سینما دو|سینمای امروزی تنوع ژانری ندارد!

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، برنامه «سینما دو» با اجرا و سردبیری حامد عنقا این هفته به مناسبت تولد رسول صدرعاملی به این فیلمساز پیشکسوت تقدیم شد.

عنقا همچنین با منوچهر هادی کارگردان و یکتا ناصر بازیگر فیلم «آینه بغل» گفتگو کرد که این روزها در سینماها در حال اکران است.

هادی در این گفتگو درباره فعالیت در ژانرهای اجتماعی و کمدی توضیح داد و همچنین درباره استفاده مکرر از همسرش در فیلمهای خود توضیح داد. ناصر نیز به موضوعاتی چون تعامل با شوهر خود در فیلمهای مختلف، استفاده از لهجه در نقشها و همکاری با محمدرضا گلزار اشاره کرد.

مهمان بخش بعدی برنامه «سینما دو» وحید موساییان بود که فیلم «سمفونی ایران» را در بخش مستند جشنواره سینما حقیقت داشته و همچنین فیلم داستانی «وقتی برگشتم» را نیز بر پرده سینماها دارد.

سینمای مستند مظلوم است

موساییان در آغاز درباره سینمای مستند گفت: به طور کلی سینمای مستند و سینمایی که جهان دیگری را تعریف می کند، به نوعی مظلوم بوده است. سینمای مستند در ایران در فرهنگ سینمای ما جایگاه ویژه ای دارد و حتی جایگاه آن نسبت به سینمای داستانگو بالاتر است.

وی افزود: در سینمای مستند وقتی حدود یک دهه پیش جشنواره سینما حقیقت شکل گرفت، آدم های پشت آن هوشمند هستند و با فیلمسازان مستند ارتباط دارند. در حال حاضر می بینید سینمای مستند به قدری اعتبار دارد که از خیلی از جشنواره های سینمای حرفه ای ما بیشتر است. رویکرد سینمای مستند به فیلمسازان و مقوله سینمای مستند، خیلی فراتر از حرف هایی است که شما در سینمای حرفه ای می شنوید.

مستندسازان فکر نمی کنند سینمای مستند یا کوتاه، پلی برای ورود به جریان حرفه ای است

این فیلمساز یادآور شد: سازوکارهایی در سینمای حرفه ای ماست که خوشبختانه آن را در سینمای مستند یا نمی بینید، یا کم است. این روحیه هم در فیلمسازان به وجود آمده که فیلم های مستند را به عنوان یک عنصر مستقل نگاه کنند و فکر نکنند که سینمای کوتاه یا مستند بتواند پلی برای ورود به جریان حرفه ای باشد. سینمای مستند خودش یک جریان حرفه ای است و بازار آن را هم درست کرده است.

عنقا گفت: این خیلی حرف پسندیده و جذابی برای من است و شما به عنوان فیلمساز با سابقه بسیاری از حرف های خود را در سینمای داستانی و حرفه ای می گویید. چرا تنها مستندساز باقی نماندید؟

موساییان پاسخ داد: من حتی اگر نگاهم به سینمای حرفه ای بوده، این نگاه را از سینمای مستند با خودم آوردم. فیلمسازان مستند احتیاجی ندارند خودشان را برای پذیرش مدیران و بیننده ها پشت فیلمشان پنهان کنند تا بتوانند برنامه های آینده خود را اجرایی کنند. خوشبختانه این مسیر مستندسازی وابسته به جریان دولتی نیست.

عنقا یادآوری کرد: معتقدم مستند احتیاج به حمایت دارد، چون ما بازار محدودی برای فیلم مستند داریم. باقی فیلم ها به جز جشنواره ها کجا می توانند دیده شوند؟

موساییان پاسخ داد: منظورم بیشتر ساخت مستند است. زمانی بود که تمام راه ها برای ساخت مستند به یکجا ختم می شد، اما امروز با داشتن ساده ترین ابزار می توانید به هدف خود برسید. اینکه چه فرایندی باید طی شود که فیلم جایش را در جشنواره پیدا کند، بستگی به این دارد که درست ساخته شود.

سینما حقیقت به عنوان یک جشنواره درجه یک شناخته می‌شود

او در این رابطه که آیا سینما حقیقت می تواند در عرصه جهانی شناخته شده باشد، گفت: اکنون سینما حقیقت به عنوان یک جشنواره درجه یک شناخته می شود. به طور کلی امسال بسیاری از کسانی که به جشنواره دعوت شدند، با شوق و علاقه منتظر آمدن به ایران بودند. سینما حقیقت جای خود را باز کرده است و اکران سینمای مستند صرفا با آمدن فیلم های گروه هنروتجربه نبود.

کارگردان «فرزند چهارم» تصریح کرد: مثلا از قبل فیلم خودم «سرزمین گمشده» در سینما آزادی اکران شد. سینمای مستند همیشه راه هایی برای اینکه دیده شود، پیدا کرده است. یکی از مأموریت های مرکز گسترش این بود که تنها فیلم مستند تولید نکند که آن را در آرشیو قرار دهد بلکه تلاش کند در دوره های مختلف فیلم ها را نمایش کند. این اعتبار را باید به کسانی داد که قبل از داشتن بودجه و در اختیار داشتن سینما برای اکران مستند، تلاش کردند سینمای مستند همواره دیده شود.

