جنگ سوریه، یک بُرد با چندین بازنده

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، استراتژی آمریکا در منطقه خاورمیانه از مدت‌ها پیش تاکنون مبتنی بر حذف دولت‌های ملی‌گرا بوده است. اتفاقاتی که طی سال‌های گذشته در عراق و سوریه شکل گرفته و افزایش قدرت گروه‌های تروریستی نمونه هایی از این رویکرد برای تغییر حاکمیت ملی کشورهای مذکور است. اما حوادث ماه‌های گذشته نشان ‌داد که ماجراجویی‌های آمریکا به همراه متحدان منطقه‌ای اش یعنی ترکیه و عربستان و قطر با استفاده از ابزار تروریسم تکفیری نظیر داعش و جبهه النصره و امثال آن  بار دیگر شکست خورده است.

اقدامات آمریکا و متحدان منطقه‌ای و بین‌المللی آن طی سال‌های گذشته تا حد زیادی در بی‌ثباتی منطقه و گسترش گرایش‌های رادیکال تروریست در منطقه ضد دولت های ملی‌گرا تأثیرگذار بوده، اما نتوانسته معادلات کشورهای مداخله جو را در ترسیم مجدد نقشه منطقه ای را به کرسی بنشاند. مرکز مطالعات خاورمیانه‌ای بیروت در مقاله ای به بررسی ابعاد مداخله غربی- صهیونیستی در سوریه و شکست توطئه های آنها در این کشور پرداخته است.

طرح چند ملیتی ضد سوریه شکست خورده است

ناظران و تحلیلگران مسائل داخلی سوریه در نتیجه پیروزی‌های نظامی که ارتش عربی سوریه و متحدانش در عرصه‌های درگیری‌ها به دست آورده‌اند، با قطع و یقین اعلام می کنند که پروژه آمریکایی صهیونیستی با همراهی ارتجاع عربی و ترکی شکست خورده و دولت ملی‌گرای سوریه تمامی مؤسسات خود را حفظ کرده است. علاوه بر این که بازی بین‌المللی که پشتیبانان افراط‌گرایی و تندروی در سوریه به راه انداخته بودند ، در آستانه پایان قرار دارد و به همین علت است که تصاویر فرار دسته جمعی تروریست‌ها و اخبار مربوط به شکاف گسترده در میان صفوف آنها منتشر می‌شود.

از آن زمان که روسیه به مهم‌ترین و تأثیرگذارترین بازیگر بحران سوریه تبدیل شده و مسکو مدیریت این بحران بین‌المللی را در دست گرفته است و بعد از اینکه شاهد پیروزی‌های متعدد در ابعاد نظامی و سیاسی برای دولت سوریه بودیم ، آمریکا از نفوذ خود در بحران سوریه عقب‌نشینی کرده است. همچنین مواضع آمریکا نسبت به برکناری بشار اسد رئیس‌جمهور این کشور نیز تغییر کرده و دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم خود را در چارچوب توقف حمایت سرویس‌های اطلاعات مرکزی آمریکا از مخالفان سوریه قرار داده که همین موضوع باعث تضعیف بیشتر گروه‌های مسلح مخالف دولت در غرب سوریه می شود. علاوه بر اینکه سیاست‌گذاران غربی یکی از ابزارهای فشار خود را از دست می دهند.

این ناظران اعتقاد دارند که روسیه به دنبال راه حل سیاسی این جنگ است. جنگ برای روس‌ها بسیار پرهزینه بوده و آنها به دنبال راه حلی در چارچوب شرایط خود هستند. همین راه حل است که بشار اسد را طی مرحله انتقالی در قدرت باقی نگه می‌دارد و به وی اجازه کاندیداتوری در دور جدید انتخابات ریاست جمهوری را می‌دهد.

