نگاهی به کشتار غیرنظامیان افغان در حملات هوایی آمریکا در سال ۹۶

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، پس از اعلام استراتژی جدید آمریکا برای افغانستان حملات هوایی در این کشور افزایش بی‌سابقه‌ای پیدا کرده و تلفات بسیاری از غیرنظامیان افغان را نیز در پی داشته است؛ به طوری که دیدبان حقوق بشر سازمان ملل نیز خواستار بررسی این کشتار شده است.

چندی پیش نیز دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان موسوم به (یوناما) در گزارشی اعلام کرد در سال 2017 میلادی تلفات ثبت شده غیرنظامیان افغان در حملات هوایی 295 کشته و 336 زخمی بوده است که بالاترین آماری است که نسبت به سال‌های گذشته توسط این نهاد بین‌المللی به ثبت رسیده است.

«توماس گرسبک» سخنگوی ماموریت «حمایت قاطع» نیز چندی پیش به «طلوع نیوز» گفت در سال 2017 میلادی نیروی هوایی آمریکا در افغانستان 4300 بمب را به کار برده است که حاکی از افزایش دو برابری نسبت به مجموع حملات هوایی آمریکا در سال‌های 2015 و 2016 در افغانستان است.

گفتنی است که مقامات آمریکایی بارها پس از کشته و زخمی شدن غیرنظامیان افغان در حملات نیروی هوایی این کشور با ادعای اینکه مخالفان مسلح دولت افغانستان را هدف قرار دادند سعی در پنهان کاری در این باره داشتند، اما تحقیقات سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای مستقل پیوسته این ادعای آمریکایی‌ها را رد کرده است.

فرماندهان آمریکایی حتی بارها با وجود تصریح مقامات محلی افغان مبنی بر کشته شدن غیرنظامیان در حملات هوایی همچنان سعی در انکار آن داشتند که در ادامه برخی از آن‌ها را مرور می‌کنیم.

اواخر سال گذشته شمسی بود که «ناظم جان» فرمانده پلیس محلی در روستایی در شهرستان «چپرهار» ولایت «ننگرهار» به «نیویورک تایمز» گفت  بالگرد نظامیان خارجی در حمله به غیرنظامیان شماری از کشاورزان را به ضرب گلوله کشت.

این کشاورزان پیش از طلوع خورشید برای آبگیری به زمین‌های خود رفته بودند و در حالی که قانون ممنوعیت عبور و مرور در شب نیز وجود نداشت پلیس محلی را در جریان این موضوع قرار داده بودند.

ناظم جان با تایید این موضوع گفت: بله ما را در جریان گذاشته بودند که برای آبگیری زمین می‌روند، بالگردها آمدند و به آن‌ها شلیک کردند، آمدن بالگردها را دیدیم، بدون هماهنگی با ما اینکار را کردند؛ غیرنظامیان بی‌گناه را کشتند.

سروان «تام گرسبک» سخنگوی نیروهای خارجی در افغانستان در پی انتشار این خبر مدعی شد که نیروهای آمریکا یا ناتو و یا حتی بالگردهای آن‌ها در این حمله نقشی نداشتند.

پیش از این نیز موارد بسیاری وجود داشتند که نیروهای خارجی پس از هدف قرار دادن غیرنظامیان ابتدا وقوع حادثه را به کلی رد کرده و در صورت پیگیری رسانه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و ثابت شدن تلفات غیرنظامیان تنها به اظهار عذرخواهی بسنده کردند.

چند ماه پیش نیز گزارش‌هایی مبنی بر کشته شدن غیرنظامیان افغان در حملات هوایی آمریکا در ولایت «قندوز» منتشر شده بود، اما فرماندهی نیروهای آمریکایی و ناتو اعلام کرد که درباره این حمله تحقیق کرده و شواهدی مبنی بر کشته شدن غیرنظامیان در آن مشاهده نکرده است.

در پی این حادثه، سازمان ملل گروهی را برای تحقیق درباره این موضوع به قندوز فرستاد و پس از گفت‌وگو با منابع مختلف از جمله بازماندگان حادثه، مسئولین مراکز درمانی، بزرگان محلی و سایر منابع و شواهد ضمن رد گزارش ناتو، کشته شدن غیرنظامیان در این حمله را تایید کرد.

