عراقچی: محدودیتهای هستهای درست در زمان شروع نیازهای ما پایان مییابد/ توازن بین حقوق و تکالیف در NPT در برجام رعایت شده
معاون وزیر امور خارجه درباره برجام گفت: تمام محدودیتها دو مشخصه دارد؛ نخست اینکه دوره زمانی محدود دارد و دیگر اینکه هیچ نیازی از کشور را تعطیل نمیکند و محدودیتها بعد از یک دوره زمانی که نیازهای ما هم از آن سالها شروع میشود، برداشته میشود.
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم به نقل از ایرنا، سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه روز چهارشنبه در سمینار بینالمللی روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقهای در غرب آسیا اظهار داشت: روندهای تسلیحاتی در منطقه غرب آسیا نگران کننده است.
وی در توضیح دیدگاه خود به تبیین این مسئله در سه حوزه تسلیحات متعارف، تسلیحات غیرمتعارف و تسلیحات غیرمتقارن اشاره کرد.
عراقچی گفت: در حوزه تسلیحات متعارف واقع امر این است که غرب آسیا به بزرگترین بازار تسلیحاتی دنیا تبدیل شده است بهطوری که از سال 2012 فروش تسلیحات در دنیا 10 درصد افزایش یافته که این امر بعد از جنگ سرد بیسابقه است.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه اضافه کرد: یکسوم از این تسلیحات از سوی آمریکا، یکچهارم از سوی روسیه و بقیه توسط چین و برخی از کشورهای اروپایی تأمین میشود.
وی بزرگترین بازار تسلیحات متعارف را خاورمیانه عنوان کرد و اظهار داشت: بزرگترین خریداران تسلیحات متعارف عربستان، قطر، امارات و ترکیه هستند.
عراقچی تمایل غرب به فروش سلاح و منافع اقتصادی سرشار آن را از جمله عواملی عنوان کرد که زمینهساز تمایل آنها به ایجاد بحران و تنش و امنیتسازی در منطقه خاورمیانه است.
وی یادآور شد: در بحرانهای پیدرپی و درگیریهای منطقه در همهجا ردپای فروشندگان سلاح را میتوان دید.
معاون وزیر امور خارجه خلأ امنیتی را دلیل دیگر افزایش بیسابقه فروش سلاحهای متعارف در منطقه خواند و در ادامه به تهدیدات جدید ناشی از تروریسم اشاره کرد که زمینه را برای فروش تسلیحات بیشتر فراهم کرده است.
عراقچی مسائل داخلی کشورها و نگرانی آنها از آینده خود را دلیل دیگر افزایش خریدهای تسلیحاتی در منطقه عنوان کرد و گفت: عاملی که اخیراً اضافه شده است، تمایل برخی کشورها برای جلب نظر رئیس جمهور جدید آمریکا و خرید سیاستهای آمریکا با پولهای نفتی و معاملات تسلیحاتی است.
وی با اشاره به قرارداد 400 میلیارد دلاری آمریکا و عربستان گفت: قول خرید 400 میلیارد دلار تسلیحات داده میشود برای اینکه اولین سفر ترامپ به یک کشور مشخص باشد و وقتی هم به این کشور سفر میکند به بقیه رهبران خیلی روشن میگوید که "آیا شما نمیخواهید از این سلاحهای زیبا بخرید؟".
معاون وزیر امور خارجه افزود: از همه اینها مهمتر نگرانیهایی است که برخی از کشورهای منطقه نسبت به محور مقاومت پیدا کردهاند و فکر میکنند مقابله با محور مقاومت با خرید تسلیحات بیشتر و مجهز کردن خود به سلاح بیشتر امکانپذیر است.
وی یادآور شد: در هر حال مجموعه این عوامل باعث شده است که غرب آسیا شاهد رقابت تسلیحاتی بسیار سنگین بین کشورها باشد و خاورمیانه به بزرگترین بازار تسلیحات خارجی تبدیل شود.
