بیم و امیدهای بورس در سال ۹۷
در حالی بازار سرمایه با بیم و امیدهای فراوان، معاملات سال ۹۷ را آغاز کرده است که توجه به مسایل بنیادی شرکت‌ها در کنار عواملی چون وضعیت اقتصاد جهان و ریسک های سیاسی به همراه صبوری می‌تواند سود مناسبی را برای معامله‌گران به همراه داشته باشد.
خبرگزاری تسنیم- بورس تهران در حالی چند هفته‌ای است معاملات امسال خود را تجربه می‌کند که شاخص بورس در سالی که گذشت رشد بیش از 25 درصدی را تجربه کرد که این اتفاق علاوه بر این که باعث شد تا سرمایه‌گذاران شاهد یکی از سال‌های خوب معاملات در بازار سهام باشند، موجب شد بازار سرمایه نیز در کنار سایر بازارها از جمله مسکن، ارز و طلا بازدهی قابل قبولی را به ثبت برساند.
از این رو نگاهی به عوامل تاثیرگذار بر رشد شاخص بورس و قیمت سهام برخی شرکت‌ها در تالار شیشه‌ای طی سال گذشته نشان می‌دهد به پشتوانه عوامل بنیادی از جمله صعود قیمت جهانی نفت، بهبود شرایط کالاها بویژه فلزات پایه در بازارهای جهانی و افزایش نرخ ارز، بازار سهام سال نسبتا خوبی را به لجاظ رشد شاخص بورس پشت سر گذاشته است.
البته بهبود وضعیت جهانی نفت و کالاها و رشد قیمت ارز تنها مولفه‌های قابل بیان و اثرگذار بر بازار سهام در سال گذشته نیستند و باید به این عوامل موضوعاتی چون موضع‌گیری ترامپ در قبال برجام در چند مقطع زمانی و تمدید چهار ماهه آن، کاهش نرخ سود بانکی، انتخابات ریاست جمهوری، تغییر در نحوه گزارشگری مالی شرکت‌ها و همچنین انتشار گواهی سپرده با نرخ 20 درصدی از سوی بانک مرکزی را به عنوان دیگر عوامل اثرگذار بر فراز و فرود شاخص بورس در سال گذشته عنوان کرد.
به هر حال در حالی بازار سرمایه تا ابتدای زمستان سال 96 به لطف خودنمایی اثر مثبت نرخ ارز و صعود قیمت‌ها در بازارهای جهانی، شاهد رشد شاخص بورس بود که بخش عمده این بازدهی مرهون معاملات مثبت سهام در آذر و دی ماه گذشته بوده است و در مقابل اهالی تالار شیشه‌ای در دو ماه پایانی پارسال تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله افت قیمت‌ها در بازارهای جهانی، نوسانات شدید و چشمگیر نرخ ارز، انتشار گواهی سپرده با نرخ سود 20 درصدی از سوی بانک مرکزی، اعلام نظر رسمی ترامپ در مورد برجام و احتمال عدم تمدید آن و همچنین برخی ناآرامی‌های داخلی و در پی آن غالب شدن فضای احتیاط و انتظار بر تالار شیشه‌ای شاهد اصلاح قیمت‌ها و افت شاخص بورس بودند.
بر این اساس بورس تهران در شرایطی معاملات خود در سال 97 را آغاز کرده است که عوامل مثبت و منفی زیادی می‌تواند مسیر آن را تعیین و تغییر دهد که از جمله این موارد می‌توان به وضعیت بازارهای جهانی کالاها و نفت، نوسانات ارز، کاهش یا افزایش نرخ سود بانکی و همچنین عاقبت برجام اشاره کرد.
در این میان مهمترین موضوع تجربه شده در یکی دو هفته گذشته در تالار شیشه‌ای، نوسان شدید نرخ ارز و در پی آن تک نرخی شدن و ایستادن دلار بر روی رقم 4200 تومان است که این رخداد اثرات متفاوتی بر نمادهای معاملاتی بازار سهام گذاشته است.
به عنوان مثال با افزایش نرخ دلار تا 6 هزار تومان، صف‌های خرید در نماد معاملاتی مربوط به شرکت‌های صادرات‌محور از جمله پتروشیمی‌ها تشکیل شد و در مقابل در برخی نمادها که مواد اولیه آنها از خارج کشور تامین می شود از جمله خودرویی‌ها، شاهد تشکیل صف فروش در تالار شیشه‌ای بودیم. از سوی دیگر با اعلام نرخ 4200 تومان برای دلار، این صف‌ها برعکس شد که نشان از تاثیر متفاوت افزایش و کاهش نرخ ارز بر روی نمادهای معاملاتی در بازار سهام دارد.