این در حالی بود که دفتر «ژورنالیسم پژوهشی» در لندن نیز با اعزام خبرنگاری به منطقه و با هدف تحقیقات میدانی، گزارشی را منتشر کرد که شامل مصاحبه با بازماندگان، انتشار فهرست نام قربانیان و عکس برخی از آنها بود و در نهایت پس از فشار رسانه‌ها «جان نیکلسون» فرمانده نظامیان آمریکایی و ناتو در کنفرانسی مطبوعاتی به کشته شدن زنان و کودکان در حمله قندوز اعتراف کرد.

اما این ژنرال آمریکایی تنها به ابراز تاسف بسنده کرد و قول داد که نیروهای آمریکایی و ناتو در آینده تلاش خواهند کرد تا در حملات خود غیرنظامیان را هدف قرار ندهند.

_{کامیون غیرنظامیان افغان که توسط هواپیمای آمریکایی هدف قرار گرفت.}

در 10 آگوست نیز جنگنده‌های آمریکایی حمله هوایی را در شهرستان «ننگرهار» در شرق افغانستان انجام دادند که با وجود تصریح مقامات محلی مبنی بر کشته شدن غیرنظامیان در این حمله، فرماندهی نیروهای آمریکایی ادعا کرد اعضای وابسته به داعش را هدف قرار داده است.

به گزارش خبرنگار میدانی «لس‌آنجلس تایمز» در عصر آن روز در حالی که جنگنده‌های آمریکایی در حال پرواز بر فراز روستاهای تحت کنترل داعش در شرق افغانستان بودند، 11 نفر سوار بر یک کامیون شده و راهی جاده خاکی شدند تا از بمباران قریب‌الوقوع بگریزند؛ با این حال نتوانستند خیلی دور شوند.

بمب جنگنده آمریکایی، کامیون حامل غیرنظامیان افغان را به بیرون جاده پرتاب کرد و در محل انفجار گودال بزرگی ایجاد شد. در این حادثه تنها یک دختر نوجوان زنده ماند و 10 نفر غیرنظامی دیگر از جمله 3 کودک و یک نوزاد در آغوش مادرش کشته شدند.

در عصر آن روز «ملکه» مادر ظفر خان، سوار بر کامیون شد و روستا را به همراه سه نفر از فرزندانش، بهادرشاه 12 ساله، انیسه هشت ساله و محمد یک ساله ترک کرد؛ پسر عموی خان نیز راننده این کامیون بود.

«روزنه»، تنها بازمانده این حمله می‌گوید می‌دانستیم آمریکایی‌ها در منطقه هستند و به زودی آنجا را بمباران می‌کنند.

وی افزود: یادم می‌آید پیش از انفجار دو هواپیما را در آسمان دیدم و پس از آن نیز برای چندین دقیقه بی‌هوش بودم. وقتی به هوش آمدم دیدم که هفت نفر از جمله پدر و برادرم کشته شدند.

روزنه ادامه داد که ملکه و دو نفر از فرزندانش نیز به شدت زخمی شده بودند و برای درخواست کمک فریاد می‌زدند، اما نظامیان آمریکایی پس از ساعت‌ها به هیچکس اجازه ندادند تا به کمک آن‌ها برود و آنها جان باختند چون کسی به کمک‌شان نرفت.

تنها بازمانده انفجار 10 آگوست در ولایت «ننگرهار» تصریح کرد که این کامیون توسط جنگنده‌های آمریکایی هدف قرار گرفت و مقامات محلی افغان نیز پس از بازدید از محل انفجار گفته‌های وی را تایید کردند، اما سخنگوی ائتلاف آمریکا تاکید می‌کرد که این کامیون به مین کنار جاده ای داعش برخورد کرده است.

وابستگان قربانیان نیز اعلام کردند چطور ممکن است نیروهای زمینی آمریکایی و هواپیماهای جاسوسی ارتش آمریکا زنان و کودکان را در یک کامیون رو باز، در روز روشن و بدون وجود هیچ ساختمان و یا خودروی دیگر با اعضای داعش اشتباه گرفته باشند.