* سلاحهای هستهای رژیم صهیونیستی
عراقچی افزود: در این بین رژیم صهیونیستی هم به سیاست خود ادامه میدهد بهطوری که بیش از 18 میلیارد دلار هزینه نظامی این رژیم است و با سیاستهایی که اتخاذ شده درگیریها در منطقه بهسمت اهداف غیرصهیونیستی سوق داده میشود و در این فضا این رژیم به سیاست خود ادامه میدهد.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در حوزه سلاحهای نامتعارف، برآوردها نشان میدهد که رژیم صهیونیستی بین 85 تا 400 کلاهک هستهای دارد. اگر غرب آسیا را هم در این منطقه حساب کنیم کلاهکهای پاکستان هم حدود 100 کلاهک برآورد میشود و البته گفته میشود مواد لازم برای تأمین 200 کلاهک را دارد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به ایده خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای اشاره کرد و گفت: این ایده شاید از دهه هفتاد در منطقه مطرح بوده و مصر و ایران بنیانگذار این ایده بودهاند؛ با این حال مانع اصلی رژیم صهیونیستی بود که اجازه نداد منطقه عاری از سلاحهای هستهای شکل بگیرد.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: در کنفرانس بازنگری NPT در سال 2010 این ایده بهطور جدی مطرح و قرار شد در سال 2012 کنفرانس بینالمللی در این خصوص شکل بگیرد، اما با کارشکنی رژیم صهیونیستی و حمایتهای آمریکا این امر محقق نشد.
عراقچی گفت: تلاشها ادامه یافت تا در سال 2015 و نوبت بعدی کنفرانس بازنگری برگزار شود که این کنفرانس هم شکست خورد و رژیم صهیونیستی اجازه نداد این ایده به جایی برسد.
وی گفت احتمال شکست مجدد کنفرانس بازنگری در سال 2020 هم وجود دارد با این حال تمهیداتی اندیشیده شده تا از شکست آن جلوگیری کنند.
* استفاده جریانات تروریستی از سلاحهای شیمیایی
عراقچی در ادامه به سلاحهای شیمیایی اشاره کرد و گفت: رژیم صهیونیستی و مصر عضو کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی نیستند و سوریه هم عضو این کنوانسیون نبود و سلاح شیمیایی داشت اما در جریان بحران اخیر سوریه به عضویت کنوانسیون در آمد و سلاحهای خود را نابود کرد.
معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: با این حال هنوز هم در سوریه گاه و بیگاه از این سلاحها استفاده میشود و مهم دسترسی تروریستها به این سلاح است.
وی با ابراز اینکه دلایل روشنی برای استفاده جریانات تروریستی و داعش از سلاحهای شیمیایی وجود دارد، اظهار داشت: سوریه برای جلوگیری از بهانهجویی به عضویت این کنوانسیون در آمده است.
* برجام؛ تنها تحول مثبت
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان به سلاحهای نامتعارف و نگرانیهای ناشی از آن اشاره کرد و گفت: تنها تحول مثبت در این حوزه برجام است و برجام توافقی است که در حوزه عدم اشاعه صورت گرفته است.
بهگفته عراقچی، برجام توافقی است که در آن یک کشور بهاراده خود نسبت به عدم دستیابی به سلاح هستهای اعتمادسازی میکند و در مقابل حق آن کشور برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و اجرای آن بهرسمیت شناخته میشود.
وی یادآور شد: ایران فقط برای سالهای محدودی، محدودیتهایی را پذیرفته است تا ماهیت صلحآمیز برنامه خود را نشان دهد و در مقابل به حق جمهوری اسلامی برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای بهخصوص در حوزه غنیسازی احترام گزارده شود.
عراقچی اضافه کرد: این امر توسط شورای امنیت مورد پذیرش واقع شد، ما سابقه نداریم که شورای امنیت به کشوری چراغ سبزی بدهد مگر در قطعنامه 2231 برای ایران.
* غنیسازی یک روز هم تعطیل نشد
وی با بیان اینکه برای یک روز هم غنیسازی در ایران تعطیل نشد، گفت: برجام به غنیسازی احترام میگزارد و شورای امنیت هم به کشورها توصیه میکند که در بخش صلحآمیز با ایران همکاری کنند.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: ضمیمه 3 برجام مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران است و این کارها مشروع شده است، در واقع شورای امنیت برنامه ایران را از یک برنامه ممنوعه به یک برنامه مشروع به شمول غنیسازی تبدیل کرده و به آن احترام میگزارد و در مقابل ایران برای زمان محدود اقداماتش را محدود میکند تا اعتمادسازی کند.