کردها  و طرح فدرالیته برای تجزیه سوریه

مردم سوریه پیش از اعلام نیروهای کرد چیزی از طرح فدرالیته نمی دانستند، طرحی که خود را محور سیاسی و تاریخی مرحله جدید قرار داد که سوریه وارد آن شده است. روند تجزیه سوریه در چارچوب استراتژی تجزیه آمریکایی دنبال می‌شود که از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال 1991 آن را دنبال می کند. هدف از این طرح،  تجزیه کشورهای عربی برای ایجاد رژیم‌های مبتنی بر تعصبات قبیله‌ای و عشیره‌ای و فرقه‌ای و مذهبی  نژادی است که در نهایت در راستای خدمت به پروژه صهیونیستی مرتبط با برنامه‌های امپریالیستی آمریکا است.

فدرالیته مطرح شده در سوریه پروژه تجزیه‌طلبانه ای است که در این کشور بحران زده مطرح شده است. در ابعاد تاریخی نگاهی به قومیت کرد به عنوان یک مشکل سیاسی برای سه کشور خاورمیانه یعنی ترکیه ایران و عراق مطرح بوده است. کردهای سوریه همواره نسبت به گرایش‌های اتحاد کردها بی‌توجه بودند. کردهای سوریه تا زمان پایان جنگ جهانی اول و اشغالگری فرانسه در سوریه اقلیتی بسیار اندک و منزوی به شمار می‌رفتند ، اما حضور ناگهانی بیش از 25 هزار کرد که بین سالهای 1925 تا 1928 از مرزهای ترکیه به سوریه عزیمت کردند تا از سرکوبگری نیروهای مسلح ترکیه فرار کند، باعث شد تعداد کرد‌ها در سوریه از 90 هزار نفر در سال 1938 به 250 هزار نفر در سال 1959 و 400 هزار نفر در سال 1962 برسد.

میخائیل گونتر تعداد کردهای سوریه در سال 2004 را بالغ بر یک میلیون نفر ارزیابی کرده است. البته برخی منابع کرد جمعیت خود را در سال 2015 بالغ بر سه میلیون نفر ارزیابی می کنند که در 3 استان اصلی یعنی الحسکه، دمشق و حلب مستقر هستند. تعداد کمتری از کردها نیز در حمص و حماه و حومه ادلب و لاذقیه حضور دارند. تعداد واقعی کردها در سوریه بالغ بر 2.5 میلیون نفر ارزیابی شده است که 90 درصد آنها طی دهه های گذشته از ترکیه فرار کرده و به این کشور آمده اند.

برخی احزاب کرد در حال حاضر تصور می‌کنند که زمان استقلال فرا رسیده و شرایط به نفع تحقق آرزوی آنها است. آنها می‌پندارند که از طریق توافق با آمریکا و صرف داشتن سهم در پیامدهای جنگ می‌توانند هدف اعلام ‌شده خود یعنی فدرالیته را محقق کنند. این در حالی است که هدف واقعی آنها رسیدن به تشکیل دولت مستقل است.

سؤالی که اینجا مطرح است، اینکه طرح فدرالیته مذکور چه خطراتی می‌تواند داشته باشد و چه تأثیراتی بر سوریه و منطقه دارد؟ گروه‌های کرد و متحدان آن بر بخش گسترده‌ای از شمال سوریه مسلط هستند. مدیریتی که کردهای سوریه در اختیار دارند، دوره بین اواخر تابستان تا ژانویه 2018 را زمانی برای برپایی انتخابات شوراهای محلی و پارلمانی منطقه خود معرفی می کنند. به نظر می‌رسد این اقدام در راستای تقویت حاکمیت خود مختار کردها شکل می‌گیرد. گروه های کرد از سالهای اولیه بروز درگیری‌ها در سوریه در سال 2011 تلاش برای رسیدن به حاکمیت خود مختار را آغاز کردند ، اما همچنان می‌گویند که به دنبال جدایی از دمشق نیستند. پاسخ به این مطالب را فیصل مقداد معاون وزیر خارجه سوریه در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز و شبکه خبری بی‌بی‌سی در اوت 2017 مطرح کرد و گفت انتخابات یک شوخی خواهد بود و سوریه هرگز اجازه جدا شدن هیچ بخشی از کشورش را نخواهد داد.

انتهای پیام/