در نهایت ارتش آمریکا طی بیانیه ای ضمن قبول مسئولیت این حمله مدعی شد که در این حمله شبه‌نظامیانی کشته شدند که مشاهده شده بود  در حال بارگیری تسلیحات در یک کامیون هستند.

در ادامه این بیانیه، ارتش آمریکا احتمال تلفات غیرنظامیان را «صفر» اعلام کرده بود.

مقامات آمریکایی می‌گویند که حملات هوایی از گسترش شاخه خوراسان داعش در افغانستان جلوگیری کرده است. براساس تخمین واشنگتن حدود هزار و 500 جنگجوی داعش در افغانستان وجود دارند که بیشتر آن‌ها در ولایت ننگرهار حضور دارند.

این مقامات همچنین مدعی هستند تشدید حملات هوایی به نیروهای امنیتی افغان کمک می‌کند تا مناطق تحت کنترل طالبان را باز پس‌گیرند.

_{ظفر خان که 6 نفر از اعضای خانواده‌اش را در حمله هوایی آمریکا از دست داد می‌گوید: گوسفندان و نیمی از زمین خود را فروخته بودیم همه و در حال فرار از منطقه بودیم. ماندن در روستا بسیار خطرناک بود. (عکس از لس‌آنجلس تایمز)}

این در حالی است که افغان‌های بی‌گناه می‌پرسند: به چه قیمت؟

مقامات آمریکایی درباره انفجار ننگرهار در آگوست 2017 بارها تاکید کردند که حمله هوایی در آن روز تنها اعضای وابسته به داعش را هدف قرار داده است.

دولت اشرف غنی نیز که همیشه تلاش کرده نگاه ها را معطوف کشتار غیرنظامیان نکند، به این حمله نیز واکنشی نشان نداد، اما مقاماتی از کابل برای ابراز همدردی با خانواده قربانیان به ننگرهار آمدند و به هر خانواده نیز حدود هزار دلار غرامت پرداختند.

_{از سمت چپ، لعل محمد 17 ساله، رقیه خان 10 ساله، بسینه خان 9 ساله، ناصر محمد 13 ساله و ریشما خان 8 ساله پدر خود را در این حمله هوایی آمریکا از دست دادند. (عکس از لس‌آنجلس تایمز)}

در حالی که حملات هوایی آمریکا در افغانستان تشدید شده و تلفات غیرنظامیان نیز افزایش یافته است، دفتر «ژورنالیسم پژوهشی»، عدم شفافیت درباره حملات هوایی را نگران کننده می‌داند.

ژنرال نیکلسون نیز چندی پیش و پس از بازگشت بمب‌افکن‌های B-52 به آسمان افغانستان و استفاده از جنگنده‌های «F-22» برای نخستین بار در این کشور گفت که با فروکش کردن جنگ در سوریه و عراق تجهیزات جنگی بیشتری به افغانستان خواهد رسید.

با این حال افزایش بی‌سابقه حملات هوایی در افغانستان نه تنها هیچ تاثیری بر جلوگیری از گسترش حضور و فعالیت مخالفان مسلح دولت افغانستان نشده است بلکه بر اساس گزارش‌های رسمی آمریکا این حملات تاثیری بر مناطق تحت کنترل طالبان نیز نداشته و حتی این مناطق در سال 2017 نسبت به سال 2016 افزایش دو برابری داشته است.

از سوی دیگر کشورهای منطقه نیز بارها از ظهور گروه‌های تروریستی در افغانستان در سایه حضور نظامی آمریکا در این کشور ابراز نگرانی کرده‌اند و روسیه نیز مکرراٌ نگرانی خود را درباره انتقال تروریست‌های داعش و تجهیز تسلیحاتی آن‌ها توسط بالگردهای ناشناس اعلام کرده است.

حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز چندی پیش با اشاره به افزایش تلفات غیرنظامیان در کشورش ناامنی و کشتار بیشتر در افغانستان را نتیجه 16 سال عملیات نظامی آمریکا و ناتو در افغانستان دانست.

وی با بیان اینکه فاکتورهای که سبب بی‌ثباتی این کشور می‌شوند در خارج از افغانستان قرار دارند، از پاکستان و آمریکا به عنوان دو عامل خارجی ناامنی در کشورش نام برد.

انتهای پیام/.

ما را در فیسبوک، توییتر و تلگرام دنبال کنید.