مرادی: مباحث علمی با وحدت حوزه و دانشگاه محققانه‌تر پیش می‌رود
"حجت‌الاسلام محمود مرادی" معاون پژوهش حوزه‌های علمیه استان مرکزی گفت: مباحث علمی با طراز مباحث اسلامی با وحدت حوزه و دانشگاه محققانه‌تر پیش می‌رود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، 16 آذر روز دانشجو به یاد سه دانشجو که هنگام اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا و همچنین از سرگیری روابط ایران با بریتانیا در تاریخ 16 آذر 1332 و حدود چهار ماه پس از کودتای 28 مرداد همان سال در دانشگاه تهران کشته شدند گرامی داشته می‌شود.
مقام معظم رهبری در سخنان ارزشمند خود درباره اهمیت این روز فرمودند "هنگامی که به نام دانشجوی شهید می‌رسیم، این یقین در ما پدید می‌آید که پذیرش شهادت و اقدام به جهادی که بدان منتهی شده، از سر خودآگاهی و با اراده روشن بینانه بوده است و این ارزش عمل را مضاعف می‌کند و به این سبب است که دانشجویان شهید که در شمار سرآمدان ایمان و ایثار آگاهانه بوده‌اند، ستارگان همیشه درخشانی هستند که هر جویای حقیقت می تواند راه خویش را با آنان بیابد".
در کنار این از جمله موضوعات دکترین انقلاب اسلامی، تئوری همگرائی و وحدت حوزه و دانشگاه است به عبارت دیگر، ایجاد ارتباط حقیقی بین علم و دین است. بنابراین لازم است فرایند تحقق "وحدت" به طور دقیق، کارشناسی و ضابطه‌مند شود.
بر این مبنا با توجه به اهمیت جایگاه حوزه و دانشگاه و تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری درباره بخش دانشگاهیان و حوزویان دفتر تسنیم در استان مرکزی اقدام به برگزاری میزگرد تخصصی بررسی و تحلیل "دانشگاه، حوزه و تولید علم و اندیشه" و راهبردهای اجرایی کرد.
در این میزگرد تخصصی "حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی" دبیر کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی، "حجت‌الاسلام محمود مرادی" معاون پژوهش حوزه‌های علمیه استان مرکزی، "یاری" از اساتید و کارشناسان خبره دانشگاهی استان مرکزی، "هلیا واحدی" عضو سازمان بسیج اساتید و "راحله بیات" از کارشناسان و اساتید دانشگاهی استان مرکزی برگزار شد.
در این نشست ابعاد مختلف حرکت علم محور و اندیشه‌ساز حوزه و دانشگاه، مراقبت از محیط‌های علمی کشور در راستای تحقق تدابیر مقام معظم رهبری به بحث گذاشته شد.
مشروح صحبت‌های "حجت‌الاسلام محمود مرادی" معاون پژوهش حوزه های علمیه استان مرکزی در میزگرد تخصصی "دانشگاه، حوزه و تولید علم و اندیشه" در زیر می‌آید:
تسنیم: اهمیت فعالیت علمی در حوزه و دانشگاه را چگونه تبیین می‌کنید و فکر می‌کنید چه اهمیتی برای تعامل بین حوزه و دانشگاه متصور است؟
مرادی: یکی از مهم‌ترین پیامدهای انقلاب اسلامی وحدت حوزه و دانشگاه بود که می‌توان آن را از نتایج انقلاب فرهنگی دانست که با پیروی از رهنمودهای امام(ره) در مسیر گسترش پژوهش‌های علمی و معارف بلند و عمیق اسلام برای نیل به ارتقا هرچه بیشتر تمدن اسلامی و سطح علمی کشور دنبال می‌شود، دانشگاه و حوزه با تلاش مشترک و همسو به هم پیوستند و در فضای سیاسی آن زمان رو به جلو به هدف از بین بردن فضای تفرقه و نفاق حرکت کردند.
