زاهدان| هشدار معاون محیطزیست نسبت به وضعیت "نگرانکننده" تالاب هامون
معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: وضعیت تالاب هامون نگران کننده است اما هنوز موضوع احیای این تالاب جدی گرفته نشده و هر دستگاهی وظایف بخشی خود را دنبال میکند.
حمید ظهرابی در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم در زاهدان اظهار داشت: وضعیت تالاب هامون نگران کننده است و باید هر چه سریعتر اقدامات اجرایی را در جهت احیای تالاب هامون سامان دهیم و با بازدید از تالاب این ضرورت را بیشتر از همیشه حس کردم. در زمینه احیای تالاب هامون دستگاههای اجرایی باید هماهنگتر و همراستاتر حرکت کنند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در حال حاضر علیرغم اینکه برای احیای تالاب برنامه وجود دارد اما موضوع احیای هنوز جدی گرفته نشده و هر دستگاهی هنوز وظایف بخشی خود را دنبال میکند بنابراین لازم است که همدل و همراستا برای احیای تالاب هامون تلاش کنیم.
ظهرابی تصریح کرد: باید اهداف بخشی را کنار بگذاریم و به این نکته توجه کنیم که محیط زیست بستر اصلی تمام فعالیتهایی است که ما میخواهیم انجام دهیم اگر این بستر را برای حیات نداشته باشیم قطعاً همه فعالیتهای اقتصادی که انجام میدهیم میتواند تحت تأثیر قرار بگیرد و از موفقیت دور شود برای همین بود که در سفر به سیستان و بلوچستان تأکید کردم که محیط زیست و حق آبه محیط زیست حتماً باید رعایت شود.
تلاش برای احیای هامون، تلاش برای زنده نگهداشتن مردم است
معاون زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در سفر به سیستان و بلوچستان و پس از بازدید از تالاب خشک هامون گفت: هامون یک تفاوت اساسی با بقیه تالابها دارد این تفاوت در این است که همه زندگی مردم اطراف تالاب به آن وابسته است. خیلی از تالابهای موجود در کشور کارکردهای اکولوژیکی دارند. اما تالاب هامون منشأ حیات مردم منطقه است و تلاش برای احیای هامون تلاش برای زنده نگهداشتن مردم است.
وی افزود: کارکردهای بسیاری برای تالاب هامون وجود دارد که آب شرب، حفظ تنوع زیستی، جلوگیری از گردوخاک و معیشت مردم از جمله آنهاست. اگر بتوانیم بهگونهای این کارکردها را با یکدیگر تلفیق و از آن بهرهبرداری کنیم که هر کدام دیگری را نقض نکند این هنر مدیریت ماست.
ظهرابی ادامه داد: در بازدید از تالاب هر برنامهای که دیدیم عمدتاً معطوف به این بود که چگونه برای مردم معاش ایجاد شود بدون اینکه به بستر اصلی توجه شود. اگر تالاب را نداشته باشیم زندگی وجود ندارد که بخواهیم به دنبال شغل و کار و کارگر باشیم. بنابراین باید اولویت برنامه همه دستگاههای ذیربط این باشد که چگونه این تالاب را احیا و حفظ کنیم و در جهت حفظ محیط زیست از کارکردها و ظرفیتهایی که دارد استفاده کنیم چون اول باید محیط زندگی خود را بخواهیم.
معاون زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در این حوزه براساس برنامه ششم توسعه بند 38 صراحتاً بحث مدیریت زیست بومی را به عنوان راهبرد اصلی احیای تالابها پذیرفتیم و به قانون تبدیل شده است. این مدیریت زیست بومی یک شاخصه اصلی و برنامه مشارکتی است که با توافق همه بخشها و ذینفعان با هدف احیا و بهرهمندی خردمندانه مصوب شده است.
