین مقررات و آئین نامه‌ها حداکثر انعطاف مدنظرباشد، در اجرای برنامه‌ها حداکثر مشارکت مورد توجه بوده و برنامه‌ها طوری طراحی و اجرا شوند که حداکثر سودمندی را برای مشارکت‌کنندگان و ذینفعان به ارمغان بیاورد.

* فقدان تقاضا چالش عمده سواد آموزی

وی همچنین به چالش‌های عمده پیش روی سواد‌آموزی پرداخت و گفت: فقدان تقاضا و انگیزه یادگیری در جامعه هدف، یکی  از مهمترین چالش‌های اجرای برنامه‌های سوادآموزی در جهان اعلام می‌شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد نداشتن فرصت کافی، ابهام در اهداف آموزش و مشخص نبودن آنچه که باید یاد بگیرند‌، نگرش منفی به یادگیری، زمان و مکان و محتوای نامناسب، بالا بودن هزینه فرصت از دست رفته، عدم انطباق روش و محتوا با شرایط و نیازهای فراگیران و مواردی از این قبیل، در ناکامی برنامه‌های سوادآموزی و موفقیت فرآیند جذب، نگهداشت و آموزش افراد بی‌سواد، کم‌سواد تاثیرگذار بوده‌اند.

باقرزاده ادامه داد: همچنین نتایج پژوهش‌های دیگری تصریح می‌کند، سوادآموزی باید به استقلال و آزادی فراگیران توجه کند و هرگونه اجبار را از بین ببرد‌، سوادآموزی باید خودکاری و خودجوشی را در فراگیران افزایش دهد، سوادآموزی باید اعتماد به نفس و شهامت را در افراد تقویت کند تا آنها برای رسیدن به اهداف خود امیدوارتر شوند، سوادآموزی باید روحیه همدلی و مشارکت موثر را تقویت کند و اینکه سوادآموزی باید قدرت ریسک کردن و خطرپذیری و جرات اشتباه کردن و اعتراض کردن را در افراد پرورش دهد.

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در ادامه به شعار روز جهانی سواد آموزی اشاره کرد و گفت:  شعار روز جهانی امسال، سوادآموزی در دنیای دیجیتال  است، به‌نظر می‌رسد تعقیب این رویکرد با شرایط و نیازها و ویژگی‌های بزرگسالان تناسب بیشتری دارد و می‌تواند فرصت خوبی را برا تغییر جریان عرضه محوری را به تقاضا محوری فراهم کند. سازمان نهضت سوادآموزی با درک این فرصت، در 5 سال گذشته اقدامات ذیل را نجام داده است:پژوهش و اجرای آزمایشی، آموزش از طریق تبلت به بزرگسالان بی سواد، آموزش مهارت‌های اولیه icdl ویژه فراگیران دوره دوم سوادآموزی، انتشار کتاب "خانواده سلامت " و همکاری با جهاد دانشگاهی تهران.

باقرزاده در ادامه افزود: به‌نظر می‌رسد سوادآموزی در انتخاب ابزارها و روش‌های یاددهی – یادگیری‌، باید توجه افزون‌تری به فناوری‌های جدید داشته باشد. اما این مهم را نباید از نظر دور داشت که پذیرش فناوری نو از سوی کاربران از عوامل کلیدی  موفقیت یک فناوری است، این پذیرش در بستر زمان شکل می‌گیرد و نیازمند فرصت کافی است.

وی با اشاره به نتایج یک پژوهش ملی در مورد نحوه استفاده از فناوری‌های نوین در سواد آموزی، گفت: امکان استفاده از فناوری از منظر زیرساخت، برای سوادآموزان ضعیف است، مهارت نیروی انسانی برای سازماندهی مراحل تدریس بر اساس فناوری در حد قابل قبول نیست، آمادگی سوادآموزان برای پذیرش فناوری جدید ضعیف است و قابلیت محتوای آموزش برای ارائه در فضای دیجیتال حداقلی است.

انتهای پیام/