تبریز| مقبره الشعرا در انتظار گردشگران؛ تاریخ را در آرامگاه ۴۰۰ شاعر ورق بزنیم + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، یکی از معروف‌ترین محلات تاریخی تبریز محله سرخاب است که بنای  مقبره الشعرا  یکی از گورستان‌های تاریخی شهر تبریز در این محل واقع شده‌ و کوی سرخاب به دلیل انتساب به شاعران نامی ارج و قرب بسیاری در بین مردم داشته است به طوری که زندگی در آن و حتی دفن شدن در این کوی معروف آرزوی بسیاری از بزرگان محسوب می‌شد.

وجود اماکن، بناها، تکیه‌ها و مقابر معروفی چون ربع رشیدی، تکیه حیدر، بقعه عون بن علی، بقعه سید حمزه ،صاحب الامر و سید ابراهیم یا حظیره بابا حسن، حظیره بابا مزید، صفوه الصفا  و مقبره الشعرا به تقدس و معروفیت آن افزوده است.

 بنای مقبره الشعرا هم‌ اکنون در پیرامون تکیه حیدر در تقاطع خیابان‌های ثقه‌الاسلام و عارف شهر تبریز واقع شده‌ است و در ضلع شرقی بقعه سید حمزه و مقبره قائم مقام و ملأ باشی قرار دارد.

این بنای تاریخی در گذشته با اسامی حظیره الشعرا، حظیره القضاه، قبرستان سرخاب نیز نامیده می‌شد اما متاسفانه گذشت روزگاران و مهم‌تر از آن حوادث طبیعی چون سیل و زلزله، شکل ظاهری آن را از بین برده است.

مقبره الشعرا آرامگاه 400 شاعر نامی ایران

 آرامگاه شاعران تبریز، مکانی است که 400 نفر از مشاهیر علم و فرهنگ و ادب ایران زمین در آن مدفون‌اند و قدیمی‌ترین کتبی  که نام مقبره الشعرای تبریز را به صراحت نوشته است ، تاریخ گزیده و  نزهه القلوب حمدالله مستوفی است که در سال‌های 730 و 740 هجری قمری تألیف شده است.

نام مقبره الشعرا سرخاب پس از دفن شدن شاعران معروف قرن ششم مانند خاقانی و ظهیر و شاعرانی که بعد از آنها در آنجا دفن شدند در کتب تاریخ و تذکره آمده و رفته رفته معروفیت یافته است.

شهر تبریز پس از آنکه در قرن ششم مرکز حکومت اتابکان آذربایجان شد به پناهگاه شاعرانی که زندگی آرام و آسوده‌ای را به دور از جنگ و نزاع آرزو داشتند تبدیل شد.

خاقانی و ابوالعلا و فلکی از شروان و گنجه ، ظهیر فاریابی و شاهپور نیشابوری از خراسان به تبریز آمدند و در این شهر ساکن  شدند  و پس از مرگ  ، یکایک آنان در حظیره مخصوصی دفن شدند که  این حظیره را در تاریخ و تذکره‌ها به عنوان مقبره الشعرا یاد کرده‌اند، شاعران  دیگری نیز  از عهد ایلخانیان تا ایلکانیان و دوره آق قویونلو در تبریز بودند و یا از نقاط دیگر به تبریز آمده و در این شهر فوت کردند که  غالباً در همین حظیره و در جوار خاقانی مدفون شدند.

طباطبایی صاحب کتاب اولاد اطهار که در سال 1294 هجری قمری تألیف شده ،  نوشته است که به علت زلزله‌های بسیار مخصوصاً زلزله سال 1193 و بعد  از آن در سال 1194 آثاری از آن به جای نمانده است.

نام ظاهری مقبره الشعرا که اثری از وجود خارجی آن نبود، جرقه‌ای برای ساخت بنای یاد بوداین شاعران و عارفان نامی بود.

در شهریور ماه 1350 هجری شمسی آگهی دعوت به مسابقه طرح یاد بود مقبره الشعرا به روزنامه‌های کیهان و اطلاعات و مجله یغما فرستاده شد و پس از طی مراحل اداری بالاخره طرح پیشنهادی غلامرضا فرزانمهر انتخاب و عملیات عمرانی آن آغاز شد.

پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی عملیات مرمت این بنای معروف  ادامه یافت تا این که در سال 1367 همراه با امکانات و تاسیسات توریستی و گردشگری افتتاح شد و این مجموعه فرهنگی به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی  پذیرای میهمانان و گردشگران از داخل و خارج کشوراست.

از معروف ترین آرمیدگان در مقبره الشعرا می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:

اسدی طوسی، خاقانی شروانی، ذوالفقار شروانی، سید محمدحسین شهریار، عزیز خان مکری، شاهپور نیشابوری، شکیبی تبریزی، شمس‌‌الدین سجاسی، ظهیر فاریابی، قطران تبریزی، لسانی شیرازی، مانی شیرازی، مجیرالدین بیلقانی، مغربی تبریزی، همام تبریزی، اشهر سبزواری، بابا مزید، بابا حسن، عبدالرحیم آبادی، نظام الدین یحیی الغوری، حسن بلغاری، سلطان پیرباب، معین‌الدین صفار، کمال‌الدین عبدالقادر نخجوانی، بهاءالدین خاکی، ضیاءالدین بزرگ، ابوالعلا فلکی، عصار تبریزی، انوری ابیوردی، شیخ محمد خیابانی، ثقه‌الاسلام تبریزی، امیه بن عمر و بن عمیه، محمد جعفر کبودر آهنگی قره‌گوزلو (مجذوب علیشاه همدانی)، هفت خواهران، امیر عبدالغفار، میرزا شفیع مستوفی، حارث بن امیه، امام طالحه، پیر محمد، حافظ حسین زال، عبدالرحیم خلوتی، درویش سراج الدین قاسم، اکمل‌الدین مظفر بزازی، مجدالدین صنع‌الله کوزه کنانی، نجم‌الدین سمساری، برهان‌الدین واعظ هروی، قاضی مجدالدین محمد انصاری، خواجه عبدالرحیم اژآبادی، شمس‌الدین محمد خطاط، شیخ اسحاق مراغی، صلاح المله و الدین حسن نخجوانی ثم البلغاری، سید جلال‌الدین مهدی نقیب تبریزی حسنی، شیخ نورالدین بیمارستانی، تاج الدین منشاوی، فخرالدین احمد اره‌گر، پیر عمادالدین، اخی خیرالدین، غیاث‌الدین محمد، پیر لیفی، پیر سلیمانشاه جوهری، ابی حامد افضل‌الدین محمد بن اسعد بن الفقیه محمد التبریزی المحدث، حافظ حسن کمانکش، بهاءالدین محمد خاکی، پیر محمد، پیر رازیار، پیر قندیلی، پیر ترک، بابا اسماعیل، بابا احمد قمچی باف، مولانا محمود اژآبادی، شرف‌الدین نوری، طارمی، نصرالله طبیب، سلطان دده علی، دکتر مهدی روشن ضمیر، دکتر محمود پدیده، استاد جواد آذر، استاد میرزا طاهر خوشنویس تبریزی، محمود ملماسی، سید یوسف نجمی و استاد علی حریرچی.

البته طرح بازآفرینی و احیای مجموعه تاریخی مقبره‌ الشعرا، با زیربنای 11 هزار مترمربع، از مهمترین اقدامات شهرداری‌ تبریز در توسعه زیرساخت‌های فرهنگی شمال‌غرب کشور به شمار می‌رود و تالارها، گذرگاه‌ها، نظرگاه، قدمگاه، نگارخانه و سالن‌های زیبا و مجهز، بخش‌های خدماتی، رفاهی و جنبی از جمله محورهای اجرایی این طرح است.

این بنای تاریخی امسال در رویداد تبریز 2018 پذیرای گردشگران و میهمانان نوروزی از سراسر جهان و کشورمان است.

مدیرکل ارشاد آذربایجان شرقی گفت: از 28 اسفند ماه پارسال تا سوم فروردین ماه جاری 33 گردشگر خارجی از مقبره‌الشعرا بازدید کردند.

