همدان| رمضان در نهاوند؛ نذر شیر و توزیع بین روزهداران در ضیافت الهی
در لیالی قدر، اهالی برخی روستاهای نهاوند به یاد مظلومیت حضرت علی(ع) در شب‌های قدر شیر خود را نذر و توزیع می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از نهاوند، نهاوند معروف به دروازه ورود اسلام مانند دیگر نقاط کشور دارای آداب و رسوم خاص در ماه مبارک رمضان هستند که یکی از مباحث مهم آن فرهنگ مردم این خطه از کشورمان است که به واسطه قدمت خود، از قداست ویژه‌ای برخوردار است.
متأسفانه در زندگی شهری و ماشینی، بسیاری از این سنت‌های زیبا به ورطه فراموشی سپرده و یا بسیاری دیگر نیز کم‌رنگ شده‌اند و از آنجا که این رسوم زمینه‌ساز همبستگی در جامعه به ویژه در میان آحاد مردم است، دارای اهمیت فراوانی است مانند تدارک ویژه برای مراسم پیشواز از رمضان، پخت نان و کلوای محلی، قربانی کردن گاو و گوسفد، پخت حلیم، شله زد و رشته، میهمانی دادن تازه عروس و دامادها به خانواده‌ها،کمک به عمران مساجد و مکان‌های مذهبی، توزیع روغن و برنج در محله‌های فقیرنشین و دها رسم دیگر که به تعدادی از آنها می‌پردازیم.
مردم هر منطقه از کشور عزیز ما ایران دارای آداب، رسوم و عقاید مختلفی هستند که ریشه در عقاید دینی و ملی آنان دارد، این آداب و رسوم بخشی از فرهنگ بومی هر منطقه و هویت آنان را نشان می‌دهد که شهرستان نهاوند با بیش از 187هزار نفر جمعیت و170 روستا در ماه مبارک رمضان، آداب و رسوم مخصوص به خود را دارد که یکی از مباحث فرهنگی، مذهبی، دینی و ملی در غرب کشور است.
در شهرستان نهاوند و روستاهای اطراف آن 7روز آخر ماه شعبان را در تدارک ورود به ماه رمضان هستند عده‌ای یک روز و بعضی دو تا سه روز قبل از ماه رمضان روزه پیشوازی می‌گیرند این روزه را روزه نذر یا پیشواز می‌گویند و از خدا حاجت می‌طلبند.
روحانیان برای تبلیغ در ماه رمضان به درخواست اهالی و هیئت امنا به مساجد روستاها اعزام می‌شوند و آموزش قرآن کریم و اصول عقاید به مناطق مختلف را می‌آموزند هر روحانی به مدت یک ماه در مسجدی می‌ماند در روز اول مردم به دیدن او می‌روند و به او خوش‌آمد می‌گویند سپس برای افطار و سحری، هر روز یکی از اهالی او را به خانه‌اش دعوت کرده و از او پذیرایی به عمل می‌آورد هزینه زندگی و رفت‌وآمد این روحانی در ماه مبارک رمضان از موقوفات مساجد و یا به وسیله چند تن از نیکوکاران تأمین می‌شود.
غبارروبی و تمیز کردن مساجد و تکایا،همچنین خرید وسایل صوتی برای مساجد توسط هیئت‌امنا و مرمت وضوخانه و سرویس‌های بهداشتی قسمت‌های خراب شده در بعضی از این مساجد برای ورود نمازگزاران همگی حکایت از آماده شدن مردم روزه‌گیر و نمازگزار نهاوندی دارد.
در بسیاری از روستاهای دوردست پدران و مادران خانواده‌ها چند روز مانده به ماه رمضان به شهر می‌آیند و تمامی خرید خود را انجام می‌دهند تا در طول ماه رمضان کمتر به شهر تردد کنند در این ایام شیرینی فروشی و مغازه‌ها بیشتر زولبیا بامیه کلوا و کیک محلی همراه با خرمافروش می‌کنند.
در شب‌های ماه رمضان، بسیاری از مردم شب را با دعا و نیایش سحر می‌کنند
در بیشتر نقاط نهاوند در شب‌های ماه رمضان، بسیاری از مردم شب را با دعا و نیایش سحر می‌کنند و بعضی‌ها هم به خانه دوست و آشنا برای سرکشی و شب‌نشینی می‌روند همچنین در این ماه میهمانی و افطاری دادن به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.
در قدیم بسیاری از روستاها سالی دو مرتبه خانه را با خاک سفید یا گچ، سفید می‌کردند که یک‌بار برای عید نوروز و یک‌بار هم برای ماه مبارک رمضان برای این کار، از نوعی گل معدنی که به گل سفید معروف است، استفاده می‌کردند گل را در دیگ‌های مسی یا روی بزرگی با آب مخلوط کرده، دوغاب تهیه می‌کردند پس از گردگیری دیوارها، با کاسه دوغاب را به دیوار و سقف می‌پاشیدند تا همه‌جا سفید شود بعد از خشک شدن دوغاب، کف اتاق را فرش می‌کردند.
