بایدها و نبایدهای جنگ پارتیزانی در مناطق شهری و مناطق باز
جنگهای ضد استعماری در مناطق شهری و مناطق باز گرچه برای گروه‌های چریکی از خطر بالایی برخوردار است، اما اهمیت بالایی در تامین حد اکثری اهداف دارد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رشد و آگاهی افکار عمومی جهان در مواجهه با سیاست‌های استثماری کاخ سفید ، نظام سلطه را در اجرای سناریوها و طرح‌های استعماری در 5 قاره جهان با چالش‌های جدی مواجه کرده است. شکل‌گیری قیام‌ها و خیزش‌های مبارزاتی در دهه‌های اخیر در کشورهای مختلف مصداقی بر این واقعیت است. افکار عمومی جهان با نام‌هایی مانند مهاتما گاندی، عمر مختار، مایکل ایکس، لوئیس فراخان، ارنستو چه‌گوارا و .... که در مسیر مبارزه با امپریالیسم و نظام سلطه جان خود را از دست داده اند، آشنا هستند.
امروزه نام و آوازه انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه و تفکر آزاد اندیشی و دین مداری تئوری‌های نظام سلطه را به نقد جدی کشیده است. این الگو گر چه مورد استفاده بسیاری از جنبش‌های منطقه‌ای قرار گرفته و مشربی از رویکردهای ضد استعماری را فرا روی مبارزان قرار داده است، با این وجود اما بررسی مبارزات ضد استعماری گذشته نیز خالی از لطف نیست. در این روزها که مصادف با سالروز رحلت چه گوارا است، بر آن شدیم تا متن کامل کتاب "مبانی جنگ های چریکی" وی را منتشر کنیم.
5- جنگیدن در مناطق نامناسب (مکانهای باز و دشت‌ها)
برای جنگیدن در مناطق هموار و غیر جنگلی که به دلیل راه‌های ارتباطی بسیار برای جنگ چریکی مناسب نمی‌باشد، باید شرایط اساسی برای یک جنگ چریکی فراهم باشد و فقط شیوه‌های جنگیدن در این مناطق تغییر خواهد کرد. در این مناطق سرعت، مهمترین شرط به شمار می‌آید.
ضربه زدن به دشمن بهتر است شبانه باشد، عملیات باید در نهایت سرعت و مانند یک صاعقه باشد. چریکها باید به سرعت عقب‌نشینی کرده و خود را به یک پایگاه جدید برسانند و تا حد ممکن از مکان مبارزه دور باشند. البته باید توجه داشت که در این مناطق، پناهگاهی وجود ندارد که از نیروهای دشمن دور باشد.
یک چریک می‌تواند در یک شب بین 30 تا 50 کیلومتر را طی کند. البته در ساعات اولیه روز هم می‌تواند حرکت کند اما اگر منطقه کاملاً تحت حمایت چریکها نباشد و یا اگر این احتمال وجود دارد که یکی از اهالی منطقه وضعیت چریکها و جهت حرکت آنها را به ارتش دشمن خبر دهد و بدین وسیله خطری آنها را تهدید نماید، در این صورت بهتر است که همیشه شبانه و در سکوت کامل عملیات را آغاز کنند.
ساعات اولیه شب باید برای انجام عملیات انتخاب شود. البته گاهی ممکن است به دلیل شرایط موجود محاسبات دچار اشتباه شده و در شب امکان فعالیت وجود نداشته باشد در این صورت بهتر است ساعات اولیه صبح را برای عملیات در نظر گرفت. به هر حال نباید همیشه با یک شیوه به دشمن حمله کرد، بلکه باید همیشه در مکان، زمان و شیوه‌های انجام عملیات، تنوع به خرج داده و آنها را تغییر داد.
