افشانی چگونه شهردار تهران شد
درحالی که انتظار می‌رفت شورای شهر یکدست تهران برای انتخاب شهردار کار چندان دشواری در پیش نداشته باشد این موضوع به عاملی برای رونمایی از اختلافات طیف‌های سیاسی اصلاح‌طلب تبدیل شد.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، بعد از چند ماه بلاتکلیفی عاقبت تهران شهردار خود را شناخت؛ این خبری بود که صبح روز گذشته در رسانه‌ها علنی شد. سیدمحمدعلی افشانی با 19 رأی راهی ساختمان شهرداری شد و حالا سمیع‌ا... حسینی مکارم که یک ماهی، عنوان سرپرستی شهرداری را یدک می‌کشید، باید جای خود را به رقیبش بدهد.
انتخاب سیزدهمین شهردار تهران اما حامل پیام‌های روشنی بود؛ پیام‌هایی که نمی‌توان به این سادگی‌ها از کنار آنها عبور کرد. نخست آنکه از همان ابتدا، شاه‌بیت بسیاری از اظهارنظر‌ها در جریان حاکم بر شورا این بود که شهردار آینده تهران، چهره‌ای ملی و شاخص خواهد بود. همین باعث شده بود در ابتدای کار، چهره‌هایی چون اسحاق جهانگیری، محمود حجتی، محسن هاشمی و حتی محمدرضا عارف در صدر فهرست گزینه‌های احتمالی به خط شوند.
اما تحولات روزهای بعد و کشمکش‌های دنباله‌دار طیف‌های سیاسی حاضر در شورای شهر، یکی یکی این نام‌های آشنا را کنار زد و درنهایت گزینه‌ای به‌عنوان شهردار معرفی شد که به هیچ روی چهره شناخته‌شده‌ای نیست. این مدعا را تنها یک جست‌وجوی ساده در گوگل به خوبی ثابت می‌کند و نشان می‌دهد شهرت شهردار تهران از بازیگر سلبریتی همنام خود نیز فرسنگ‌ها فاصله دارد. او البته شاید مدیری توانمند و کاردان باشد، اما هر چه هست، برخلاف وعده اعضای شورای پنجم، شخصیتی ملی و شناخته‌شده به شمار نمی‌آید.
موضوع دیگر که از گزاره نخست، تاحد زیادی بااهمیت‌تر به نظر می‌رسد، رونمایی از وضعیتی است که نمود آن در ماجرای انتخاب شهردار، در شورا و عقبه طیف‌های سیاسی حاضر در آن دیده شد؛ وضعیتی که البته تا پیش از این تصور می‌شد فقط بر مناسبات دولت و حامیانش سایه افکنده، اما حالا جلوه‌هایی جدید از آن علنی می‌شود. از روزی که زمزمه‌های استعفای محمدعلی نجفی شهردار سابق مطرح شد، کشمکش‌های زیادی بر سر گزینه جایگزین مطرح شد. خیلی‌ها قبای شهرداری تهران را تنها برازنده محسن هاشمی دانستند.
این موضوع هرچند برای کارگزاران و حتی طیف دولت تا حد زیادی ایده‌آل به نظر می‌رسید، اما با استقبال سرد حامیان اصلاح‌طلب روحانی همراه شد. در این میان نیروهای سیاسی منتسب به حزب اتحاد ملت در خط مقدم مخالفت با هاشمی، به هر بهانه‌ای متوسل شدند تا فرزند ارشد آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی را از حضور در شهرداری بازدارند. طرح موضوعاتی چون لزوم ماندن بر میثاق‌نامه لیست امید، پایبندی به رأی مردم و پشت نکردن به اراده آنها که هاشمی را به‌عنوان منتخب اول خود راهی شورای شهر کرده بودند، جلوگیری از ورود سرلیست اصولگرایان به شورا و تغییر ترکیب آن از یکدستی کنونی از جمله مواردی بود که هر بار نام هاشمی در میان گزینه‌ها قوت می‌گرفت، تاکید و تکرار آنها نیز شدت می‌یافت. هر چه بود نظر طیف رقیب کارگزاران در شورا به کرسی نشست و نام هاشمی به کلی از گردونه رقابت خارج شد. این اما به معنای آن نبود که کارگزاران پا پس کشیده و قافیه را به حزب اتحاد ملت به‌عنوان رقیب جدی خود واگذار کرده است. فضای جدید پدیدآمده کارگزاران را متقاعد کرد تا با اعتماد ملی به‌عنوان ضلع دیگر مثلث سیاسی حاضر در شورای پنجم ائتلاف کرده و از سیدمحمدعلی افشانی، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی حمایت کند.
حزب اتحاد ملت نیز هرچند در میان هفت کاندیدای نهایی مشخص شده محمدابراهیم انصاری لاری و حتی سیدمحمود حسینی را جای داد، اما دست آخر نتوانست آنها را راهی فینال رقابت بهشت کند. انصاری لاری البته در کورس رقابت نماند و بعد از تایید و تکذیب‌های متعدد درنهایت انصراف داد. حسینی هم رای لازم را نیاورد و موفق نشد به راند آخر راه یابد. پیروز حناچی نیز که در میان گمانه‌زنی‌های سیاسی و رسانه‌ای بعضا گزینه مورد حمایت اتحاد ملت تلقی می‌شد، سرنوشتی مشابه حسینی پیدا کرد. علی شکوری‌راد در واکنش به این وضعیت از شکست حزب متبوعش گفت.
