گزارش تسنیم| چرا "الهام علی‌اف" به حمایت پیش‌از‌موعد مردم آذربایجان نیاز دارد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سایت خبری-تحلیلی «لنتا.رو» روسیه در تحلیلی نوشته است: امروز، 11 آوریل (22 فروردین) در جمهوری آذربایجان روز انتخابات پیش از موعد ریاست جمهوری است. در حالیکه تنها شش ماه به تاریخ اصلی برگزاری انتخابات در این کشور باقی مانده، ولی دو ماه قبل "الهام علی‌اف" رئیس جمهوری فعلی آذربایجان تصمیم گرفت تا این انتخابات پیش از موعد و در ماه آوریل، یعنی اکنون برگزار شود.

بخشی از دلایل این تصیم گیری اوضاع سیاسی داخلی است و برخی عوامل خارجی نیز احتمالا در این مسئله موثر بودند که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.

"الهام علی‌اف" رئیس جمهوری آذربایجان در واقع جانشین پدر خود "حیدر علی اف" نخستین رئیس جمهوری آذربایجان است که بدون تردید دارای اقتدار کامل در این کشور بوده و بیخود نیست که در آذربایجان به نام «پدر ملت» نام برده می شود.

الهام علی اف از سال 2003 رهبری آذربایجان را بدست گرفت و سپس توانست در سال 2008 و 2013  توانست با موفقیت دو انتخابات ریاست جمهوری دیگر را نیز پشت سر بگذارد. هر دو مرتبه وی بیش از 79 درصد از آراء مردم آذربایجان را بدست آورد و کمتر کسی تردید دارد که در انتخابات آتی ریاست جمهوری که قرار بود در تاریخ 17 اکتبر سال جاری برگزار شود نیز برای چهارمین بار برنده میشد. ولی علی‌اف به ناگهان در اوایل ماه فوریه اعلام کرد که این انتخابات تقریبا شش ماه زود برگزار خواهد شد و توضیحی هم در مورد علت این تصمیم خود نداد.

ارتباط اصلاح قانون اساسی آذربایجان با تاریخ برگزاری انتخابات

البته بجای رئیس جمهوری، "علی حسن‌اوف" مشاور وی در مسائل سیاسی و اجتماعی توضیح داد که تغییر تاریخ انتخابات به مسئله همه پرسی مربوط به اصلاح قانون اساسی مربوط می شود که در سال 2016 در این کشور صورت گرفته و باعث تغییراتی در قانون اساسی آذربایجان شد. در نتیجه دوره اختیارات ریاست جمهوری از 5 سال به 7 سال افزایش یافته و به همین دلیل علی اف تصمیم گرفته تا قبل از موعد انتخابات برگزار شود تا اعتماد مردمی نسبت به خود را بعد از این تغییرات زودتر مورد آزمایش قرار دهد.

"نوروز مامیدوف" مشاور سیاست خارجی علی‌اف نیز اصلاح قانون اساسی را مرحله جدید تاریخی نامیده و یاداور شد که رئیس جمهوری ر آستانه این تغییرات می خواهد از حمایت ملت آذربایجان از خط مشی خود اطمینان حاصل کند.   

این توضیحات کاملا متقاعدکننده بود، اگر الهام علی‌اف بلافاصله بعد از همه پرسی خواستار رای اعتماد مردم به خود میشد، ولی اکنون بعد از گذشت یک سال و نیم دست به چنین اقدامی زده است. منطقی این بود که شش ماه دیگر صبر می کرد تا در اکتبر سال 2018 دیدگاه مردم کشورش نسبت به خود را می فهمید. بخصوص آنکه دوره ریاست جمهوری 7 ساله، بعد از انتخابات محاسبه میشد و دلیلی برای این تعجیل وجود نداشت.  

علی حسن‌اف، بعنوان دلیل دیگر این تصمیم گیری به برخی مراسم بزرگ در این کشور اشاره کرد که از ماه مه (اواخر اردیبهشت) به بعد آغاز خواهند شد و رهبران این جمهوری نمی خواستند مبارزات انتخاباتی با این رویدادهای مهم همزمان شوند.

ابتدا در باکو مسابقات اتومبیل رانی «فرمول 1» برگزار می شود و سپس جشن صدمین سالگرد استقلال جمهوری دموکراتیک آذربایجان گرامی داشته می شود که مورد توجه خاص مخالفین است و در ماه اکتبر نیز اجلاس بین المللی انسان دوستی در باکو برگزار خواهد شد.

سیاست اقتصادی، دلیل اصلی تغییر تاریخ انتخابات آذربایجان

البته به غیر از این دلایل دیگری برای برگزاری پیش از موعد انتخابات ریاست جمهوری آذربایجان وجود دارد. جمهوری آذربایجان در دوره رهبری الهام علی‌اف به رشد اقتصادی قابل توجهی رسید. در سال 2003 تولید ناخالص داخلی این کشور کمتر از 5 هزار دلار بود، ولی در سال 2016 به بیش از 17 هزار دلار رسید. در شرایط ثبات سیاسی، برخی آزادیهای مشروط محقق شد. با وجودیکه الهام علی اف، رهبری خودکامه است، ولی از لحاظ شدت عمل اصلا قابل مقایسه با با پدرش «علی اف بزرگ» نیست.