وحدت حوزه و دانشگاه هم ضرورت دارد و هم باید شایستگی و بایستگی خود را داشته باشد، امام خمینی(ره) با هوشمندی سالروز شهادت مفتح را سالروز وحدت حوزه و دانشگاه نامیده اند، زیرا مفتح نمونه بارزی از تجلی علم و دیانت، کیاست و سیاست بود، فتنه و نفاقی در بین برخی از افراد در حال شکل‌گیری بود که پس از بصیرت امام(ره) برای وحدت دانشگاه و حوزه دانشجویان و طلبه‌ها در کنار هم قرار گرفتند و با شعار دانشجو، طلبه پیوندتان مبارک به دعوت امام لبیک گفتند.
حوزه‌های علمیه در جامعه از جایگاه خوبی برخوردارند و همیشه نقشی موثردر حرکت اسلامی و تربیت جامعه داشته‌اند، عالمان دینی همواره سرپرستی و هدایت جامعه را بر عهده داشته و در موارد بحرانی و سرونشت‌ساز مانند انقلاب اسلامی گام به گام با مردم به قیام برخاسته‌اند،دانشگاه همواره جایگاه آموزش و پژوهش در حوزه علمی بوده و رسالت خود را درسوق دادن جامعه به سوی مقاصد علمی، فرهنگی و اجتماعی انجام داده است.
این پیوند عاملی شد برای نامگذاری، طلبه و دانشجو از اقشار بیدار و آگاه جامعه و دانشگاه تهران و حوزه علمیه دو بال حرکت‌دهنده انقلاب به سوی جلو هستند، دشمن در تلاش است که این دو بال را از انقلاب بگیرد در اینحال همیشه در تلاش است که در میان دانشجویان و اساتید دانشگاهی نفوذ کند وهم در بین اساتید حوزه و طلاب نفوذ کند و در بین آنها و انقلاب شکاف ایجاد کند.
تسنیم: تعامل حوزه و دانشگاه چه بازتابی در سطح علمی، فرهنگی جامعه می‌گذارد؟ و به نظر شما اهداف مشترک بین این دو نهاد چه می‌تواند باشد؟
مرادی: زمانی که این دو حوزه با هم در تعامل داشته و پیوند بگیرند در نتیجه پیشرفت و عدالت حاصل می‌شود، محصول و ثمره پیوند دانشگاه و حوزه اتحاد بین علم وعمل صالح، ایمان، تعهد و تخصص است، زمانی که تعهد و تخصص در کنار هم قرار گیرند به حتم پیشرفت در علم همراه با عدالت سلیم در چرخه حرکت علمی کشور رخ می‌دهد، تولید علم اسلامی در سطوح و حوزه‌های گوناگون یکی از مهم‌ترین راهبردهای کشور اسلمی ایران برای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه است.
حوزه و دانشگاه می‌توانند در هر زمینه با اهداف مشترک آموزشی، پژوهشی، منابع انسانی و مالی و سیاست‌گذاری همسو باشند، باید وحدت حوزه و دانشگاه عملی‌تر از قبل شود، تنها شعار و برپایی مراسم در این راستا هرچند پسندیده و مثبت است ولی کافی نیست، وحدت علمی و عملی حوزه و دانشگاه باید درزمینه دروس مشترک آموزشی انجام شود.
تسنیم: آمادگی و ویژگی‌های حوزه برای این تعامل چیست؟ و چه مولفه‌هایی برای همکاری با دانشگاه دارد؟
مرادی: مبانی دانشی فراوان و مشترکی داریم که باید ارتقا داده و حوزه توانایی آن را دارد که در علوم الهیات و معارف، اخلاق و عرفان، عقائد وکلام، فلسفه و حکت، مدیریت والگوسازی، طب اسلامی و سایر علوم، شاخه‌های فقه و حقوق و قضای اسلامی با دانشگاه همکاری داشته باشد.
اهداف حوزه مشخص است که بر پایه علم و اخلاق، معارف الهی، تربیت انسان‌ها بر مبنای سیره و روش پیامبر و آموزش طلاب زبده که با فلسفه اسلام آشنا شده است می‌باشد، حوزه در نظر دارد مدیریت اسلامی برگرفته از احادیث و آیات قرآن را به طلاب آموزش دهد، هدف دانشگاه هم باید چنین باشد.