عملیات چریکی ضد دشمن باید چند دقیقه‌ای باشد
گفتیم که عملیات نباید طولانی شود بلکه باید در نهایت سرعت و تأثیرگذاری و در عرض چند دقیقه انجام شود و بعد از آن چریکها باید بلافاصله عقب‌نشینی کنند. سلاحی‌هایی که در مناطق مناسب و هموار استفاده می‌شود با سلاح‌هایی که در مناطق نامناسب مورد استفاده قرار می‌گیرند، متفاوتند.
در این مناطق باید بیشتر از سلاح‌های خودکار استفاده کرد. در حمله‌های شبانه، دقت در تیراندازی مهمترین عامل موفقیت به شمار می‌آید و هرچه اسلحه‌های خودکار، نزدیکتر به هدف شلیک شوند، احتمال شکست دشمن نیز بیشتر می‌شود.
منفجر کردن بمب در راه‌ها و خراب کردن پل‌ها نیز یکی از عوامل موفقیت چریکها به شمار می‌آید. حمله‌های چریکی باید کوتاه، با فاصله و در عین حال بسیار شدید باشد. در این حملات می‌توان از سلاح‌های مختلف مثل بمب‌هایی که توضیح دادیم و یا تفنگ شکاری استفاده کرد. تفنگ شکاری یک سلاح کشنده است که از آن برای از بین بردن خودروهای سربازی که مخصوص حمل سربازان است یا خودروهای سرپوشیده‌ای که محافظ خاصی ندارد مثل کامیونها استفاده می‌شود.
تفنگ ساچمه‌ای نیز بسیار در این مناطق کارساز است. البته این تفنگ فقط مخصوص جنگهای چریکی نبوده و در جنگهای کلاسیک نیز از آن استفاده می‌شود. آمریکایی‌ها گروهان پیاده نظامی داشتند که از تفنگ‌های مرغوب که مجهز به سرنیزه بودند برای پاکسازی محل اختفای مسلسل‌ها استفاده می‌کردند.
مسأله مهمات در جنگهای چریکی
از دیگر مسائل اساسی در جنگهای چریکی، موضوع مهمات است که تقریباً همیشه از دشمن به غنیمت گرفته می‌شود. تا زمانی که مطمئن نیستیم می‌توانیم مهمات مصرف شده را جبران نمائیم، نباید حملات خود را ادامه دهیم، مگر زمانی که ذخیره کافی از مهمات در یک مکان امن وجود داشته باشد.
به بیان دیگر اگر حمله کردن به دشمن مستلزم استفاده از همه مهمات موجود بوده و امکان جبران آن نیز وجود نداشته باشد، در این صورت نباید به دشمن حمله کرد. در جنگهای چریکی همواره باید برای این مسئله بسیار مهم یعنی تأمین تجهیزات جنگی که ادامه جنگ در گرو آن است، تاکتیک‌هایی در نظر گرفته شود. همچنین نوع سلاح‌هایی که از آنها استفاده می‌شود باید مشابه سلاح‌های دشمن باشد به غیر از سلاح‌های سبک و تفنگ‌هایی که امکان دستیابی به مهمات آنها در شهر یا خود منطقه جنگی وجود دارد.
در این نوع جنگها، تعداد نیروهای هر گروه نباید بیش از 10 یا 15 نفر باشد. البته تعیین تعداد نیروهای دشمن نیز اهمیت بسزایی دارد. 10، 12 یا 15 نفر به راحتی می‌توانند در هر مکانی پنهان شده و با مقاومت بسیار و با همکاری یکدیگر با دشمن مبارزه کنند. تعداد 4 یا 5 نفر برای مبارزه کافی نیست، اما اگر این تعداد از ده نفر بیشتر باشد، امکان تشخیص موقعیت آنها چه در حال حرکت باشند یا در پایگاهشان، برای دشمن بسیار دشوار می‌شود.