شرایط مناسب اقتصادی آذربایجان با توجه به این واقعیت که فروش نفت 77 درصد صادرات این کشور را تشکیل می داد، تحقق یافت و این جمهوری وضعیتی تقریبا مشابه روسیه امروزی را دارد. در اوایل سال 2018 نفت بالاترین سهم در تامین بودجه دولت را داشته و بهای ارز ملی تقویت شد، ولی کسی نمی تواند تضمین دهد که شش ماه دیگر نیز قیمت نفت تغییری نکند.  

"فرهاد ابراهیم‌اف" کارشناس مسائل سیاسی آذربایجان و کارشناس مرکز تحقیقات بعد از فروپاشی شوروی آکادمی علوم روسیه، سیاست اقتصادی را اصلی ترین دلیل تغییر تاریخ انتخابات در آذربایجان می داند. به گفته وی، طی چند سال اخیر این جمهوری با مشکلات اجتماعی و اقتصادی، از جمله کاهش قیمت نفت مواجه شد و در این شرایط برای علی‌اف بسیار مهم است تا حمایت مردم از خط مشی خود را بدست آورد. ضمن اینکه دقیقا اکنون جامعه آذربایجان علی‌اف را رهبری می داند که قادر به حل مشکلات پیش روی کشور است.

طبق آخرین نظرسنجی ها، بیش از 83 درصد از رای دهندگان حاضرند به الهام علی‌اف رای بدهند و نزدیکترین رقیب وی ، تنها می تواند روی کسب 2 درصد از آراء حساب کند.  

تغییر تاریخ انتخابات ریاست جمهوری یک مشکل دیگر را نیز برطرف کرده و آن تطابق با تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی در اکتبر سال 2025 است که همزمانی دو انتخابات، خواسته های سیاسی بیشتری را برای جلب اعتماد مردم به همراه خواهد داشت.  

ضمن اینکه بسیار عجیب خواهد بود اگر مسئله ارمنستان و قره باغ نیز در میان مشکلات داخلی آذربایجان مطرح نشود. همانطور که همه می دانند در تاریخ 17 آوریل (28 فروردین) نخست وزیر جدید ارمنستان، قدرت را در دست خواهد گرفت که با ادای سوگند ریاست جمهوری آذربایجان مصادف خواهد بود. با وجود دشواریها در روابط دوجانبه، حمایت از مذاکرات سازنده،از جمله در زمینه مشکل قره باغ، برای هر دو طرف اهمیت دارد.

نگرانی آمریکا از روابط باکو با مسکو و تهران و دخالت در امور داخلی آذربایجان

در سال 2014 بود که "ریچارد مورنینگ استار" سفیر آمریکا در باکو در مصاحبه‌ای در تفسیر اوضاع اوکراین، بطور جدی هشدار داده بود که اگر دولت آذربایجان از سیاست سخت گیرانه علیه آزادیهای مردم این کشور دست برندارد، دیر یا زود حوادث «انقلاب میدان» کی یف، در باکو نیز رخ خواهد داد.

حمایت آمریکا از مخالفان داخلی در آذربایجان بر کسی پوشیده نیست. "سرگئی مارکوف" کارشناس روس مسائل سیاسی معتقد است، آذربایجان یکی از عوامل موثر در برقراری صلح و ثبات در منطقه است. با توجه به تشدید رویارویی ر منطقه خاورمیانه و تیرگی روابط آمریکا با کشورهای روسیه، ترکیه و ایران، مقامات واشنگتن می توانند با حمایت از جنبشهای اعتراض آمیز در آذربایجان، منطقه را به بی ثباتی سیاسی سوق دهند.

فرهاد ابراهیم‌اف نیز با این عقیده موافق است و می گوید: «غرب در صورت تمایل کاملا می تواند در انتخابات ریاست جمهوری در آذربایجان دخالت کند. روابط حسنه باکو با دو رقیب اصلی آمریکا در منطقه خاورمیانه، یعنی روسیه و ایران، مورد رضایت واشنگتن قرار ندارد. دولت آذربایجان به طور جدی نگران تکرار حوادث اوکراین در این کشور است. هرچند مخالفان سیاسی فعلا ضعیف هستند، ولی در صورت حمایت غرب می توانند باعث ایجاد ناارامی در کشور شوند. به همین دلیل الهام علی‌اف زودتر دست به کار شده تا فرصت برای تحریکات سیاسی از مخالفان گرفته شود.»

جای تعجب ندارد که اصلی ترین نیروهای سیاسی مخالف در آذربایجان- جنبش «جایگزین جمهوری» (REAL)، شورای ملی نیروهای دموکراتیک آذربایجان و حزب جبهه مردمی آذربایجان در چنین شرایطی انتخابات ریاست جمهوری را تحریم کرده و ازهم اکنون اعلام کرده اند نتیجه آن را به رسمیت نخواهند شناخت.

انتهای پیام/