* محدودیتها دائمی نیست
وی اضافه کرد: تمام محدودیتها دو مشخصه دارد؛ نخست اینکه دوره زمانی محدود دارد و هیچکدام دائمی نیست و دیگر اینکه هیچ نیازی از کشور را تعطیل نمیکند و محدودیتها بعد از یک دوره زمانی که نیازهای ما هم از آن سالها شروع میشود، برداشته میشود.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با تبیین ابعاد و پیامدهای منطقهای و بینالمللی برجام اظهار داشت: برجام بخشی از رژیم عدم اشاعه شده و اهمیت آن از بحث هستهای کاملاً فراتر رفته است. بدون برجام کلّیت نظام عدم اشاعه به خطر میافتد و برای همین جامعه بینالملل از آن حمایت میکند.
وی یادآور شد: بنابراین برجام مسئلهای فراتر از ایران و حتی منطقه است، بحث نظام عدم اشاعه است و اینکه میشود با مذاکره، تفاهم و اعتمادسازی به نقطهای رسید که کشوری تعهد کند بهسمت سلاح ممنوعه نرود و در مقابل حق آن کشور مورد شناسایی و احترام واقع شود.
عراقچی تصریح کرد: در واقع توازنی بین حقوق و تکالیفی که در NPT است، در برجام کاملاً رعایت شده است.
* انتحاریون و سلاحهای نامتقارن
وی در بخشی دیگر از سخنانش سلاحهای نامتقارن را مورد توجه قرار داد و ابراز کرد: این سلاحها، سلاحهایی هستند که توسط گروههای تروریستی استفاده میشود و در یک عملیات انتحاری فردی میتواند کاری بکند که شلیک موشک نمیتواند انجام دهد.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: فرد انتحاری میتواند در حساسترین نقاط و بین جمعیت خود را منفجر کند، در این حوزه یک وانت میتواند به سلاح تبدیل شود و اینها مفاهیم و ابزارهای جدیدی برای کشتن دیگران است که متأسفانه منطقه ما درگیر این پدیده است.
عراقچی توسعهنیافتگی، فقر و فاصله طبقاتی را از جمله معضلات منطقه عنوان کرد و افزود: گزارش توسعه منابع انسانی نشان میدهد که در منطقه غرب آسیا وضع چگونه است و نتایج خطرناک آن را میتوان مشاهده کرد. مجموع درآمدهای بیست کشور عربی از تولید ناخالص یک کشور کوچک اروپایی کمتر است.
وی گفت: توسعهنیافتگی همراه با جمعیت جوان و معضلاتی که در منطقه وجود دارد و رژیمهای سرکوبگر از معضلات دیگری است که نتایج آن را در جنگ یمن، سوریه، بحرین، لبنان، عراق میتوان دید.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: کرهایها در دیدارهایی که با هم داریم از وضعیت شبهجزیره کره گلایه میکنند، اما من به آنها میگویم "شما نگران نباشید و خدا را شاکر هم باشید چرا که در منطقه ما چندین کره وجود دارد که با هم میجنگند".
وی در ادامه به تنشهای جدیدی اشاره کرد که در منطقه ایجاد شده است و اظهار داشت: این تنشها بین کشورهایی ایجاد میشود که کسی انتظار ندارد، برای مثال بحران قطر و عربستان کاملاً غیرمنتظره بود و حتی بدبینترین تحلیلگران فکر نمیکردند که اوضاع قطر و عربستان اینچنین شود.
عراقچی گفت: اشتباه محاسباتی متعدد بازیگران بهخصوص عربستان در یمن، سوریه، حمایت از گروههای تروریستی و اخیراً در لبنان از جمله مسائلی است که در منطقه وجود دارد.
وی تأکید کرد: عربستان در قضیه لبنان اشتباه کاملاً بچهگانهای کرد و البته بهاعتراف منابع غربی خردمندترین بازیگر منطقه، ایران بوده است.
انتهای پیام/*