اصل ضربه و فرار در جنگهای چریکی
باید توجه داشت که سرعت چریکها در هنگام حرکت باید با سرعت کندترین فرد گروه، هماهنگ باشد، بنابراین ایجاد هماهنگی در حرکت گروه‌های 20، 30 یا 40 نفره خیلی سخت تر از گروه‌های 10 نفره خواهد بود. چریکها باید کاملاً خونسرد باشند، آنها همچنین باید دوندگان سریعی نیز باشند.
آنها باید بتوانند با خونسردی کامل، اصل "ضربه و فرار" را اجرا نمایند، البته این خونسردی ممکن است باعث محاصره آنها شود. به همین دلیل آنها به پایگاه‌هایی امن احتیاج دارند که بتوانند یک گروه مقاومت مؤثر را در آنجا ایجاد نمایند. چریکها باید در مراحل اولیه جنگ، به مدت زیادی مخفیانه زندگی کنند و نمی‌توانند بدون آزمودن دقیق اهالی، به آنها اعتماد کنند.
عملیات سرکوبی که دشمن آن را ترتیب می‌دهد، معمولاً خشونت‌آمیز و وحشیانه است و نه فقط مردهای خانواده بلکه در بسیاری از مواقع کودکان و زنان را هم گرفتار می‌کند، به حدی که ممکن است تسلیم دشمن شده و اطلاعاتی را در مورد محل اقامت چریکها و نحوه عملکردشان، به دشمن بدهند و باعث محاصره چریکها شوند. هرچند که شاید چریکها بتوانند از محاصره جان سالم به در ببرند، اما معمولاً نتایج وخیمی به بار می‌آید.
در صورتی که امکان تأمین سلاح وجود داشته و شرایط زندگی انقلابی مردم نیز اجازه دهد، چریکها می‌توانند تعداد نیروهای خود را افزایش دهند. گروه‌های چریکی مختلف در صورت لزوم می‌توانند در یک زمان مشخص، با هم جمع شده و یک ضربه کاری به دشمن وارد کنند. اما به شرط آنکه بلافاصله دوباره به گروه‌های کوچک ده تا 15 نفره تقسیم شده و به مکان قبلی خود بازگردند.
همچنین می‌توان ارتشهای منظمی به رهبری افراد مورد احترام و اطاعت همه، تشکیل داد. ضرورتی ندارد که گروه‌های چریکی برای همیشه در یک گروه باقی بمانند. در این حالت انتخاب فرمانده گروه‌های چریکی، اهمیت بسیاری خواهد داشت، زیرا این فرمانده باید بداند که شخصاً در مقابل فرمانده کل نیروهای چریکی مسئول است.
سلاح‌های سنگین در درگیری‌های پارتیزانی
تفنگ پازوکا یکی دیگر از سلاح‌هایی است که می‌توان در جنگهای چریکی از آن استفاده کرد. این تفنگ یک سلاح سنگین است، اما به علت حمل و نقل و استفاده راحت آن، بسیار مفید است. در صورت لزوم می‌توان به جای آن از نارنجک ضد زره استفاده کرد. تفنگ پازوکا معمولاً از دشمن به غنیمت گرفته می‌شود و یک سلاح مناسب برای از بین بردن ماشینهای زرهی و همچنین ماشینهای غیرزرهی مخصوص حمل سربازان می‌باشد. به وسیله آن به سرعت می‌توان مراکز نظامی کوچک که مدافعان زیادی ندارد را تصرف کرد، اما باید توجه داشت که هر چریک نمی‌تواند بیش از 3 نارنجک از مهمات این تفنگ را با خود حمل کند زیرا نیروی بسیاری از وی خواهد گرفت.