برنامه استانی احیای تالاب نیاز به اصلاح دارد
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه حوضه آبخیز، اکوسیستم تعیین کننده در یک تالاب است حوضه آبخیز هامون شرایط خاصی دارد. در برخی موارد که حوضه آبخیز آن بین دو استان است کلی مشقت داریم تا بتوانیم دو استان را با یکدیگر هماهنگ کنیم. در تالاب هامون حوضه آبخیز فرامرز است بنابراین باید خیلی با حوصله، دقت و با برنامه حرکت کنیم تا بتوانیم موفق شویم. داشتن یک برنامه خوب اساسیترین نیاز است. تلاشهایی برای ایجاد یک برنامه زیست بومی در استان انجام شده است ولی نیاز به اصلاح دارد.
ظهرابی ادامه داد: این باور که آبی که از دسترس فعالیتهای بهرهبردارانه ما خارج میشود، هدر میرود هنوز وجود دارد. وقتی بازهم چاه نیمه جدید ایجاد میکنیم و آب را در آن ذخیره میکنیم یعنی اینکه هنوز به این اعتقاد نرسیدیم که این آب برای تالاب است. وقتی آب در جای دیگری ذخیره شود حتماً برای آن کاربریهای دیگری تعریف میشود. بنابراین باید وفاقی در استان ایجاد شود که بعد از شرب حقآبه زیست محیطی در اولویت قرار گیرد که قانون و مصوبه هیئت دولت نیز همین را میگوید. بنابراین اگر بتوانیم این قانون را عملیاتی کنیم بخش بزرگی از مشکلاتی که با آن مواجه هستیم حل میشود.
معاون زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: مشارکت مردم در احیای تالاب خیلی اهمیت دارد و باید در تمام ابعاد برنامه از آن استفاده شود چراکه باعث میشود مردم این وجود تالاب را از خود بدانند.
وی ادامه داد: احیای این سطح وسیع از تالاب با این مقدار آب کمی که در اختیار ما قرار میگیرد امکانپذیر نیست. این موضوع را باید بپذیریم و دنبال راهحلهای تطبیقی بگردیم. برخی مکانها را برای حفظ تنوع زیستی، ماهیگیری، معاش مردم و چرای دام مطلوب سازی و بهرهبرداری کنیم. همچنین نقاطی که در تالاب که مرتفع است و امکان آبگیری آن وجود ندارد را تثبیت کنیم و اجازه ندهیم گردوغبار زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین در برنامهای که تصویب میکنیم حتماً باید این موضوع مهم را مدنظر داشته باشیم.
ظهرابی خاطرنشان کرد: نیاز سیستم مطالعه شده و آماده است. کانونهای ریزگرد که در تالاب وجود دارد و باید مهار شود را هم شناسایی کردیم و مطالعه آن نهایی شده است. مطالعه برای اولویتبندی آبگیری تالاب را نیز نهایی کردیم. با مجری طرح که دانشگاه اصفهان است نیز صحبت شده و اعلام آمادگی کردند که گزارشی را ارائه دهند گزارشی که به ما میگوید اگر حجم معینی از آب را داشته باشیم کجاها باید برنامهریزی کنیم.
ضرورت مطالعه اثرات زیست محیطی خشک شدن هامون
معاون زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: یک نکته هم که باید به حتماً به آن توجه کنیم ارزیابی اثرات زیست محیطی خشک شدن این تالاب است که در مذاکرات بینالمللی به شدت به آن احتیاج داریم. باید برآورد کنیم که خشک شدن تالاب هامون چه پیامدهایی برای ما داشته و چه خسارتهایی به ما وارد کرده است.
وی ادامه داد: در برخی نقاط با سازههایی که خود ما ساختیم و با موانعی که ایجاد کردیم خودمان جلوی آب را بستهایم. اجراهایی که انجام دادیم بدون اینکه توجه کنیم به مسائل مرتبط با اینکه لازم است حتماً آبی وارد تالاب شود. سازه درست شده برای پیشگیری از اینکه آب هدر نرود اما وقتی آب کم باشد خود این سازه برای ورود آب مانع میشود یا اینکه در جایی جاده درست کردیم اما برای عبور آب پل درست نکردیم.
ظهرابی خاطرنشان کرد: یک پروژه هم شروع شده برای اینکه از رودخانه شیله آب را منتقل کنیم که باید هر چه سریعتر انجام شود چراکه آبی که میتواند وارد تالاب شود از کشور خارج میشود.
انتهای پیام/ ز