تسنیم: با توجه عملکرد سال‌های گذشته دانشگاه به نظر شما نهاد دانشگاهی چه مواردی را برای افزایش سطح رشد اخلاقی و معنوی در کنار رشد علمی در نظر بگیرد؟ و ارزیابی شما ازعملکرد دانشگاه در این زمینه چیست؟
مرادی: دانشگاه نباید صرفا به مدرک‌گرایی تکیه کند حوزه‌های علمیه سالیان سال در تربیت و آموزش طلاب تجربه دارند و در این راه موفق بوده‌اند، علما سلف صالح درستکار، امین و صادقی را پرورش داده‌اند، دانشگاه هم در تربیت دانشجو از نظر بعد علمی به خوبی و مطلوب عمل کرده ولی همین توقع کفایت رسیدن به جمیع جامعات را تامین نمی‌کند.
باید با بازنگری و واکاوی ضعف‌های خود را بشناسیم، در زمینه تربیت اسلامی دانشجویان ضعف داشته و باید آن را مدنظر قرار دهیم، در جلسات هم‌اندیشی با اساتید دانشگاهی بزرگترین مشکل و معضل مدیریت و اساتید دانشگاهی اذعان بر ضعف تربیت اسلامی دانشجویان داشتند.
معترف بودند که در بخش تعلیم دروس علمی موفق بوده ولی در حوزه تربیتی ناکارآمد بوده‌ایم، آنها از حوزه‌های علمیه انتظار همکاری و همفکری در راستای تربیت اسلامی دانشجویان داشته که حوزه مانند همیشه برای این خواستگاه قول مساعد داشته و دارد، زیرا علم بدون ایمان و تفکر سلیم به جای اهرم پیشرفت برای کشورو جامعه حکم پتک و مخرب دارد.
از همیشه در زمینه برنامه‌های انقلابی دانشگاه و حوزه مانند دوبال حرکتی عمل کرده و نتیجه هم خوب بوده پس همچنان باید در تمامی زمینه‌ها این تعامل حفظ شود زیرا موضوعات همیشه با سنگرسازی و جنگ روبرو نیست شاید امروز با وجود حمله‌هایی از نوع جنگ نرم باید برای مقابله‌هایی از نوع دیگر با تفکری متفاوت اندیشه کرد.
انقلاب تنها در حالتی پایدار و پویا می‌ماند که انقلاب فرهنگی هماهنگی در ادامه آن وجود داشته باشد، انقلاب ریشه دارد و در حال حاضر دارای شاخه‌های تنومند و پر برگ‌وبال است ولی با عدم تدبیر برای شکوفایی آن و نداشتن هم‌اندیشی بر مبنای انقلاب فرهنگی زحمات سالیان سال ممکن است رو به افول و نابودی برود.
تسنیم:وحدت حوزه و دانشگاه تا چه اندازه در پیشبرد اهداف انقلابی و رسیدن به تمدن اسلامی موثر است؟ و چه موازینی برای تحقق وحدت بیشتر میان این دو نهاد باید در نظر گرفته شود؟
مرادی: وحدت و همکاری دو پایگاه فکری، فرهنگی، علمی برای حفظ همه مبانی اصولی در مقابل هجمه‌های فرهنگی تکنولوژیک غربی امری واجب است، وحدت و همکاری میان دو نهاد تنها یک وحدت فیزیکی و ظاهری نباید باشد بلکه در مبانی معرفت شناختی، ارزش های فرهنگی و دغدغه‌های سیاسی اجتماعی هم ضروری است.
وجود تعصب ملی و انقلابی است که هر یک از این دو قشر را در جایگاه واقعی خود قرار داده و این تعصب ملی برای رسیدن به اهداف والای نظام مقدس جمهوری اسلامی و تمدن اسلامی در حوزه و دانشگاه از اهمیت بیشتری برخوردار است که دانشگاه و حوزه باید در کنار هم این مهم را به ثمر رسانند، یکی از عوامل مهم در پیشبرد این همکاری و تعامل توزیع عادلانه منابع مالی به هدف توسعه دانشگاه و حوزه است که کتر مورد توجه قرار گرفته است.