باید تلاش شود تا سلاح‌های سنگینی که از دشمن به غنیمت گرفته می‌شود به هیچ وجه به هدر نرود اما اگر بعضی سلاح‌های سنگین مثل دوشکا و مسلسلهای با کالیبر 50 به غنیمت گرفته شد، لازم نیست در استفاده از آنها صرفه‌جویی شود. زیرا این سلاح‌ها می‌توانند خسارت زیادی به بار آورند. بنابراین در شرایط نامطلوب ما نباید به فکر دفاع از یک مسلسل سنگین یا سلاحی مثل آن باشیم، بلکه به راحتی حتی تا آخرین لحظه‌ای که می‌خواهیم آن را ترک کنیم باید از آن استفاده کنیم. رها کردن یک سلاح، در جنگ آزادیخواهانه ما اشتباه بزرگی به شمار می‌آمد و هیچ عذر و بهانه‌ای برای آن، پذیرفته نبود. اما علاوه بر توجه به این موضوع، نمی‌گذاشتیم که از دست دادن یک سلاح در چنان شرایط حساسی باعث عیب‌جویی و سرزنش شود. سلاح چریکها در مناطق نامناسب، سرعت تیراندازی آنهاست.
اگر منطقه‌ای وسیع و باز باشد، معمولاً مسکونی بوده و کشاورزان زیادی نیز در آنجا حضور خواهند داشت. در این صورت امکان تأمین آذوقه بسیار آسان خواهد شد.
چریکها در صورت تمایل می‌توانند با استفاده از افراد مطمئن که با مراکز توزیع غذا درارتباط هستند، بدون صرف وقت و هزینه، و استفاده از راه‌های طولانی و پرخطر برای تهیه غذا استفاده کنند. البته خوب است به این نکته توجه شود که هرچه تعداد نیروهای نظامی کمتر باشد، تهیه غذا برای آنها آسانتر خواهد بود. در چنین منطقه‌ای امکانات ضروری مثل توری خواب، پتو، لباس ضد آب، پشه بند، کفش، دارو و غذا، مستقیماً قابل تهیه خواهد بود. زیرا این وسایل جزء احتیاجات ضروری ساکنین منطقه نیز می‌باشند.
نحوه انتقال پیام در درگیری‌ها
اگر از تعداد نیروها و راه‌های ارتباطی بیشتری استفاده شود، به همان اندازه ارتباط با دیگران نیز آسانتر خواهد شد. اما در این حالت، میزان امنیت لازم برای انتقال پیام به مناطق دور کم می‌شود. در این صورت باید از کارگران مورد اعتماد به عنوان رابط استفاده شود همیشه احتمال دستگیری نامه‌رسان هایی که به مناطق دور فرستاده می‌شوند، وجود دارد و این یک خطر بزرگ به شمار می‌آید.
بنابراین اگر پیام‌ها، خیلی مهم نباشند، برای انتقال آنها بهتر است از روش شفاهی استفاده شود. اگر پیام بسیار مهم باشد باید با رمز نوشته شود. زیرا تجربه ثابت کرده است که انتقال شفاهی خبرها، گاهی تبادل اطلاعات را با تحریفات جدی مواجه کرده است.
در این مناطق، نمی‌توان فعالیتهای صنعتی زیادی انجام داد و نمی‌توان کارگاه تولید کفش یا سلاح ساخت به همین دلیل باید به کارگاه‌های کوچک که کاملاً مخفیانه باشند بسنده نمود.
ساخت و بازتولید سلاح‌ها در جنگ چریکی
اقداماتی از قبیل پر کردن مجدد فشنگها، ساخت انواع بمب‌ها، قطعات سلاح‌ها و چیزهایی که مورد احتیاج باشند، را می‌توان در این کارگاه‌ها انجام داد. برای انجام کارهای مهمتر می‌توان از کارگاه‌هایی که متعلق به افراد مورد اعتماد منطقه هستند نیز استفاده کرد. از توضیحاتی که مطرح کردیم می‌توانیم 2 نتیجه منطقی بگیریم:
نتیجه اول: درزمان جنگهای چریکی امکانات رفاهی با میزان توسعه گسترش منطقه چریکی، دقیقا نسبت عکس دارد. هرچند که امکانات بیشتر باشد، مایه رفاه و راحتی انسان می‌شود، اما برای چریکها برعکس است. یعنی هرچه چریکها با امکانات بیشتری مواجه شوند، زندگی آنها ناپایدار بوده و در آسایش کمتری خواهند بود.
