آیا بحران سیاسی بین سومالی و امارات، به قطع روابط دو کشور میانجامد؟
تحلیگران و ناظران مسائل سیاسی، نظرات مختلفی درباره آینده روابط سومالی و امارات در سایه تشدید تنشها بین دو کشور در برهه کنونی دارند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از الشرق قطر، بحران سیاسی بین سومالی و امارات بعد از سالها همکاری بین دو کشور در زمینههای مختلف، ابعاد جدیدی به خود گرفته و به نظر میرسد که این بحران وارد فازهای جدیدتری خواهد شد.
به عقیده تحلیلگران، بحران در روابط سومالی و امارات، ناشی از تصمیمات سیاسی و دیپلماتیک امارات علیه سومالی در واکنش به مواضع موگادیشو در قبال بحران قطر است که بعد از شکست فشارهای دیپلماتیک کشورهای محاصره کننده قطر علیه سومالی برای صرف نظر از موضع خود، اتخاذ شده است.
در همین راستا "محمد عمر طلحه" عضو کمیته روابط خارجی پارلمان سومالی به خبرگزاری آناتولی گفت که بحران در روابط این کشور با امارات به بحران کشورهای عربی خلیج فارس بر میگردد، بهگونهای که این بحران بر روابط برخی از کشورهای عربی خلیج فارس و برخی از کشورهای شاخ آفریقا (شرق آفریقا) از جمله سومالی سایه افکنده است.
این نماینده پارلمان سودانی افزود که پناه بردن امارات به رهبران مناطق جدایی طلب در سومالی، برگه فشاری از جانب امارات بود که تغییر موضع دولت مرکزی سومالی در قبال بحران قطر و تنشآفرینی بین دولت مرکزی و مناطق جداییطلب را هدف قرار داده بود.
وی افزود: کشورهای محاصره کننده قطر همه برگههای سیاسی، مالی، اقتصادی خود را برای به زانودرآوردن کشورهای بیطرف و مخالف بحران به کار بستند و مناطق جداییطلب در سومالی نقطه ضعف دولت مرکزی برای تغییر مواضعش بود.
امارات پشتوانه خود در سومالی را از دست داد
این نماینده پارلمان سومالی در ادامه اظهار داشت: امارات به دلیل دخالتها و مواضع سیاسی خصمانهاش علیه دولت مرکزی، پشتوانه خود در سومالی را از دست داد و با وجود مواضع ثابت دولت سومالی، امارات همچنان برگههای سیاسی خود را علیه این دولت به کار میگیرد.
توافق بندر "بربره" نقطه عطفی برای جلوگیری از تبدیل شدن اختلاف مواضع بین موگادیشو و ابوظبی به بحرانی که به حاکمیت سومالی ضربه بزند، به شمار میرود. امضای توافق بندر بربره بین امارات و مناطق جداییطلب سومالی و اتیوپی، خشم دولت مرکزی را برانگیخت و این توافق را باطل اعلام کرد.
پس از اینکه جیبوتی قرارداد خود با شرکت بنادر دبی را فسخ کرد، امارات سریعا به فکر امضای توافقنامه بندر بربره با مناطق جداییطلب سومالی و اتیوپی افتاد و بدون اینکه به طرفهای ذیربط در این خصوص توجهی کند این توافقنامه را منعقد کرد و بدین ترتیب بحران در روابط خود با سومالی را تشدید کرد.
تلاش امارات برای تضعیف دولت مرکزی سومالی
"سعید علی" تحلیلگر مسائل سیاسی در مرکز پژوهشهای "سهن" میگوید: بحران سیاسی بین سومالی و امارات از قبل از بحران در روابط کشورهای عربی و قطر وجود داشت، زیرا ابوظبی قبلا نیز از طریق روابط مشکوک با سرزمین های جدایی طلب و شخصیتهای سیاسی با نفوذ در امور داخلی سومالی دخالت و برای تضعیف دولت مرکزی سومالی تلاش میکرد، زیرا امارات از نقشآفرینی روز افزون ترکیه در سومالی و ارتباط برخی از رهبران کشور با جماعت اخوانالمسلمین ناراحت بود.
به عقیده این تحلیلگر مسائل سیاسی، بحران در روابط کشورهای عربی خلیج فارس و همچنین امضای توافق سهجانبه بین امارات، سرزمینهای جداییطلب سومالی و اتیوپی، بحران در روابط سومالی و امارات را تشدید کرد، بهویژه اینکه این توافق در حالی امضا شده بود که "حسن علی خیری" رئیسجمهور سومالی در ابوظبی به سر میبرد و این امر نشان دهنده بیتوجهی دولت امارات به نقش دولت سومالی در مسائل سرنوشتساز و اقتصادی برای کشور بود.
پروژههای امارات در سومالی به بندر بربره محدود نمیشود، این کشور عربی خلیج فارس پایگاهی نظامی در سومالی دارد که در جنگ علیه یمن از آن استفاده میکند. این پایگاه نیز در راستای گسترش نفوذ امارات در منطقه شاخ آفریقا در سومالی احداث شده است.