در بعضی از مناطق نهاوند بعد از ماه شعبان پس از رؤیت ماه نو، به آیینه و قرآن می‌نگرند و عده‌ای عقیده دارند زنانی که بچه ندارند، دختر بچه یا پسربچه‌ای خوش‌رو را با خود به بام منزل ببرند و به محض دیدن ماه به روی او نگاه می‌کنند و از خدا می‌خواهند که به آنها بچه‌ای سالم و زیبا عطا کند.
تهیه نان محلی،گرده و کلوا از سنت های دیرینه مردم نهاوند در ماه رمضان
در تعدادی از روستاهای بخش مرکزی، خزل، گیان و برزول نهاو ند مردم برای دیدن هلال ماه بر بام می‌روند و با خود یک قرآن، یک آیینه و یک سینی و یک کاسه آب می‌برند و رو به قبله می‌نشینند، آن وقت آیینه را به سمت آسمان می‌گیرند و آنقدر جابه‌جا می‌کنند تا ماه را در آن ببینند به محض مشاهده ماه، یکی با صدای بلند سوره یاسین را قرائت می‌کند و دیگران در دل با او همراهی می‌کنند، بعد یک حمد و سه قل هو‌الله می‌خوانند و صلوات می‌فرستند.
متداول‌ترین سنتی که در شهر و روستاهای نهاوند با گذشت زمان هنوز دست‌خوش تغییر نشده، تهیه نان محلی،گرده و کلوا است هنوز هم بسیاری از کدبانوهای شهری و روستایی در تنورها یا فرهای خانگی، اقدام به طبخ این نان شیرینی سنتی برای سفره افطار می‌کنند تر حلوا، زولبیا و بامیه محلی آش رشته، شله‌زرد قرمه سبزی، ترخینه و سوپ غذای بیشتر سفره‌های افطاری ماه رمضان است.
خانواده‌ها اولین افطاری را میهمان عروس و داماد هستند
خانواده‌هایی که دختری را به شوهر داده باشند در نخستین ماه مبارک رمضان بعد از عروسی پدر و مادر دو خانواده یک افطاری کامل میهمان عروس و داماد هستند، البته هر دو خانواده کادو و یا هدایایی باارزشی برای آنها می‌آورند این هدایا به شکل خرید طلا، وسایل خانه و یا وجه نقد است این رسم برای کسانی که تازه نامزدی و عقد کرده‌اند نیز وجود دارد.
در حال حاضر برخی از آداب و رسوم گذشته، کماکان در برخی از نقاط به ویژه روستاهای نهاوند پابرجاست مانند مراسم آشتی‌کنان عیادت از بیماران که افطاری دادن، برگزاری مراسم قرائت قرآن در منازل و حضور در مساجد را می‌توان از جمله این رسوم بیان کرد.
کمک و یاری به همنوع، دادن نذور، برگزاری جلسات انس با قرآن و تلاوت آیات وحی و برپایی آیین‌های ویژه شب‌های قدر، از مهمترین آداب این ماه است.
در بعضی از روستاهای توابع نهاوند نیز رسم بر این است که در ابتدا وسط و آخر ماه مبارک رمضان تعدادی از افراد خیر و ثروتمند و خانواده‌ها متناسب با توان خود، حیوانی قربانی می‌کند و با گوشت آن آبگوشت و حلیم نذری درست می‌کنند و به شکل دسته‌جمعی در مساجد و یا زینبیه برای افطار از آن استفاده می‌کنند.
در روستاهای نهاوند به یاد مظلومیت حضرت علی (ع) شیر نذری می‌دهند
روزهداران نهاوند در ایام س‍وگ‍و‌اری ام‍ی‍ر‌ال‍م‍وم‍ن‍ی‍ن(ع) در لیالی قدر، ح‍ل‍و‌ای نذری، شله زرد و آش می پزند و ه‍ن‍گ‍‍ام افطاری، میان ه‍م‍س‍‍ای‍گ‍‍ان و آش‍ن‍‍ای‍‍ان خود تقسیم می کنند، همچنین در تعدادی از روستاها به یاد مظلومیت حضرت علی (ع) در شب‌های قدر و به مدت 3 شبانه‌روز شیر نذر می‌کنند و به مساجد یا خانواده‌های کم‌بضاعت می‌دهند.
مراسم شب‌زنده‌داری در لیالی قدر و وداع با رمضان، در شب آخر مـاه مـبارک برگزار و در این شب‌ها مداحان و مبلغان دینی ندای خوش الوداع رمضـان، الوداع شهر نور و القرآن را می‌سرایند و با اشعار زیـبایی از سروده‌های محلی، با ماه رمضان وداع می‌کنـند تا برای ورود به ماه شوال و بزرگ‌ترین عید اسلامی آماده شوند.
عید فطر به همراه عید قربان و نوروز از مهمترین اعیاد مردم نهاوند است، به همین دلیل در ماه رمضان بیشتر مردم این برای خرید شیرینی و لباس نو به بازارها می‌روند قبل از خواندن نماز عید فطر زکات فطریه و کمک به امور مسجد خود را پرداخت می‌کنند، همچنین رفتن به زیارت اهل قبور و گلزار شهدا، شرکت در مراسم نوعید تازه گذشتگان و زیارت امام زادگان از دیگر برنامه‌های این روز است.
انتهای پیام/ش