عنوان این قسمت را زندگی در مناطق نامناسب گذاشتیم، زیرا مسائلی مثل وجود راه‌های ارتباطی، مناطق شهری یا نیمه شهری، مجتمع‌های بزرگ مسکونی و زمین‌هایی که کار کردن با ابزار در آن آسان است، همه اینها وضعیت چریکها را سخت و نامطلوب می‌کند.
نتیجه دوم: از آنجا که جنگ چریکی مستلزم فعالیت مردمی است، این فعالیت در مناطق نامطلوب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا یک حمله دشمن ممکن است فاجعه به بار آورد. در اینجا لازم است با ابزار تبلیغات، جبهه داخلی کاملاً متحد و همراه با چریکها تشکیل شود.
البته توجه به فعالیت مردمی گسترده و هماهنگی چریکها با ساکنین منطقه نباید باعث شود که تک تک افراد، حس سرسختی خود را فراموش کند و چنانچه خطری احساس شود، هر فردی باید برای نابودی دشمن اقدام کند. چریکها در این مسئله باید قاطعیت بسیاری خرج داده و در مناطق ناامن، به هیچ وجه نباید نیروهای دشمن در منطقه عملیات باقی بمانند.
6- جنگیدن در مناطق شهری
اگر در مرحله معینی از جنگهای چریکی، جنگ به شهرها کشیده شد، چریکها باید به شیوه‌ای که امنیت کامل داشته باشند، به روستای مجاور نفوذ کرده و سپس با برنامه شخصی خود را مجهز سازند. توجه به این نکته ضروری است که چریکها نمی‌توانند ، به اختیار خود وارد منطقه شهری شوند و باید شرایط لازم برای حضور آنها در آنجا فراهم شود. در واقع چریکها با رهبری فرماندهانی که در مناطق دیگر قرار دارند باید در اطراف شهر پراکنده شوند، اما هرگز نمی‌توانند به طور مستقل دست به عملیات بزنند. بلکه باید بر اساس نقشه‌های از پیش برنامه‌ریزی شده، وارد عمل شوند. گروه‌های چریکی باید با گروه‌های دیگر در سایر مناطق هماهنگ باشند و براساس یک تاکتیک معین دست به عملیات بزنند، اما سطح عملیات آنها نباید به اندازه عملیاتی باشد که در مناطق غیر شهری انجام می‌شود. در مناطق شهری، چریکها نمی‌توانند به خودی خود دست به تخریب راه‌های ارتباطی زده و یا به عملیات تروریستی و ایجاد آشوب در منطقه بپردازند و یا اینکه از راه دور به گشتی‌های دشمن حمله کنند. بلکه باید دقیقاً همان کاری را که از آنها خواسته شده، انجام دهند. اگر مأموریت آنها این باشد که تیر برق‌ها، سیم‌های برق، ریل‌های آهن یا لوله‌های آب را قطع کنند، با دقت تمام باید به انجام همین مأموریتها اکتفا کنند.
مشکلات عملیات در مناطق شهری
در این مناطق تعداد نیروهای گروه نباید بیش از 4 یا 5 نفر باشد. این تقسیم‌بندی بسیار مهم است، زیرا چریکها مجبورند در اطراف شهر و در مکانهای بسیار نامناسب بمانند. از طرفی دشمن نیز در اینجا بسیار هوشیارانه عمل می‌کند و امکانات جاسوسی خود را تا حد ممکن افزایش می‌دهد. یک مشکل دیگر نیز وجود دارد که چریکها نباید آن را فراموش کنند و آن این است که در اطراف شهر آنها نمی‌توانند از مناطق عملیاتی خود زیاد فاصله بگیرند. بنابراین علاوه بر آنکه باید سرعت عمل و سرعت جابه‌جایی خود را حفظ کنند، همیشه باید با محل عملیات فاصله کمی داشته باشند. از آنجا که چریکها در مراحل اولیه، باید شبانه فعالیت کنند، بنابراین تا زمانی که امکان محاصره شهر و مشارکت چریکها در آن به عنوان نیروهای موثر وجود نداشته باشد، نباید عملکرد خود را تغییر دهند.
