تعجب گردشگران از زندگی ایرانی‌ها در سرزمینی بدون آب فراوان و مراتع وسیع
ایران هرگز آب فراوان و مراتع وسیع نداشته و در بیشتر سیاحت نامه‌های گردشگران بعد از دوره صفوی، آنها تعجب می‌کردند چرا ایرانی‌ها این سرزمین را برای سکونت انتخاب کردند حال واقعا ایرانی‌ها به اتکای چه چیزی می‌توانستند در این سرزمین به خوبی زندگی کنند؟
به‌گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سیدمحمد بهشتی به توضیح نسبت بین کهنه و نو پرداخت و گفت: «کهنه و نو دو روی یک سکه نیستند بلکه کاملا روبروی هم هستند، در واقع هر چیزی کهنه یا نو است، اگر نو باشد همه صفات نوبودن را شامل می شود و اگر کهنه باشد جایش در زباله دانی است.»
بهشتی در ادامه با اشاره به واژه «کهن» که خیلی مواقع با واژه «کهنه» خلط شده است، گفت: «این دو واژه هیچ ربطی به هم ندارند، کهن و نو دو روی یک سکه و از یک جنس هستند، به عبارت دیگر نو یکی از حالت های کهن است.»
وی با بیان این نکته که کهنه از آنجایی که کهن نیست، نو هم نیست، افزود: «بسیاری از چیزها در روز ابتدای پیدایش، کهنه هستند مثل لیوان های یکبار مصرف که از همان ابتدای ساخت کهنه بوده و بعد از یکبار مصرف دور ریخته می شوند.»
بهشتی در ادامه با مطرح کردن این پرسش که یکصد سال بعد چه چیزی از آنچه امروز ما تولید می‌کنیم باقی خواهد ماند؟ تنها حوزه ای که احتمالا بیشترین اثر از آن تا یکصد سال آینده باقی خواهد ماند، را حوزه هنر دانست.
وی گفت: «امروز ساختمان هایی ساخته می شود که از همان ابتدا برای خراب شدن هستند به همین دلیل کهنه محسوب می شوند درصورتی که هفتاد سال پیش ساختمان‌هایی ساخته می‌شد برای عمری طولانی‌تر از عمر خودمان.»
به گفته رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در گذشته حتی لباس‌ها را برای عمری طولانی تر از عمر خودمان می‌دوختیم و کاسه و بشقاب‌هایمان هم برای عمری طولانی تر از عمر خودمان ساخته می‌شد.
وی با تاکید بر اینکه در گذشته همه تلاش می‌کردند، چیزی با بقای طولانی تولید کنند، گفت: «بنابراین باید به دنبال معیارهایی مرتبط با کهن بودن می رفتند تا آن را از کهنه بودن مصون دارند.»
آینده کشور در سایه فناوری
بهشتی در ادامه سخنان خود با اشاره به تشکیل معاونت فناوری در دولت جدید و آشنایی با فعالیت‌های این حوزه در سایه همکاری با این معاونت گفت: «اگر آینده کشور روشن باشد فقط به اتکای این حوزه خواهد بود و در سایر حوزه‌ها نوری نمی‌بینم چون در سایر حوزه‌ها با موضوع خلاقیت و نوآوری سروکار نداریم.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در مراسم فعالیت رسمی معاونت فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه افزود: «شاید امروز باورپذیر نباشد اما یکی از ویژگی‌ها بارز و هنر ایرانی‌ها خلاقیت و نوآوری بوده است.»
بهشتی با تاکید بر اینکه ایرانی‌ها هنر دیگری به جز نوآوری و خلاقیت نداشتند، گفت: «ایران هرگز آب فراوان، مراتع وسیع و غیره نداشته است و تقریباً در بیشتر سیاحت نامه‌های گردشگران خارجی بعد از دوره صفوی، به تعجب آنها از این که چرا ایرانی‌ها این سرزمین را برای سکونت انتخاب کرده اند، اشاره شده چرا که از دیدگاه آنها این سرزمین قابلیت سکونت ندارد و آنها در محیطی با منابع زیستی بالفعل و فراوان زندگی می‌کردند.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه این پرسش را مطرح کرد که ایرانی‌ها به اتکای چه چیزی می‌توانستند در این سرزمین به خوبی زندگی کنند؟
بهشتی با اشاره به بیشتر بودن مجموعه منسوجات ابریشمی کاشان نسبت به لندن در زمان فتحعلی شاه گفت: این در حالی است که در آن دوره چین و هندوستان مستعمره انگلستان بوده و هر دو دارای مراکز کرم ابریشم و منسوجات ابریشمی بودند.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: «میزان مالیات پرداختی شهر کاشان به خزانه دولت در دوره ناصری بیشتر از استان گیلان است که یکی از نقاط پربرکت با آب و مرتع و جنگل فراوان محسوب می‌شود.»