کار حتی به جایی رسید که روز قبل از انتخاب نهایی شهردار، خبر از بازی با رأی سفید به میان آمد. بر این اساس شنیده می‌شد با توجه به آنکه هیچ یک از گزینه‌های مورد حمایت اتحاد ملت در مرحله پایانی حضور ندارند، نماینده‌های نزدیک به این حزب احتمالا آرای سفید به صندوق خواهند ریخت. طبیعی بود که در صورت تحقق این سناریو، پروسه انتخاب شهردار به نقطه صفر بازمی‌گشت و بار دیگر اتفاقات شورای شهر اول برای تهرانی‌ها تداعی می‌شد.
هرچند این‌گونه نشد، ولی به هر روی شهرداری افشانی را باید نتیجه ائتلاف دو اقلیت حاضر در شورای شهر یعنی کارگزاران و اعتماد ملی دانست؛ ائتلافی که موفق شد در مرحله نیمه‌نهایی و پیش از رأی‌گیری روز گذشته، اتحاد ملت را به کلی از گردونه رقابت خارج سازد و گزینه‌هایی را برای تصمیم‌گیری نهایی روی میز شورا گذارد که هیچ نسبتی با اتحاد ملت نداشتند. صف‌بندی شکل‌گرفته در خلال این کشمکش‌ها حالا بیش از هر چیز پرده از تعمیق شکاف‌ها در میان گروه‌های مختلف اصلاح‌طلب برداشته و خط‌کشی‌ها و اختلافات موجود را مشخص می‌کند. اصلاح‌طلبان از سال 88 به این سو تا حد زیادی موفق شده بودند بر اختلافات داخلی خود چشم‌پوشی کرده و زمینه را برای موفقیت‌های آتی فراهم کنند. این رویه تا جایی پیش رفت که طیف‌های مختلف این جریان در انتخابات 92 حتی حاضر شدند محمدرضا عارف را به‌عنوان تنها کاندیدای اصلاح‌طلب حاضر در صحنه به کناره‌گیری وادارند و جملگی از گزینه‌ای حمایت کنند که خاستگاهی کاملا متفاوت از این جریان دارد.
شرایط ویژه آن روز‌ها و وحدت نظر مثال‌زدنی گروه‌های سیاسی اصلاح‌طلب اما به تاریخ پیوسته و حالا جای خود را به اختلافاتی داده که انتخاب یک شهردار را در شورای یکدستی که خبری از جریان رقیب در آن نیست با دشواری‌های زیادی مواجه ساخته است. این وضعیت البته همان‌طور که در سطور ابتدایی گزارش به آن اشاره شد، تا قبل از این به اختلافات میان روحانی و نیروهای سیاسی حامی دولت محدود می‌شد. عمق و گستره چندگانگی موجود میان طیف‌های مختلف حاضر در شورا و احزاب بیرون از آن اینک دورنمای چندان روشنی را تصویر نمی‌کند و به نظر می‌رسد این جریان حالا باید با چالش‌هایی جدی‌تر از گذشته دست و پنجه نرم کند.
دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
هر چهره‌ای می‌تواند ملی باشد یا نباشد
همواره از سوی اعضای شورای شهر تهران و اعضای شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تاکید می‌شد که یکی از شاخص‌های مهم برای انتخاب شهردار پایتخت این است که گزینه انتخابی «شخصیتی ملی» باشد، به عبارتی می‌توان گفت که این شاخص، عبارت پرتکرار در بیان اعضای شورا برای انتخاب شهردار بود. از این رو، به‌عنوان مثال محمود میرلوحی، عضو شورای شهر و همچنین عضو شورای‌عالی اصلاح‌طلبان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تصریح کرد: «ما می‌گوییم شهردار باید یک چهره ملی و کار کلان‌کرده باشد.»
روز گذشته محمدعلی افشانی، عضو حزب اعتماد ملی در حالی به بهشت رسید و جایگزین شهردار مستعفی یعنی محمدعلی نجفی شد که تمجیدهای چند روز پیش روزنامه سازندگی (ارگان رسمی حزب کارگزاران) از افشانی و پختگی‌های حزب اعتماد ملی، حکایت از ائتلاف پشت پرده این دو حزب داشت.
با این حال غلامحسین کرباسچی، دبیرکل حزب سازندگی، در گفت‌وگو با «فرهیختگان» در پاسخ به اینکه آیا شهردار تازه به کسوت رسیده را شخصیتی ملی می‌داند، گفت: «لابد تشخیص اعضای شورا این بوده که ایشان چهره‌ای ملی است! باید از آنها پرسید. البته این ملاک‌ها نسبی است. نسبت به هر کسی می‌توان گفت چهره‌ای ملی هست یا نیست. اگرچه به هرحال گزینه‌های شهرداری که توسط شورا پیشنهاد شده بودند همه سوابق مدیریتی داشتند و افراد ناشناخته‌ای نبودند، ولی اینکه ملی هستند یا نه بستگی به نظر فردی دارد و استاندارد مشخصی ندارد.»
وی در پاسخ به اینکه آیا گزینه انتخابی برای شهرداری تهران را گزینه‌ای مطلوب برای پایتخت می‌داند، گفت که گزینه‌ای که انتخاب شد باید به تشخیص شورای شهر مطلوب باشد. به نسبت کسانی که مطرح شدند و سیستمی که برای انتخاب شهردار در نظر گرفتند این گزینه انتخاب شده است و باید به انتخاب شورای شهر احترام بگذاریم.
کرباسچی درخصوص سیستم و روال انتخاب شهردار هم تاکید کرد باید شورای شهر باید تشخیص می‌داد این سیستم انتخاب شهردار خوب است یا نه. ممکن است اگر من می‌خواستم سیستمی را برای انتخاب شهردار تعیین کنم، روال دیگری را انتخاب می‌کردم. کرباسچی پیش از این تاکید کرده بود که لیست هفت نفره کاندیداهای شهرداری حاصل لابی‌گری است و گفته بود گویا ملاک انتخاب شهردار کارایی نبوده است.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
