برنامه کتابخانه ملی برای ایجاد حافظه ملی دیجیتال ایرانیان

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، آیین نکوداشت هشتادمین سالگرد تاسیس کتابخانه ملی ایران با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، علی‌اکبر صالحی‌، سیدرضا صالحی امیری، اشرف بروجردی و جمعی از نمایندگان و سفرای کشورهای خارجی صبح امروز 7 اسفندماه در کتابخانه ملی برگزار شد.

بروجردی، رئیس کتابخانه ملی در این مراسم با بیان اینکه برگزاری چنین مراسمی صرفا یک جشن بزرگداشت نیست و اهداف عالی را برعهدا دارد، گفت: بازاندیشی در نقش کتابخانه ملی برای ایجاد و توسعه علمی و زندگی بهتر یکی از این اهداف است.

وی با اشاره به سابقه فرهنگی ایرانیان و کتابخانه‌های بزرگ در دوران پیش و پس از اسلام ادامه داد: ایران سابقه طولانی و درخشان در فرهنگ مکتوب و تجمیع دانش برای حرکت به سمت کمال دارد. ایران را می‌توان جزو سرزمین‌هایی نام نهاد که از پیشروترین کشورها در عرضه دانش بوده است. ایران تاریخی کهن و تمدنی چند هزار ساله در حوزه کتاب و کتابخانه دارد. وجود کتابخانه‌های تخت جمشید در  2500 سال پیش تا کتابخانه جندی شاپور که بزرگترین کتابخانه دنیای باستان بود، نشان از جایگاه کتاب و کتابخانه در این مرز و بوم دارد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: بعد از اسلام نیز ققنوس فرهنگ ایران پس از دو سده رکود به پاخاست و در نتیجه خدمات متقابل ایران و اسلام، بار دیگر کتابخانه‌ها رونق گرفت. کتابخانه ابوالوفای همدانی، نوح ابن منصور سامانی و بهاالدین دیلمی از این جمله است.

بروجردی با بیان اینکه دیرزمانی از تولد کتابخانه‌های ملی در جهان نمی‌گذرد، اضافه کرد: کتابخانه‌های ملی وظیفه پاسداری کلیه مکتوبات ملت‌ها را برعهده دارند و ویترین فرهنگ آن ملت به شمار می‌روند. کتابخانه‌های ملی حافظ میراث فکری و هویت ملی یک ملت‌اند.

وی با بیان اینکه کتابخانه ملی ایران قدیمی‌ترین کتابخانه ملی در منطقه جنوب غرب آسیاست، گفت: کتابخانه ملی ایران از یکسو به معماری برآمده از فرهنگ و سنتی دیرین آراسته است و از سوی دیگر در عرصه پژوهش و تدوین استانداردهای بومی خویش ید طولایی دارد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی بر ضرورت فعالیت در عرصه دیجیتال‌سازی منابع تاکید و اضافه کرد: حافظه این مرز و بوم از یکسو پا در دل تاریخ دستنوشته‌های تاریخی و نسخ خطی دارد و از سوی دیگر رو به آینده‌ای دیجیتال. میراث و هویت فرهنگی ما ایرانیان در نسخ خطی مستتر است و برماست تا با گردآوری و صیانت از آن، میراث هویتی را پاس بداریم و زمینه مطالعه این اوراق را برای پژوهشگران فراهم کنیم. این موضوع محور فعالیت‌های کتابخانه ملی در سال جاری بوده و امید است در سال آینده به سنتی نیکو تبدیل شود.

بروجردی ادامه داد: حافظه ملی در حال تحول است و از فرم کاغذی به محمل‌های نوین در حال حرکت است. اکنون بسیاری از اطلاعات تولید شده دیجیتالی هستند و ما به ازای کاغذی ندارند. پس از هشت دهه تلاش درصدد هستیم تا با به کارگیری فناوری اطلاعات به سمت حافظه ملی دیجیتال ایرانیان گام برداریم از این رو لازم است با فراهم کردن زیرساخت‌ها امکان گردآوری اطلاعات تولید شده در کشور را ایجاد کنیم و از سوی دیگر نیاز است تا با تصویربرداری دیجیتال این مکتوبات و مستندات هم به حفاظت از آنها کمک کنیم و هم با تکیه بر فناوری اطلاعات دسترس‌پذیری آحاد ملت و پژوهشگران اقصی نقاط کشوز و جهان را به این منابع تسهیل کنیم.

وی با بیان اینکه کتابخانه ملی چشم‌انداز کلان خود را تبدیل شدن به هاب دانش در کشور قرار داده است، افزود: کتابخانه ملی برای تبدیل شدن به پل ارتباطی تولیدکنندگان و استفاده‌کنندگان دانش و اطلاعات می‌بایستی تعاملات خویش را با نهادهای دانشگاهی و پژوهشگران گسترش دهد. برای این مهم می‌بایست ذخیره مخازن خویش را که امروز بالغ بر 9 میلیون منبع است، گسترش دهد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی به غنی بودن گنجینه کتابخانه ملی اشاره کرد و گفت: حوزه‌های تخصصی ایرانشناسی و اسلام‌شناسی پتانسیل خوبی در جذب محققان غیر ایرانی دارد ولی نگاه به دسترسی اطلاعات باید فارغ از هر گونه حساسیت سیاسی باشد و محقق داخلی و خارجی از هر طیف بتواند بدون مانع به اطلاعات دسترسی یابد.

بروجردی با بیان اینکه کتابخانه ملی بازوی دیپلماسی فرهنگی دولت است، گفت: کتابخانه ملی تلاش دارد بیش از پیش ویترین فرهنگی کشورمان را به جهانیان عرضه و میراث ایرانیان را جمع‌آوری کند و دستاوردهای علمی خود را به اشتراک بگذارد. تخصیص بودجه مناسب به منظور تکمیل منابع و اجرای طرح‌های توسعه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این سازمان مستلزم توجه دولت و مجلس است.

انتهای پیام/