حضور نیروهای سوری در عفرین، یک تیرو دو نشان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه با اشاره به تحولات اخیر در عفرین  نوشت: پاسخ دولت سوریه به درخواست کمک کُردها در قبال حملات ترکیه ، اقدامی طبیعی به شمار می آید ضمن اینکه سوریه با این اقدام چند هدف را محقق می سازد و این یعنی با یک تیر دو نشان زدن.

در جا زدن شاخه زیتون در عفرین

اعتراض رسمی ترکیه از زبان مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه این کشور به ورود نیروهای رسمی و یا مردمی به عفرین قابل درک است، زیرا این اقدام به معنی به هم خوردن وضعیت و سخت شدن عملیات «شاخه  زیتون» نیروهای ترکیه در این شهر است که پس از تقریبا یک ماه همچنان در جا می زند و تا این لحظه از تحقق اهداف مورد نظر خود بازمانده است.

تلاش ترکیه برای سد کردن راه نیروهای سوریه به سمت عفرین

در این میان توپخانه ترکیه بارها گذرگاههایی را که احتمال داده می شد نیروهای سوریه از آن برای ورود به عفرین استفاده کنند، هدف قرار دادند.

این اقدام ترکیه به معنی عصبانیت از گام سوریه در قبال عفرین و هشدار نسبت به احتمال رویارویی با آن و پیامی است که دولت سوریه متوجه  مضمون آن شد در نتیجه اعزام این نیروها را به تاخیر انداخت اما این تاخیر موقتی وحاصل میانجیگری های ایران و روسیه بود بنابراین اینکه فقط یک روز طول کشید، جای تعجب ندارد.

خویشتنداری و خونسردی سوریه در قبال اقدامات ترکیه

دولت سوریه در قبال دخالت نظامی ترکیه در عفرین، با خویشتنداری و خونسردی برخورد کرد و منتظر شد یکی از دو طر ف یا هر دو درخواست کمک کنند، در این میان ترک ها به دلیل تاخیر در نهایی کردن این عملیات شاهد خسارت های مالی و جانی بودند و کُردها نیز با قدرت طرف مقابل و تعداد زیاد نیروهای آن یا همان ترکیه و کوتاهی آمریکا روبه رو شدند در نتیجه درخواست مزبور از سوی دو طرف مطرح شد.

تغییر ماهیت جنگ

در این میان باید در نظر داشت که نمی توان ترکیه را به عنوان یکی از قدرت های منطقه ای با یگان های مردمی کُرد که در واقع شبه نظامیان داخلی هستند مقایسه کرد با این حال باید اذغان داشت که ماهیت جنگ ها تغییر کرده است.

پاسخ مثبت دمشق به درخوست کمک کُردها طبیعی است

از سوی دیگر  باید در نظر داشت که کُردها اخیرا و بعد از مدتها صبر و درنگ و با مشاهده کوتاهی آمریکا ضمن اعتراف به سوری بودن از دولت سوریه خواستند به منظور حمایت از آنان در برابر جمله ترکیه وارد عمل شود.

طبیعی است که رهبری دمشق به درخواست کمک آنان پاسخ دهد و با این کار با یک تیر دو نشان بزند به این معنی که ضمن موافقت با اعزام نیروهای سوریه و مقاومت مردمی به عفرین اولا بار دیگر این شهر را تحت کنترل خود در آورد و دوما طرح ترکیه برای ایجاد منطقه حائل به مساحت 30 کیلومتر مربع را ناکام بگذارد و حدود سه ونیم میلیون مهاجر سوری را بار دیگر در آنجا اسکان دهد که به نظر می رسد تحقیق این اهداف امکان پذیر و قریب الوقوع به نظر می رسد.

اعتراض غیرمستقیم ترکیه به سوریه

در این میان اوغلو در کنفرانس مطبوعاتی با همتای اردنی خود، به طور غیر مستقیم به هرگونه ورود نیروهای ارتش سوریه و شبه نظامیان وابسته به آن به عفرین اعتراض کرد و عدم نارضایتی را به این موضوع مشروط کرد که هدف از ورود آنان، بیرون راندن مبارزان حزب کارگران کردستان و یگان های حمایت مردمی کُرد باشد در غیر این صورت عملیات شاخه زیتون ادامه خواهد یافت.

