چهارمحال و بختیاری| از عطر "نان یوخا" در کوچه پس کوچهها تا نذر "حنا" در رمضانالکریم + تصاویر
ماه رمضان در استان چهارمحال و بختیاری همراه با سنتهایی مبتنیبر فرهنگ و آداب و رسوم است که همهشان نویدبخش ماه مهربانیها هستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، در گذشته رسم بوده چاووشخوانان که افراد مؤمن که حج رفته یا کربلایی رفته بودند در روستاها آمدن ماه رمضان را به مردم نوید میدادند. در نخستین سحر ماه رمضان چراغ گردانها با صدای بلند، آمدن ماه را نوید میدادند و بر دیوارهای کاهگلی خانه ضربه کوچک میزدند تا کسی خواب نماند. در گذشته اگر ماه رمضان در تابستان بود مردم با زبان روزه به کمک کشاورزان میرفتند و اگر حلول در زمستان بود در امر برپایی جلسات قرآنخوانی دورهای به میزبانی ریشسفیدان روستا یا شهر شرکت میکردند.
امروز دیگر خبری از این رسوم نیست اما هستند رسوماتی که هنوز هم اجرا میشوند.
روزه پیشواز و استقبال از ماه مبارک رمضان
گرفتن روزه پیشواز و استقبال از ماه مبارک رمضان، از جمله آداب و سنتهای استان است که مؤمنان با روزه اواخر ماه شعبان المعظم به استقبال از ماه میهمانی خدا میروند و خود را برای حضور در این ضیافت پرفیض آماده میکنند.
غبارروبی مساجد و گردافشانی از قرآنها
غبارروبی مساجد و مرتب کردن قرآنها و کتب ادعیه از جمله کارهای است که برای آمادگی ورود به ماه مهمانی خدا انجام میشود.
کاکولی پزان
کاکولی پزون یکی از سنتهای قدیمی است که به ویژه در شب 27 ماه رمضان و شب قدر، در سراسر این استان انجام میشود. کاکولی نوعی نان است که خمیرش از شیر، آرد و خشکبار «گردو، کشمش، بادام» تهیه شده و برای پخت بر روی این نان، زرده تخم مرغ، گل رنگ، زعفران و زیره افزوده و آن را در تنور میپزند.
زنانی که برای پخت نان کاکولی جمع شدهاند، هر کدام کف دست خود را آرام روی خمیر چانه اول برای تبرک با ذکر دعا میگذارند و آن را پهن میکنند، تا نان اول توسط یک خانم و بانوی سیده و مشهور به مؤمنه بر تنور کوبیده شود.
هنگامی که نان ها آماده شد، زنان آن را به عنوان نذر برای همسایهها به تعداد مشخص میبرند و به اصطلاح کاکولی را برای افطار در بین در و همسایه پخش میکنند.
مردم استان پخت این نان را در روز 27 ماه مبارک رمضان که از گذشته تاکنون روز قصاص ابن ملجم قاتل امام علی (ع) میدانند، انجام داده و با پخش نان کاکولی این روز را جشن میگیرند.
در شهرکرد افرادی که کاکولی پختهاند آنها را در صحن مطهر امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون(س) بین زائران، رهگذران و نمازگزاران روزهدار پخش میکنند.
یکی از دلایل پخت کاکولی در شب 27 ماه مبارک رمضان این است که اولاً جزء شب های قدر و شب نزول قرآن بوده و دیگر این که ماه روزه، رو به پایان است و خانواده ها به خوبی و سلامتی، این ماه مبارک را با عبادت و رضای حق به پایان رسانیده اند.
پخت و توزیع نان «یوخا»
قبل از ورود به ماه مبارک رمضان و برای استقبال از این ماه، نوعی نان به نام نان یوخا پخت میشود. این نان محلی که از شیره انگور، گردو، بادام، روغن حیوانی و در برخی از مناطق تنها با آرد و آب تهیه میشود، و در بین مردم توزیع میشود.
رها کردن آب کشاورزی «مشاع کردن» در سالروز شهادت امام علی(ع)
کشاورزان استان در روز 21 ماه مبارک رمضان، آبیاری مزارع کشاورزی و باغات را تعطیل کرده و آب را به اصطلاح «مشاع» میکنند و منظور این است که آب، به حرمت عزای امام علی(ع)، در بیابان روان و رها شود تا سایر موجودات از آن بهره ببرند و منفعتی برای کشاورزان نداشته باشد.
آیین حنابران
برخی از خانوادهها، همزمان با عصر 27 روز ماه مبارک رمضان آیین سنتی و دیرینه حنابران در استان را برگزار میکنند. زنان روزهدار و مومن شهرکرد از نیمه ظهر 27 ماه مبارک رمضان با حضور در امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون(س) اقدام به برگزاری آیین دیرینه حنابران میکنند.
زنان برخی از نقاط استان پس از اقامه نماز صبح، به امامزاده میآیند و حنا را تا عصر کنار ضریح امامزاده حلیمه و حکمیه نگهداری میکنند. آیین حنا بران در عصرگاه روز 27 ماه مبارک رمضان قدمتی تاریخی دارد و حنابران در نزد بانوان این استان به حنای مراد و حنای اولاد تقسیم میشود. در آیین حنابران زنان ظرف حنا را در صحن امامزاده میچرخانند و هر کدام از آنها یک قاشق از محتوای حنای خشک را از ظرفی دیگر در ظرف خود میریزند و از ظرف حنای خود نیز قاشقی به زنان دیگر هدیه میدهند.
پر کردن آب سقاخانه مسجد
پر کردن آب در سقاخانه مسجد شهر از جمله رسومات ماه رمضان در شهر بن بوده است. مردم از چشمهها با استفاده از مشک، آب میآوردند و در کوزه بزرگ سقاخانه مسجد که در کنار درب ورودی قرار داشته میریختند ، تا بعد از اذان مغرب روزهداران از این آب بنوشند. که اکنون آب سرد کنها جای سقاخانههای قدیمی را در شهر بن گرفتهاند.
انتهای پیام/م