اوپک؛ مواضع تکنیکال یا سیاسی؟ / کفه ترازو به کدام طرف سنگین است؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، صبح امروز بیژن زنگنه وزیر نفت ایران برای شرکت در نشست اوپک وارد وین شد. طبق خبری که رویترز منتشر کرده، وزیر نفت ایران در بدو ورود در جمع خبرنگاران گفت: "من معتقد نیستم که در این نشست ما می توانیم به توافق برسیم. اوپک سازمانی نیست که از رئیس جمهور آمریکا دستور بگیرد... اوپک بخشی از وزارت انرژی آمریکا نیست."

این اظهار نظر زنگنه به اظهارات مداخله جویانه ترامپ، رئیس جمهور امریکا در خصوص اوپک و مواضع آن باز می گردد. ترامپ در دو توییت که یکی هفت روز پیش و دیگری در فروردین ماه سال جاری منتشر کرده بود، اوپک را عامل گرانی قیمت نفت دانست و تلویحاً از اعضای اوپک خواسته تا برای تعدیل قیمت، افزایش تولید داشته باشند.

حتی برخی خبرها از دستور مستقیم واشنگتن به ریاض برای جبران کاهش صادرات نفت به خاطر تحریم‌هایی که علیه ایران و ونزوئلا اعلام شده حکایت دارد.

* همگرایی عربستان و روسیه برای خروج از توافق کاهش تولید نفت

رویترز چند روز پیش با انتشار گزارشی اعلام کرد :"عربستان و روسیه معماران اصلی توافق کاهش تولید اکنون تمایل به افزایش تولید نفت دارند. وزیر انرژی روسیه پس از گفت‌وگو با همتای سعودی خود در مسکو گفت، اوپک و متحدانش ممکن است توافق کنند که از ابتدای ماه جولای به‌صورت تدریجی تولید نفت خود را افزایش دهند."

این در حالی است که توافق قبلی اعضای اوپک مبنی بر کاهش سقف تولید، تا پایان سال جاری اعتبار دارد و هر گونه تغییر در این توافق، طبق قانون جاری اوپک، باید با اجماع نظر صورت گیرد.

پایگاه خبری پلاتس نیز در روزهای اخیر نوشت: "مطابق بیانیه ای که پس از نشست وزیران انرژی دو کشور (امریکا و عربستان) در مسکو منتشر شد، آمده است: «ما خواهان تعادلی در بازار نفت هستیم که عرضه مطمئن و کافی نفت آن را پشتیبانی کند». تلاش های «الکساندر نواک» وزیر انرژی روسیه و «خالد الفلیح» وزیر انرژی عربستان به ترتیب توسط «ولادمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان نیز تایید شد."

عرضه مطمئن و کافی نفت که در بیانیه مذکور مورد اشاره قرار گرفته در خصوص تقاضای پیش بینی شده بازار نفت در سه ماهه سوم سال جاری میلادی است که عربستان

* توافقی که اجماع در آن نباشد، وتو می شود

حسین کاظم‌پور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک در سخنانی که بلومبرگ منتشر کرد، گفت: «3 عضو مؤسس اوپک قصد دارند این طرح را متوقف کنند... اگر عربستان و روسیه می‌خواهند تولید خود را افزایش دهند، این مستلزم اجماع است. اگر این دو کشور بخواهند به‌تنهایی اقدام کنند، این به‌معنای نقض توافق کاهش تولید خواهد بود».

3 عضو مورد اشاره کاظم پور اردبیلی، کشورهای ایران، ونزوئلا و عراق است که اخیرا الجزایر نیز اعلام کرد که مخالف افزایش تولید نفت است.

از این رو حتی اگر به اذعان رسانه هایی چون بلومبرگ، رویترز و ...، عربستان و روسیه در نشست امروز و فردا در وین به دنبال کسب توافق کشورهای عضو اوپک به توقف کاهش تولید و به رأی گذاشتن توافق جدید مبنی بر افزایش تولید نفت باشند، حداقل 4 عضو این سازمان با این موضوع مخالفت کرده و این توافق به اجماع نخواهد رسید.

* بازی های پیچیده سیاسی در نشست فنی اوپک

نمایندگان عربستان در هر جایگاهی در طی ماههای اخیر بارها نشان داده اند که در تلاشند تا مواضعی همسو با مواضع سردمداران امریکایی بگیرند. بعید نیست که در نشست امروز و فردای وین نیز عربستان و همپیمانانش به دنبال تحقق اظهارات ترامپ، صحنه گفت و گوی تکنیکال اوپک را با مواضع سیاسی و غیرفنی به حاشیه بکشانند. حواشی محتملی که از بازی های پیچیده سیاسی برخی کشورهای عضو و غیر عضو اوپک ناشی خواهد شد.

* چه چیز برای عربستان و روسیه قدرت آفرید؟

در حال حاضر میزان ظرفیت تولید نفت در ایران 4 میلیون بشکه در روز است، این مقدار برای عربستان و روسیه، هر کدام حدود 11 میلیون بشکه در روز است. اگر بر اساس اظهار صورت گرفته و اخبار منتشر شده از سوی رسانه های رسمی جهان در روزهای اخیر، ایران، عراق، ونزوئلا و الجزایر را مخالفان قطعی افزایش تولید نفت و عربستان و روسیه را موافقان قطعی افزایش تولید بدانیم، مقایسه ظرفیت های تولید نفت کشورهای مخالف و موافق نشان می دهد کشورهایی با مجموع ظرفیت تولید حدود 11 میلیون بشکه مخالف افزایش حجم تولید و کشورهایی با مجموع ظرفیت تولید حدود 22 میلیون بشکه موافق افزایش حجم تولید نفت هستند.

به عبارتی نقش تولید و صادرات نفت دو کشور عربستان و روسیه در اقتصاد جهانی، 2 برابر نقش چهار کشور ایران، ونزوئلا، الجزایر و عراق است و این قدرت مبتنی بر تعداد بشکه های نفتی که ظرفیت تولید در این کشورها وجود دارد، کفه ترازو را به سمت خواستگاه های عربستان و روسیه، چه فنی و چه سیاسی، سنگین تر می کند.

* ایران در نشست جاری اوپک دنبال چیست؟

بدون شک ایران به دنبال عدم کاهش قیمت نفت است چرا که تمامی برنامه ریزی های اوپک در طرح کاهش تولید نفت، اثرات خود را در ماههای اخیر با بازگشت تعادل به قیمت نفت نشان داده است.

از سوی دیگر، ایران به عنوان یکی از بنیانگذاران اوپک، به دنبال حفظ استقلال و اثرگذاری تکنیکال این سازمان در بازار نفت است؛ و اگر قرار باشد با درخواست و دخالت رئیس جمهور امریکا، برخی اعضا، اوپک را دستاویز بازی های سیاسی کنند، به استقلال و جایگاه فنی این سازمان خدشه وارد کرده اند.

انتهای پیام/