بهشتی در ادامه به وجود 500 خانه مجلل در سال 1357 در کاشان اشاره کرد و از آن جمله از خانه عامری‌ها، عباسیون و بروجردی‌ها نام برد.
وی با بیان این نکته که اغلب این خانه‌ها قاجاری هستند، گفت: «چه بسا در دوران قاجار تعداد این خانه‌ها در شهر کاشان بسیار بیشتر بوده است، و تا سال 57 نیمی از این خانه‌ها از بین رفته باشند این تعداد خانه مجلل نشان می‌دهد در این شهر تعداد زیادی خاندان ثروتمند زندگی می‌کردند.»
ثروتمند شدن کاشانی‌ها از محل نوآوری
بهشتی با مطرح کردن این پرسش که چطور ممکن است این تعداد زیاد خاندان ثروتمند در یک شهر وجود داشته باشد؟ گفت: «کاشانی‌ها از محل خلاقیت و نوآوری یا همان کیمیاگری ثروتمند می‌شدند.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: «از محل کیمیاگری، ارزش تولید می‌شود و انعکاس اقتصادی تولید ارزش، درآمد و ثروت است.»
وی با تاکید بر اینکه تولید ارزش مهمترین منبع جامعه در طول تاریخ و تا 50 سال پیش بوده است، گفت: «سال‌هاست از این مدار خارج شده ایم و امروز فکر می‌کنیم مهمترین منبع ثروتمان نفتی است که در پدید آمدن آن نقشی نداشته ایم.»
بهشتی افزود: «کم کم ایرانی‌ها متقاعد شده اند که تولید ارزش کار احمقانه ای است و همه فقط برای دریافت سهم بیشتر از پول نفت تلاش می‌کنیم این در حالی است که این چشمه زهرآگین در حال خشکیدن است و ما نمی‌توانیم به اتکای منابعی که در پدید آمدن آنها نقشی نداریم به حیاتمان ادامه دهیم و به رفتار 60-70 سال اخیر خود با سرزمین مان ادامه دهیم و همچنان در مصرف آب و انرژی و ثروت‌هایی که میراثمان بوده با امتناع از تولید ارزش، اسراف کنیم.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تاکید بر لزوم تولید ارزش گفت: «برای تولید ارزش باید خلاق و نوآور باشیم اما نوآوری و خلاقیت در گرو فهم کهن است.»
ضرورت اتصال خلاقیت به امر کهن
بهشتی افزود: «خلاقیت را نمی‌توان مانند گلدان‌های با طراوت هلندی در گلدان‌ها داشت بلکه خلاقیت باید حتما به ریشه یعنی «امر کهن» وصل باشد.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تاکید کرد: «ایرانی‌ها باید دوباره به اهلیت خود رجوع کرده و اهل این سرزمین شوند، تا بتوانند نوآور و خلاق باشند.»
بهشتی به مواجهه‌های سوداگرایانه با معاونت فناوری ریاست جمهوری اشاره کرد و گفت: «نقش پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در این حوزه بسیار مهم است و با ایفای نقش درست می‌تواند باعث موفقیت این معاونت شود به شرط آنکه بفهمیم پژوهشگاه متولی تبیین امر کهن است و ریشه‌ها را برای عرضه و به رخ کشیدن در اختیار دارد.»
وی افزود: «ما باید با عرضه ریشه‌ها و یادآوری این که موفقیت در گرو اتصال به این ریشه‌هاست تلاش کنیم اتصال و ارتباط برقرار شود و این اقدام به معنی نبود نگاه سوداگرایان است و نشان می‌دهد ما به دنبال کسب کاهی از این گندم نیستیم.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تاکید بر این نکته که باید به دنبال خود گندم بود، گفت: اگر به دنبال خود گندم باشیم به طور حتم کاه هم حاصل می‌شود چرا که کسی نمی‌تواند گندم بکارد و کاه حاصل نکند این در حالی است که اگر فردی کاه بکارد حتی کاه هم به دست نمی‌آورد.
انتهای پیام/