چریکهایی که در مناطق شهری می‌جنگند، تا حد ممکن نسبت به چریکهای دیگر باید منظم‌تر، منضبط تر و رازدارتر باشند، آنها نمی‌توانند به بیش از دو یا سه خانه برای پناه گرفتن اعتماد کنند. آنها باید بدانند که محاصره شدن در این شرایط، مساوی با مرگ آنها خواهد بود. سلاح‌هایی که این چریکها از آنها استفاده می‌کنند نیز با سلاح بقیه فرق دارد. اینها از اسلحه‌هایی استفاده می‌کنند که برای دفاع شخصی مناسب بوده، امکان مخفی کردن آن وجود داشته و مانع فرار سریع آنها نیز نشود. هر گروه حداکثر باید یک یا دو تفنگ (یا چند تفنگ با سرنیزه‌های کوچک) و هریک از اعضای گروه نیز باید یک سلاح سبک داشته باشد.
هر حمله‌ای که ضد یک یا دو نفر از نیروهای دشمن یا ضد سازمان اطلاعات آنها صورت می‌گیرد، باید ناگهانی باشد. چریکها باید به طور منظم دست به عملیات خرابکاری بزنند.
برای این عملیات، تجهیزات مهمی همچون اره، دینامیت، بیل و کلنگ لازم است. در اختیار داشتن وسایلی که برای کندن ریل‌ها مناسب باشند نیز ضروری است. علاوه بر اینها باید تجهیزات خودکاری برای انجام مأموریتهای مهم در اختیار داشت. این تجهیزات باید در یک مکان امن، پنهان شده اما در هنگام نیاز در دسترس باشند.
اگر چریکها بیش از یک دسته باشند، همه آنها بواسطه یک فرمانده، با هم در ارتباط خواهند بود. این فرمانده مأموریتهای مهم را به وسیله تعدادی از افراد کاملاً مورد اعتماد به آنها ابلاغ خواهد کرد. در بعضی از شرایط، چریکها باید شغلی را که در زمان صلح داشتند، پنهان کنند. البته این کار بسیار سخت است. جنگیدن در اطراف شهر به وسیله نیروهایی صورت می‌گیرد که بتوانند مخفیانه زندگی کنند، مثل یک ارتش، منظم بوده و تحمل شرایط دشواری را که توضیح دادیم، داشته باشند.
اهمیت عملیات در مناطق شهری
در حال حاضر مبارزه در مناطق شهری، تا حد زیادی جایگاه خود را از دست داده است. اما این نوع جنگها از اهمیت بسیاری برخوردارند. یک فعالیت گسترده و مناسب، می‌تواند زندگی تجاری و صنعتی یک منطقه را تا حد زیادی مختل کرده و در همه اهالی، بی اعتمادی، ناامیدی و نگرانی به وجود بیاورد تا حدی که برای رهایی از این مشکلات، خودشان خواستار یک مبارزه شدید خواهند شد. بنابر این اگر در آغاز جنگ، آینده‌نگری کافی وجود داشته باشد و از افراد متخصص و باتجربه برای این نوع جنگ استفاده شود، تضمین بیشتری برای رسیدن به موفقیت وجود داشته و همچنین در زمان و حفظ نیروها نیز صرفه‌جویی زیادی خواهد شد.
ادامه دارد ...
انتهای پیام/