موساییان در ادامه در خصوص فیلم «وقتی برگشتم» توضیح داد: «وقتی برگشتم» جزو فیلم هایی بود که دوسال پیش ساختم و در این دوسال شرایط نمایش برایش فراهم نشد و بالآخره این فرصت را به دست آورد که از اوایل آذرماه در تهران اکران شود، اما اکران شدن یک فیلم به تنهایی کافی نیست.
عنقا گفت: با اینکه تبلیغات فیلم را در سطح شهر می دیدم، اما با وجود آمار فروش آن احساس نمی کردم به رغم اینکه فیلم بازیگران خوبی دارد، اتفاق خوبی برای آن افتاده باشد.

موساییان خاطرنشان کرد: وقتی تعداد زیادی فیلم را در دوره ای محدود به صورت همزمان اکران می کنید، به بیننده حق بدهید که کدام یک را می تواند انتخاب کند. شما به عنوان بیننده آیا فرصت می کنید بین تمام این فیلم ها به چند فیلم بپردازید؟ این موضوع را از دید مخاطب و یک خانواده که برای رفتن به سینما برنامه می ریزد، می توانیم ببینیم.

عنقا نیز تأکید کرد: رقابت همین جا به عنوان مثال بین فیلم شما و آقای هادی تعریف می شود.

در سینمای امروز تنوع نداریم

موساییان گفت: بله، اگر تعداد فیلم ها کمتر باشد، این رقابت به نحو دیگری است و فیلمی که در ژانر کمدی ساخته می شود، می تواند مخاطب خود را داشته باشد. بالاخره مخاطب فیلم یک یا دوبار فیلم را می بیند، اما تنوعی نداریم و دوباره فیلمی در همان ژانر به او معرفی می کنیم. به همین دلیل آمار فروش فیلم «وقتی برگشتم» وقتی با چنین زنجیره ای مواجه می شود، افت می کند.

وی تصریح کرد: در تولید هم به این نگاه می رسید و متأسفانه بعضی از مدیران فرهنگی باید حامی سینما باشند، اما نیستند. ممکن است فیلم هایی نیاز داشته باشید که به فضای سینما رونق دهد، اما در بلند مدت به سینمای دیگری احتیاج دارید. بعضی از مدیران فرهنگی که صبح ها سینماتیکت چک می کنند آیا آمار فروش فیلم ها بالا یا پایین رفته و همان را به شما دیکته می کنند که باید فیلم خود را به شیوه دیگری بسازید.

عنقا با بیان اینکه متوجه منظورتان می شوم، عنوان کرد: اینکه سینمای حمایتی وجود داشته باشد و فارابی بودجه ای برای کارگردانی دغدغه مند بپردازد، درست است؟

موساییان پاسخ داد: درست نیست، اما باید همه چیز در روال یک بازار آزاد باشد. شما در بازار آزاد نیستید و در یک نظام فرهنگی- سیاسی زندگی می کنید که فرهنگ برای آن اهمیت دارد. وقتی ارزش ها مهم است، باید برای آن فیلم ساخت.

او در پاسخ به اینکه آیا «وقتی برگشتم» را برای مخاطب عام ساختید، اظهار کرد: همه تلاشم این بود که با بخش بیشتری از مخاطبان ارتباط برقرار کنم. اگر فیلم فضای نفس کشیدن پیدا کند، می تواند با مخاطبان بیشتر ارتباط برقرار کند و بعضی فیلم ها احتیاج به زمان دارند که بخواهند مخاطب را با خود همراه کنند. از این بخش فرهنگی گریز نباید کنیم و سینما و آدم ها اهمیت دارند.

عنقا یادآوری کرد: در خصوص اینکه فرهنگ و سینما مهم است و باید حمایت شود، بحثی ندارم. همه نکته ام اینجاست کارگردانی ممکن است ایده و دغدغه ای داشته باشد و چرا باید حمایت شود و فیلمی بسازد که مخاطب پیدا نمی کند؟

هموطن زلزله زده کرمانشاهی چه سهمی از سینمای ایران دارد؟

موساییان گفت: ما در خصوص ارزش ها صحبت می کنیم که اگر کاری واجد ارزش ها بود، باید حمایت شود. شما چقدر ایران خود را در سینمای حرفه ای داستانی می بینید؟ آدمی که در زلزله کرمانشاه آسیب دید، چه سهمی از سینمای ایران دارد و آیا توانست خود را در سینما ببیند؟ مناطقی نظیر لرستان، سیستان و آذربایجان چه سهمی در سینمای ما دارند؟ اکنون سینما تبدیل به سینمای پایتخت شده است. وقتی فیلمنامه ای از فرهنگ منطقه ای دیگر می بریم، به جرم اینکه قهرمان ندارد، کنار گذاشته می شود.

در این برنامه همچنین گفتگوهایی با آرش خوشخو و مصطفی رزاق کریمی نیز روی آنتن رفت.

«سینما دو» به تهیه کنندگی حمیدرضا معدنچی پنجشنبه ها ساعت 23:30 از شبکه دو سیما روی آنتن می رود.

انتهای پیام/