طرح شروط بیجا برای سوریه از زبان  اوغلو

در این خصوص باید گفت که اولا شروط اوغلو دیرهنگام بوده و دوما بجا نیست وسوما برای طرف سوری قابل قبول نیست زیرا وی فراموش کرده است که عفرین یک شهر سوری است و نیروهای سوریه با ورود به آن مهاج  م و یا اشغالگر به شمار نمی آیند بلکه این اقدام آنان در پاسخ به درخواست کمک شهروندان سوری هرچند کُرد صورت می گیرد، بنابراین باید پرسید آیا اوغلو قبول می کند کسی برای ورود نیروهای ترک به یکی از شهرهای ترکیه مثلا دیاربکر شروطی را برای دولت مطرح کند؟

همین استدلال در مورد ا تهامات ترکیه علیه دولت سوریه مبنی بر مسلح کردن نیروهای حمایت مردمی کُرد و  تسهیل انتقال کمک های نظامی و انسانی برای آنان از عین العرب و منبج و حتی حسکه به  منظور مقابله با نیروهای ترک نیز مطرح است و چه بسا سوریه برای این کار  پاسخ آماده ای داشته با شد و فقط کافی است به رهبران ترک یادآوری شود که از هفت سال پیش به گروههای مسلح سوریه کمک کرده است و هدف از این کمک ها نیز سرنگونی نظام حاکم بود.

فرصت شناسی رهبری سوریه

نکته مهم اینکه رهبری سوریه، گرفتار شدن  ترک ها را در عفرین فرصتی برای گشودن کانال های گفت وگو با  کُردها و دور کردن آنان از متحد آمریکایی دانست که  آنان را تنها گذاشت تا از این طریق به نوعی پشت ترکیه را نیز به خاک بمالد تا دست از آزار و اذیت برداشته و با دمشق وارد گفت وگو شود تا برای ادلب به حل به راه حلی شبیه حلب دست یابند و آن را به مناطق کاهش تنش ملحق سازند .

در این میان با کسانی که ورود نیروهای سوریه به عفرین را برون رفت احتمالی برای همه از جمله ترکیه می دانند، موافقیم.

از سوی د یگر روس ها که هرگونه میانجیگری بین کُردها و دولت سوریه برای رسیدن به توافق در ارتباط با ورود نیروهای سوریه به عفرین را تکذیب کردند، اکنون از پنجمین منطقه کاهش تنش صحبت می کنند که این یعنی چراغ سبز دادن به ورود نیروهای سوریه به عفرین.

نکته دیگر اینکه ارتش سوریه اکنون در سه جبهه مشغول نبرد است: غوطه شرقی، عفرین و ادلب و درصدد است در چند ماه آینده این نبردها را نهایی کرده و زمینه نبرد بزرگ در شرق فرات علیه نیروهای آمریکایی و متحدانش را فراهم کند و چه بسا این اقدام در میان مدت و طولانی مدت به نفع  دولت اردوغان باشد.

اردوغان فرصت طلایی را از دست داد

نکته قابل توجه اینکه اردوغان با رد میانجیگری روسیه در ارتباط با هماهنگی با دمشق برای تقویت ثبات در سوریه، فرصت طلایی را از دست داد و قطب نمای خود را به سمت نقشه آمریکا مبنی بر ایجاد موجودیت مستقل کُرد در شمال سوریه تنظیم کرد و شاید اگر این وساطت اندکی زودتر رخ می داد امروز اردوغان خود را گرفتار عفرین و  نتایج خطرناک حاصل از آن بر ترکیه و تمامیت اراضی آن و نیز امنیت و ثباتش نمی دید.

در این میان کنفرانس سران در استانبول با حضور روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه می تواند برای ادروغان فرصتی برای بازنگری باشد به ویژه اینکه تلاش ها برای اصلاح روابط ترکیه و آمریکا در جریان سفر رکس تیلرسون به ترکیه هیچ نتایج مثبتی نداشت.

در این خصوص باید در نظر داشت که اردوغان با جنگ فرسایشی در عفرین روبه رو است که چه بسا به جرابلس و الباب و شمال غرب سوریه نیزی امتداد یابد و در این میان  ائتلاف رسمی کُردی – سوری در حال شکل گیری است و شاید با در نظر گرفتن انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری در سال آینده فرصت برای چرخش مواضع نه تنها ضروری بلکه حتمی باشد.

آیا اردوغان این کار را خواهد کرد؟ در پاسخ باید گفت: بله بعید نیست.

انتهای پیام/