از سوی دیگر "اویس عدو" تحلیلگر سیاسی سومالی گفت: بحران در روابط سومالی و امارات از مدتی قبل به اوج خود رسیده است و اگر من بگویم که این بحران در سایه ادامه اختلافات به قطع روابط سیاسی ، مبالغه نکردهام.
وی افزود: توقیف هواپیمای خصوصی متعلق به امارات در فرودگاه بینالمللی موگادیشو که حاوی 9.6 میلیون دلار پول نقد بود، علامت دیگری بر تنش در روابط دو کشور است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تاکید کرد: در دخالتهای آشکار امارات در سومالی شکی وجود ندارد، زیرا گزارش سالانه کمیته تحریمهای سازمان ملل نشان میدهد که امارات بارها تحریمهای تسلیحاتی این سازمان علیه سومالی و اریتره را از طریق احداث پایگاههای نظامی و تجهیز تسلیحاتی سرزمینهای جداییطلب سومالی، نقض کرده است.
وی در واکنش به توقف آموزش نظامیان سومالی توسط امارات گفت: این اقدام با هدف پایان دادن به توجیهات ابوظبی درباره اختصاص پولهای مشکوک به ارتش سومالی صورت گرفت.
در مقابل، امارات توقیف پولهای خود توسط سومالی را محکوم و آن را نقض توافقنامه دو کشور که در سال 2014 امضاء شد، دانست و این در حالی است که منابع دولتی میگویند که این توافقنامه منقضی و تمدید نشده بود.
شکایتهای متقابل سومالی و امارات علیه هم
بعد از بحران توافق بندر بربره، سومالی رسما با تقدیم شکوائیههایی علیه امارات در شورای امنیت سازمان ملل و اتحادیه عرب، این کشور را به دخالتهای آشکار وامضای توافقی باطل که به حاکمیت سومالی لطمه میزند، متهم کرد. همچنین وزارت خارجه سومالی، محمد عثمان الحمادی سفیر امارات در موگادیشو را برای ارائه توضیحات در خصوص این توافق و دلیل همزمانیاش با سفر رئیسجمهور سومالی به امارات احضار کرد اما این سفیر جوابهای قانع کنندهای ارائه نکرد.
از سوی دیگر امارات، نامه اعتراضآمیزی به کنسولگری سومالی در ابوظبی درباره توقیف یک فروند هواپیمای اماراتی و مصادره پولهای اختصاص یافته برای ارتش سومالی، تقدیم کرد و از دولت این کشور خواست که رسما عذرخواهی کند.
برخی منابع در وزارت خارجه سومالی گفتند که امارات به دلیل توقیف هواپیمای خود، رسما از سومالی در اتحادیه عرب شکایت کرده است.
اوضاع به سمت قطع روابط دیپلماتیک پیش نخواهد رفت
با وجود تنشهای شدید بین سومالی و امارات، تحلیلگران معتقدند که اوضاع به سمت قطع روابط دیپلماتیک پیش نخواهد رفت.
از سوی دیگر در طول پنج سال اخیر، امارات، میلیاردها دلار برای تحقق نفوذ نظامی و اقتصادی در سومالی برای اینکه جای پایی در منطقه پیدا کند، خرج کرده است، بنابراین به نظر تحلیلگران، به حضور خود در سومالی پایان نمیدهد.
به گزارش روزنامه الشرق، نگرانیهای کشورهای عربی خلیج فارس بهویژه عربستان از بازگشت نفود ایران در منطقه بهویژه سومالی که مرزهای دریایی با یمن دارد، امارات را به خویشتنداری در مرحله کنونی وا خواهد داشت.
همچنین حضور روز افزون ترکیه در منطقه در تمامی عرصهها که امارات آن را رقیبی قوی برای خود میداند، چه بسا این کشور عربی خلیج فارس را به تجدیدنظر در خصوص مواضع خود در قبال بحران کنونی با سومالی وا خواهد داشت.
برخی تحلیلگران نیز معتقدند که تشدید بحرانهای سیاسی و ادامه اظهارات تحریکآمیز چه بسا نشانههایی قوی برای قطع موقت روابط بین امارات و سومالی از طریق کاهش سطح نمایندگی دیپلماتیک باشد.
این در حالی است که برخی ناظران از افزایش همکاریهای امارات با سرزمینهای جداییطلب سومالی با هدف تضعیف دولت مرکزی و طولانی کردن بحران سیاسی در این کشور نگران هستند.
پایگاه الشرق در پایان این گزارش نوشت که امارات در نهایت کل نفوذ خود در سومالی از جمله پایگاههای نظامی خود در سرزمینهای جداییطب این کشور را از دست خواهد داد و چه بسا موگادیشو درباره پروژههای اقتصادی و نظامی در سومالی به دادگاههای بینالمللی مراجعه کند و این ممکن است به زیان امارات در درگیری بر سر نفوذ در منطقه شاخ آفریقا تمام شود.
انتهای پیام/