البته بنظر می‌رسد این‌گونه تاثیرات بر معاملات بازار سرمایه کوتاه‌مدت باشد و بدون شک نکته مهم برای معامله‌گران و همچنین فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران رسیدن قیمت دلار به تعادل و کاهش نوسانات بازار ارز است و بر این اساس با از بین رفتن نوسانات نرخ ارز می‌توان به بهبود شرایط بازار سهام امیدوار بود.
از سوی دیگر بجز تجاوز نظامی ایالات متحده به سوریه که اثر آن بر معاملات بورس کم‌تاثیر و گذرا پیش‌بینی می‌شود، یکی از مهمترین موضوعاتی که در هفته‌های آینده ادامه مسیر معاملات بورس را در سال جدید مشخص خواهد کرد تعیین تکلیف و آینده برجام در پی نحوه واکنش ایالات متحده به توافق هسته‌ای در اردیبهشت ماه است.
این موضوع زمانی برای سهامداران حساس‌تر و برای تصمیمات آنها تعیین کننده‌تر می‌شود که آنچه از جهت‌گیری سیاست خارجی آمریکا بنظر می‌رسد این است که رئیس‌جمهوری آمریکا قصد محدود کردن منافع اقتصادی ایران از توافق هسته‌ای را دارد و به همین دلیل هم هست که سایه این ریسک سیستماتیک بالای سر تالار شیشه‌ای سنگین‌تر و ادامه‌دار خواهد شد.
البته در این میان البته برخی تحلیل‌گران سیاسی، خروج کامل ایالات متحده از برجام را قدری بعید ارزیابی می‌کنند و معتقدند خط و نشان‌های ترامپ برای برجام بیشتر مصرف داخلی دارد و در امتداد شعارهای تبلیغاتی دوران انتخابات وی است تا هر از گاهی به مردم ایالات متحده یادآوری کند که حواسش به شعارهای انتخابی‌اش است.
در هر صورت باید گفت بدون شک در بهار امسال "برجام" یکی از مهمترین آزمون و موضوع تعیین‌‌کننده در سمت و سوی شاخص بورس و قیمت سهام شرکت‌ها است.
از سوی دیگر همان‌گونه که در سال گذشته وضعیت بازارهای جهانی، محرک و پیشران روند رو به رشد شاخص بورس و قیمت‌ها در بازار سهام بود، امسال نیز این عامل می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در معاملات این بازار داشته باشد، چرا که شرکت‌های تاثیرپذیر از وضعیت بازارهای جهانی بیش از 50 درصد از ارزش بازار سهام را تشکیل می‌دهند و افت و خیز شاخص و قیمت‌ها در بورس از این مولفه تاثیرپذیری زیادی خواهد داشت. البته در این میان جنگ تجاری بین امریکا و شرکای تجاری‌اش بویژه کشور چین نیز از جمله عواملی است که می‌تواند بر روند بازارها اثر مستقیم بگذارد.
علاوه بر این یکی دیگر از عواملی که در سال جدید توجهات معامله‌گران بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران را به سمت خود جلب خواهد کرد موضوع کاهش یا افزایش دوباره نرخ سود بانکی است، آن هم در شرایطی که در بهمن‌ماه 96 با انتشار گواهی سپرده با نرخ سود 20 درصدی، فرضیه‌ها برای افزایش نرخ سود بانکی در سال جدید قوت گرفته است.
در مجموع در حالی بازار سرمایه با بیم‌ها و امیدهای فراوان، معاملات سال 97 خود را با نیم‌نگاهی به عوامل تاثیرگذار بر تصمیم سرمایه‌گذاران آغاز کرده است که "نوسان و ریسک" ذات بازار سهام است و توجه به مسایل بنیادی صنایع و شرکت‌ها در کنار عواملی چون وضعیت جهانی صنایع، کالاها و طلای سیاه و نیز رصد و پیش‌بینی ریسک‌های سیاسی و همچنین صبوری و نگاه بلندمدت داشتن به بازار سهام می‌تواند سرمایه‌گذاری مطمئن و سود مناسبی را برای معامله‌گران به همراه داشته باشد.
* مهدی حاجی‌وند
انتهای پیام/