بازدید گردشگران خارجی از مقبره الشعرا

محمد محمد پور هم در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار داشت: 6 هزار و 827 نفر در این مدت از مقبره الشعرا بازدید کردند که بیشترین بازدید مربوط به سوم فردین ماه با 2 هزار و 743 نفر بازدید کننده است و مقبره الشعرا، خانه پروین، موزه کاریکاتور و بهتونی از جمله اماکن فرهنگی مورد توجه گردشگران در طول تعطیلات نوروزی می‌باشد.

وی با اشاره به آمادگی 56 امامزاده در استان جهت پذیرایی و ارائه خدمات به زائران، ادامه داد: همچنین 49 مسجد در تبریز و 61 مسجد در شهرستان‌ها آماده ارائه خدمات به نمازگزاران است.

مدیرکل ارشاد آذربایجان شرقی ابراز کرد: 57 نمازخانه در پارک‌ها و اماکن گردشگری نیز فعال است و همچنین برای اولین بار 130 کانون فرهنگی و هنری و کتابخانه مساجد در ایام نوروز برای ارائه خدمات فرهنگی به مسافران اعلام آمادگی کرده‌اند.

وی درباره فعالیت سینماهای استان در تعطیلات نوروز گفت: فیلم‌های مختلف در 7 نوبت در سینماها در حال اکران است.

محمدپور در پایان گفت: همچنین برای سفره خانه‌های معرفی شده از سوی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مجوز اجرای موسیقی زنده صادر شده است.

رشد 7 درصدی بازدید گردشگران از جاذبه‌های گردشگری آذربایجان شرقی

مرتضی آبدار در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار داشت: طبق آمار اخذ شده از 27 اسفند الی 3 فروردین، مراکز موزه‌ای، تاریخی و فرهنگی استان با استقبال چشمگیری از سوی همشهری ها و مسافران نوروزی مواجه شده بطوری که تا سوم فروردین 97، در مجموع 401 هزار و 655 مورد بازدید از جاذبه‌های گردشگری استان انجام شده است که نسبت به سال گذشته 7 درصد افزایش یافته است.

وی به آمارهای مربوط به خدمات سفر استان طی روزهای 27 الی 3 فروردین، که توسط کمیته آمار و اطلاعات بدست آمده بود، اشاره کرد و گفت: آذربایجان شرقی طی روزهای مذکور، پذیرای 59 هزار و 888 نفر در مراکز اقامتی خود بوده است که نسبت به سال گذشته 16 درصد افزایش یافته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی، تصریح کرد: تیم‌های نظارتی ستاد اجرایی نوروز استان، طی روزهای اعلام شده، از مراکز اقامتی، پذیرائی بین راهی، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و سایر مراکز، 672 فقره بازدید به عمل آورده‌اند که در این میان اقدامات نظارتی لازم جهت ارتقا کیفیت خدمات سفر نوروزی استان به صورت جدی انجام گرفته است و با توجه به نظارت‌های اقدام شده، 8 فقره اخطار کتبی و 36 فقره تذکر کتبی به مراکز متخلف و 19 فقره تشویق به مراکز خدماتی مورد تأیید، صادر شده است.

آبدار در ادامه ابراز کرد: در سال جدید آمار سفرهای زمینی شامل راه آهن و محورهای مواصلاتی استان با افزایش قابل توجهی مواجه شده است؛ بطوریکه ورودی مسافران از راه آهن تبریز نسبت به سال گذشته 21 درصد و تردد خودروها در محورهای مواصلاتی استان به شمار چهار میلیون و 437 هزار عدد بوده و نسبت به سال گذشته افزایش 26 درصدی داشته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی در پایان گفت: طبق بررسی‌هایی که توسط کمیته راهداری و جمل و نقل جاده‌ای صورت گرفته، خوشبختانه در محورهای مواصلاتی استان شاهد کاهش تصادفات و همچنین کاهش 55 درصدی تلفات جانی بوده‌ایم.

انتهای پیام/ح