البته شاید در مقایسه بتوان گفت که دانشگاه‌ها از امکانات بیشتری نسبت به حوزه برخوردارند برای مثال امکاناتی مانند ورزشگاه یا مجتمع‌های علمی از قبیل آزمایشگاه دارند ولی متاسفانه حوزه از این امکانات محروم است و تنها امکانات حوزه کتابخانه‌هایی قدیمی است که تنها سرمایه علومی حوزه محسوب می‌شود، ولی با این اوصاف ما تمامی امکانات موجود خود را دراختیار دانشجویان قرار می‌دهیم و توقع می‌رود که دانشگاه هم امکانات پژوهشی خود را در اختیار طلاب قرار دهند.
مهم استفاده مادی و معنوی از دستاوردهای علمی این دو نهاد است که علوم نباید تنها در پایان‌نامه‌هاو مقالات، کتب و مجلات در حدنظریه بماند بلکه باید تبدیل به دستاوردهای مادی و معنوی برای دو نهاد شود، انتشار و تبدیل همه تحقیق و پژوهش‌ها در سمت‌سوی پیشبرد اهداف مشترک وحدت بیشتری در بین حوزه و دانشگاه ایجاد می‌کند.
تسنیم: نقش علوم انسانی در تولید علم و رسیدن به درجات علمی همسو با نظام اسلامی چیست؟ و چگونه باید به آن نگاه کرد؟
مرادی: باید با نگرشی قدسی به علم نگاه کنیم و جایگاه ترویج علم را حوزه در نظر بگیریم که در غیر این لااقل در تولید علوم اسلامی به موفقیت دست پیدا نمی‌کنیم، دانشگاه‌ها باید تلاش کنند تا ابتدا این نگاه قدسی را در ساختار و سپس در برنامه‌های عملی خود جای دهند و این برای رسیدن به تحول علوم انسانی باید مورد توجه قرار گیرد و تنها با تعامل حوزه و دانشگاه با یکدیگر میسر است.
تولید علم ازخواسته‌های همیشگی در راستای آرمان‌های نظام اسلامی است و ازآغاز انقلاب اسلامی مورد توجه اندیشمندان و علما بوده ولی به سبب وجود معضلات، بحرانها و ضرورتهای پیش آمده در طول سالیان گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته است، با تاکید مقام معظم رهبری به مقوله تولید علم توجه مضاعفی نشان داده شد، ورود به مرحله تولید علم بویژه در حوزه علوم انسانی مستلزم ایجاد بستر و شرایط مناسب است.
دو نهاد حوزه و دانشگاه در زمینه پژوهشی تعامل زیادی می‌توانند داشته باشند، در حال حاضرمنابع موجود غنی در حوزه‌ها برای پژوهش مانند کتب قدیمی و آثار فقها و اندیشمندان قرون گذشته وجود دارد که دانشجویان و محققان دانشگاهی می‌توانند از این منابع استفاده کنند و درهای حوزه علمیه بر روی اساتید باز است.
در علوم و تحقیقات تعامل خوبی وجود دارد که با وحدت و همکاری بیشتر طلاب و دانشجویان ممکن است به نتایج بهتری هم برسد و اگر با برنامه‌ریزی مناسب گروه‌های پژوهشی مشترک حوزه و دانشگاه را تشکیل دهیم به حتم می‌توان از فعالیت‌های موازی دو نهاد جلوگیری و توان و انرژی و سرمایه‌ها را با دقت بیشترو سنجیده حفظ و صرف کرد.
با وحدت حوزه و دانشگاه مباحث علمی با طراز مباحث اسلامی مطرح شده و محققانه‌تر پیش می‌رود، حضور دانشجویان و اساتید مشترک در بین دو نهاد از رویکردهای بسیار مطلوب این تعامل می‌تواند باشد که با حضور بیشتر دانشگاهیان در محیط حوزوی می‌شود علم و تهذیب نفس را در کنار هم آموخت که انشالله در زمینه آموزش و پژوهش اخلاق و عمل با هم در راستای بهبودی و ارتقا سطح علمی و معنوی کشور گام برداریم که با ایجاد مرکزی با نام وحدت حوزه و دانشگاه این محق تحقق یابد.
انتهای پیام/