معماری زیبای روستای پلکانی کزج در دل طبیعتی سحرانگیز + فیلم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، روستای گردشگری کزج روستای کزج در 15 کیلومتری شمال‌غربی هشجین در استان اردبیل واقع است که بافت سنتی، معماری خاص اماکن مسکونی، قرار گرفتن در کوهپایه، بهره مندی از طبیعت بکر و زیبا، جاری شدن رودخانه قزل اوزن درست از بین باغات روستا، قدمت و پیشینه تاریخی و صنایع دستی موجب گردیده است که این روستا به یکی از جاذبه های توریستی استان اردبیل تبدیل شود و باغداری و دامداری و کشاورزی شغل عمده اهالی این منطقه می‌باشد.

روستای کزج در 37 درجه و 25 دقیقه عرض جغرافیایی و 48 درجه و 16 دقیقه طول جغرافیایی و ارتفاع متوسط 1250 متر از سطح آبهای آزاد و با موقعیت کوهستانی ، دامنه ای، یکی از روستاهای دهستان خورش رستم شمالی از بخش خورش رستم، شهرستان خلخال به شمار می رود، این روستا در شمال دهستان واقع شده و فاصله آن تا مرکز دهستان و بخش 17/5 کیلومتر و تا مرکز شهرستان 57/5 کیلومتر است.

این منطقه،در دل کوه در دامنه کوه‌های منطقه خلخال ،در دامنه تند کوهی به نام بلدداشی و در ساحل شرقی رودخانه قزل اوزن روستایی به نام کزج واقع شده است، نام روستای زیبا و گردشگری کزج برگرفته از کلمه کزه یعنی چوبدستی (دگنگ یا ال‌آغاجی) است و اسم کزج در برخی از لغتنامه ها به انگورستان نیز معنی شده است.

 فاصله این منطقه از خلخال 57 کیلومتر و از هشتجین 17 کیلومتر است و رودخانه قزل اوزن از 1 کیلومتری غربی این روستا می‌گذرد، این خانه‌های روستا بافتی شبیه شهر تاریخی و توریستی ماسوله پدید آورده‌است و آنچه این روستا را حایز اهمیت ساخته علاوه بر معماری علاقه اهالی به حفاظت و حراست از سنن ، آداب ، رسوم و فرهنگ گذشته این خطه است.

با دیدن معماری پلکانی کزج و بررسی معماری پلکانی در سایر شهرها و روستاهای ایران مشهود است که این شیوه از خانه سازی در بسیاری از مناطق ایران یافت می شود، خانه‌سازی پلکانی در روستای کنگ استان خراسان رضوی، وفس در استان مرکزی (از سکونتگاه‌های دوره مادها با گویش وفسی که شاخه ای از زبان تاتی است)، شهر تاریخی و توریستی ماسوله در استان گیلان و بیش از همه در شهرها و روستاهای استان کردستان  مانند اورامان رواج داشته است.

در نگاه اول معماری روستا و ساخت و سازهای زیبای آن چشم هر بیننده ای را خیره می کند به طوری که علاوه بر معماری منحصر به فرد، علاقه اهالی به حفظ نوع معماری روستا و تأکید بر حفاظت و حراست از سنن، آداب و رسوم و فرهنگ گذشته زمینه ای را فراهم کرده تا بر زیبایی های این خطه افزوده شود.

به علت نزدیکی این روستا به ماسوله عده ای معتقدند که آثار معماری تاریخی بر اثر مشابهت ساخت و ساز و معماری خانه های آرایش این روستا شبیه به این منطقه است که در ساخت و ساز ابنیه اهالی روستای گردشگری ماسوله از سکنه های این روستا هستند که در گذشته به علت کوچ نشین بودن مردم این روستا و استفاده از منطقه ماسوله به عنوان ییلاق بخشی از جمعیت روستای کزج در آن منطقه ساکن شده و روستای ماسوله را به وجود آورده اند.

کزج روستایی بسیار زیبا دارای مردمانی فهیم و مهمان نواز است که از آب و هوایی سالم و روح انگیز برخوردار میباشد، همزیستی مسالمت آمیز شیعه و سنی شاهد خوبی بر فرهنگ غنی مردم این سامان است که با تکیه بر هویت روستای خود، گردشگران زیادی را به سوی دیارشان جذب میکنند و فرهنگ مهمان نوازی ایرانی در کنار زبان آذری، لباسهای محلی، رودخانه قزل اوزن، صنایع دستی، انواع میوهها و هوای پاک از جاذبههای این دیار برای گردشگران میباشد.

روستای کزج به علت بافت معماری از جمله نوع مصالح به کار رفته در ساخت و سازها، رنگ آمیزی دیوارها، حیاط خانه ها و درها و پنجره ها نیز سلیقه منحصر به فرد در ساخت بنا، هدایت فاضلاب منازل و بکر بودن فرهنگی زندگی اجتماعی و حتی هم زیستی مسالمت آمیز شیعیان و اهل تسنن  ساکن در روستا از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور جزو روستاهای ممتاز هدف گردشگری تعیین شده است.

نمای ظاهری این روستا از دید گردشگران جلوه ای جذاب و دیدنی به آن بخشیده به طوری که در نگاه اول صدها واحد مسکونی به صورت مکعب هایی در کنار هم و هم شکل دیده می شود که با رنگ آمیزی تیرهای چوبی ایوان ها، پله ها و درها و پنجره ها منظره بدیعی را به وجود آورده است.

پشت بام اکثر خانه های این روستا کاهگلی بوده و به دلیل شیب تند محل ساخت و استقرار روستا پشت بام هر خانه ای حیاط خانه بالاتر است.

این شیوه معماری حتی با همه بهره گیری از مصالح ساختمانی جدید از قبیل ایزوگام، آسفالت، ایرانیت و سیمان هنوز هم در روستای کزج مرسوم بوده و زیبایی و نماد خاصی به این روستا بخشیده است.

در سال های گذشته از آجرهای خشتی پخته و حتی آجر خام در ساخت خانه استفاده می شد ولی امروزه از مصالحی همچون سنگ در ساخت خانه و در سقف آن از چنار تبریزی استفاده می شود به طوری که تیرهای چوبی سقف خانه، نرده ها و حتی تزئینات چوبی پله ها و ایوان منازل از چوب این درخت درست شده است.

این منطقه با پتانسیلهای بلقوه جذب گردشگری که دارد، میتواند هدف مسافرت بسیاری را به استان اردبیل فراهم آورد که عدم توجه به رشد اقتصاد توریسم در استان سبب شناخته نشدن و محجور ماندن چنین مناطقی شده است.

توجه به امر جذب گردشگر در تمام مناطقی که دارای ویژگی های خاص اقلیمی و معماری هستند، مهمترین اقدام به جهت بالا بردن سطح اقتصاد و پویایی منطقه است که در تمام نقاط دنیا و حتی در کشور شاهدیم، ولی عملا اقدام درخوری را از جانب سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل شاهد نبوده ایم.

گزارش از بهرام آدشیرین پور

انتهای پیام/